Opodatkowanie i dokumentowanie otrzymanych premii pieniężnych


Autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Sygnatura: IBPP1/443-1775/08/AS

Hasła tematyczne: faktura, obniżenie podatku należnego, odliczenia, odliczenie podatku od towarów i usług, podatek naliczony, prawo do odliczenia, premia pieniężna, świadczenie usług, wystawienie faktury

Kategoria: Podatek od towarów i usług –> Zakres opodatkowania –> Dostawa towarów i świadczenie usług –> Świadczenie usług

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 4 grudnia 2008r. (data wpływu 5 grudnia 2008r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 lutego 2009r. (data wpływu 24 lutego 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanych przez Spółkę premii pieniężnych oraz w zakresie dokumentowania tych premii – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 grudnia 2008r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanych przez Spółkę premii pieniężnych oraz w zakresie dokumentowania tych premii.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 lutego 2009r. (data wpływu 24 lutego 2009r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu Nr IBPP1/443-1775/08/AS z dnia 12 lutego 2009r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest operatorem koordynującym działania sklepów zorganizowanych w ramach sieci handlowej w oparciu o umowy franchisingowe. Na podstawie umowy z jednym z Producentów, którego produkty sprzedawane są w sieci handlowej, Spółka zobowiązała się do:

  • zapewnienia produktom Producenta odpowiednich miejsc ekspozycyjnych,
  • utrzymywania podczas promocji ekspozycji dodatkowych na produkty promowane, w tym reklamy w gazetkach, plakaty reklamujące Producenta,
  • dbania o systematyczne i stałe zapełnianie półek w sklepach produktami Producenta, w miarę ich wykupu przez nabywców,
  • pomocy w zapewnieniu dostaw produktów Producenta do sklepów,
  • bieżącego informowania Producenta o zapasach i ewentualnych brakach w sklepach,
  • zapewnienia określonym w umowie produktom Producenta, odpowiednich miejsc ekspozycyjnych w strefie przykasowej we wszystkich sklepach.

W zamian za powyższe usługi Producent wypłaca na rzecz Wnioskodawcy wynagrodzenie w wysokości procentowego udziału w obrotach netto na produktach Producenta zrealizowanych w danym kwartale. Ponadto, w zamian za wykonanie w okresie obowiązywania umowy na rzez sieci Wnioskodawcy kwartalnego obrotu netto na produktach Producenta z Dystrybutorami w wysokości określonej w umowie, Spółka otrzyma dodatkową premię pieniężną.

Z uzupełnienia wniosku wynika, iż żeby otrzymać premię nie ma żadnych progów ani ilości towarów do zakupienia. Premia jest wypłacana od każdego pułapu obrotu, a procent jest stały.

Umowa nie przewiduje przypadku, w którym premia nie byłaby Wnioskodawcy wypłacana.

Otrzymane przez Wnioskodawcę premie nie są powiązane z żadnymi konkretnymi dostawami.

Premie nie są uzależnione od przekroczenia określonej wartości zakupów, uzależnione są jednak od warunków określonych w umowie – zapewnienie należytej ekspozycji towarów kontrahenta.

Wnioskodawca zobowiązał się, na podstawie przedmiotowej umowy, do świadczenia na rzecz Dostawcy usług merchandisingowych, a Producent zobowiązał się w zamian za to wypłacać Wnioskodawcy wynagrodzenie w postaci premii obliczanej od obrotu.

Premie i jej wypłacanie nie skutkują i nie są uzależnione od powstrzymywania się od dokonywania zakupów towarów od konkurencji.

Zaistniały stan faktyczny trwa od 02 stycznia 2007r. do nadal.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy premia za uzyskanie odpowiedniego poziomu obrotów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako świadczenie usług (art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług), czy też zgodnie z coraz częstszymi orzeczeniami sądów administracyjnych otrzymanie premii nie stanowi opodatkowanej usługi, a tym samym powinno być udokumentowane notą obciążeniową…

Zdaniem Wnioskodawcy, na gruncie aktualnie obowiązujących przepisów podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu bądź jest zwolniona od podatku. Uregulowanie kwoty wykazanej na fakturze nie wpływa na prawo do odliczenia. Tak więc od początku 2008 roku istotne dla nabywcy stało się poprawne odliczenie podatku VAT z faktury. W przypadku premii od obrotu sytuacja jest jednak niejednoznaczna. Większość organów podatkowych uznaje zasadniczo premie pieniężne (od obrotu) za świadczenie usług. Udzielający premii otrzymując fakturę powinien więc mieć prawo do odliczenia wynikającego z niej podatku od towarów i usług. W wydawanych przez organy podatkowe interpretacjach przeważa pogląd, że premia pieniężna, uzyskiwana przez nabywcę towaru po osiągnięciu określonej wielkości zakupów, jest świadczeniem usług. Argumentują one bowiem, że powstaje między stronami umowna relacja zobowiązaniowa, którą należy traktować jako świadczenie usług.

Do takiego stanowiska przyczyniło się wyjaśnienie Ministerstwa Finansów z dnia 30 grudnia 2004 roku, Nr PP3-812-1222/04/AP/4026. W piśmie tym został wyrażony pogląd, że premia pieniężna, związana z konkretną dostawą powinna być traktowana jak rabat. Natomiast premie pieniężne wypłacane z tytułu nabywania określonej wartości czy ilości towarów w określonym czasie lub też dokonywanie terminowych płatności za zrealizowane dostawy w pewnym okresie i w określony sposób należy uznać jako świadczenie usług przez nabywcę otrzymującego taką premię. Uznanie premii za świadczenie usług podlegające VAT powoduje konieczność jej udokumentowania fakturą VAT.

Odmienne stanowisko prezentują jednak sądy administracyjne uznając coraz częściej, że otrzymanie premii nie stanowi usługi w rozumieniu ustawy o VAT. W wyroku NSA z dnia 6 lutego 2007r., sygn. akt I FSK 94/06 Sąd orzekł, że osiągnięcie przez nabywcę towarów w określonej w umowie wysokości obrotów z danym sprzedawcą nie stanowi usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Zatem wypłacana temu nabywcy premia (bonus) za uzyskanie danego pułapu obrotów nie jest wynagrodzeniem za świadczenie usług. Podobne stanowisko zajął NSA w wyroku z dnia 28 sierpnia 2007r., sygn. akt I FSK 1109/06. Sąd stwierdził, że jeżeli premia wypłacana jest za osiągnięcie przez podatnika określonego pułapu obrotów z tytułu zakupów u jednego kontrahenta, to nie podlega ona opodatkowaniu. W kolejnym wyroku z dnia 22 maja 2007r. sygn. akt III SA/Wa 4080/06, WSA w Warszawie orzekł, że w razie udzielenia premii pieniężnej nie można mówić o świadczeniu przez kupującego usługi, zarówno w rozumieniu ustawy o VAT jak i VI Dyrektywy.

Pomimo tych rozbieżności Spółka stoi na stanowisku, iż czynności te należy zaliczyć do świadczenia usług, a w związku z tym powinny zostać opodatkowane i udokumentowane fakturą VAT.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wyjaśnił, iż w poz. 52 pierwotnego wniosku, w miejscu mówiącym o prawie do odliczenia podatku VAT został popełniony błąd, gdyż kwestia ta w istocie podatnika (Wnioskodawcy) nie dotyczy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., ostatnia zmiana Dz. U. z 2008r. Nr 209, poz. 1320), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT), natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Powołany przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 powoływanej ustawy o VAT. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jest operatorem koordynującym działania sklepów zorganizowanych w ramach sieci handlowej w oparciu o umowy franchisingowe. Na podstawie umowy z jednym z Producentów, którego produkty sprzedawane są w sieci handlowej, Spółka zobowiązała się do:

  • zapewnienia produktom Producenta odpowiednich miejsc ekspozycyjnych,
  • utrzymywania podczas promocji ekspozycji dodatkowych na produkty promowane, w tym reklamy w gazetkach, plakaty reklamujące Producenta,
  • dbania o systematyczne i stałe zapełnianie półek w sklepach produktami Producenta, w miarę ich wykupu przez nabywców,
  • pomocy w zapewnieniu dostaw produktów Producenta do sklepów,
  • bieżącego informowania Producenta o zapasach i ewentualnych brakach w sklepach,
  • zapewnienia określonym w umowie produktom Producenta, odpowiednich miejsc ekspozycyjnych w strefie przykasowej we wszystkich sklepach.

W zamian za powyższe usługi Producent wypłaca na rzecz Wnioskodawcy wynagrodzenie w wysokości procentowego udziału w obrotach netto na produktach Producenta zrealizowanych w danym kwartale. Ponadto, w zamian za wykonanie w okresie obowiązywania umowy na rzez sieci Wnioskodawcy kwartalnego obrotu netto na produktach Producenta z Dystrybutorami w wysokości określonej w umowie, Spółka otrzyma dodatkową premię pieniężną.

Wnioskodawca wskazał również, iż żeby otrzymać premię nie ma żadnych progów ani konieczności zakupienia określonej ilości towarów. Premia jest wypłacana od każdego pułapu obrotu, a procent jest stały.

Umowa nie przewiduje przypadku, w którym premia nie byłaby Wnioskodawcy wypłacana.

Otrzymane przez Wnioskodawcę premie nie są powiązane z żadnymi konkretnymi dostawami.

Premie nie są uzależnione od przekroczenia określonej wartości zakupów, uzależnione są jednak od warunków określonych w umowie – zapewnienie należytej ekspozycji towarów kontrahenta.

Wnioskodawca zobowiązał się, na podstawie przedmiotowej umowy, do świadczenia na rzecz Dostawcy usług merchandisingowych, a Producent zobowiązał się w zamian za to wypłacać Wnioskodawcy wynagrodzenie w postaci premii obliczanej od obrotu.

Premie i jej wypłacanie nie skutkują i nie są uzależnione od powstrzymywania się od dokonywania zakupów towarów od konkurencji.

W tak przedstawionym stanie faktycznym należy stwierdzić, że mamy niewątpliwie do czynienia ze świadczeniem przez Wnioskodawcę na rzecz Kontrahenta usług w rozumieniu ustawy o VAT. Pomiędzy stronami tj. Wnioskodawcą i jego kontrahentem, istnieje bowiem, poprzez zawarcie umowy, określony stosunek prawny, ściśle związany z działalnością gospodarczą. Jednocześnie ten stosunek prawny wiąże się ze świadczeniem wzajemnym.

Zgodnie bowiem z postanowieniami umowy, Wnioskodawca jest zobowiązany do dokonania szeregu czynności na rzecz Kontrahenta, mianowicie:

  • zapewnienia produktom Producenta odpowiednich miejsc ekspozycyjnych,
  • utrzymywania podczas promocji ekspozycji dodatkowych na produkty promowane, w tym reklamy w gazetkach, plakaty reklamujące Producenta,
  • dbania o systematyczne i stałe zapełnianie półek w sklepach produktami Producenta, w miarę ich wykupu przez nabywców,
  • pomocy w zapewnieniu dostaw produktów Producenta do sklepów,
  • bieżącego informowania Producenta o zapasach i ewentualnych brakach w sklepach,
  • zapewnienia określonym w umowie produktom Producenta, odpowiednich miejsc ekspozycyjnych w strefie przykasowej we wszystkich sklepach.

Wnioskodawca wskazał, że zobowiązał się do świadczenia na rzecz Dostawcy usług merchandisingowych, a Producent zobowiązał się w zamian za to wypłacać Wnioskodawcy wynagrodzenie w postaci premii obliczanej od obrotu.

W świetle powyższego, pomiędzy stronami istnieje więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy o VAT stanowi świadczenie usługi za wynagrodzeniem.

Tym samym zachowanie Wnioskodawcy należy uznać za świadczenie usług zgodnie z cyt. art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zatem w przedmiotowej sytuacji otrzymanie premii pieniężnej przez Wnioskodawcę od Kontrahenta (Producenta) jest rodzajem wynagrodzenia za świadczenie przez Wnioskodawcę usług merchandisingowych za wynagrodzeniem na rzecz Kontrahenta (Producenta), podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz winno być udokumentowane poprzez wystawienie przez świadczącego usługę – czyli przez Wnioskodawcę faktury VAT na rzecz Kontrahenta wypłacającego premię pieniężną.

Reasumując należy stwierdzić, że usługi wskazane we wniosku, które Wnioskodawca świadczy na rzecz Producenta, za które wypłacane jest wynagrodzenie w postaci premii pieniężnej, są usługami w rozumieniu przepisów ustawy o VAT i tym samym podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Świadczenie przedmiotowych usług winno być udokumentowane przez Wnioskodawcę fakturą VAT. Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, że w związku z wyjaśnieniem Wnioskodawcy, iż w poz. 52 pierwotnego wniosku, w miejscu mówiącym o prawie do odliczenia podatku VAT został popełniony błąd, gdyż kwestia ta w istocie podatnika (Wnioskodawcy) nie dotyczy – zagadnienie to nie było przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia. Uznano zatem, że Wnioskodawca jest zainteresowany uzyskaniem interpretacji tylko w zakresie opodatkowania i udokumentowania świadczonych przez siebie usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.