Sygnatura:
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
Hasła tematyczne:
Inne
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2009-07-07
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Treść wyniku:
wymierzono grzywnę
Sędziowie:
Małgorzata Brachel – Ziaja /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Małgorzata Brachel – Ziaja po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2009 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku K.W. o wymierzenie grzywny Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w N. w związku z nie przekazaniem skargi postanawia: 1. wymierzyć Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w N. grzywnę w kwocie 200 (dwieście) zł, 2. zasądzić od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w N. na rzecz skarżącego K.W. kwotę 100 (sto) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie: K.W. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, w trybie art. 55 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej jako p.p.s.a., wniosek o wymierzenie grzywny Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w N. w związku z nie przekazaniem jego skargi z dnia [….] maja 2009 r. na bezczynność organu, wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę, w terminie określonym w art. 21 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Powyższy wniosek nosi datę 3 lipca 2009 r. i tego dnia został nadany w polskim urzędzie pocztowym.
W uzasadnieniu wniosku wskazał, że wymieniona skarga na bezczynność SKO w N. wpłynęła do tego organu w dniu 19 maja 2009 r. W myśl powołanego wyżej art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej termin do przekazania sądowi administracyjnemu tej skargi wraz z odpowiedzią na skargę i aktami administracyjnymi wynosił 15 dni. 3 lipca 2009 r. K.W. uzyskał w Wydziale Informacji Sądowej Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie informację, że opisana wyżej skarga na bezczynność jeszcze nie wpłynęła do sądu. Tym samym Samorządowe Kolegium Odwoławcze ponad dwukrotnie przekroczyło ustawowy termin do przekazania skargi wraz z aktami i odpowiedzią na skargę. Dalej wnioskodawca wskazał, że lekceważący stosunek organu do wyznaczonych przez ustawodawcę terminów w postępowaniu związanym z udostępnieniem informacji publicznej, czyni iluzorycznym powszechność prawa do żądania udostępnienia informacji publicznej, gdyż informacje te wraz z upływem czasu tracą znaczenie dla wnioskodawcy.
W odpowiedzi na wniosek Samorządowego Kolegium Odwoławcze w N. wniosło o oddalenie wniosku, względnie o umorzenie postępowania w przedmiocie wymierzenia grzywny. Wskazano, że przedmiotowa skarga wraz z odpowiedzią została przekazana sądowi w dniu 2 lipca 2009 r. (data oddania przesyłki w polskim urzędzie pocztowym).
Wskazano, że Kolegium otrzymało wniosek o wymierzenie grzywny dopiero 5 sierpnia 2009 r., a więc ponad miesiąc po przekazaniu sądowi skargi wraz z odpowiedzią. Kolegium przyznało, że przekroczenie piętnastodniowego terminu wynikającego z art. 21 ustawy o dostępie do informacji publicznej miało miejsce, jednakże wynikło ono z omyłkowego zastosowania art. 54 § 2 p.p.s.a. Ponadto wskazano, że wykonanie obowiązku przekazania akt przez organ przed wydaniem postanowienia w przedmiocie nałożenia grzywny czyni postępowanie w sprawie nałożenia grzywny bezprzedmiotowym, zgodnie z art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a. Nadto celem grzywny, wymierzanej na podstawie art. 55 § 1 p.p.s.a. jest w zasadzie tylko przymuszenie organu do wykonania obowiązków, o których mowa w art. 55 § 2 p.p.s.a.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Zgodnie z 54 § 1 p.p.s.a. skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi. § 2 powołanego przepisu stanowi, że organ, o którym mowa w § 1, przekazuje skargę sądowi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej wniesienia. W razie niezastosowania się do obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2 sąd na wniosek skarżącego może orzec o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu niejawnym (art. 55 § 1 p.p.s.a.).
Przepisem szczególnym w stosunku do art. 55 § 1 p.p.s.a. jest art. 21 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. 2001 r. nr 112 poz. 1198 ze zm.), który dla spraw objętych zakresem tej ustawy przewiduje obowiązek przekazania akt i odpowiedzi na skargę w terminie 15 dni od dnia otrzymania skargi.
Wbrew twierdzeniom Kolegium grzywna, o której mowa w art. 55 p.p.s.a. ma charakter nie tylko dyscyplinujący, lecz także represyjny (uchwała 7 sędziów NSA z dnia 7 kwietnia 2008 r. sygn. II FPS 1/08 i cytowana tam literatura). Fakt, że obowiązek z art. 54 § 2 p.p.s.a. został wypełniony przed rozpoznaniem wniosku o wymierzenie grzywny nie prowadzi do bezprzedmiotowości postępowania o jej wymierzenie, wniosek K.W. podlegał więc merytorycznemu rozpoznaniu. Art. 55 p.p.s.a. przewiduje możliwość, a nie obowiązek wymierzenia grzywny, dlatego też badając zasadność wniosku o wymierzenie grzywny należało wziąć pod uwagę wszelkie okoliczności dotyczące postępowania Samorządowego Kolegium Odwoławczego w N. w niniejszej sprawie.
Okoliczności te przemawiają za uwzględnieniem wniosku K.W. i wymierzeniem grzywny Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w N.
Zgodnie z art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej organ ten powinien był przesłać przedmiotową skargę na bezczynność najpóźniej w dniu 3 czerwca 2009 r., podczas gdy została ona wysłana do sądu 2 lipca 2009 r. Ustawowy termin został więc przekroczony niemal trzykrotnie. "Omyłkowe zastosowanie" art. 54 § 2 p.p.s.a. nie stanowi w tym wypadku żadnego usprawiedliwienia, bowiem organy administracji państwowej mają obowiązek działać w granicach prawa i brak znajomości obowiązujących przepisów nie może być tolerowany. Dodatkowo należy zauważyć, że także termin określony w art. 54 § 2 p.p.s.a. został przekroczony o połowę.
Data otrzymania przez Kolegium odpisu wniosku złożonego w niniejszej sprawie nie ma dla jej rozstrzygnięcia żadnego znaczenia. Trzeba bowiem podkreślić, że wniosek o wymierzenie organowi grzywny składa się bezpośrednio do sądu administracyjnego, który nadaje mu bieg. W pierwszej kolejności wnioskodawca powinien uiścić wpis oraz ewentualnie uzupełnić braki formalne wniosku. Na tym etapie sprawa może trwać kilka tygodni, a nawet miesięcy (np. w razie złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy). Dopiero gdy powyższe braki zostaną uzupełnione sąd może przesłać odpis wniosku organowi administracji, wzywając go do udzielenia odpowiedzi. Dlatego też nie ma znaczenia kiedy organ otrzymał od sądu odpis wniosku.
Należy także wziąć pod uwagę, że skarga, która została przesłana do sądu z opóźnieniem, była skargą na bezczynność SKO w rozpoznaniu odwołania K.W. z dnia 10 marca 2009 r. Skarga ta została juz rozpoznana przez WSA w Krakowie, który w postanowieniu z dnia 12 października 2009 r. sygn. akt II SAB/Kr 56/09 umorzył postępowanie stwierdzając, że organ administracji dopuścił się bezczynności, lecz ustała ona przed rozpoznaniem skargi przez sąd. Przesłanie skargi na bezczynność po upływie 44 dni nie było więc pierwszym przypadkiem opieszałości Kolegium w niniejszej sprawie.
Co do wysokości grzywny art. 55 § 1 p.p.s.a. odsyła do art. 154 § 6 p.p.s.a. Zgodnie z tym przepisem grzywnę wymierza się do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów. W myśl obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2008 r. i w drugim półroczu 2008 r. (M.P. z 2009 r. Nr 11 poz. 138) przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej, pomniejszone o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz chorobowe, w 2008 r. wyniosło 2.578,26 zł. Oznacza to, że grzywnę na podstawie art. 55 p.p.s.a. można wymierzyć do wysokości 25.782,60 zł. Jednocześnie ustawa nie określa dolnej granicy grzywny.
Kwota 200 zł jest adekwatna do sposobu i przyczyn naruszenia przez Samorządowe Kolegium Odwoławczego w N. przepisów prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz ustawy o dostępie do informacji publicznej.
O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 p.p.s.a. w zw. z art. 64 § 3 p.p.s.a.

Uzasadnienie wyroku