Sposób opodatkowania dochodów uzyskanych z tytułu pracy najemnej w Holandii w 2004 r


Autor: Urząd Skarbowy w Raciborzu

Sygnatura: IPD2/415/24/04

Hasła tematyczne: nieograniczony obowiązek podatkowy, umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania

Kategoria:

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity – Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2004 r., osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Jednocześnie zgodnie z art. 4a ww. ustawy o podatku dochodowym, przepisy art. 3 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W świetle powołanych wyżej przepisów wszystkie dochody osoby fizycznej zamieszkującej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – bez względu na to z jakich państw pochodzą – podlegają obowiązkowi podatkowemu w Polsce, z wyjątkiem sytuacji, gdy umowa o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu, zawarta z państwem, z którego określone dochody pochodzą, zawiera odmienne postanowienia.

W niniejszej sprawie mają zastosowanie przepisy Konwencji podpisanej w Warszawie dnia 13 lutego 2002 r. między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodów (Dz. U. z 2003 r. Nr 216, poz. 2120).

Zgodnie z art. 15 powyższej Konwencji:

  1. Z uwzględnieniem postanowień art. 16, 18, 19, 20 i 21 uposażenia, płace i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie (w Polsce) otrzymuje z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca najemna wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca najemna jest tak wykonywana, to otrzymywane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.
  2. Bez względu na postanowienia ustępu 1 wynagrodzenie, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje za pracę najemną, wykonywaną w drugim Umawiającym się Państwie, podlega opodatkowaniu tylko w pierwszym państwie, jeżeli:
  1. Odbiorca przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym i
  2. Wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie, i
  3. Wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.

Z treści Pana pisma wynika, iż osiągnięte przez Pana dochody z pracy najemnej wykonywanej w Holandii podlegały tam opodatkowaniu. Z uwagi na miejsce zamieszkania będzie Pan podlegał w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów uzyskanych w 2004 r.

Zgodnie z art. 23 ust. 5 Konwencji, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce osiąga dochód, który może być opodatkowany w Holandii, wtedy Polska zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu tej osoby kwoty równej podatkowi od dochodu zapłaconemu w Holandii. Jednakże takie odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku od dochodu, jaka została obliczona przed dokonaniem odliczenia i która odpowiada tej części dochodu, która może być opodatkowana w Holandii.

Jako metodę unikania podwójnego opodatkowania określono zatem metodę proporcjonalnego odliczenia, która w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych uregulowana jest w art. 27 ust. 9. Przepis ten stanowi, iż jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1 (tj. posiadający nieograniczony obowiązek podatkowy), osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8 (nie dotyczy Pana sytuacji), dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym. Przepisy art. 11 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 11 ust. 3 ww. ustawy o podatku dochodowym, przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik, i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z zastrzeżeniem ust. 4.

Z kolei art. 11 ust. 4 stanowi, jeżeli bank, z którego usług korzysta podatnik, stosuje różne kursy walut obcych i nie jest możliwe dostosowanie kursu, o którym mowa w ust. 3 zdanie pierwsze, do przeliczenia na złote przychodu uzyskanego przez podatnika stosuje się kurs średni walut obcych z dnia uzyskania przychodu, ogłaszany przez Narodowy Bank Polski.

W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczyspospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zasadę określoną w ust. 9 stosuje się odpowiednio (art. 27 ust. 9a ww. ustawy).

Zgodnie z art. 44 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy podlegający w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czasowo przebywający za granicą, którzy osiągają dochody ze źródeł położonych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, są obowiązani wpłacać zaliczkę na podatek w wysokości 19 % tych dochodów, w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym wrócili do kraju. Powyższy przepis stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednocześnie, w terminie płatności zaliczki podatnicy są zobowiązani złożyć deklarację według ustalonego wzoru, którą w przypadku osób fizycznych osiągających przychody bez pośrednictwa płatnika ze stosunku pracy z zagranicy, jest PIT-53.

Właściwym formularzem zeznania, z uwagi na osiągane przez Pana dochody jest natomiast druk PIT-36, którego układ pozwala również na odliczenie podatku zapłaconego za granicą.

W niniejszej sprawie ma ponadto zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 20 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolna od podatku dochodowego jest część dochodów osób podlegających nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody ze stosunku pracy – w wysokości odpowiadającej równowartości diet z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, obliczonych za okres w którym była wykonywana praca.

Ponadto informujemy, iż fakt nie otrzymania od pracodawcy dokumentów potwierdzających wysokość uzyskanego przez Pana dochodu z tytułu zatrudnienia w Holandii w 2004 r. nie zwalnia Pana z wyżej opisanych obowiązków. W tym przypadku należy zwrócić się do pracodawcy o potwierdzenie wysokości osiągniętego dochodu lub ustalić jego wysokość na podstawie innych posiadanych przez Pana dokumentów (np. umowy o pracę).