Autor: Urząd Skarbowy w Płocku
Sygnatura: UPO-415/PD/136/04/AS
Hasła tematyczne: spółka osobowa, spółka jawna, majątek wspólny małżonków, zmiana umowy spółki, zmiana wspólnika
Kategoria:
W opisanej sprawie należy brać pod uwagę przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U.Nr 94, poz.1037 ze zm.), jako decydujące o prawach i obowiązkach wspólników. Przepis art.10 § 1 KSH stanowi, iż ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi. Wstępując w prawa i obowiązku występującego wspólnika (męża) przejmie Pani również ogół praw majątkowych (uczestnictwo w zyskach, prawo do odsetek od udziału kapitałowego, partycypacja w majątku spółki w razie jej rozwiązania i likwidacji) oraz obowiązków majątkowych (uczestnictwo w stratach, odpowiedzialność za zobowiązania spółki).
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż umowa spółki taką możliwość przewiduje. Z przedłożonego pisma nie wynika, aby zmiana osobowa spółki jawnej miała cokolwiek zmienić w dotychczasowym ustroju majątkowym Pani i Męża w rozumieniu przepisów prawa rodzinnego.
W myśl art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity ogłoszony w Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz.176 ze zm.) za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:1) odsetki od pożyczek, 2) odsetki od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, z wyjątkiem środków pieniężnych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą, 3) odsetki (dyskonto) od papierów wartościowych, 4) dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni, w tym również: a) dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych, b) oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,c) podział majątku likwidowanej spółki (spółdzielni), d) wartość dokonanych na rzecz udziałowców i akcjonariuszy nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2 – 2b, 5) przychody tytułu udziału w funduszach kapitałowych, 6) należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z: a) odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych, b) realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o publicznym obrocie papierami wartościowymi, 7) przychody z odpłatnego zbycia prawa poboru, w tym również ze zbycia prawa poboru akcji nowej emisji przez pracowniczy fundusz emerytalny w imieniu członka funduszu, 8) przychody członków pracowniczych funduszy emerytalnych z tytułu przeniesienia akcji złożonych na rachunkach ilościowych do aktywów tych funduszy, 9) nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, 10) przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.
Zgodnie z art. 18 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.
Opisana zmiana składu osobowego w spółce jawnej nie pociągnie za sobą zobowiązań podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ przeniesienie ogółu praw i obowiązków ma charakter nieodpłatny. W ustawie tej przewidziano opodatkowanie jedynie odpłatne zbycie praw majątkowych.
W związku z przedstawionym przez Panią zapytaniem w piśmie dotyczącym przeniesienia praw i obowiązków w spółce jawnej pomiędzy małżonkami istnieje możliwość przeniesienia tych praw przy zachowaniu postanowień art.10 § 1 wyżej cytowanej ustawy – KSH. Właściwie sporządzona zmiana (aneks) umowy spółki jawnej pozwoli więc na przeniesienie ogółu praw i obowiązków męża w omawianej spółce jawnej na Pani osobę i może być przedmiotem skutecznie prawnej umowy darowizny praw majątkowych (nie udziałów) w spółce. Prawa te mogą rodzić zobowiązania w podatku od darowizny w świetle przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn (Dz.U.Nr 142, poz. 1514 ze zm.).
Zakładając, że tak teraz jak i w chwili przeniesienia wymienionych praw będą Państwo trwali w związku małżeńskim nie podlegającym rozdzielności majątkowej – to właśnie ten fakt pozostawania w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej nie spowoduje, przysporzenie majątku obdarowanej (żony) kosztem uszczuplenia majątku darczyńcy (męża). W rezultacie zmiana osobowa spółki jawnej niczego nie zmieni w dotychczasowym ustroju majątkowym Pani i męża w rozumieniu przepisów prawa rodzinnego. W tej sytuacji podatek od darowizny przewidziany ustawą o podatku od spadków i darowizn nie wystąpi.