Wystąpienie Wspólnika ze spółki cywilnej a rozliczenie podatku dochodowego związanego ze zwrotem wkładów oraz wypłatą ekwiwalentu za tę część majatku wspólnego spółki który pozostał po odliczeniu wkładów.


Autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Sygnatura: ILPB1/415-166/07-2/GM

Hasła tematyczne: likwidacja działalności, przychód z działalności gospodarczej, przychód z praw majątkowych, ustąpienie wspólnika, zwrot wkładów

Kategoria: Podatek dochodowy od osób fizycznych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2007 r. (data wpływu 6 listopada 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie rozliczenia wspólnika występującego ze spółki cywilnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 listopada 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie rozliczenia wspólnika występującego ze spółki cywilnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Firma jest spółką cywilną trzech wspólników, istnieje od kilkunastu lat i na jej majątek dorobkowy składają się:

  • środki trwałe w postaci budynku zakupionego w 2006 r., obciążonego kredytem hipotecznym i w niewielkim stopniu zamortyzowanego, oraz typowe dla biura wyposażenie wraz ze sprzętem komputerowym oraz oprogramowaniem,
  • środki pieniężne zgromadzone na koncie firmy – ich źródłem są niewypłacone zyski,
  • wierzytelności odbiorców wobec spółki, które – choć jeszcze nie spłynęły – zostały już opodatkowane i stanowią również niewypłacony wspólnikom zysk.

Umową założycielską spółki wniesiono prawa autorskie do programu komputerowego, którego sprzedaż jest głównym przedmiotem działalności firmy.

Aktualna wartość rynkowa tych praw autorskich jest znacznie większa od wartości zadeklarowanej w umowie spółki. Ponadto firma posiada pewną wartość rynkową związaną z kilkuletnią obecnością na rynku, kręgiem stałych odbiorców, rozpoznawanym znakiem towarowym, tzw. know-how oraz pozytywną opinią na rynku. Wspólnicy rozliczają dochód stosując liniowy podatek dochodowy (19 %).

Od wielu lat decyzją wspólników wypłacana jest tylko część zysków, a pozostała kwota dochodu po opodatkowaniu gromadzona jest na koncie bankowym firmy oraz reinwestowana w działalność poprzez zakupy wyposażenia oraz środków trwałych. Zakupiony w 2006 roku budynek został zmodernizowany w 2007 roku środkami pochodzącymi z niewypłaconych zysków, co istotnie zwiększyło jego wartość.

Wnioskodawca zamierza wystąpić z ww. spółki, a pozostali wspólnicy chcą dalej prowadzić działalność w spółce, wypłacając Wnioskodawcy odpowiednią do jego udziałów część majątku firmy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki cywilnej należy rozliczyć podatek dochodowy związany ze zwrotem wkładów oraz wypłatą ekwiwalentu ze tę część majątku wspólnego spółki, która pozostała po odliczeniu wkładów…

W przypadku odpowiedzi twierdzącej na powyższe pytanie, Wnioskodawca prosi o wskazanie w jakim zakresie oraz jaki rodzaj przychodu należy w tym momencie przyjąć do opodatkowania: z prowadzenia działalności gospodarczej, ze zbycia praw majątkowych czy też jako inne przychody, co może mieć zasadnicze znaczenie dla wysokości podatku (opłacanego wg stawki liniowej czy wg skali podatkowej).

Zdaniem Wnioskodawcy, zwrot wartości wniesionych do spółki udziałów nie jest opodatkowany do wysokości wniesionych wkładów (art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Nie podlega również opodatkowaniu ta część wypłacanego majątku, która wynika z niewypłaconych zysków (środki pieniężne zgromadzone na koncie oraz wierzytelności spółki), gdyż dochody spółki w czasie jej trwania podlegały opodatkowaniu w każdym roku podatkowym i zobowiązanie występującego wspólnika do uiszczenia podatku od spłaty udziałów w majątku spółki oznaczałoby powtórne opodatkowanie już wcześniej opodatkowanego majątku.

Wnioskodawca uważa, że na tej samej zasadzie nie podlega opodatkowaniu ta część wypłacanej kwoty, która powstała z reinwestowania zysków w wyposażenie oraz majątek trwały po uwzględnieniu ciążącego na budynku kredytu hipotecznego – są to dobra zakupione z dochodu po jego opodatkowaniu.

Osobnym problemem jest ta część kwoty, która wynika z aktualnej wartości wniesionych do spółki praw autorskich oraz wyceny wartości rynkowej firmy. Zdaniem Wnioskodawcy wypłacone kwoty stanowią ekwiwalent części firmy pozostawionej wspólnikom (wypracowanego wspólnego majątku), a wypłata tych kwot w gotówce nie stanowi przysporzenia majątkowego lecz surogat posiadanego majątku. Wnioskodawca wskazuje, że czynności określone w art. 871 Kodeksu cywilnego nie mają cech sprzedaży, a uzyskane z tego tytułu świadczenie jest surogatem praw majątkowych wynikających z istniejącej uprzednio wspólności łącznej, wobec czego również – zdaniem Wnioskodawcy – nie podlegają opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 871 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) wspólnikowi występującemu ze spółki cywilnej zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia – wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega natomiast zwrotowi wartość wkładu polegająca na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika. Ponadto, na mocy art. 871 § 2 Kodeksu cywilnego, występującemu wspólnikowi wypłaca się w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.

Podatnikiem, w myśl art. 7 § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu. Zatem w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki niemającej osobowości prawnej, podatnikiem podatku dochodowego nie jest spółka lecz jej wspólnicy.

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku.

W myśl art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 21 ust.1 pkt 50 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej.

Z brzmienia powyższego przepisu wynika, że nie istnieje obowiązek uiszczenia podatku dochodowego w przypadku zwrotu wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych do niej wkładów.

Natomiast nadwyżka ponad wysokość wniesionych wkładów, wypłacona wspólnikowi występującemu ze spółki osobowej, stanowi przychód z praw majątkowych, o których mowa w przepisach art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do treści tego przepisu źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c).

Z kolei, w myśl przepisu art. 18 ww. ustawy, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Przepisy ustawy podatkowej mimo, iż posługują się terminem „prawa majątkowe”, nie definiują tego pojęcia. Wymienione w ww. art. 18 przychody nie stanowią katalogu zamkniętego, na co wskazuje użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”. Należy zatem przyjąć, iż do katalogu praw majątkowych objętych zakresem regulacji art. 18 ustawy można zaliczyć także inne prawa bezpośrednio nie wymienione w tym przepisie. Prawa związane z udziałem wspólnika w spółce cywilnej są prawami majątkowymi, gdyż ich treść stanowią odpowiednio określone przez Kodeks cywilny prawa i obowiązki (np. prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki – art. 865 § 1, prawo do udziału w zysku spółki – art. 867 § 1).

Dochody z praw majątkowych podlegają kumulacji z innymi dochodami zgodnie z art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i należy je wykazać w zeznaniu rocznym, składanym w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku i w tym samym terminie należy wpłacić z tego tytułu podatek, obliczony zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy.

Reasumując wypłacony wspólnikowi, w związku z wystąpieniem ze spółki cywilnej, udział nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – tylko do wysokości wniesionego do tej spółki wkładu. Natomiast różnica pomiędzy wypłaconą wartością udziału, a wartością wkładu wniesionego przez wspólnika do spółki podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako dochód z praw majątkowych. Nie ma przy tym znaczenia wcześniejsze opodatkowanie wspólnego majątku spółki.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.