Czy czynności związane ze świadczeniem przez kierowcę usług prowadzenia pojazdu są uznawane za pozarolniczą działalność gospodarczą?


Autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Sygnatura: IBPB1/415-253/07/MW

Hasła tematyczne: kierowca, samozatrudnienie, zgodność prowadzonej działalności gospodarczej z obowiązującą od 01.01.2007 r. definicją

Kategoria: Podatek dochodowy od osób fizycznych –> Przedmiot i podmiot opodatkowania –> Definicja pozarolniczej działalności gospodarczej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112 poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 8 października 2007 r. (data wpływu do tut. Biura – 15 listopada 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości uznania usług prowadzenia pojazdu świadczonych na podstawie umowy cywilnoprawnej za pozarolniczą działalność gospodarczą – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 listopada 2007 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości uznania usług prowadzenia pojazdu świadczonych na podstawie umowy cywilnoprawnej za pozarolniczą działalność gospodarczą.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka zawarła z kierowcami prowadzącymi działalność gospodarczą cywilnoprawne umowy o świadczenie usług prowadzenia pojazdu w międzynarodowym i krajowym przewozie rzeczy oraz usług towarzyszących (nadzór przy załadunku, rozładunku, załatwianie formalności związanych z odbiorem, przekazaniem i ocleniem przesyłki). Spółka jest właścicielem pojazdów i licencjonowanym przewoźnikiem. Na wykonanie konkretnej usługi kierowca otrzymuje dodatkowo zlecenie, w którym określa się istotne warunki świadczenia, w tym proponowane wynagrodzenie. Wynagrodzenie może być przez strony negocjowane. Kierowca może odmówić przyjęcia zlecenia w ciągu 6 godzin od jego otrzymania. Umowa zawiera następujące warunki świadczenia usług:

  1. W zakresie miejsca i czasu:Spółka wskazuje tylko miejsce i czas załadunku i wyładunku, trasę przejazdu wybiera kierowca, ponosząc skutki braku możliwości kontynuowania jazdy na wybranej trasie, jeżeli o przeszkodzie mógł się dowiedzieć przy zachowaniu należytej staranności, kierowca sam dysponuje czasem prowadzenia pojazdu i czasem wolnym przy zachowaniu obowiązujących w tym zakresie przepisów;
  2. W zakresie odpowiedzialności:Kierowca może podzlecić wykonanie usługi innemu podmiotowi, za który odpowiada jak za własne działania, ma obowiązek odmowy przyjęcia zlecenia jeżeli nie ma możliwości wykonania usługi w sposób nienaruszający przepisów dotyczących czasu pracy kierowców i ponosi odpowiedzialność za naruszenie tego obowiązku, kierowca w stosunku do kontrahenta spółki ponosi solidarną ze spółką odpowiedzialność za szkodę (w pełnej wysokości) wyrządzoną niewykonaniem bądź nienależytym wykonaniem usługi, w przypadku niedostarczenia przesyłki w terminie z przyczyn leżących po stronie kierowcy jest on zobowiązany do zapłacenia spółce kary umownej oraz odszkodowania, jeżeli spółka zostanie obciążona takim przez swojego kontrahenta, kierowca ponosi pełną odpowiedzialność wobec spółki i osób trzecich za szkody wyrządzone przy okazji wykonywania usługi, a także jest zobowiązany do zapłaty we własnym zakresie bądź do zwrotu spółce kar, mandatów itp. nakładanych w związku z naruszeniem przez kierowcę obowiązujących przepisów lub brakiem nadzoru przy załadunku (np. kary za nadmierne obciążenie pojazdu, naruszenie przepisów ruchu drogowego, czasu prowadzenia pojazdu), kierowca ponosi odpowiedzialność wobec spółki i jej kontrahenta za zachowanie warunków wynikających z umów ubezpieczenia, od których jest uzależniona odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń, na zabezpieczenie ewentualnych roszczeń niektórzy kierowcy złożyli weksel in blanco bez określenia górnej granicy odpowiedzialności i bez wyłączenia możliwości jego indosowania na kontrahenta spółki lub osobę trzecią;
  3. W zakresie związanym z ryzykiem gospodarczym:Kierowca może świadczyć usługi także na rzecz innych podmiotów i w związku z tym ma prawo odmówić przyjęcia zlecenia, kierowca nie ma obowiązku osobistego świadczenia usług, spółka nie jest zobowiązana do zapewnienia kierowcy minimalnej ilości zleceń ani zleceń o określonej wartości, spółka może odmówić wypłaty wynagrodzenia w przypadku niewykonania bądź nienależytego wykonania usługi oraz potrącić z wynagrodzenia wynikające z umowy należności (kary, odszkodowania). Kierowca na własny koszt musi uzyskać i odnawiać wymagane kwalifikacje, świadectwa i badania, nabywać kartę kierowcy itp.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle art. 5a pkt 6 lit. a oraz art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych czynności związane ze świadczeniem przez kierowcę ww. usług będą uznawane za pozarolniczą działalność gospodarczą…

Zdaniem wnioskodawcy czynności wykonywane przez kierowcę na podstawie umowy o wyżej opisanych warunkach należy uznać za pozarolniczą działalność gospodarczą. Kierowca wykonuje bowiem działalność ponosząc ryzyko gospodarcze związane z możliwością nieuzyskania dochodów w związku z brakiem zleceń, możliwością lub koniecznością odmowy przyjęcia zlecenia bądź nieotrzymaniem wynagrodzenia w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy albo też potrącenia z jego wynagrodzenia kar lub odszkodowań powstałych z przyczyn leżących po jego stronie. Wysokość wynagrodzenia jest negocjowana. Po stronie kierowcy brak obowiązku osobistego świadczenia usług, gdyż ich wykonywanie może powierzyć osobom trzecim, za które ponosi odpowiedzialność. Kierowca ponosi także solidarną ze spółką odpowiedzialność wobec kontrahenta spółki za szkody wynikające z niewykonania bądź nienależytego wykonania usługi oraz innych zobowiązań, np. związanych z ubezpieczeniem towaru. Kierowca sam dysponuje swoim czasem z zastrzeżeniem terminu odbioru i dostawy towaru oraz ponosi konsekwencje finansowe naruszenia obowiązujących przepisów. W związku z powyższym wnioskodawca uważa, iż w przedmiotowym przypadku nie zachodzi żaden z warunków określonych w art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyłączających czynności wykonywane przez kierowcę z pozarolniczej działalności gospodarczej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

  1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
  2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
  3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ustawy.

W myśl art. 5b ust. 1 ww. ustawy za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
  2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
  3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy ustalić czy w okolicznościach przedstawionych w ww. wniosku doszło do spełnienia łącznie trzech przesłanek uniemożliwiających kierowcy rozliczenie się na zasadach przewidzianych dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że kierowca ponosi solidarną ze spółką odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną niewykonaniem bądź nienależytym wykonaniem usługi co stanowi podstawę do uznania, iż nie został spełniony negatywny warunek zawarty w art. 5b ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Z dalszej analizy stanu faktycznego wynika, że decyzję o przyjęciu, bądź odmowie przyjęcia danego zlecenia podejmuje kierowca. Decyduje on również o sposobie realizacji konkretnej usługi, tj. o wyborze trasy, czasie prowadzenia pojazdu i czasie wolnym, o tym czy usługę podatnik zrealizuje osobiście, czy zleci jej wykonanie innemu podmiotowi. Rola spółki sprowadza się do określenia miejsca oraz czasu załadunku i wyładunku. Kierowca nie jest związany poleceniami spółki w zakresie realizacji danego zlecenia i posiada prawo do samodzielnej, niekontrolowanej przez spółkę organizacji pracy. W związku z tym nie zostanie również spełniony warunek zawarty w art. 5b ust. 1 pkt 2 ww. ustawy.

Z opisu stanu faktycznego wynika także, że świadcząc opisane wcześniej usługi, kierowca ponosi ryzyko gospodarcze związane z faktem, że zawarta ze spółką umowa nie zapewnia mu określonej ilości zleceń, ani też zleceń o określonej minimalnej wartości. Nie przyjęcie przez kierowcę zlecenia jest jednoznaczne z nieotrzymaniem wynagrodzenia. Spółka może odmówić również wypłaty wynagrodzenia w przypadku niewykonania, bądź nienależytego wykonania usługi oraz potrącać z tego tytułu z wynagrodzenia kierowcy odszkodowania i kary umowne, które w razie braku wynagrodzenia kierowca musi pokryć z własnych środków. Zatem należy uznać, iż kierowca ponosi ryzyko gospodarcze, o którym mowa w art. 5b ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Reasumując, w świetle przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego należy stwierdzić, iż nie zostały spełnione warunki wymienione w cyt. powyżej art. 5b ust. 1 ww. ustawy, co oznacza, że czynności wykonywane przez kierowców na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych mogą być uznane za świadczone w ramach prowadzonej przez nich pozarolniczej działalności gospodarczej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.