II SAB/Lu 68/09 – Postanowienie WSA w Lublinie


Sygnatura:
6182 Zwrot wywłaszczonej nieruchomości i rozliczenia z tym związane
Hasła tematyczne:
Wywłaszczanie nieruchomości
Odrzucenie skargi
Skarżony organ:
Starosta
Data:
2009-09-04
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie
Treść wyniku:
Odrzucono skargę
Sędziowie:
Joanna Cylc-Malec /przewodniczący sprawozdawca/
Krystyna Sidor
Witold Falczyński

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Cylc-Malec (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia NSA Witold Falczyński,, Sędzia NSA Krystyna Sidor, Protokolant Asystent sędziego Marcin Małek, po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2009 r. na rozprawie sprawy ze skargi G. C. na bezczynność Starosty w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości p o s t a n a w i a odrzucić skargę.
Uzasadnienie: W dniu 3 sierpnia 2009 r. G. C. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie na bezczynność Starosty L. w sprawie wydania decyzji w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. Skarżąca podniosła, iż postępowanie w sprawie toczy się od 2006 r. i dotychczas nie zostało zakończone.
W odpowiedzi na skargę pełnomocnik Starosty L. wniósł o jej odrzucenie, bądź o jej oddalenie z jednoczesnym stwierdzeniem nieważności postanowienia Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. z dnia 25 czerwca 2009 r., którym to organ ten uznał zażalenie skarżącej na bezczynność Starosty L. za nieuzasadnione. W ocenie organu Kolegium nie jest bowiem organem wyższego stopnia w stosunku do Starosty rozstrzygającego w postępowaniu dotyczącym zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.
Ponadto organ wskazał, iż czas rozpatrywania sprawy wynika z okoliczności niezależnych od organu, gdyż sprawy te ze swej istoty charakteryzują się wysokim stopniem skomplikowania, a nadto okolicznością przedłużającą jest zmiana kręgu osób mających przymiot stron tego postępowania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga ulega odrzuceniu z powodu niedopuszczalności. Zgodnie z przepisem art. 58 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. ) – dalej p.p.s.a. Sąd odrzuca skargę jeżeli z innych (niż wymienione w punktach 1-5) przyczyn wniesienie skargi jest niedopuszczalne. Zarazem przepis art. 134 § 1 powołanej ustawy stanowi, że Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Jak wynika z treści art. 52 § 1 p.p.s.a., dopuszczalność drogi sądowoadministracyjnej uzależniona jest od uprzedniego wyczerpania środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy, stosownie do treści § 2 powyższego przepisu, rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie.
Warunek ten dotyczy także bezczynności organu. Jak wynika bowiem z treści art. 37 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, na niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35 lub ustalonym w myśl art. 36 tej ustawy, stronie służy zażalenie do organu administracji publicznej wyższego stopnia. Wobec treści przywołanych przepisów warunkiem wniesienia skargi do sądu administracyjnego na bezczynność organu administracji publicznej jest uprzednie wystąpienie przez stronę skarżącą z zażaleniem na niezałatwienie sprawy w terminie do organu wyższego stopnia nad organem, który w ocenie strony skarżącej, pozostaje w bezczynności.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że G. C. przed wniesieniem skargi nie wystąpiła z zażaleniem na niezałatwienie w terminie sprawy do organu wyższego stopnia nad Starostą L., tj. do Wojewody Lubelskiego. Wobec tego nie wyczerpała przysługującego jej w postępowaniu administracyjnym środka zaskarżenia.
Tylko bowiem wniesienie przysługującego stronie zażalenia do właściwego organu otwiera stronie drogę do wniesienia skargi sądowej na bezczynność organu pierwszej instancji. Innymi słowy złożenie zażalenia do organu nie będącego organem wyższego stopnia względem organu pozostającego w zwłoce nie spełnia warunku złożenia zażalenia, o jakim mowa w art. 37 k.p.a. Tak właśnie sytuacja zaistniała w przedmiotowej sprawie.
Przedmiotowe postępowanie dotyczy zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. W tego typu sprawach stosownie do treści art. 142 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarcze nieruchomościami (Dz. u. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) – rolę organu prowadzącego postępowanie ustawodawca powierzył staroście. Zgodnie natomiast z treścią art. 9a tej ustawy organem wyższego stopnia w sprawach określonych w ustawie, rozstrzyganych w drodze decyzji przez starostę wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, jest wojewoda.
Z tych względów to Wojewoda Lubelski jest organem wyższego stopnia względem Starosty L., właściwym miejscowo i rzeczowo do rozpatrywania złożonych w trybie art. 37 § 1 k.p.a. zażaleń na bezczynność tego organu jako organu administracji właściwego w sprawach z zakresu zwrotu wywłaszczonych nieruchomości.
To, że w przedmiotowej sprawie skarżąca złożyła zażalenie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. (organu niewłaściwego), które następnie zostało z naruszeniem przepisów o właściwości przez ten organ rozpatrzone, nie może usprawiedliwiać strony w skierowaniu zażalenia, do organu niewłaściwego.
Ponadto opisana sytuacja nie rodzi żadnych negatywnych konsekwencji dla strony skarżącej polegających na upływie terminu lub tym podobnych. Skarżąca może bowiem w każdym czasie wystąpić z zażaleniem – tym razem do organu właściwego – na bezczynność organu, o ile w jej ocenie w bezczynności takiej organ pozostaje. Winna jednak mieć na uwadze, iż terminy do załatwiania spraw biegną wyłącznie w sytuacji gdy postępowanie jest w toku. Zawieszenie postępowania wstrzymuje bowiem bieg tych terminów.
Odnośnie zaś wniosków zawartych w odpowiedzi na skargę, a dotyczących objęcia przez Sąd kontrolą postanowienia Kolegium dnia 25 czerwca 2009 r., wyjaśnić należy, iż wnioski te są prawnie nieuzasadnione. W tym zakresie w skrócie zaznaczyć jedynie należy, iż stanowisko organu odnośnie zażalenia strony jest jedynie czynnością nadzorczą. Akt taki nie jest decyzją, nie kończy postępowania, nie rozstrzyga sprawy co do istoty, nie przysługuje też na niego zażalenie, a zatem nie mieści się w katalogu aktów wymienionych w art. 3 § 2 pkt 1-4 p.p.s.a. Tym samym postanowienie takie nie podlega kognicji Sądu i mimo dostrzeganej w niniejszej sprawie jego wadliwości nie mogło zostać objęte kontrolą jego legalności.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a, Sąd orzekł jak w postanowieniu.

Uzasadnienie wyroku