Sygnatura:
6313 Cofnięcie zezwolenia na broń
Hasła tematyczne:
Inne
Skarżony organ:
Komendant Żandarmerii Wojskowej
Data:
2009-04-16
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Ewa Grochowska-Jung /przewodniczący sprawozdawca/
Ewa Pisula-Dąbrowska
Przemysław Szustakiewicz

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Grochowska-Jung (spr.), Sędziowie WSA Ewa Pisula-Dąbrowska, WSA Przemysław Szustakiewicz, Protokolant Eliza Kusy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 listopada 2009 r. sprawy ze skargi W. S. na decyzję Komendanta Głównego Żandarmerii Wojskowej z dnia […] lutego 2009 r. nr […] w przedmiocie cofnięcia pozwolenia na broń palną myśliwską – oddala skargę
Uzasadnienie: Decyzją z dnia […] lutego 2009 r. nr […] Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej utrzymał w mocy decyzję Komendanta Oddziału Żandarmerii Wojskowej w Z. z dnia […] grudnia 2008 r. nr […] cofającą […] W. S. pozwolenia na broń palną myśliwską dla celów łowieckich.
Podstawę prawną decyzji stanowił art. 138 § 1 pkt 1 i art. 268a ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) oraz art. 18 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 15 ust.1 pkt 6 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525 z późn. zm.).
Podstawę faktyczną zaskarżonej decyzji stanowiło ustalenie przez organ I instancji, że W. S. został skazany prawomocnym wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w Z. z dnia […] lutego 2006 r. sygn. akt […] za posiadanie bez wymaganego zezwolenia amunicji pochodzenia wojskowego, tj. za czyn określony w art. 263 § 2 k.k., zatem należy do grona osób, co do których istnieje uzasadniona obawa, że mogą użyć broni w celu sprzecznym z interesem bezpieczeństwa i porządku publicznego. Wskazał, że skazanie za nielegalne posiadanie amunicji w sytuacji gdy od osób posiadających broń wymaga się nieskazitelnej postawy powoduje, iż skarżący nie daje gwarancji, iż będzie przestrzegał przepisów ustawy o broni i amunicji w szczególności dotyczących bezpiecznego posiadania i używania broni. Osoba posiadająca broń palną powinna bowiem cechować się szczególną dbałością o przestrzeganie przepisów i zasad związanych z przechowywaniem, nabywaniem i użytkowaniem zarówno broni palnej , jak i amunicji do tej broni wykorzystywanej. Rażące lekceważenie przepisów dotyczących legalnego posiadania amunicji powodują poważne wątpliwości i uzasadnione obawy, że W. S. może użyć broni palnej w celach sprzecznych z interesem bezpieczeństwa lub porządku prawnego.
Odwołując się od powyższej decyzji, W. S. zarzucił organowi I instancji nieprawidłową interpretację art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy o broni i amunicji poprzez przyjęcie, że istnieje obawa użycia przez niego broni w celu sprzecznym z interesem bezpieczeństwa lub porządku publicznego, błędne wskazanie stanu faktycznego oraz ograniczenie postępowania dowodowego do faktu skazania go przez Wojskowy Sąd Garnizonowy.
Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej, działając jako organ odwoławczy, nie znalazł podstaw do zmiany bądź uchylenia decyzji organu I instancji, wskazując, że powoływane przez skarżącego okoliczności czynu, za który został skazany zostały wyjaśnione przez sąd karny. Zatem stwierdzenie nielegalnego posiadania amunicji jest tego rodzaju okolicznością, która nakazuje zaliczyć stronę do osób, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy o broni i amunicji, a tym samym cofnąć pozwolenie na broń w myśl art. 18 ust. 1 pkt 2 tej ustawy. Przepis art. 15 ust. 1 pkt 6 ma zastosowanie nie tylko do osób, które popełniły przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub mieniu, bowiem ustawodawca jedynie przykładowo wymienił te okoliczności jako "w szczególności" uzasadniające istnienie przedmiotowej obawy. Popełnienie innego przestępstwa, jak w sprawie niniejszej nielegalnego posiadania amunicji, wymierzonego przeciwko porządkowi publicznemu, o którym mowa w art. 263 § 2 k.k., także uzasadnia istnienie obawy, o której mowa w art. 15 ust. 1 pkt 6, ma bowiem ścisły związek z postępowaniem posiadacza pozwolenia na broń w sferze tak istotnej jak ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Wywodził, że pozwolenie na broń jest uprawnieniem szczególnym, dostęp do niego reglamentują przepisy ustawy o broni i amunicji. Oznacza to, że nie każda osoba musi je uzyskać, zaś od posiadaczy broni organy Policji wymagają nieskazitelnej postawy, nieposzlakowanej opinii, co oznacza bezwzględne przestrzeganie przepisów prawnych. Skarżący, naruszając obowiązujący ład prawny, takiej postawy nie okazał, co dyskwalifikuje go jako osobę mogącą posiadać pozwolenie na broń.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie W. S. domagał się uchylenia zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji zarzucając naruszenie prawa materialnego, tj. art.18 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 maja 1999r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525 z późn. zm.), poprzez błędne przyjęcie, że wobec skarżącego istnieje uzasadniona obawa, iż może on użyć broni w celu sprzecznym z interesem bezpieczeństwa lub porządku publicznego, gdy tymczasem należało uznać, iż w stosunku do skarżącego brak jest przesłanek, które uzasadniałby cofnięcie w stosunku do niego pozwolenia na broń, naruszenie – przepisów postępowania, tj. art. 7, art.80 oraz art. 107 § 3 k.p.a., poprzez ograniczenie postępowania dowodowego jedynie do ustalenia faktu skazania skarżącego.
Zdaniem skarżącego organ odwoławczy w uzasadnieniu decyzji myli przesłanki obligatoryjnego cofnięcia pozwolenia na broń. Skarżący nie zgodził się z przyjęciem przez oba organy, że fakt dopuszczenia się przestępstwa z art. 263 § 2 k.k. przesądza o zastosowaniu art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o broni i amunicji. W jego ocenie organ powinien wykazać bezpośredni związek pomiędzy popełnionym czynem, a cechami jego charakteru oraz dotychczasowym postępowaniem, które pozwalałoby na zaistnienie obawy, o której mowa w art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy o broni i amunicji.
W odpowiedzi na skargę Komendant Główny Żandarmerii Wojskowej wnosił o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe argumenty faktyczne i prawne.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej – art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z późn. zm.). Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów odnoszących się do słuszności rozstrzygnięcia. Wymaga podkreślenia, że Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, ale nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, co wynika z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm., dalej jako: p.p.s.a.).
Kontrolując zaskarżoną decyzję pod kątem powyższych kryteriów, w ocenie Sądu, skarga nie ma uzasadnionych podstaw.
Zdaniem Sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy dawał organom administracji podstawę do dokonania oceny stanu faktycznego, jako wyczerpującego przesłanki określone w przepisie art. 18 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525 z późn. zm.).
Artykuł 18 ust. 1 pkt 2 ustawy o broni i amunicji stanowi bowiem, że właściwy organ Policji cofa pozwolenie na broń, jeżeli osoba, której takie pozwolenie wydano należy do osób, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2 – 6 tej ustawy. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 1 pkt 6, pozwolenia na broń nie wydaje się osobom, co do których istnieje uzasadniona obawa, że mogą użyć broni w celu sprzecznym z interesem bezpieczeństwa lub porządku publicznego, w szczególności skazanym prawomocnym orzeczeniem sądu za przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub mieniu albo wobec i których toczy się postępowanie karne o popełnienie takich przestępstw.
W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, iż skarżący został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo z art. 263 § 2 k.k.. Dyspozycja tego przepisu obejmuje zachowanie polegające na posiadaniu bez wymaganego zezwolenia broni palnej lub amunicji. Skoro prawo do posiadania broni jest uprawnieniem wyjątkowym, to nie ulega wątpliwości, że osoby posiadające broń powinny przestrzegać prawa i porządku publicznego, dając tym samym rękojmię, że posiadanie broni nie stworzy zagrożenia dla tego porządku. Omówione szczegółowo przez organ I instancji okoliczności towarzyszące popełnieniu przestępstwa pozwoliły na przyjęcie istnienia obawy, że posiadacz pozwolenia na broń użyje broni w celach sprzecznych z interesem bezpieczeństwa Państwa lub porządku publicznego.
Sąd podzielił pogląd organu, że przepis art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy o broni i amunicji wymienia tylko przykładowo – jako okoliczność budzącą uzasadnioną obawę użycia broni w celu sprzecznymi z interesem bezpieczeństwa lub porządku publicznego – prawomocne skazanie orzeczeniem sądu za przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub mieniu oraz toczące się postępowanie karne o popełnienie takich przestępstw. Wskazuje na to użycie w tym przepisie sformułowania "w szczególności skazanym (…)". Zatem katalog sytuacji objętych dyspozycją tego przepisu jest otwarty.
Tym samym cytowana norma art. 15 ust. 1 pkt 6 wyznacza generalną zasadę, jako pierwszą przesłankę, stanowiąc, że pozwolenia na broń nie wydaje się osobom, co do których istnieje uzasadniona obawa, że mogą użyć broni w celach sprzecznych z interesem bezpieczeństwa lub porządku publicznego, a dodatkowo wprowadza drugą przesłankę obejmującą krąg osób w szczególności skazanych prawomocnym orzeczeniem sądu za przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub mieniu albo wobec których toczy się postępowanie karne o popełnienie takich przestępstw.
Nie ulega wątpliwości, co potwierdza treść zaskarżonych decyzji, że organ powołał się na pierwszą z tych przesłanek, dokonując oceny postawy skarżącego co do istnienia obawy, w kontekście czynu jakiego dopuścił się w sprawie objętej prawomocnym wyrokiem sądu karnego. W zakresie tego czynu nie miał potrzeby prowadzenia szczegółowego postępowania dowodowego wobec tego, że w postępowaniu administracyjnym był związany tymi ustaleniami. Także sąd administracyjny jest z mocy art. 11 p.p.s.a. związany ustaleniami wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa.
Podkreślić należy, że w rozpatrywanej sprawie zakwestionowany w skardze stan faktyczny został ustalony i przedstawiony z wystarczającą starannością.
Zdaniem Sądu, dokonana przez organy ocena postępowania skarżącego, wieloletniego myśliwego i żołnierza, którego skutkiem jest nielegalne posiadanie amunicji wojskowej, a zatem naruszenie norm prawa związanych bezpośrednio z zasadami dotyczącymi posiadania broni i amunicji, została przeprowadzona w sposób zgodny z prawem i nie przekroczyła granic swobodnego uznania organów.
Odpowiedzialność administracyjna, wyrażająca się w rozpatrywanym przypadku w cofnięciu pozwolenia na broń, jest następstwem naruszenia przez osobę posiadającą to pozwolenie zasad posiadania broni i amunicji, niezależnie od winy tej osoby. Sankcją w tym postępowaniu jest cofnięcie uprawnia – pozwolenia na broń palną myśliwską.
W tym stanie rzeczy Sąd nie dopatrzył się w postępowaniu organów w rozpatrywanej sprawie dowolności, przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, ani niekompletności ustalonego stanu faktycznego. W tej sytuacji nie można też mówić o naruszeniu zasad ujętych w art. 7, art. 107 § 3 i art. 80 k.p.a., a postawione w skardze zarzuty należy ocenić jako gołosłowne, skoro skarżący nie wskazuje nawet jaki mają istotny wpływ na wynik sprawy.
Dodatkowo podnieść należy, że w wyroku z dnia 13 października 2005 r., sygn. akt II OSK 97/05 (nie publ.) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że "posiadanie i używanie broni i amunicji stanowi tradycyjnie sferę daleko idącej reglamentacji administracyjno-prawnej. Oznacza to, że dostęp jednostki do broni poddany jest istotnym ograniczeniom, co wynika zarówno z monopolu państwa na stosowanie środków przemocy, jak i potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego (…). Obowiązująca ustawa o broni i amunicji nie przewiduje systemu licencjonowania legalistycznego tj. takiego, w którym uprawnienie do posiadania broni uzyskuje się po spełnieniu określonych warunków; wprowadza natomiast system licencjonowania oportunistycznego, tj. uzależniającego uzyskanie uprawnienia od stosownej zgody (pozwolenia) właściwego organu Policji w drodze decyzji administracyjnej."
Taki system licencjonowania związany jest z samym charakterem prawa do posiadania broni, którego w polskim systemie prawnym nie można zaliczyć do kategorii wolności i praw osobistych obywatela w świetle Konstytucji RP. Posiadanie broni jest ściśle reglamentowane, decyzja w sprawie pozwolenia na broń nie jest decyzją wydawaną w granicach uznania administracyjnego, lecz ma charakter decyzji związanej.
Związany charakter decyzji, w formie której wydawane jest pozwolenie na broń, rodzi po stronie ubiegającego się o to pozwolenie obowiązek wykazania okoliczności uzasadniających jego wydanie. Z drugiej strony, przy cofnięciu pozwolenia na broń, obowiązek udowodnienia okoliczności, które powodują cofnięcie spoczywa na organach orzekających w tej sprawie. Z założenia będą to okoliczności przeciwstawne tym, które przemawiają za przyznaniem pozwolenia na broń.
W tym kontekście, a także zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2005 r. Nr 127, poz. 1066 z późn. zm.) umiejętność przewidywania skutków własnego postępowania, rozwaga, przezorność i staranność stanowią niewątpliwie cechy (okoliczności) uzasadniające wydanie pozwolenia na broń palną myśliwską. Przeciwnie zaś – brak przewidywania skutków własnego postępowania, brak należytej staranności, a wręcz rażąca lekkomyślność, udowodnione i odnoszące się do zasad przechowywania broni, czy posiadania nielegalnie amunicji, przemawiają za cofnięciem pozwolenia na broń. Łowiectwo jest zajęciem wyjątkowym m.in. z powodu konieczności posiadania pozwolenia na broń palną myśliwską. Nie można jednak być myśliwym, o ile nie przestrzega się zasad obchodzenia z bronią myśliwską, w tym również zasad jej przechowywania, legalności posiadanej amunicji. Taka sytuacja miała I miejsce w przypadku skarżącego.
Ponadto, oceniając zaskarżoną decyzję Sąd nie stwierdził żadnych innych uchybień, których istnienie powinien uwzględnić z urzędu.
W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) orzekł, jak w sentencji wyroku.

Uzasadnienie wyroku