I OZ 1055/09 – Postanowienie NSA


Sygnatura:
6336 Pożyczki   na   sfinansowanie kosztów szkolenia, zorganizowanie   dodatkowych   miejsc  pracy oraz   podjęcie   działaln
Hasła tematyczne:
Przywrócenie terminu
Sygn. powiązane: II SA/Ol 614/09
Skarżony organ:
Prezydent Miasta
Data:
2009-11-04
Sąd:
Naczelny Sąd Administracyjny
Treść wyniku:
Oddalono zażalenie
Sędziowie:
Izabella Kulig-Maciszewska /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Izabella Kulig-Maciszewska po rozpoznaniu w dniu 16 listopada 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia E. G. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 24 lipca 2009 r., sygn. akt II SA/Ol 614/09 o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia skargi na pismo Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia […] września 2008 r., nr […] w przedmiocie odmowy skierowania bezrobotnego na szkolenie p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.
Uzasadnienie: Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie postanowieniem z dnia 24 lipca 2009 r., sygn. akt II SA/Ol 614/09 odmówił E. G. przywrócenia terminu do wniesienia skargi na pismo Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia […] września 2008 r. w przedmiocie odmowy skierowania bezrobotnego na szkolenie.
W uzasadnieniu postanowienia, po przedstawieniu stanu faktycznego sprawy, Sad I instancji powołując się na treść art. 86 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) dalej P.p.s.a., wskazał, iż przywrócenie terminu nie jest możliwe, gdy strona dopuści się chociażby lekkiego niedbalstwa. A z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie, bowiem skarżąca jako przyczynę uchybienia terminu do wniesienia skargi podała w zasadzie nieznajomość przepisów prawa. Taka zaś okoliczność nie może być uznawana za przeszkodę uniemożliwiającą dokonanie czynności.
Ponadto wskazano, że przedmiotem skargi E. G. jest odmowa Prezydenta Miasta Olsztyn (jako starosty grodzkiego) zwiększenia kwoty na szkolenia, ponad tą kwotę, która nie jest decyzją administracyjną, gdyż przepisy prawa w sposób jednoznaczny nie przewidują takiej formy prawnej dla załatwienia sprawy. Jednakże rozstrzygnięcie w tym przedmiocie podlega kontroli sądu administracyjnego na mocy art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a., gdyż w niniejszej sprawie wnioskowane przez skarżącą uprawnienie wynika z art. 40 ust. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz. U. 2008, Nr 69, poz. 415 ze zm.). Natomiast skoro odmowa sfinansowania kosztów szkolenia w żądanej przez skarżącą kwocie nie jest decyzją administracyjną, to do załatwienia tego wniosku nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. 2000, Nr 98, poz. 1071 ze zm.), które w art. 9 i 107 § 1 przewidują obowiązek organu administracji publicznej do należytego informowania strony o okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy, tak aby nie poniosła szkody z powodu nieznajomości prawa oraz do pouczania jej o trybie i terminie wniesienia środków zaskarżenia. Tym samym, Prezydent Miasta Olsztyn i działający z jego upoważnienia pracownicy podległych jednostek organizacyjnych nie mieli obowiązku pouczania skarżącej o trybie i terminie wniesienia skargi na udzielone w tej sprawie informacje i wyjaśnienia. Stąd, brak takiego pouczenia nie może wyłączać winy strony w uchybieniu terminu do wniesienia skargi, tym bardziej, że tryb i termin wniesienia skargi na akty i czynności, z art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a., został wprost uregulowany w art. 52 § 3 i art. 53 § 2 powołanej ustawy i nie wymaga dokonywania żadnych szczególnych zabiegów interpretacyjnych.
Od powyższego postanowienia wniesiono zażalenie, w którym przedstawiono okoliczności faktyczne wskazując, iż żadna z instytucji, do której skarżąca wysyłała pytania i odwołania nie udzieliła odpowiedzi – jaka jest droga odwoławcza i nie przekazała odwołania według właściwości. Ponadto przedstawiono plan działania w zakresie uruchomienia działalności gospodarczej z zakresu wytwarzania biżuterii artystycznej i w jego kontekście zarzut niedbalstwa jest nieuzasadniony. Również zarzut, że nieznajomość prawa nie zwalnia z obowiązku jego przestrzegania skierowany do osoby długotrwale bezrobotnej, zestresowanej sytuacją ekonomiczną jest zbyt rygorystyczny. Od takich osób według skarżącej, należałoby wymagać znajomości przyjętych zasad etycznych, a nie skomplikowanych procedur odwoławczych zwłaszcza, jeżeli decyzje nie są wydawane w trybie administracyjnym.
W odpowiedzi na zażalenie wniesiono o jego oddalenie oraz o zasądzenie kosztów, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zawiera usprawiedliwionej podstawy.
Stosownie do treści art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) dalej P.p.s.a., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, Sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu do dokonania określonej czynności procesowej. Pozytywne rozpatrzenie wniosku o przywrócenie terminu wiąże się z wystąpieniem czterech przesłanek łącznie, takich jak: złożenie wniosku o przywrócenie terminu, dochowanie terminu do złożenia tego rodzaju wniosku, uprawdopodobnienie braku winy w niedokonaniu czynności procesowej w przewidzianym terminie oraz jednoczesne dokonanie wraz ze składanym wnioskiem o przywrócenie terminu czynności procesowej.
Zatem podstawową przesłanką przywrócenia terminu jest uchybienie terminowi bez winy strony. Brak winy strona w piśmie o przywrócenie terminu musi uprawdopodobnić.
Należy wskazać i zgodzić się za Wojewódzkim Sądem Administracyjnym, iż kryterium braku winy w uchybieniu terminu nie może cechować choćby lekkie niedbalstwo.
W rozpatrywanej sprawie nie można przyjąć, iż uchybienie terminu nastąpiło bez winy podmiotu, który miał podjąć czynność procesową. O braku winy w niedopełnieniu obowiązku można mówić tylko w przypadku stwierdzenia, że dopełnienie obowiązku stało się niemożliwe z powodu przeszkody nie do przezwyciężenia, czyli gdy strona nie mogła usunąć przeszkody, nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku.
W istocie należy podkreślić, iż nieznajomość przepisów prawa jako przesłanka usprawiedliwiając brak winy w uchybieniu terminu nie może być uwzględniona. Takie stanowisko zostało już ugruntowane w orzecznictwie (vide: postanowienie NSA z dnia 17 czerwca 2005 r., sygn. akt I OZ 376/05, postanowienie NSA z dnia 5 grudnia 2005 r. II FZ 732/05 – nie publ.).
Jakkolwiek w orzecznictwie i literaturze przyjęto, że przesłanką usprawiedliwiającą brak winy w uchybieniu terminu do dokonania czynności jest brak pouczenia o środkach zaskarżenia, to oceniając tę przesłankę, przez pryzmat okoliczności zaistniałych w niniejszej sprawie, nie może być wzięta pod rozwagę, bowiem z akt administracyjnych sprawy nie wynika, ażeby skarżąca nie otrzymała pouczenia. Choć o przysługujących środkach zaskarżenia nie dowiedziała się z przedmiotowego pisma Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia […] września 2008 r., to informacje taką po raz pierwszy otrzymała przy piśmie z dnia […] stycznia 2009 r., w którym wyjaśniono, iż "(…) w przypadku wydania decyzji administracyjnej (dotyczy decyzji o zarejestrowaniu, przyznaniu dodatku szkoleniowego oraz wstrzymaniu wypłaty dodatku szkoleniowego) przysługuje prawo odwołania do Wojewody Warmińsko – Mazurskiego za pośrednictwem Miejskiego Urzędu Pracy w terminie 14 dni od dnia otrzymania decyzji. Zapis widnieje na każdej otrzymanej przez Panią decyzji. Wniosek o skierowanie na szkolenie został rozpatrzony pozytywnie. Pismo nie jest decyzją administracyjną więc nie przysługuje tryb odwołania zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego. (…) Może Pani złożyć skargę na działania Urzędu do Prezydenta Miasta Olszty, który jest dysponentem Funduszu Pracy (…)" – (k. 111 akt administracyjnych). Po raz drugi otrzymała skarżąca w piśmie z dnia […] kwietnia 2009 r., będącym odpowiedzią na interpelację obywatelską, w którym to w sposób szczegółowy została pouczona o procedurze załatwiania odwołań kierowanych do Prezydenta Miasta Olsztyn (k.140 akt administracyjnych).
Z tych wszystkich względów, uznając, że zażalenie nie jest zasadne Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 w związku z art. 197 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji postanowienia.
Odnosząc się do zawartego w dopowiedzi na zażalenie wniosku o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, stwierdzić należy, iż nie może on być uwzględniony przez Naczelny Sąd Administracyjny, albowiem przepisy art. 203 i art. 204 P.p.s.a., które regulują kwestie zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego, nie mają zastosowania do postępowania toczącego się na skutek wniesienia zażalenia na postanowienie Sądu pierwszej instancji (vide. postanowienie NSA z dnia 24 września 2009 r. , sygn. akt II OZ 786/09).

Uzasadnienie wyroku