Czy w zeznaniu rocznym za 2004 r. podatnik może dokonać odliczeń od podatku z tytułu poniesionych w tym roku wpłat do kasy mieszkaniowej?
Czy podatnik zachowa prawo do dokonywanych już z tego tytułu odliczeń za lata ubiegłe, jeżeli do koń


Autor: Izba Skarbowa w Poznaniu Ośrodek Zamiejscowy w Kaliszu

Sygnatura: A1-D- 273/04

Hasła tematyczne: wydatki mieszkaniowe, odliczenia od podatku, kasa mieszkaniowa

Kategoria:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż od 1997 roku podatnik gromadził oszczędności w kasie mieszkaniowej i z tego tytułu dokonywał przysługujących mu odliczeń od podatku. W maju bieżącego roku (2004 r.), po upływie okresu systematycznego gromadzenia oszczędności wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy, podatnik wycofał oszczędności wraz z naliczonymi odsetkami. Środki te podatnik chce przeznaczyć na zakup spółdzielczego, własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W związku z powyższym w 2004 r. spisana zostanie z osobą sprzedającą to prawo, przedwstępna umowa kupna-sprzedaży w formie aktu notarialnego. Na podstawie postanowień zawartych w umowie podatnik wpłaci sprzedającemu w 2004 r. zadatek równy kwocie wycofanych środków z kasy mieszkaniowej. Natomiast sfinalizowanie transakcji kupna-sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nastąpi na początku 2005 r. i wówczas zostanie wpłacona pozostała kwota należnej ceny.

W wyniku nowelizacji ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm./ w jej brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2001 r. – dokonanej na mocy przepisów ustawy z dnia 21 listopada 2001r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne /Dz.U. Nr 134, poz. 1509 ze zm./ zlikwidowane zostały odliczenia od podatku dochodowego w ramach tzw. "dużej ulgi budowlanej", w tym odliczenia związane z systematycznym gromadzeniem oszczędności na rachunku oszczędnościowo – kredytowym w banku prowadzącym kasę mieszkaniową.

Ustawodawca, zgodnie z zasadą praw nabytych, w art. 4 ust. 3 ustawy nowelizującej wprowadził przepisy przejściowe, w myśl których, podatnikom, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności, według zasad określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, i przed dniem 1 stycznia 2002 r. nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cel określony w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych kwot wpłaconych oszczędności na kontynuację systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r., do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.

W związku z powyższym przedmiotowe odliczenia przysługują wyłącznie podatnikom, którzy przed dniem 1 stycznia 2002 r. nabyli prawo do tych odliczeń i po tej dacie kontynuują systematyczne gromadzenie oszczędności na tym samym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w tym samym banku. Odliczenia te dokonywane mogą być do końca okresu systematycznego gromadzenia oszczędności – określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. w umowie o kredyt kontraktowy i dokonywane powinny być na zasadach określonych w art. 27a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r. W myśl art. 27a ust. 7a w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r. odliczeń związanych z systematycznym gromadzeniem oszczędności na rachunku oszczędnościowo – kredytowym w banku prowadzącym kasę mieszkaniową nie stosuje się, jeżeli za rok podatkowy podatnikowi oszczędzającemu w kasie oszczędnościowo – budowlanej, utworzonej na podstawie przepisów o kasach oszczędnościowo – budowlanych i wspieraniu przez państwo oszczędzania na cele mieszkaniowe, lub jego małżonkowi dopisano premię mieszkaniową.

Natomiast w myśl przepisów art. 27a ust. 13 pkt 4 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r. – jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu /przychodu/ lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na cele określone w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a następnie :
4) wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę,
5) przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo – kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych – do dochodu /przychodu/ lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.
W świetle powyższego oszczędności wycofane z kasy mieszkaniowej po upływie okresu systematycznego oszczędzania ustalonego w umowie o kredyt kontraktowy muszą być wydane do końca roku, w którym zostały wycofane.
Cele systematycznego oszczędzania określone zostały w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego /Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1070 z późn. zm./.
Zgodnie z tymi przepisami jednym z celów systematycznego gromadzenia oszczędności, na który powinny być wydatkowane do końca roku podatkowego środki wycofane z kasy mieszkaniowej jest uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu.
Jak z powyższego wynika warunkiem koniecznym, aby nie utracić prawa do nabytej ulgi kwoty wycofane z kasy mieszkaniowej należy przeznaczyć na cele systematycznego oszczędzania, w nieprzekraczalnym terminie do końca roku podatkowego, w którym nastąpiło wycofanie oszczędności po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania. Natomiast ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależnia zachowania prawa do nabytej ulgi mieszkaniowej z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej od uzyskania spółdzielczego prawa do lokalu do końca roku podatkowego w którym oszczędności z kasy mieszkaniowej zostaną wydatkowane.
W związku z powyższym spisana w 2004 r. w formie aktu notarialnego przedwstępna umowa kupna – sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przy równoczesnym zachowaniu wyżej wymienionych warunków uprawnia podatnika do skorzystania z odliczeń od podatku z tytułu oszczędności zgromadzonych przez podatnika w kasie mieszkaniowej w roku 2004 i zachowania prawa do wcześniej dokonanych odliczeń.