Sygnatura:
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne:
Transport
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2009-08-26
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Uchylono decyzję I i II instancji
Sędziowie:
Małgorzata Miron /przewodniczący sprawozdawca/
Mirosława Kowalska
Tadeusz Nowak

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Miron (spr.), , Sędzia WSA Mirosława Kowalska, Sędzia WSA Tadeusz Nowak, Protokolant Agnieszka Ciszek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 listopada 2009 r. sprawy ze skargi M. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia […] czerwca 2009 r. znak […] w przedmiocie odmowy wydania wtórnika prawa jazdy I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, II. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku, III. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. na rzecz skarżącego M. W. kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie: Sygnatura akt VII SA/Wa 1480/09
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia […] czerwca 2009r. nr […] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W., po rozpatrzeniu odwołania M.W., utrzymało w mocy decyzję Prezydenta .W. z dnia […] 12.2008r. znak: […] orzekającej o odmowie wydania ww. wtórnika prawa jazdy kat. AB, do czasu wykonania orzeczenia Kolegium do Spraw Wykroczeń w P. przy Sądzie Rejonowym w P. sygn. akt Kw […] z dnia […].11.2000r, w przedmiocie orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów samochodowych w ruchu lądowym,
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał na następujące ustalenia faktyczne i prawne:
W dniu […].11.2000r. Kolegium do Spraw Wykroczeń w P. przy Sądzie Rejonowym w P. w sprawie o sygnaturze akt Kw […] wydało orzeczenie, w którym uznało M. W. winnym popełnienia czynu stanowiącego wykroczenie z art. 87 § 1 k.w. i skazało ww. na karę grzywny w wysokości 400 zł. oraz orzekło zakaz prowadzenia pojazdów samochodowych w ruchu lądowym na okres 6 miesięcy. Jednocześnie Kolegium zobowiązało M. W. do zwrotu dokumentów uprawniających do kierowania pojazdami. Orzeczenie uprawomocniło się dnia 22.11.2000r.
W dniu 15.12.2000r. M. W. zostało doręczone wezwanie do stawiennictwa w Starostwie Powiatowym w P.. Ww. nie stawił się na wezwanie, nie zwrócił również prawa jazdy kat. […]nr druku […].
W dniu 31.1O.2008r. M. W.i złożył w Urzędzie Dzielnicy P. wniosek o wydanie wtórnika prawa jazdy z powodu zmiany danych (zmiany miejsca zamieszkania).
Decyzją z dnia […]12.2008r. Prezydent W. odmówił M.W. wydania wtórnika prawa jazdy kat. AB, do czasu wykonania orzeczenia Kolegium do Spraw Wykroczeń w P.
M. W. wniósł odwołanie od powyższej decyzji wskazując, iż wyrok i zasądzony zakaz prowadzenia pojazdów nie podlega już wykonaniu z uwagi na treść art. 45§3 k.w.
Rozpoznając odwołanie SKO wskazało, że zgodnie z art. 91 pkt.2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r Prawo o ruchu drogowym (Dz. U z 2005r Nr 108, poz. 908) prawo jazdy nie może być wydane osobie, w stosunku do której orzeczony został -prawomocnym wyrokiem sądu, orzeczeniem kolegium do spraw wykroczeń lub orzeczeniem innego organu uprawnionego do orzekania w sprawach o wykroczenia w trybie dyscyplinarnym – zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych – w okresie obowiązywania tego zakazu.
Stan faktyczny w niniejszej sprawie nie budzi żadnych wątpliwości. Wprawdzie we wniosku z dnia 31.1O.2008r. skarżący, co należy podkreślić, pouczony o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań złożył oświadczenie, iż nie został w stosunku do niego orzeczony prawomocnym wyrokiem zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, ale w świetle znajdującego się w aktach sprawy orzeczenia Kolegium do Spraw Wykroczeń w P. przy Sądzie Rejonowym w P. nie ma wątpliwości, iż w stosunku do skarżącego Kolegium do Spraw Wykroczeń orzekło zakaz prowadzenia pojazdów samochodowych w ruchu lądowym na okres 6 miesięcy oraz zobowiązało go do zwrotu dokumentu uprawniającego do kierowania pojazdami. Dokumentem uprawniającym do prowadzenia pojazdów jest prawo jazdy.
Bezsporną jest także okoliczność, iż skarżący, nie wykonał nałożonego przez Kolegium do Spraw Wykroczeń zobowiązania do zwrotu tego dokumentu. Zwrot taki nie został przez niego dokonany także na wezwanie organu.
Stosownie do art. 29 § 3 zd. 3 k.w. do chwili wykonania obowiązku zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu (jeżeli dokument ten, jak w tym przypadku nie został zatrzymany) okres, na który orzeczono zakaz prowadzenia pojazdu nie biegnie. Rozpoczęcie biegu tego okresu jest zatem uwarunkowane wyłącznie wykonaniem obowiązku zwrotu dokumentu. Skoro zatem skarżący dokumentu powyższego nie zwrócił to okres orzeczonego zakazu nie rozpoczął biegu.
W sprawie znajduje zatem zastosowanie art. 91 pkt 2 ustawy prawo o ruchu drogowym zgodnie, z którym prawo jazdy nie może być wydane osobie w stosunku, do której orzeczony został orzeczeniem kolegium do spraw wykroczeń zakaz
prowadzenia pojazdów mechanicznych w okresie obowiązywania tego zakazu. Stosownie bowiem do art. 29 §3 k.w. zakaz ten obowiązuje od uprawomocnienia się orzeczenia. Skoro zatem skarżący wystąpił z wnioskiem o wydanie nowego prawa jazdy w okresie obowiązywania orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych to tym samym spełniona została w świetle powołanego przepisu przesłanka do odmowy jego wydania.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 45 § 3 k.w. poprzez nieuwzględnienie zarzutu przedawnienia wykonania orzeczonego środka karnego (zakazu prowadzenia pojazdów) należy jeszcze raz podkreślić, iż zwrot prawa jazdy jest warunkiem rozpoczęcia terminu zakazu orzeczonego środkiem karnym. Tym samym, jeżeli skarżący nie zwrócił dokumentu uprawniającego do kierowania pojazdem to okres orzeczonego zakazu nie rozpoczął swojego biegu przez to nietrafny jest zarzut przedawnienia wykonania orzeczonego środka karnego.
Na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia […].06.2009r. M. W. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wnosząc o
1) Uchylenie zaskarżonej decyzji w całości jako naruszającej prawo.
2) Zasądzenie kosztów postępowania według norm przypisanych.
W uzasadnieniu skargi skarżący wskazał na treść art. 45 kw, zgodnie z którym karalność wykroczenia (rozumiana jako możliwość wymierzenia kary sprawcy czynu przez sąd) ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok. A jeżeli w tym czasie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia ustaje z upływem 2 lat od popełnienia czynu. Wobec tego orzeczona względem niego kara nie podlega już wykonaniu, dnia 22.11.2003r. nastąpiło przedawnienie jej wykonania albowiem w tej dacie upłynęło 3 lata od rozstrzygnięcia sądowego. Powołał się także na instytucję zatarcia skazania przewidzianą w kodeksie wykroczeń.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał argumenty zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Skarga jest zasadna i prowadzi do uchylenia zaskarżonej decyzji jak i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji albowiem zostały one wydane z naruszeniem przepisów prawa materialnego, które to naruszenie miało wpływ na wynik sprawy.
Trafne jest stanowisko skarżącego, że w okolicznościach niniejszej sprawy doszło do zatarcia ukarania w rozumieniu art. 46 §1 kodeksu wykroczeń.
Bezspornym jest, że orzeczeniem z dnia 15 listopada 2000r. Kolegium ds. Wykroczeń w P. wymierzyło skarżącemu karę grzywny oraz środek karny -zakaz prowadzenia pojazdów samochodowych w ruchu lądowym na okres 6 miesięcy zobowiązując do zwrotu dokumentów uprawniających do kierowania tymi pojazdami. Orzeczenie to stało się prawomocne dnia 22 listopada 2000r. Skarżący -mimo wezwania nie zwrócił prawa jazdy ani innych dokumentów uprawniających do prowadzenia pojazdów samochodowych. Zgodnie z treścią art. 29 §3 zd. 3 k.w. do chwili wykonania obowiązku zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu okres, na który orzeczono zakaz nie biegnie.
Jednocześnie ustawodawca w kodeksie wykroczeń uregulował sytuacje, gdy orzeczonych, lecz jeszcze niewykonanych kar i środków karnych nie można już wykonać. §3 art. 45 omaw. prawa wskazuje, że orzeczona kara lub środek karny nie podlega wykonaniu jeżeli od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia upłynęły 3 lata. Termin ten ma charakter materialnoprawny co oznacza, że po upływie tego terminu organy wykonawcze nie mają prawa wzywać skazanego do odbycia kary. A zatem po upływie wskazanego okresu dochodzi do przedawnienia wykonania kary. Termin ten w niniejszej sprawie upłynął dnia 22 listopada 2003r. to jest 3 lata od dnia uprawomocnienia się orzeczenia z dnia 15 listopada 2000r. Innymi słowy – po tej dacie skarżący był zwolniony z obowiązku zwrotu dokumentów uprawniających do prowadzenia pojazdów samochodowych (prawa jazdy).
Dalej – w art. 46 k.w. ustawodawca uregulował instytucję zatarcia skazania. §1 tego przepisu wskazuje, że ukaranie uważa się za niebyłe po upływie 2 lat od wykonania, darowania lub przedawnienia wykonania kary. Wprawdzie w §2 tego przepisu wydłużono ten termin jednakże jedynie w sytuacji gdy przed zatarciem skazania j.w. ukarany popełni nowe wykroczenie, W niniejszej sprawie brak jest informacji ażeby M. W.i był ukarany ponownie.
A zatem – przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należało przyjąć, że w stosunku do skarżącego w dniu 22 listopada 2005r. doszło do zatarcia nałożonego na niego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów samochodowych w ruchu lądowym. Powyższe wynika z porównania dat uprawomocnienia się orzeczenia Kolegium ds. wykroczeń oraz upływu 3 letniego, a następnie 2 letniego okresu wskazanego w przepisach art. 45 i 46 k.w. Nie zachodzi
także sytuacja opisana w §3 art. 46 k.w. albowiem zatarcie skazania nastąpiło dnia 2.11.2005r a zatem po przedawnieniu wykonania tego środka karnego.
W tej sytuacji nie można podzielić stanowiska SKO zawartego w uzasadnieniu decyzji, że nie zasługuje na uwzględnienie zarzut przedawnienia skoro nie rozpoczął się bieg terminu zakazu orzeczonego tym środkiem. Zatarcie ukarania następuje bowiem również w sytuacji gdy kara nie rozpoczęła biegu np. z powodu nie zwrócenia dokumentów uprawniających do prowadzenia pojazdów mechanicznych, z tym że termin tego zatarcia jest wówczas wydłużony o dodatkowy okres przedawnienia ukarania.
Konsekwencją przyjęcia przez organ odmiennego stanowiska jest również naruszenie art. 91 pkt. 2 ustawy z dnia 20.06.1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005. nr 108, poz. 908 ze zm.). O ile bowiem – co do zasady – organy prawidłowo wskazały, że prawo jazdy (a w konsekwencji również jego wtórnik) nie może być wydany osobie, w stosunku do której został prawomocnym wyrokiem m.in. kolegium ds. wykroczeń orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów – w okresie obowiązywania tego zakazu, o tyle przepis ten nie mógł mieć zastosowania w niniejszej sprawie. Rozważania j.w. prowadzą bowiem do wniosku, że w stosunku do M. W.nie obowiązuje zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Upływ blisko 9 lat od orzeczenia tego środka skutkował koniecznością przyjęcia, że w dacie orzekania przez organu administracji doszło nie tylko do przedawnienia wykonania ukarania, ale i do jego zatarcia.
W konsekwencji powyższego zaskarżoną decyzję jak i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji jako naruszającą przepisy art. 91 pkt. 2 i 98 ust. 2 Prawa o ruchu drogowym należało wyeliminować z obrotu prawnego.
Rozpoznając ponownie wniosek o wydanie wtórnika prawa jazdy organ weźmie pod uwagę wskazaną wyżej ocenę prawną.
Z tych względów Sąd – w oparciu o art. 145§1 pkt. 1 lit. a oraz art. 135 i 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzekł jak w sentencji. Rozstrzygnięcie o kosztach zostało oparte o treść art. 200 tej ustawy.

Uzasadnienie wyroku