Autor: Pierwszy Urząd Skarbowy w Kielcach
Sygnatura: OG/005/232/PDI/2004
Hasła tematyczne: umowa najmu
Kategoria:
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kielcach, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) w odpowiedzi na pismo z dnia 03.08.2004 r. uzupełnione w dniu 02.09.2004 r. i 08.09.2004 r. dotyczące określenia wartości przychodu, od którego należy uiścić zryczałtowany podatek z tytułu czynszu wynikającego z umowy najmu, wyjaśnia:
Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. Nr 14 z 2000 r., poz. 176 ze zm.) źródłem przychodów są najem, podnajem, dzierżawa poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nie rolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.
Stosownie do art. 6 ust. 1a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.) opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.
Przychodem z tytułu umów najmu, które nie są zawierane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, co do zasady, nie jest wartość należna, lecz wartość rzeczywiście przez podatnika osiągnięta, otrzymana lub postawiona do dyspozycji podatnika. Uzyskanie przychodu może polegać na otrzymaniu czynszu najmu lub jego równowartości w innej formie.
W świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstaje wówczas, gdy ma miejsce przysporzenie majątkowe po stronie wynajmującego (wyroki: z dn. 26 marca 1993 r. III SA 2219/92 – ONSA 1993 z. 3, poz. 83; z 8 czerwca 1994 r. I SA/Kr 2139/93 – nie publ.; z 26 maja 1995 r. III SA 1186/94 Prawo gospodarcze z 1995 r. Nr 9; z 23 sierpnia 1996 r. I SA/Wr 3640/95 – nie publ.) – zgodnie z interpretacją zawartą w piśmie Ministra Finansów z dnia 18.03.2004 r. znak: PB 2/MK/RB-033-050-132/04.
Ze złożonego przez Pana pisma oraz z załączonych dokumentów (umowy najmu z dnia 07.01.2003 r. wraz z załącznikami) wynika, iż zawarł Pan wraz z małżonką umowę najmu nieruchomości (budynku wolnostojącego wraz z działką gruntu), którą najemca wykorzystuje na cele działalności gospodarczej – zespół gabinetów stomatologicznych oraz pracownia radiologiczna. Najem nie jest dla Państwa przedmiotem działalności gospodarczej. Z treści umowy najmu zawartej na czas oznaczony (60 miesięcy) wynika, że najemca na własny koszt wykona prace remontowe i inwestycyjne niezbędne dla zapewnienia właściwego stanu technicznego budynku oraz umożliwienia właściwego użytkowania przedmiotu najmu. Prace te mają na celu odtworzenie i zapewnienie podstawowych funkcji budynku i nie są związane z adaptacją lokalu dla potrzeb najemcy. Wykaz prac oraz ich wartość strony ustaliły w załączniku do umowy i wynosi ona 93.000,00 zł. Przedmiotowe prace po ich wykonaniu i formalnym rozliczeniu stanowią własność Wynajmującego. Wartość przedmiotowych inwestycji stanowi świadczenie na rzecz Wynajmującego i zostanie rozliczone poprzez pomniejszenie ustalonego czynszu (§ 3 umowy). Strony ustaliły miesięczny wymiar rozliczeniowy czynszu w wysokości 2.500,00 zł. oraz, że przez pierwsze 12 miesięcy zryczałtowana stawka czynszu będzie wynosić 2.500,00 zł. miesięcznie. W pozostałych miesiącach tj. od 13 do 60 miesiąca stawka czynszu zostanie proporcjonalnie pomniejszona o wielkość poczynionych przez najemcę nakładów i wynosić będzie 562,00 zł., którą najemca będzie płacił na rzecz Wynajmującego – § 9 umowy.
Umowa najmu jest cywilnoprawną umową nazwaną, której istotne elementy uregulowane są ustawowo w art. 659 – 679 Kodeksu cywilnego. Strony w myśl zasady swobody umów mogą kształtować stosunek najmu w sposób dowolny, o ile nie narusza on obowiązujących przepisów oraz zasad współżycia społecznego, poza zastrzeżeniami kodeksowymi.
Na rok 2004 wybrali Państwo opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z tytułu najmu. Ta forma opodatkowania wyklucza możliwość dokonywania odpisów amortyzacyjnych, co strona podnosi w wyjaśnieniu z dnia 08.09.2004 r. jako argument do uznania za przychód jedynie kwoty 562,00 zł.
W świetle powołanych powyżej przepisów oraz stanu faktycznego określonego we wniosku i wynikającego z umowy, przychodem z tytułu najmu przedmiotowej nieruchomości będzie kwota czynszu w wysokości 2.500,00 zł. miesięcznie, na którą składają się: wartość prac inwestycyjnych poniesionych przez najemcę (określonych w sposób zryczałtowany – protokół załącznik nr 2 do umowy najmu) tj. świadczenie w naturze oraz kwota wpłaty na rachunek bankowy w wysokości 562,00 zł.