Autor: Naczelny Sąd Administracyjny
Sygnatura: II FSK 354/05
Hasła tematyczne: skarga kasacyjna, odsetki, skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego, zobowiązanie podatkowe, Naczelny Sąd Administracyjny
Kategoria:
Wyrokiem z dnia 18 października 2004 r., sygn. akt I SA/Ka 1288/03, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach orzekł o uchyleniu decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach – Ośrodka Zamiejscowego w Bielsku-Białej z dnia 9 czerwca 2003 r., Nr PBB1/4218-34/03, wydanej w sprawie określenia Spółce z o.o. "V." odsetek za zwłokę od zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych.
Z uzasadnienia tego wyroku wynika, że działając na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 oraz art. 51 § 1 i § 2, art. 53 § 1 i § 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) Izba Skarbowa w Katowicach – Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku-Białej decyzją z dnia 9.06.2003 r., Nr PBB1/4218-34/03, wydana po rozpatrzeniu odwołania Spółki "V." z siedzibą w Bielsku-Białej od decyzji Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bielsku-Białej z dnia 7.03.2003 r. określającej odsetki za zwłokę od zaniżonej zaliczki na podatek za miesiąc lipiec 1999 r. w wysokości 12.963,30 zł, orzekła o utrzymaniu zaskarżonej decyzji w mocy. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia wskazano, iż decyzją z 7.03.2003 r., Nr PDOP-730/15/01102/03, Pierwszy Urząd Skarbowy w Bielsku-Białej określił Spółce z o.o. "V." z siedzibą w Bielsku-Białej wysokość zobowiązania z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych za 1999 r. w wysokości 1.147.493,00 zł. Wskazano również, iż w sytuacji, gdy uległ zmianie podatek należy od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego, w konsekwencji spowodowało to również zmianę wysokości zaliczki za miesiąc lipiec 1999 r.
Organ odwoławczy podniósł dalej w uzasadnieniu swej decyzji, iż zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zaliczka miesięczna stanowi różnicę między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego, a sumą zaliczek za poprzednie miesiące. Zwrócił też uwagę, iż bezprzedmiotowość orzekania o zaliczkach na podatek dochodowy z dniem, z którym powstaje zobowiązanie w tym podatku, nie przekreśla możliwości rozstrzygania w przedmiocie odsetek od nie uiszczonych w terminie zaliczek na ten podatek. Izba Skarbowa powołała się nadto na brzmienie art. 51 § 2 Ordynacji podatkowej, z którego wynika, że za zaległość podatkową uważa się także nie zapłaconą w terminie płatności zaliczkę na podatek, w tym również zaliczkę, o której mowa w art. 23a § 1 lub ratę podatku. Następnie wskazano, iż zgodnie z art. 53a Ordynacji podatkowej, jeżeli w postępowaniu podatkowym po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego organ podatkowy stwierdzi, że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku nie zapłacił zaliczek na podatek w całości lub w części, nie złożył deklaracji albo wysokość zaliczek jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość odsetek za zwłokę przyjmując prawidłową wysokość zaliczek na podatek, jeżeli ich wysokość jest inna niż wykazano w deklaracji, a także w razie braku deklaracji.
Wynika następnie z uzasadnienia wskazanego na wstępie wyroku, że we wniesionej do Naczelnego Sądu Administracyjnego skardze Spółka "V." zarzuciła naruszenie zaskarżoną decyzją przepisów Ordynacji podatkowej w zakresie naliczania odsetek za zwłokę i wniosła o jej uchylenie lub połączenie rozpoznania tej sprawy ze skargą wniesioną na decyzję Izby Skarbowej w sprawie określenia wysokości zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych za 1999 r.
Uzasadniając swoje stanowisko strona skarżąca odwołała się do błędnych, jej zdaniem, ustaleń poczynionych przez organy podatkowe w decyzji wymiarowej dotyczącej kontrolowanego roku podatkowego. Wyraziła tym samym przekonanie, iż w sytuacji, gdy błędnie określono wysokość podatku dochodowego za 1999 r., to nieprawidłowe jest również określenie odsetek w zaskarżonej decyzji.
Odpowiadając na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.
Z uzasadnienia wskazanego na wstępie wyroku Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Gliwicach wynika dalej, że rozpatrując wniesioną przez podatnika skargę uznał on, iż skarga ta jest zasadna, zaskarżona decyzja nie odpowiada bowiem przepisom prawa.
Uzasadniając swoje stanowisko w tym zakresie Sąd stwierdził na wstępie, iż bezprzedmiotowość orzekania o zaliczkach na podatek dochodowy powstająca z dniem, z którym powstaje zobowiązanie w tym podatku (a więc po upływie ostatniego dnia kwietnia 1999 r.), nie przekreślała możliwości rozstrzygnięcia w innym przedmiocie, a mianowicie w przedmiocie odsetek od nie uiszczonych w terminie (i w prawidłowej wysokości) zaliczek na podatek dochodowy. W postępowaniu dotyczącym odsetek od nie uiszczonych w terminie zaliczek organ podatkowy prawidłowo więc rozstrzygnął o odsetkach, przyjmując trafnie, że wysokość zaliczek i wymagany termin ich uiszczenia stają się wyłącznie okolicznościami faktycznymi, których ustalenie jest niezbędne dla rozstrzygnięcia w sprawie. Zaliczki bowiem powinny być zapłacone w przewidzianych ustawą terminach, a za ich nie uiszczenie w terminie pobiera się odsetki za zwłokę (zgodnie z art. 51 § 1 i 2 oraz art. 53a Ordynacji podatkowej).
Uznając jednak za słuszne zwrócenie przez stronę skarżącą uwagi na okoliczność powiązania zaskarżonej decyzji odsetkowej z decyzją dotyczącą wymiaru zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych z rok 1999 oraz wskazując na to, że odrębnym jego wyrokiem z dnia 18.10.2004 r., o sygn. akt I SA/Ka 1287/03, uchylona została jako niezgodna z prawem decyzja ostateczna, którą utrzymano w mocy decyzję Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bielsku-Białej z dnia 7.03.2003 r. w sprawie określenia Spółce z o.o. "V." wysokości zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych za tenże rok podatkowy, w uzasadnieniu którego to wyroku wskazano w szczególności na nieuprawnione zakwestionowanie przez organy podatkowe wydatków w kwocie 353.432,47 zł z tytułu różnic kursowych od kredytu obrotowego udzielonego Spółce przez "P." S.A. Warszawa, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach stwierdził, że konsekwencją takiego rozstrzygnięcia jest uznanie, iż wadliwie określone zostały również odsetki za zwłokę od nie uiszczonej zaliczki za miesiąc lipiec 1999 r.
Od powyższego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach wniesiona została skarga kasacyjna, która oparta została na zarzucie naruszenia prawa materialnego, a mianowicie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, "przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu różnic kursowych od kredytu udzielonego skarżącemu za koszt podatkowy". Stawiając taki zarzut skarga kasacyjna domaga się zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenia uwzględnionej tymże wyrokiem skargi względnie przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia sądowi pierwszej instancji, a także zasądzenia od strony przeciwnej kosztów postępowania kasacyjnego. Nawiązując do wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku motywów, jakimi kierował się Sąd orzekając o uchyleniu ostatecznej decyzji określającej wysokość odsetek od zaległości podatkowej, w uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano na nietrafność stanowiska tegoż Sądu w kwestii braku podstaw do określenia samej zaległości podatkowej, która to kwestia była przedmiotem oceny wyrażonej w odrębnym wyroku.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał, co następuje:
Skargę kasacyjną uznać należało za nieuzasadnioną. Za swoją, podstawę przyjmuje na wyłącznie naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych przez uznanie za koszt uzyskania przychodu różnic kursowych od udzielonego podatnikowi kredytu. Jak wynika z jej uzasadnienia, wskazany jako jej podstawa zarzut związany jest z identycznym zarzutem stanowiącym podstawę skargi kasacyjnej wniesionej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18.10.2004 r., sygn. I SA/Ka 1287/03, którym uchylona została ostateczna decyzja Izby Skarbowej w Katowicach – Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku-Białej w przedmiocie określenia wnoszącej skargę kasacyjną Spółce wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób prawnych za rok podatkowy 1999.
W związku z takim wskazaniem podstaw kasacyjnych zauważyć należy, że wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 lutego 2006 r., sygn. akt II FSK 353/05, oddalona została skarga kasacyjna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18.10.2004 r., sygn. akt I SA/Ka 1287/03, którym uchylono ostateczną decyzję w przedmiocie określenia Spółce z o.o. "V." wysokości zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych za rok 1999.
Zważywszy przeto na fakt, iż podstawę rozstrzygnięcia zawartego w wyroku, jaki zaskarżony został rozpatrywaną skarga kasacyjną, stanowiła wyłącznie okoliczność zakwestionowania przez Sąd odrębnym rozstrzygnięciem zgodności z prawem decyzji ostatecznej określającej wysokość samego zobowiązania podatkowego, a także mając na względzie sformułowaną podstawę tejże skargi kasacyjnej, sprowadzająca się do zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego przy rozstrzyganiu sprawy dotyczącej określenia samej wysokości zobowiązania, w której to sprawie wniesiona przez organ odwoławczy skarga kasacyjna została oddalona ww. wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego, za pozbawioną uzasadnionych podstaw uznać należało również skargę kasacyjną dotyczący wyroku rozstrzygającego o niezgodności z prawem decyzji określającej wysokość odsetek.
Uznając w tych warunkach, że rozpatrywana skarga kasacyjna nie ma uzasadnionych podstaw, orzec należało o jej oddaleniu stosownie do przepisu art. 184 ustawy z dnia 30.08.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270).