Sygnatura:
6155 Uzgodnienia w sprawach z zakresu zagospodarowania przestrzennego
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2009-06-08
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie
Treść wyniku:
Oddalono wniosek o ustanowienie adwokata
Sędziowie:
Piotr Godlewski /przewodniczący sprawozdawca/
Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Piotr Godlewski po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2009 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J. S. o ustanowienie adwokata w sprawie z jego skargi na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia […] maja 2009 r. Nr […] w przedmiocie uzgodnienia projektu decyzji o warunkach zabudowy postanawia odmówić przyznania prawa pomocy w postaci ustanowienia adwokata.
Uzasadnienie: Postanowieniem z dnia 29 lipca 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny
w Rzeszowie odrzucił skargę J. S. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia […] maja 2009 r. Nr […] z uwagi na nieuiszczenie przez niego – pomimo wezwania – wpisu od skargi w kwocie 100 zł. oraz nieusunięcie jej braków formalnych poprzez nadesłanie 6 jej odpisów.
Kolejnym postanowieniem z dnia 8 września 2009 r. Sąd odrzucił wniesioną od postanowienia z dnia 29 lipca 2009 r. skargę kasacyjną z uwagi na fakt jej osobistego sporządzenia przez skarżącego. Wnosząc zażalenie na postanowienie
o odrzuceniu skargi kasacyjnej J. S. zwrócił się o przyznanie adwokata z urzędu wskazując, że żyje z renty – nie ma innych dochodów, jest schorowany. Dom do remontu, bez luksusów.
Ze złożonego równocześnie urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy PPF wynika, że zamieszkuje samotnie, posiadany przez niego majątek obejmuje dom oraz nieruchomość rolną o pow. 90 a, nie ma innych wartościowych składników majątku. Wysokość pobieranej przez niego renty to
ok. 930 zł. netto (1100 brutto); potwierdza to zaświadczenie załączone na wcześniejszym etapie postępowania do akt sądowych.
Ponieważ oświadczenie to okazało się niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych skarżącego, został on wezwany do jego uzupełnienia w zakresie:
1. Wskazania średniej wysokości miesięcznych wydatków przeznaczanych na zakup żywności, utrzymanie domu (energia elekt., gaz, woda itp.), leczenie i zakup leków oraz innych, jeżeli w istotny sposób wpływają na obciążenie domowego budżetu,
2. Wyjaśnienia, czy są jeszcze inne osoby pozostające z nim we wspólnym gospodarstwie domowym; jeżeli tak, należało je oznaczyć (imię i nazwisko, data urodzenia i stopień pokrewieństwa), wskazać posiadany przez nie majątek (nieruchomości, zasoby finansowe) oraz uzyskiwane przez nie dochody,
3. Wskazania sposobu zagospodarowania nieruchomości rolnej o pow. 90 arów
i uzyskiwanych z niej dochodów lub innych korzyści,
4. Wykazania wszystkich pojazdów mechanicznych (marka, rok prod.) posiadanych przez siebie i ewentualnie przez domowników (jeżeli takie osoby są),
5. Korzystania ze wsparcia pomocy społecznej (w jakiej formie i wysokości),
6. Potwierdzenia zakresu dochodzonego prawa pomocy; załączone do wniosku PPF pismo przewodnie wskazuje na żądanie ustanowienia adwokata, jednak nie została wypełniona stosowna rubryka formularza PPF.
Na podstawie treści udzielonej przez skarżącego obszernej odpowiedzi
(2 strony formatu A4) – z uwagi na jej bardzo nieczytelne zredagowanie pismem ręcznym – z informacji istotnych dla rozpoznania wniosku ustalono jedynie, iż skarżący na zakup żywności wydaje ok. 600 zł. miesięcznie, zaś opłaty za gaz pochłaniają kwotę ok. 100 zł./m-c; kwoty te są wyższe w okresie zimowym.
Mając powyższe na uwadze stwierdzono, co następuje:
Wniosek o ustanowienie adwokata objęty jest zakresem częściowego prawa pomocy, które może być przyznane osobie fizycznej po wykazaniu przez nią braku możliwości poniesienia pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny – art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) – określanej dalej jako P.p.s.a.
Zgodnie z treścią tego przepisu ciężar wykazania przesłanki warunkującej przyznanie prawa pomocy spoczywa na osobie wnioskującej, a jedynym kryterium decydującym o jego przyznaniu jest sytuacja materialna – w tym przede wszystkim możliwości płatnicze – jej oraz osób, z którymi ewentualnie pozostaje ona we wspólnym gospodarstwie domowym.
Dokonana na podstawie informacji zawartych w formularzu PPF i dodatkowym oświadczeniu ocena możliwości płatniczych J. S. nie daje podstaw do uwzględnienia złożonego wniosku i ustanowienia dla niego w ramach prawa pomocy adwokata. Mimo odwoływania się do ponoszonych kosztów utrzymania, skarżący
w żaden sposób nie wykazał, czym miałby się dla niego objawić uszczerbek
w koniecznym utrzymaniu i jakie jego uzasadnione potrzeby życiowe pozostałyby niezaspokojone w związku z ewentualnym ustanowieniem pełnomocnika z wyboru (podkreślić należy, iż wskazany uszczerbek dotyczy zagrożenia dla zaspokojenia wyłącznie podstawowych potrzeb życiowych jak żywność czy lekarstwa, a nie wszystkich normalnie ponoszonych wydatków).
Ocena warunków materialno – bytowych skarżącego nie wskazuje, aby odbiegały one od ogólnie przyjętych standardów. Pobierana emerytura w kwocie
930 zł. netto stanowi dla niego stałe i co najważniejsze nie należące do najniższych źródło dochodów, które z uwagi na brak innych osób pozostających na jego całkowitym lub częściowym utrzymaniu może przeznaczyć wyłącznie na własne wydatki. Istotne jest także posiadanie nieruchomości rolnej, z której pożytki w naturze pozwalają chociażby ograniczyć wydatki na zakup żywności; bez znaczenia w tym zakresie pozostaje okoliczność, czy wnioskodawca faktycznie użytkuje ta nieruchomość – dla potrzeb prawa pomocy istotna jest sama potencjalna możliwość uzyskania pewnych korzyści, nawet gdyby pozostała ona niewykorzystana. Wobec zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych kwotę, jaką comiesięcznie dysponuje skarżący należy uznać za umożliwiającą mu poczynienie pewnych oszczędności, które będzie mógł przeznaczyć na ustanowienie adwokata z wyboru. Zaznaczyć przy tym należy, że przepisy postępowania sądowoadministracyjnego wymagają sporządzenia przez osobę uprawnioną jedynie niektórych środków zaskarżenia
(w tym skargi kasacyjnej i zażalenia na jej odrzucenie), co przyczynia się do ograniczenia ponoszonych przez stronę wydatków. Podstawą wynagrodzenia adwokata ustanowionego z wyboru jest umowa między nim a klientem, co także pozwala wpływać na jego wysokość, dostosować go do rodzaju sprawy oraz własnych możliwości płatniczych (np. poprzez ustalenie zapłaty wynagrodzenia dopiero po zakończeniu sprawy).
W związku z powyższym brak jest podstaw, aby wyłączyć z zastosowania wobec skarżącego wynikający z art. 199 P.p.s.a. obowiązek ponoszenia kosztów postępowania związanych ze swym udziałem w sprawie. Przepis ten dotyczy wszystkich osób posiadających jakiekolwiek środki majątkowe i dochody (postanowienie NSA z dnia 22 grudnia 2002 r., sygn. akt OZ 862/04). W tej sytuacji należy uznać, że J.S. nie spełnia ustawowej przesłanki do przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie, w związku z czym jego wniosek nie może być rozpoznany zgodnie z jego oczekiwaniami. W tym zakresie należy także podkreślić niezupełność informacji, o które skarżący został wezwany w dodatkowym oświadczeniu, a w każdym bądź razie brak możliwości ich odczytania z przesłanego przez niego pisma (w wezwaniu do złożenia tego oświadczenia skarżący został poproszony o czytelne redagowanie sporządzanych przez siebie pism). Wszelkie wątpliwości z tym związane z uwagi na wyjątkowy charakter prawa pomocy nie mogą być interpretowane na jego korzyść.
Z tej przyczyny, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w związku z art. 245 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak
w sentencji.
Uzasadnienie wyroku