Sygnatura:
6116 Podatek od czynności cywilnoprawnych, opłata skarbowa oraz inne podatki i opłaty
Hasła tematyczne:
Podatkowe postępowanie
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2009-07-16
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Artur Kot
Cezary Kosterna /przewodniczący sprawozdawca/
Sławomir Fularski

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Cezary Kosterna /sprawozdawca/, Sędziowie Sędzia WSA Artur Kot, Sędzia WSA Sławomir Fularski, Protokolant Justyna Kapusta, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 listopada 2009 r. sprawy ze skargi K. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia […] maja 2009 r. nr […] w przedmiocie odmowy umorzenia podatku rolnego za 2008 rok oddala skargę.
Uzasadnienie: VIII SA/Wa 497/09
Uzasadnienie
Decyzją z […] lutego 2009 r. znak […] Wójt Gminy W. odmówił K. S. (dalej: skarżący) umorzenia zaległości podatkowych w podatku rolnym za rok 2008 w kwocie […] złote podając za podstawę prawną art. 67 a §3 i art. 207 Ordynacji podatkowej. Z uzasadnienia decyzji wynika, iż skarżący umotywował swój wniosek o umorzenie należności podatkowych w podatku rolnym tym, że produkcja mleka jest nieopłacalna, zaś pozostała działalność rolnicza w związku z niskimi zbiorami przynosi straty. Skarżący opisał swoją sytuację majątkową: […] ha przeliczeniowego, […] krowy, […] jałówka, miesięczne wydatki […] zł. Ponadto skarżący w 2008 r. otrzymał pomoc finansową w postaci dopłat z ARiMR w wysokości […] zł. Dodatkowo organ powołał się na wskaźnik GUS o szacunkowym rocznym dochodzie z gospodarstwa rolnego – […] zł (na […] ha przeliczeniowy). Organ wyjaśnił skarżącemu, że obowiązek podatkowy wynika z ustawy i jest niezależny od dochodowości produkcji rolnej. W związku z powyższym organ podatkowy nie dopatrzył się wystąpienia przesłanek określonych w art. 67a §1 Ordynacji podatkowej uprawniających do umorzenia należności podatkowych ("ważny interes podatnika" lub "interes publiczny").
Pismem z […] marca 2009 r. skarżący wniósł odwołanie od powyższej decyzji częściowo powtarzając argumenty zawarte we wniosku o umorzenie należności podatkowej. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie art. 67a §1 Ordynacji podatkowej. Wskazał, że przez "kryzys ogólnoświatowy" zmuszony był do ograniczenia produkcji mleka i sprzedaży […] krów, z którego to tyłu miał dostać rekompensatę z powodu zmniejszenia kwoty mlecznej, której jednak nie dostał. Jego głównym źródłem utrzymania są dopłaty z ARiMR, które w przeliczeniu na […] miesiąc i po zapłaceniu alimentów na córkę dają mu dochód w kwocie […] zł. Dodatkowo powołał się, że organy KRUS umorzyły mu należności z tytułu składek
na ubezpieczenie społeczne rolników. W ocenie skarżącego w jego sytuacji zachodzą przesłanki "ważnego interesu podatnika" i "interesu publicznego".
Decyzją z […] maja 2009 r. znak […] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w R. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu decyzji organ poza powtórzeniem argumentacji organu pierwszej instancji dodatkowo zbadał stan majątkowy skarżącego wskazując jeszcze inne niż wymienione w decyzji organu I instancji składniki majątkowe. Organ wyliczył również dochód gospodarstwa według przelicznika GUS – […] ha przeliczeniowego x przelicznik GUS […] zł daje dochód roczny w kwocie […] zł, zaś miesięcznie daje kwotę […] zł. Podniósł, iż kryzys ogólnoświatowy dotknął nie tylko skarżącego, lecz wszystkich rolników. Przekonanie o potrzebie umorzenia podatku nie jest "ważnym interesem podatnika", o którym stanowi przepis art. 67a §1 Ordynacji podatkowej.
Na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. K. S. pismem z dnia […] czerwca 2009 r. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Odniósł się do wskaźników dochodowych gospodarstwa rolnego według GUS i wytknął nieścisłości uzasadnienia decyzji organu I instancji utrzymanej następnie w mocy przez organ II instancji. W jego ocenie organ powinien brać pod uwagę rzeczywiste, a nie hipotetyczne dochody. W skardze nie zgodził się z dokonaną przez organy interpretacją pojęcia "ważny interes podatnika" powtarzając dotychczasową argumentację.
W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w R. wniosło o jej oddalenie podtrzymując dotychczasową argumentację. Organ odniósł się do nieścisłości, jakie wytknął skarżący, że powstały one z niedokładności redakcyjnych. Dodatkowo podniósł, że jakkolwiek wskaźniki GUS są uproszczeniem przyjętym przez ustawodawcę, jednak nie można zakładać, że każde gospodarstwo rolne legitymuje się zerowym dochodem.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje:
Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), Sąd sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem (legalności). Ocenie Sądu podlegają zatem zgodność aktów administracyjnych (w tym przypadku postanowienia) zarówno z przepisami prawa materialnego, jak i procesowego. Kontrola sądów administracyjnych ogranicza się więc do zbadania, czy organy administracji w toku rozpoznawanej sprawy nie naruszyły prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na jej wynik. Ocena ta dokonywana jest według stanu prawnego i na podstawie akt sprawy istniejących w dniu wydania zaskarżonego aktu. Zgodnie z art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. – dalej: "u.p.p.s.a."), Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Nie może przy tym wydać orzeczenia na niekorzyść strony skarżącej, chyba że dopatrzy się naruszenia prawa skutkującego stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności.
Przeprowadzona przez Sąd kontrola pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego utrzymującego
w mocy decyzję Wójta Gminy odmawiającego skarżącemu umorzenia zaległości podatkowych w podatku rolnym za rok 2008 doprowadziła Sąd do przekonania, że decyzja ta nie narusza przepisów prawa materialnego, w stopniu dającym podstawę do jej uchylenia, jak również przepisów proceduralnych w stopniu mającym istotny wpływ na wynik przedmiotowej sprawy. Sąd nie dopatrzył się także innych uchybień powodujących obowiązek wycofania z obrotu prawnego zaskarżonej decyzji.
Podstawą prawną rozstrzygnięcia w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowych jest art. 67a §1 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.). Stosownie do treści tego przepisu organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może m.in. umorzyć w całości lub części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
Instytucja umorzenia zaległości podatkowej w trybie decyzji organu podatkowego w indywidualnej sprawie zbudowana jest przy zastosowaniu uznania administracyjnego. W świetle ukształtowanej w doktrynie i zaakceptowanej w orzecznictwie NSA koncepcji interpretacyjnej przepisów podatkowych zbudowanych na zasadzie uznania administracyjnego, zawierających w swojej treści kierunkowe dyrektywy wyboru (w tym przypadku: ważny interes podatnika oraz interes publiczny), stwierdzenie, że w sprawie występują okoliczności odpowiadające takiej lub innej kierunkowej dyrektywie wyboru, może, lecz nie musi prowadzić do rozstrzygnięcia pozytywnego dla wnioskodawcy. Ustawodawca pozostawił organom swobodę w podejmowaniu rozstrzygnięcia, pod warunkiem jednak, że w toku postępowania dokonają szczegółowej analizy prowadzonej sprawy pod kątem wskazanych w przepisie dyrektyw wyboru oraz prowadzenia postępowania zgodnie z art. 120 Ordynacji podatkowej, a więc na podstawie obowiązujących przepisów prawa. Dlatego też sądowa kontrola legalności decyzji wydanych w ramach uznania administracyjnego sprowadza się do zbadania, czy wydanie decyzji zostało poprzedzone prawidłowo przeprowadzonym postępowaniem podatkowym, tzn. czy organ podatkowy prawidłowo zebrał materiał dowodowy, rozważył wszelkie okoliczności mogące mieć wpływ na wybór możliwości rozstrzygnięcia w zakresie udzielenia bądź odmowy udzielenia ulgi, a swoje spostrzeżenia prawidłowo zakomunikował stronie w uzasadnieniu wydanej decyzji.
W ocenie Sądu zaskarżona decyzja została wydana w oparciu o prawidłowe ustalenie stanu faktycznego i na podstawie kompletnego materiału dowodowego. Organy podatkowe działały na podstawie przepisów prawa, a postępowanie prowadzone było w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych. Organy wzięły pod uwagę stan majątkowy skarżącego wykazany przez niego w protokole sporządzonym w sprawie ustalenia stanu majątkowego oraz w oświadczeniach pisemnych i na podstawie przedstawionego przez niego stanu majątkowego nie znalazły podstaw do zastosowania art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej, który to przepis zezwala na umorzenie zobowiązania podatkowego ze względu na ważny interes podatnika. Skarżący nie wskazywał przy tym z własnej inicjatywy na okoliczności dotyczące jego sytuacji majątkowej, które mogłyby uzasadniać umorzenie jego zobowiązań na podstawie art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej.
Za taką okoliczność nie może być uznane jego niezadowolenie z treści rozstrzygnięć organów administracji. W tej sytuacji również organ drugiej instancji nie musiał prowadzić postępowania dowodowego w celu ujawnienia dowodów, które miałyby wykazać trudna sytuację finansową skarżącego, skoro on w tym zakresie nie wykazywał żadnej inicjatywy dowodowej.
Mając powyższe na uwadze Sąd – na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) – orzekł jak w sentencji.

Uzasadnienie wyroku