Autor: Pierwszy Urząd Skarbowy w Katowicach
Sygnatura: PPI/443-88/04
Hasła tematyczne: powstanie obowiązku podatkowego, sprzedaż nieruchomości, sprzedaż gruntów
Kategoria:
Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) przez towary rozumie się wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części (…) a także grunty.
Zatem od 1 maja 2004 r. odpłatna dostawa gruntu (sprzedaż, zamiana) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli jest realizowana przez podatnika w ramach jego działalności gospodarczej. Opodatkowaniu podlegają dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe, zabudowane i niezabudowane jedynie te, których przedmiotem są tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę (o takim charakterze tych gruntów decyduje plan zagospodarowania przestrzennego danego obszaru).
Prawo użytkowania wieczystego gruntu jest innym niż własność prawem rzeczowym oraz niewątpliwie wartością materialną i prawną. W art. 8 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy postanowiono, że świadczeniem usług jest przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej.
Obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 19 ust. 1 ww. ustawy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Ponieważ ustawa o podatku od towarów nie definiuje pojęcia wydania towaru w kwestii jego określenia należy odwołać się do pojęcia przeniesienia posiadania, które następuje poprzez wydanie rzeczy odbiorcy.
W tym ujęciu wydanie rzeczy może nastąpić poprzez jej wręczenie odbiorcy, który ma wolę władać tą rzeczą w obrębie określonego prawa, wydania dokumentów, które umożliwiają rozporządzanie rzeczą.
Istotną okolicznością dla powstania obowiązku podatkowego przy sprzedaży nieruchomości jest sporządzenie umowy w formie aktu notarialnego, przenoszącej własność przedmiotu umowy na nabywcę. Zgodnie bowiem z art. 158 Kodeksu cywilnego umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę szczególną, czynność dokonana bez zachowania tej formy jest nieważna, co wynika z art. 73 § 2 K.c. Niezachowanie formy przewidzianej w art. 158 K.c. powoduje zatem bezwzględną nieważność umowy, a co za tym idzie umowa taka nie rodzi żadnych skutków prawnych.
Zatem faktura dokumentująca przeniesienie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości i własności nieruchomości winna być wystawiona wyłącznie po zawarciu aktu notarialnego.
Biorąc powyższe pod uwagę tut. Urząd podaje, iż w przedmiotowej sprawie z uwagi na fakt, iż zawarcie aktu notarialnego miało miejsce w dniu 17.05.2004 r., obowiązek podatkowy powstał w m-cu maju 2004 r., co powoduje, iż powyższe przeniesienie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości i własności nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z ww. przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.