Autor: Urząd Skarbowy w Kraśniku
Sygnatura: DP.III.443/88a/04
Hasła tematyczne: fakturowanie, usługi najmu
Kategoria:
Zgodnie z art. 5 ust.1 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (D. U. nr 54 poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; (…), tym samym odpłatne świadczenie usług najmu lokalu użytkowego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, i jest opodatkowane 22% stawką podatku VAT (art. 41 ust. 1 ustawy o VAT).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców oraz usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W związku z powyższym należy uznać, iż opisany przez podatnika stan faktyczny mieści się w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług, tym samym podatnik obowiązany jest zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, do wystawiania faktur VAT na zasadach określonych w ustawie oraz rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (D. U. z 2004r. nr 97, poz. 971).
Rozpatrując pierwsze pytanie należy zauważyć że faktury wystawiane przez podatników VAT są dokumentem służącym dokumentacji transakcji, będącym podstawą do jej zaksięgowania w księgach podatkowych stron tych transakcji. Dokumentują rzeczywisty obrót gospodarczy (w wyroku z dnia 13 marca 1998r., I SA/Lu 1240/96, publ. LEX, Naczelny Sąd Administracyjny zauważył, że "prawidłowość materialnoprawna tej faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. A contrario nie będzie można uznać za prawidłową fakturę gdy sprzecznie z jej treścią wykazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami(…)". Jeśli tak, uznać należy, że w przytoczonych przez podatnika warunkach właściwym jest wystawianie faktury oddzielnie przez dwóch przedsiębiorców przy uwzględnieniu proporcji odpowiadającej udziałowi we współwłasności nieruchomości będącej przedmiotem najmu.
Odnosząc się do drugiego pytania należy zauważyć, iż ustawodawca polski – podobnie jak to miało miejsce w poprzednio obowiązującej ustawie z dnia 8 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (D. U. nr 11 poz. 50 ze zm.) – nie uregulował prawnie problematyki tzw. refakturowania usług, stąd rozpatrując to zagadnienie, należy zwrócić uwagę, że w przepisach VI dyrektywy dotyczącej świadczenia usług, znajduje się regulacja (art. 6 ust. 4 VI Dyrektywy), zgodnie z którą w przypadku gdy podatnik działając we własnym imieniu, lecz na rachunek innej osoby, bierze udział w świadczeniu usług, wówczas podatnik ten nabywa i świadczy te usługi. Tym samym zasadnym jest twierdzenie, że podatnik nabywający usługę ma prawo do odliczenia całości podatku VAT zawartego w fakturze dokumentującej świadczenie tej usługi aby następnie koszty te refakturować na ostatecznych nabywców usługi.
Odpowiadając na trzecie pytanie należy podnieść, że ideą obniżenia podatku jest uniknięcie wielokrotnego opodatkowania tej samej wartości. Wystawienie faktury na dwa lub więcej podmiotów, które nabyły wspólnie ten sam towar, nie stoi na przeszkodzie obniżenia przez każdy z nich należnego podatku o odpowiadającą udziałowi we współwłasności część kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towaru, tak wyrok NSA z dnia 13.06.1996r. (sygn. akt ni SA 1131/95). Dodać należy, że odmowa wystawienia faktury na podatnika VAT stanowiłoby naruszenia art. 106 ust. 1 ustawy o VAT (tak wyrok NSA z dnia 5.06.2002r. – I SA/Wr2761/99, M Podat. 2003/1/39), tym samym w przypadkach dostaw towarów gdy po stronie nabywcy występuje więcej niż jeden podmiot, należy wskazać wszystkie podmioty występujące jako strony transakcji i nie jest właściwe rozbijanie czynności na więcej faktur (dostaw), gdyż przedmiotem dostawy są towary, a nie udziały w towarze.Wskazać należy, że faktura zachowuje swoją odliczeniową funkcję do momentu możliwości prawidłowego określenia nabywcy towaru, a ten może zostać zidentyfikowany poprzez numer NIP albo swój adres i nazwę (tak wyrok NSA z dnia 17.11.1997r, I SA/Wr 758/97, publ. LEX).