Sygnatura:
6550
Hasła tematyczne:
Inne
Skarżony organ:
Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Data:
2008-08-29
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Treść wyniku:
Uchylono zaskarżone postanowienie
Sędziowie:
Barbara Koś
Beata Sokołowska /sprawozdawca/
Walentyna Długaszewska /przewodniczący/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Walentyna Długaszewska Sędzia WSA Barbara Koś WSA Beata Sokołowska ( spr.) Protokolant : st. sekr. sąd. Anna Piotrowska – Żyła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 grudnia 2008 r. przy udziale sprawy ze skargi M. K. na postanowienie Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia [ … ]r. nr [ … ] w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia odwołania od decyzji dotyczącej przyznania płatności do gruntów rolnych I. uchyla zaskarżone postanowienie, II. zasądza od Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na rzecz skarżącej M. K. kwotę [ … ] złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych, III. stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie może być wykonane. /-/B. Sokołowska /-/ W. Długaszewska /-/ B. Koś WSA/wyr. 1- sentencja wyroku
Uzasadnienie: Kierownik Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa decyzją , wydaną na podstawie art. 104 kpa, art. 7 ust. 1, art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz.U. Nr 35, poz. 217 ze zm.) oraz art. 4 ustawy z dnia 29 lutego 2008 r. o zmianie ustawy o płatnościach do gruntów rolnych i płatności cukrowej oraz ustawy o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 44, poz. 262), odmówił M. przyznania jednolitej płatności obszarowej i nałożył na nią sankcję w wysokości [ … ] zł, która będzie potrącana z płatności do której rolnik jest uprawniony z tytułu wniosków składanych w ciągu 3 lat kalendarzowych następujących po roku kalendarzowym, w którym stwierdzono niezgodności.
W uzasadnieniu decyzji wskazano, że odmowa przyznania płatności unijnej wynikała ze stwierdzenia różnicy pomiędzy powierzchnią deklarowaną kwalifikowaną działek rolnych zawartą we wniosku (1,08 ha), a powierzchnią stwierdzoną w trakcie kontroli administracyjnej (0,05 ha).
Decyzja została doręczona w dniu 25 kwietnia 2008 r. K. (matce M.).
W odwołaniu od tej decyzji (wniesionym bezpośrednio do Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa listem nadanym w dniu 10 maja 2008 r. oraz przekazanym następnie do organu I instancji jako organu właściwego do jego przyjęcia) M. podniosła argumenty merytoryczne dotyczące specyfiki hodowli rolnej prowadzonej na przedmiotowych działkach nr 55 i 226, leżących w gminie R. Nałożoną na nią sankcję finansową określiła jako "nieporozumienie".
Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa postanowieniem stwierdził, na podstawie art. 134 kpa, uchybienie terminu do wniesienia powyższego odwołania.
W uzasadnieniu postanowienia organ odwoławczy podał, że sporną decyzję doręczono w dniu 25 kwietnia 2008 r. matce M. – K., czego dowodem jest pocztowe potwierdzenie odbioru znajdujące się w aktach administracyjnych. W ocenie organu należało więc uznać wobec tego skuteczne
doręczenie decyzji organu I instancji na podstawie art. 43 kpa. Odwołanie wniesiono natomiast po upływie 14 dni od doręczenia, przewidzianych w przepisie art. 129 § 2 kpa, czyli po dniu 9 maja 2008 r.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu M. "stwierdziła uchybienia w sposobie doręczenia stronie decyzji z dnia 23 kwietnia 2008 r.", oraz wniosła o przywrócenie terminu odwołania. Skarżąca podniosła przy tym, że jej matka nie oświadczyła doręczycielowi o przekazaniu spornej przesyłki adresatowi, gdyż wnosząca skargę w tym czasie przybywała za granicą. Ponadto nie zobowiązała się pisemnie do przekazania przesyłki. Ostatecznie M. domagała się uchylenia postanowienia organu II instancji.
W odpowiedzi na skargę Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniósł o jej oddalenie, powtarzając argumenty zawarte w uzasadnieniu swojego postanowienia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Skarga zasługiwała na uwzględnienie.
Na wstępie należy zaznaczyć, że Sąd administracyjny bada zgodność zaskarżonego aktu z prawem, ale nie jest uprawniony do merytorycznego rozstrzygania o przedmiocie sprawy. Tym samym Sąd nie może przywrócić stronie terminu do wniesienia odwołania rozpoznając skargę na postanowienie stwierdzające uchybienie terminu do wniesienia odwołania.
Zgodnie z art. 134 kpa organ odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia uchybienie terminu do wniesienia odwołania, jeżeli nie zostało wniesione w terminie przewidzianym przepisami prawa. Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie (art. 129 § 2 kpa).
W przedmiotowej sprawie decyzja organu I instancji została doręczona w dniu 25 kwietnia 2008 r. matce skarżącej M. – K.. Zgodnie z przepisem art. 43 kpa w przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się – za pokwitowaniem – m.in. dorosłemu domownikowi, jeżeli podjął się oddania pisma adresatowi.
Według poglądu utrwalonego w doktrynie i orzecznictwie przesłanką niezbędną dla możliwości przyjęcia skutecznego doręczenia pisma w ramach tzw. doręczenia zastępczego jest zobowiązanie się odbiorcy do oddania pisma jego adresatowi. Organ doręczający ma wobec tego nie tylko prawo, ale wręcz i wyraźny obowiązek zażądania, aby odbiorca pisma złożył w tej kwestii wyraźne oświadczenie. W treści takiego oświadczenia winna znaleźć się wobec tego zgoda odbiorcy na przyjęcie pisma i zobowiązanie do osobistego przekazania go adresatowi. W braku takiego wyraźnego oświadczenia organ doręczający winien odstąpić od doręczenia pisma w trybie art. 43 kpa. Przepis ten nie wymaga przy tym, aby podjęcie się oddania pisma przybrało wyłącznie formułę wyraźnego własnoręcznego pisemnego oświadczenia, w którego treści powinna znaleźć się zgoda odbiorcy na przyjęcie przesyłki. Wystarczy bowiem, aby na podpisywanym przez odbiorcę jako domowniku formularzu potwierdzenia odbioru pisma znajdowała się informacja, że doręczenie następuje, jeżeli osoba ta podjęła się oddania pisma adresatowi. Takie pokwitowanie stanowi wystarczający dowód podjęcia się oddania pisma adresatowi. Obowiązkiem organów administracji publicznej jest zatem wyegzekwowanie od urzędów pocztowych ścisłego przestrzegania zawartych z nimi umów o doręczaniu adresatom przesyłek. Doręczyciel winien więc zawsze tak wypełniać zwrotne poświadczenie odbioru, aby mogło ono stanowić jednoznaczny dowód na odbiór przesyłki przez osobę z kręgu podmiotów wskazanych w art. 43 kpa, która zobowiązała się do jego przekazania (zob. m. in. G. Łaszczyca, A. Martysz, A. Matan, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz Tom I, LEX 2007, teza 10 do art. 43 kpa; wyrok WSA w Warszawie z 4 listopada 2004 r., I S.A. 844/03, LEX nr 389425; wyrok NSA z 14 sierpnia 2002 r., I S.A. 2614/00, LEX nr 137823; wyrok NSA z 14 marca 2007 r., II GSK 315/06, LEX nr 321253; wyrok NSA z 24 marca 1999 r., I SA/Lu 151/98, LEX nr 37218).
Z akt administracyjnych niniejszej sprawy wynika, że w formularzu zwrotnego potwierdzenia odbioru przedmiotowej decyzji organu I instancji wskazano na matkę skarżącej ( adresatki decyzji ) jako osobę która przyjęła pismo. Nie zobowiązała się ona jednak w jakikolwiek sposób do jej przekazania M. Nie złożyła bowiem na potwierdzeniu odbioru własnoręcznego oświadczenia o podjęciu się oddania pisma córce, a sam formularz potwierdzenia nie przewidywał sytuacji, w której K. mogłaby złożyć podpis jako osoba występująca w charakterze dorosłego domownika w rozumieniu art. 43 kpa.
Z tego względu, w ocenie Sądu, należało uznać, iż decyzja Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nie została skutecznie doręczona stronie skarżącej w trybie art. 43 kpa, albowiem nie spełniono przesłanki polegającej na doręczeniu decyzji dorosłemu domownikowi, który podjął się oddania pisma adresatowi. Przesłanki doręczenia zastępczego powinny być natomiast przestrzegane rygorystycznie. Konsekwencją nieskutecznego doręczenia decyzji jest zatem konieczność uznania, iż w sprawie nie zaczął faktycznie biec skarżącej 14 dniowy termin do wniesienia odwołania, wskazany w przepisie art. 129 § 2 kpa.
W tym stanie rzeczy przy ponownym rozpatrzeniu sprawy należy dokonać prawidłowego doręczenia M. decyzji organu I instancji w sposób wskazany w przepisach art. 39 – art. 44 kpa.
Wobec powyższego, mając na uwadze fakt wydania zaskarżonego postanowienia z naruszeniem przepisów postępowania (art. 43 kpa i art. 134 kpa) mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy Sąd orzekł – na podstawie art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) o uchyleniu tego orzeczenia.
O zwrocie skarżącej kosztów sądowych oraz o wykonalności zaskarżonego postanowienia orzeczono zaś na podstawie art. 200 i art. 152 cytowanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
/-/ B. Sokołowska /-/ W. Długaszewska /-/ B. Koś
D.W.d

Uzasadnienie wyroku