Autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
Sygnatura: IBPB1/415-252/07/KB
Hasła tematyczne: cesja, księga przychodów i rozchodów, nabycie wierzytelności, przychód z praw majątkowych, wierzytelność
Kategoria: Podatek dochodowy od osób fizycznych –> Koszty uzyskania przychodów
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112 poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana B., przedstawione we wniosku z dnia 07 listopada 2007r. (data wpływu do tut. Biura – 13 listopada 2007r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia momentu poniesienia kosztu uzyskania przychodu w związku z nabyciem pakietu wierzytelności oraz jego zaewidencjonowania w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów – jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 13 listopada 2007r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m. in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie określenia momentu poniesienia kosztu uzyskania przychodu w związku z nabyciem pakietu wierzytelności oraz jego zaewidencjonowania w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Jako osoba fizyczna wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą związaną z nieruchomościami. Obowiązuje go księga przychodów i rozchodów bez zastosowania metody memoriałowej. Jednorazowo w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wnioskodawca nabył na podstawie umowy cesji wierzytelności pakiet wierzytelności pieniężnych (34 pozycje) o wartości 30 819,06 zł za cenę 15 409,53 zł z zamiarem zarobienia na różnicy między ceną zapłaconą cedentowi a kwotą jaką faktycznie spodziewa się otrzymać od dłużników. W związku z nabyciem wierzytelności podatnik zapłacił podatek od czynności cywilnoprawnych. Cedent sprzedawał wierzytelności własne. Obie strony transakcji są podatnikami VAT.
W związku z powyższym zadano m. in. następujące pytanie:
Czy dzień podpisania umowy cesji wierzytelności jest dniem poniesienia kosztu uzyskania przychodu w wysokości 15 409,53 zł, który podlega wpisowi w księdze przychodów i rozchodów w pozycji pozostałe wydatki…
Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z art. 22 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień wystawienia dowodu stanowiącego podstawę do ujęcia kosztu, w związku z tym w dniu cesji wierzytelności (sporządzenia umowy) powstaje koszt podlegający ujęciu w księdze przychodów i rozchodów w wysokości kwoty jaką wnioskodawca zapłacił za cały pakiet wierzytelności, czyli 15 409,53 zł. Natomiast każda wpłata regulująca wierzytelność, która wpłynie na konto podatnika będzie w momencie wpływu przychodem kwalifikującym się do wpisania jako pozostałe przychody.
Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:
Przepisy prawa podatkowego nie regulują instytucji umownej zmiany wierzyciela, należy zatem w tym zakresie sięgnąć do zapisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm). Zgodnie z art. 509 tego Kodeksu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Przeniesienie własności wierzytelności może nastąpić pod tytułem darmym albo odpłatnym (na podstawie umowy sprzedaży lub zamiany).
Ustawą z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) ustawodawca dokonał klasyfikacji źródeł przychodu. Art. 10 ust. 1 w/w ustawy stanowi, iż źródłami przychodów są m. in. wskazane w pkt 3 i 7 tego przepisu:
- pozarolnicza działalność gospodarcza,
- kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).
Jak wynika z powyższego odrębnymi źródłami przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy) oraz kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c) (art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy).
Zgodnie z art. 5a pkt 6 ww. ustawy działalność gospodarcza albo pozarolnicza działalność gospodarcza to działalność zarobkowa:
- wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa,
- polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
- polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Pojęcie praw majątkowych nie zostało zdefiniowane w ww. ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Art. 18 ww. ustawy wymienia jedynie przykładowo kilka rodzajów praw majątkowych, stanowiąc, iż za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Prawa majątkowe wymienione w cyt. powyżej przepisie nie stanowią zatem zamkniętego katalogu przychodów uzyskiwanych z tego źródła, a prawo wierzyciela do dochodzenia od dłużnika określonej kwoty pieniężnej także niewątpliwie stanowi uprawnienie o charakterze majątkowym.
Z uwagi na dokonaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych kategoryzację źródeł przychodu, w szczególności wyodrębnienie w art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy przychodów z praw majątkowych, jak również wskazaną powyżej definicję pozarolniczej działalności gospodarczej, w sytuacji gdy osoba fizyczna zawiera umowę cesji obcych wierzytelności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, uzyskane z tego tytułu przychody kwalifikuje się do przychodów z praw majątkowych – bez względu na to, czy osoba ta jest podmiotem gospodarczym oraz czy działalność w zakresie nabywania obcych wierzytelności została wpisana do ewidencji prowadzonej przez nią pozarolniczej działalności gospodarczej.
Przychodem nabywcy wierzytelności będzie, stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uiszczona przez dłużnika kwota wierzytelności a momentem powstania przychodu data faktycznego, choćby częściowego spełnienia świadczenia przez dłużnika. Wspomniany art. 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi bowiem, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są co do zasady otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne.
W związku z powyższym stwierdzić należy, iż wydatki poniesione na nabycie wierzytelności – jako prawa o charakterze majątkowym – zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów z praw majątkowych a nie z pozarolniczej działalności gospodarczej.
W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.
Dlatego też wydatek poniesiony na nabycie wierzytelności stanowi koszt uzyskania przychodu w momencie spłaty przez dłużnika chociażby części wierzytelności albowiem dopiero w dacie otrzymania należności od dłużnika powstaje przychód z tego źródła, a co za tym idzie dopiero w tym momencie poniesiony wydatek pozostaje w związku z uzyskanym przychodem.
W przypadku nabycia pakietu wierzytelności wydatki na nabycie tychże wierzytelności stanowią koszt uzyskania przychodu proporcjonalnie w takiej części w jakiej pozostają wpłaty dłużnika (stanowiące przychód) w ogólnej kwocie wpłat.
Z uwagi na fakt, iż przychody oraz koszty związane z nabyciem wierzytelności nie dotyczą źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza nie podlegają wpisowi do prowadzonej przez wnioskodawcę na potrzeby tejże działalności podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
W świetle powyższego stanowisko wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.