Autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie
Sygnatura: IP-PB3-423-449/07-2/EM
Hasła tematyczne: koszty pogrzebu, odprawa pośmiertna, pracownik, rodzina, świadczenia
Kategoria: Podatek dochodowy od osób prawnych –> Koszty uzyskania przychodów –> Pojęcie kosztów uzyskania przychodów
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 06.11.2007 r. (data wpływu 13.11.2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącego podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 13.11.2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy zawarty w dniu 25.06.2007, wpisany do rejestru zakładowych układów zbiorowych pracy w dniu 16.07.2007 r. pod numerem U i obowiązujący od 01.08.2007 r. (zwany dalej ZUZP) zawiera między innymi postanowienia dotyczące wypłaty świadczeń na rzecz Pracownika lub jego Rodziny przysługujących w razie wypadków przy pracy powodujących trwałą niezdolność do pracy oraz wypadków śmiertelnych.
Zgodnie z zapisami ZUZP „w razie śmierci Pracownika spowodowanej wypadkiem przy pracy – niezależnie od przyczyn – Pracodawca pokrywa standardowe koszty pogrzebu, przy czym wysokość wypłaty środków z tego tytułu równa się trzykrotnej aktualnej średniej płacy miesięcznej u Pracodawcy”(art. 30 ust. 1 ZUZP).
Ponadto „Rodzinie pozostającej po Pracowniku zmarłym w następstwie wypadku przy pracy lub Pracownikowi, który uległ nieumyślnie spowodowanemu wypadkowi przy pracy powodującemu trwałą niezdolność do pracy bez orzeczenia winy Pracownika, przysługuje odprawa w wysokości ośmiomiesięcznego wynagrodzenia obliczonego jak za urlop wypoczynkowy, niezależnie od odpraw przewidzianych innymi przepisami” (art.30 ust. 2 ZUZP).
Przez członków rodziny oraz rodzinę rozumie się małżonka oraz innych członków rodziny spełniających warunki do uzyskania renty rodzinnej z FUS (art. 30 ust. 5 ZUZP).
Identyczne zapisy dotyczące wysokości świadczeń w razie wypadków zawiera Zakładowa Umowa Zbiorowa obowiązująca w Spółce do 31.07.2007 r. na mocy Porozumienia Nr 2/R5/99 z 5 marca 1999 r. o stosowaniu zakładowego układu zbiorowego pracy Z. Płock S.A. zarejestrowanego przez PIP pod numerem P (Porozumienie wpisane do Rejestru Porozumień o Stosowaniu Układu Zbiorowego Pracy w dniu 24.09.1999 r.). Odpowiednie zapisy w tym zakresie zawierał art. 29 ust. 1 i 2 Zakładowej Umowy Zbiorowej z dnia 25 lutego 1994 r.
W związku z wypadkiem śmiertelnym przy pracy, jaki miał miejsce w bieżącym roku, Spółka zobowiązana została do wypełnienia powyższych świadczeń związanych z pracą wynikających z zakładowego układu zbiorowego pracy, tj.:
- wypłaty środków z tytułu pokrycia standardowych kosztów pogrzebu w wysokości równej 3-krotnej aktualnej średniej płacy w spółce, przy czym świadczenie to zostało spełnione do rąk żony Pracownika oraz
- wypłaty odprawy pośmiertnej w wysokości 8-miesięcznego wynagrodzenia obliczonego jak za urlop wypoczynkowy, przysługującej niezależnie od odpraw wynikających z Kodeksu Pracy.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych następujące świadczenia związane z pracą, do wypłaty których obliguje pracodawcę zakładowy układ zbiorowy pracy:
- środki na pokrycie standardowych kosztów pogrzebu pracownika, w wysokości określonej w zakładowym układzie pracy przekazane rodzinie pracownika,
- odprawę pośmiertną przysługującą rodzinie pracownika niezależnie od odpraw przewidzianych innymi przepisami, wypłaconą w wysokości wynikającej z zakładowego układu zbiorowego pracy…
Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy. Z powyższego wynika, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztem uzyskania przychodu, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem. Kosztami podatkowymi są przy tym zarówno wydatki bezpośrednio związane z przychodem, jak i wydatki pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, a dotyczące całokształtu działalności podatnika.
W związku z powyższym, kosztami uzyskania przychodu będą racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki, które bezpośrednio mogą przyczynić się do powstania przychodu, jak i wydatki związane z funkcjonowaniem działalności podatnika i wywiązywaniem się przez niego z obowiązków nałożonych innymi przepisami prawa, a przez to warunkujące zgodne z prawem prowadzenie działalności gospodarczej i w dalszej kolejności uzyskiwanie przychodów.
Obowiązek wypłaty przez Spółkę świadczeń w postaci trzykrotnej aktualnej średniej płacy miesięcznej tytułem pokrycia kosztów pogrzebu oraz odprawy pośmiertnej w wysokości ośmiomiesięcznego wynagrodzenia obliczonego jak za urlop wypoczynkowy-niezależnie od odpraw wynikających z Kodeksu Pracy-wynika wprost z postanowień ZUZP, który wszedł w życie zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy. Zgodnie z art. 9 Kodeksu pracy, układ zbiorowy pracy stanowi przepis, do wykonywania którego podatnik jako pracodawca jest zobowiązany z mocy prawa, przy czym-jako szczególne źródło prawa-ma pierwszeństwo stosowania przed zasadami ogólnymi, wynikającymi z prawa pracy. Nie ulega zatem wątpliwości, że dokonana przez Spółkę wypłata jako stronę ZUZP-jest realizacją obowiązku wynikającego z mocy prawa. Uprawnieni na mocy układu zbiorowego członkowie rodziny zmarłego pracownika mają roszczenie w stosunku do zakładu pracy o wypłatę świadczenia. Po stronie Spółki istnieje zatem obiektywna konieczność dochowania zapisów zawartych w ZUZP. Tym samym, opisane wydatki stanowią nieodłączny koszt – jeden z wielu – związany z normalnym funkcjonowaniem podatnika, zapewniający prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w zgodzie z obowiązującym prawem warunkujący niezakłócone działanie podmiotu, a w konsekwencji pośrednio umożliwiający uzyskiwanie przychodów przez Spółkę. Wystąpienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionymi wydatkami a zasadnie oczekiwanym przychodem, z zastrzeżeniem wyłączeń zawartych w art. 16 ust. 1 ustawy, stanowi – w myśl art.15 ust. 1 ustawy, podstawowy warunek uznania, iż właściwie udokumentowany wydatek stanowi koszt uzyskania przychodu.
Świadczenia ponoszone na rzecz pracowników stanowią koszty funkcjonowania przedsiębiorstwa, które mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Ponadto, od 1 stycznia 1995 r. – po skreśleniu pkt 35 z art. 16 ust. 1 ustawy-wszystkie wydatki ponoszone bezpośrednio lub pośrednio na rzecz pracowników są uznawane za koszt uzyskania przychodu – jeżeli nie zostały pokryte ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Tak więc, co do zasady, wszystkie wydatki, których konieczność ponoszenia wynika z faktu zatrudniania pracowników są kosztem uzyskania przychodów pracodawcy, niezależnie od tego czy podstawą ich wypłaty jest Kodeks pracy, wydane na jego podstawie przepisy wykonawcze, układ zbiorowy pracy, zakładowa umowa zbiorowa, orzeczenie sądu pracy czy indywidualna umowa pomiędzy pracodawcą i pracownikiem, chyba że przepisy w sposób wyraźny taką możliwość wyłączą lub ograniczą.
Stanowisko Spółki jest zgodne z interpretacją prawa podatkowego zawartą w postanowieniu:
- nr USIA/415-4/2007 z dnia 21 luty 2007 r. Urzędu Skarbowego w Pabianicach
- nr IUS IPD1/2-423/7/2005 z dnia 30 czerwca 2005 r. I Urzędu Skarbowego w Gliwicach
- nr DP3/423-85/05/89470 z dnia 08 grudnia 2005 r. Małopolskiego Urzędu Skarbowego.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zmianami) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 w/w ustawy.
W świetle powyższego, aby dany wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów: – musi pozostawać w związku przyczynowym z prowadzoną działalnością i mieć wpływ (bezpośredni lub pośredni) na wysokość osiąganych z tego tytułu przychodów, – nie może zostać objęty zakresem art. 16 ust. 1, który zawiera katalog wydatków nie uznawanych za taki koszt.
W świetle przedstawionych wyjaśnień, dla Spółki, jako byłego pracodawcy, obowiązek wypłaty świadczeń w postaci trzykrotnej aktualnej średniej płacy miesięcznej tytułem pokrycia kosztów pogrzebu oraz odprawy pośmiertnej w wysokości ośmiomiesięcznego wynagrodzenia liczonego jak za urlop wypoczynkowy wynika z konkretnych przepisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników lub jego Rodziny przemysłu Energetycznego z dnia 25.06.2007 r.
W przypadku, gdy obowiązek zapewnienia określonych świadczeń przez byłego pracodawcę wynika z regulacji prawnych, w tym z aktów prawa pracy niższej rangi, takich jak układy zbiorowe, argumentacja przemawiająca za uznawaniem kosztów świadczeń za koszty uzyskania przychodów, ulega tylko wzmocnieniu. Zgodnie z art. 9 Kodeksu pracy, ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów, statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Z uwagi na to, że Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy stanowi źródło prawa pracy, Spółka zobligowana jest do stosowania postanowień z niego wynikających, co związane jest z ponoszeniem przez nią kosztów, o których mowa we wniosku.
Ponadto, chociaż trudno doszukiwać się bezpośredniego związku pomiędzy ponoszeniem świadczeń na rzecz Pracowników i jego Rodziny, a osiąganiem przychodów, to jednak niewątpliwie są to koszty funkcjonowania Spółki, a zatem koszty pośrednie, czyli takie, które związane są z całościowym wymiarem prowadzenia działalności gospodarczej.
Przestrzeganie przepisów Układu Zbiorowego Pracy wpływa na prawidłowe prowadzenie działalności gospodarczej przez podatnika, a tym samym na funkcjonowanie Spółki i osiąganie przez nią przychodów.
Ponadto art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie określa wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wydatków na rzecz Pracownika lub jego Rodziny zgodnie z zapisami Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy.
Wydatki Spółki, ponoszone w związku z zapisami Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy zawierające postanowienia dotyczące wypłaty świadczeń na rzecz Pracownika lub jego Rodziny przysługujących w razie wypadków przy pracy powodujących trwałą niezdolność do pracy oraz wypadków śmiertelnych są wydatkami związanymi z osiąganiem przez nią przychodów, które:
- nie zostały ujęte w negatywnym katalogu kosztów, tj. w art. 16 ust. 1 w/w ustawy,
- jako wydatki wynikające z Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, stanowiącego źródło prawa pracy, do którego przestrzegania jednostka jest obowiązana.
W związku z powyższym wydatki, o których mowa we wniosku, spełniają kryteria wynikające z art. 15 ust. 1 w/w ustawy i mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.