Sygnatura:
6205 Nadzór sanitarny
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Inspektor Sanitarny
Data:
2009-09-24
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie
Treść wyniku:
Odmówiono przyznania prawa pomocy
Sędziowie:
Anna Puton-Mazurkiewicz /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie – Anna Puton-Mazurkiewicz po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2009r. na posiedzeniu niejawnym wniosku P. H. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi P. H. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia […] Nr […] w przedmiocie uchylenia decyzji dotyczącej ustalenia wysokości opłaty za przeprowadzoną kontrolę sanitarną obiektu postanawia : odmówić przyznania prawa pomocy.
Uzasadnienie: Wnioskiem o przyznanie prawa pomocy złożonym na urzędowym formularzu, skarżąca zwróciła się o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przez zwolnienie od kosztów sądowych.
W uzasadnieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżąca podała, że od 2008r. prowadzi sklep spożywczy, który nie przynosi zysku (w 2008r. nie płaciła podatku dochodowego ani podatku VAT i przewiduje, że w 2009r. będzie podobnie).
W dalszej części wniosku skarżąca podała, iż prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z rodzicami. Wykazała, iż w skład jej majątku wchodzi dom o pow. […] m2, nieruchomość rolna o pow. […] ha, a poza tym majątkiem nie posiada innych nieruchomości, zasobów pieniężnych ani przedmiotów wartościowych. Jako dochód rodziny skarżąca wskazała na rentę matki w wysokości […] zł brutto, emeryturę ojca w kwocie […] zł oraz podała, że nie osiąga dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej. Dodatkowo podniosła, iż spłaca pożyczkę w wysokości […] zł. Informacje zawarte w urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy okazały się niewystarczające do oceny zasadności złożonego wniosku o przyznanie prawa pomocy. Wykazując w urzędowym formularzu wniosku o prawo pomocy gospodarstwo rolne o pow. […] ha skarżąca nie określiła, czy powierzchnia gospodarstwa została podana w hektarach fizycznych, czy przeliczeniowych, co jest m.in. podstawą obliczenia wysokości dochodu z gospodarstwa rolnego. Nie podała również czy otrzymała dopłaty z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ponadto wykazując, że nie osiąga żadnych dochodów z prowadzenia działalności gospodarczej, nie wyjaśniła, z czego się utrzymuje i spłaca zaciągniętą pożyczkę. Nie wykazała także rodzaju i wysokości stałych miesięcznych wydatków ponoszonych na utrzymanie. Z tego powodu w dniu 29 października 2009r. wezwano skarżącą do nadesłania dokumentów źródłowych i dodatkowych oświadczeń. W odpowiedzi na wezwanie skarżąca nadesłała następujące dokumenty: wyciąg z rachunku bankowego za miesiące lipiec – wrzesień 2009r., decyzję płatniczą podatku rolnego na 2009r.; decyzję AR i MR w sprawie płatności na 2008r.; zeznanie podatkowe za 2008r. wraz z informacją o wysokości dochodu w pozarolniczej działalności gospodarczej w 2008r.; decyzję w sprawie podatku od nieruchomości na 2008r.; faktury VAT związane z nabywaniem rzeczy i usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (k. 42-45 a.s.); kserokopię podatkowej księgi przychodów i rozchodów za miesiące styczeń – kwiecień 2009r.; deklarację na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy za listopad 2008r. i wrzesień 2009r.; deklarację dla podatku od towarów i usług za wrzesień 2009r. oraz oświadczenie z dnia 4 listopada 2009r., w którym stwierdza, iż pożyczka została zaciągnięta na działalność gospodarczą, rata tej pożyczki wynosi […] zł i jest spłacana "ze środków pozyskanych ze sprzedaży towarów w […] sklepie". .
W oparciu o przedstawioną w urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy oraz złożonych dokumentach źródłowych i dodatkowym oświadczeniu, sytuację materialną strony skarżącej, uznać należy, że żądanie strony dotyczące przyznania prawa pomocy w częściowym zakresie przez zwolnienie od kosztów sądowych nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym – gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Żądanie zwolnienia od kosztów sądowych jest żądaniem przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym (art. 245 § 3 ustawy p.p.s.a.). Przez uszczerbek utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, o którym mowa w wyżej cytowanym art. 246 § 1 pkt 2 ustawy p.p.s.a., należy rozumieć zachwianie sytuacji materialnej strony ubiegającej się o taką pomoc, w taki sposób, iż nie jest ona w stanie zapewnić sobie minimum warunków socjalnych.
Na wstępie podnieść należy, że zasadność wniosku o przyznanie prawa pomocy powinna być rozpatrywana w dwóch aspektach, z jednej strony z uwzględnieniem wysokości obciążeń finansowych, jakie strona musi ponieść w konkretnym postępowaniu, z drugiej zaś strony z uwzględnieniem jej możliwości finansowych. Na koszty sądowe w sprawie składa się koszt wpisu sądowego w kwocie 100 zł (§ 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 16 grudnia 2003r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. Nr 221, poz. 2193/, a inne ewentualne koszty sądowe, które mogą wystąpić w zależności od wyniku sprawy i działań podjętych przez strony, tj.: opłata kancelaryjna za odpis orzeczenia z uzasadnieniem doręczany na skutek zgłoszenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia i jego doręczenie (§ 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003r. w sprawie wysokości opłat kancelaryjnych pobieranych w sprawach sądowoadministracyjnych /Dz.U. Nr 221, poz. 2192/); opłata sądowa od zażalenia i wpis sądowy od potencjalnej skargi kasacyjnej (§ 2 ust. 1 pkt 7 i § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi), każdorazowo nie przekroczą kwoty 100 zł.
Porównując wielkość kosztów sądowych do sytuacji majątkowej i finansowej skarżącej, uznać należy, że nie wykazała istnienia przesłanek przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym. Przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym oznacza, że ciężar tych kosztów w zakresie objętym prawem pomocy poniesie zamiast strony budżet państwa, czyli faktycznie inni obywatele. Dlatego też instytucja przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, stanowiąca w istocie pomoc państwa powinna być stosowana wobec osób ubogich, które ze względu na szczególnie trudną sytuację materialną nie mogą tych kosztów uiścić bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
W przedstawionych przez skarżącą okolicznościach, rozważając możliwości poniesienia przez nią kosztów sądowych, stwierdzić należy, że obecna jej sytuacja materialna nie należy do skrajnie trudnych, zwłaszcza jeśli weźmie się pod uwagę przeciętny standard życia mieszkańców regionu. W skład majątku rodziny wchodzi dom o pow. […] m2 oraz nieruchomość rolna o pow. […] ha fiz., (co stanowi […] ha przel. – decyzja płatnicza na podatek rolny za 2009r. z […] /k-34 a.s./). Na dochód rodziny składa się renta matki w kwocie […] zł, emerytura ojca w wysokości […] zł oraz dochód z gospodarstwa rolnego w wysokości […] zł, obliczony stosownie do przepisów art. 4 i art. 18 ustawy z dnia 15 listopada 1984r. o podatku rolnym /t. jedn. – Dz. U. z 2006r., Nr 136, poz. 969 ze zm./ w związku z obwieszczeniem Prezesa GUS z dnia 23 września 2009r. /MP z 2009r., Nr 62, poz. 829/, zgodnie z którym przeciętny dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego wynosił w 2008r. – 2.056 zł (tj. 171,33 zł z 1 ha przeliczeniowego miesięcznie). Skarżąca podała we wniosku, że w 2008r. jak i obecnie nie osiąga żadnych zysków z prowadzonej działalności gospodarczej, jednakże nie potwierdzają tego nadesłane dokumenty. Z zeznania podatkowego za 2008r. wynika, że przychód z prowadzonej działalności gospodarczej w 2008r. wyniósł […] zł, koszty uzyskania przychodu wyniosły […] zł, natomiast dochód – […] zł (k-40 a.s.). Z kolei podatkowa księga przychodów i rozchodów za miesiące styczeń – kwiecień 2009r. wskazuje, że przychód wyniósł […] zł, koszty uzyskania przychodu – […] zł, a dochód – […] zł (k-49 a.s.). Skarżąca nie wykazała zatem strat w prowadzonej działalności gospodarczej, ujawnione dane wskazują natomiast na wzrost obrotów i odpowiednio zwiększenie dochodów – z deklaracji na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy za wrzesień 2009r., wynika, że w miesiącu tym przychód wyniósł […] zł, koszty uzyskania przychodu – […] zł, a dochód […] zł (k-50 a.s.). W ocenie referendarza gdyby rzeczywiście działalność gospodarcza nie przynosiła dochodów, skarżąca nie miałaby środków na swoje utrzymanie jak i spłatę pożyczki. O realnych możliwościach finansowych skarżącej świadczy również fakt, iż w miesiącu, w którym złożyła wniosek o prawo pomocy, na należącym do niej rachunku bankowym istniały wolne środki pieniężne wystarczające zarówno na opłacenie wpisu, jak i ewentualnych innych kosztów sądowych (według stanu na 1 października 2009r. – kwota […] zł). Z historii rachunku wynika również, że skarżąca kontynuuje naukę na studiach, za które płaci z własnych środków.
Skarżąca nie spełnia zatem przesłanek określonych przepisem art. 246 § 1 pkt 2 ustawy p.p.s.a do przyznania prawa pomocy w częściowym zakresie, bowiem nie wykazała, że poniesienie pełnych kosztów postępowania (w tej sprawie kosztów sądowych) wiązałoby się z uszczerbkiem utrzymania koniecznego dla niej i rodziny.
Z powyższych względów oraz na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy p.p.s.a. orzeczono jak na wstępie.

Uzasadnienie wyroku