III SA/Wa 117/09 – Postanowienie WSA w Warszawie


Sygnatura:
6119 Inne o symbolu podstawowym 611
Hasła tematyczne:
Przywrócenie terminu
Skarżony organ:
Minister Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej
Data:
2009-01-19
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Odmówiono przywrócenia terminu
Sędziowie:
Alojzy Skrodzki /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie : Przewodniczący Sędzia WSA Alojzy Skrodzki, , po rozpoznaniu w dniu 16 listopada 2009 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 czerwca 2009 r. sygn. akt III SA/Wa 117/09 w sprawie ze skargi Przedsiębiorstwa […] "M." Sp. Jawna na decyzję Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia […] listopada 2008 r. Nr […] w przedmiocie określenia wysokości zobowiązań z tytułu wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych za grudzień 2002 r. postanawia odmówić przywrócenia terminu
Uzasadnienie: Przedsiębiorstwo […] "M. " Sp. Jawna, powoływana dalej jako "Skarżąca", "Strona", wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na decyzję Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia […] listopada 2008 r. w przedmiocie określenia wysokości zobowiązań z tytułu wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych za grudzień 2002 r.
W odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w kwocie 100 zł Skarżąca zwróciła się o zwolnienie od opłat sądowych.
Pismem z 11 lutego 2009 r. Referendarz sądowy wezwał Skarżącą o nadesłanie – w terminie siedmiu dni, pod rygorem pozostawienia bez rozpoznania – wypełnionego formularza PPPr oraz o nadesłanie – w tym samym terminie – innych informacji o jej sytuacji majątkowej. Pismo to, zostało doręczone Skarżącej w dniu 16 lutego 2009 r.
Referendarz sądowy zarządzeniem z dnia 31 marca 2009 r. pozostawił bez rozpoznania wniosek Skarżącej o przyznanie prawa pomocy z uwagi na nienadesłanie, pomimo stosownego wezwania, formularza PPPr oraz informacji o jej sytuacji majątkowej.
Od tego postanowienia Skarżąca wniosła sprzeciw.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia […] czerwca 2009 r. odrzucił sprzeciw z uwagi na przekroczenie terminu do jego wniesienia. Doręczając powyższe postanowienie w dniu 15 czerwca 2009 r., pouczył Skarżącą, iż przysługuje jej zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, w terminie 7 dni od dnia doręczenia tego postanowienia za pośrednictwem tutejszego Sądu.
Skarżąca w dniu 6 lipca 2009 r. (data stempla pocztowego) wniosła zażalenie na powyższe postanowienie, które zostało przekazane tutejszemu Sądowi w dniu 9 lipca 2009 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia […] lipca 2009 r. odrzucił zażalenie Skarżącej z uwagi na przekroczenie terminu do jego wniesienia. Skarżąca odpis tego postanowienia otrzymała w dniu 10 sierpnia 2009 r.
Skarżąca w dniu 17 sierpnia 2009 r. (data stempla pocztowego) wniosła zażalenie na powyższe postanowienie, zwracając się jednocześnie o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia. Strona wskazała, że przyczyną uchybienia terminu do wniesienia zażalenia było przebywanie na zwolnieniu chorobowym wspólnika Strony, który jako jedyny może ją reprezentować. Od ponad pół roku walczy on z chorobą nowotworową i stąd częste nieobecności w pracy bądź niedyspozycje uniemożliwiające podjęcie jakichkolwiek czynności. Skarżąca stwierdziła, że Sąd nie poinformował jej o możliwości złożenia wniosku o przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia, co czyni tym pismem. Strona wskazała, że na żądanie Sądu prześle stosowne zwolnienia lekarskie. Jednak jej zdaniem na tym etapie wystarczające jest pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, potwierdzające podany przez Stronę stan rzeczy.
Sąd pismem z dnia 20 sierpnia 2009 r. wezwał Skarżącą do uzupełnienia – w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia zażalenia – braków formalnych zażalenia na postanowienie z dnia 30 lipca 2009 r. poprzez jego podpisanie lub przedstawienie podpisanej kopii zażalenia. Strona wezwanie otrzymała w dniu 25 sierpnia 2009 r.
Skarżąca w dniu 19 sierpnia 2009 r. i 4 września 2009 r. uzupełniła braki formalne zażalenia dołączają jednocześnie kopię pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych […] Oddział w P. – Inspektorat w K. z dnia 10 lipca 2009 r., zgodnie z którym S. P. nie przysługuje zasiłek chorobowy za okres od dnia 17 czerwca 2009 r. do dnia 15 lipca 2009 r. w związku z tym, iż wykorzystał on w okresie od dnia 17 grudnia 2008 r. do dnia 16 czerwca 2009 r. 182-dniowy okres zasiłkowy.
Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 29 września 2009 r. sygn. akt II FZ 411/09 oddalił zażalenie Strony na postanowienie z dnia 30 lipca 2009 r., wskazując jednocześnie na konieczność rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia 4 czerwca 2009 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
W myśl art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), powoływanej dalej jako "p.p.s.a.", strona, która nie dokonała czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy może zwrócić się z wnioskiem o przywrócenie terminu do dokonania tej czynności.
Przesłanki przywrócenia terminu, które muszą być spełnione, aby wniosek mógł zostać rozpatrzony pozytywnie, określają art. 86 § 2 i art. 87 § 1, 2 i 4 p.p.s.a. Są to:
a) wniesienie wniosku o przywrócenie terminu w terminie 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu;
b) uprawdopodobnienie okoliczności wskazujących na brak winy strony w uchybienie terminu;
c) powstanie ujemnych dla strony skutków w zakresie postępowania sądowego;
d) równoczesne ze złożeniem wniosku dokonanie czynności, której strona nie dokonała w terminie.
Z regulacji tych wynika ponadto, że w stosunku do strony ubiegającej się o przywrócenie terminu powinny być spełnione wszystkie ww. przesłanki w sposób kumulatywny, a zatem niespełnienie choćby jednej z nich, wyklucza możliwość przywrócenia terminu.
Oceniając powyższe przesłanki na gruncie niniejszej sprawy Sąd stwierdził, że Skarżąca nie uprawdopodobniła braku swojej winy w uchybieniu terminu.
Dokonując oceny ziszczenia się przesłanki braku winy Sąd przyjął obiektywny miernik staranności, której można wymagać od każdego należycie dbającego o swoje interesy. Brak winy w uchybieniu terminu można bowiem przyjąć tylko wtedy, gdy Strona nie mogła usunąć przeszkody przy użyciu największego nawet wysiłku (por. postanowienie NSA z dnia 12 grudnia 2001 r., sygn. akt II SA/Wr 1744/00, niepublik.) i że nie można za winę poczytać niedopełnienie jakiegoś nadzwyczajnego wysiłku, np. zagrażającego jej zdrowiu lub życiu, albo narażającego ją na poważne straty (E. Iserzon, J. Starościak, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, wyd. IV Warszawa 1970, s. 136). Przykładem tego można wskazać okoliczności faktyczne takie jak: przerwa w komunikacji, powódź, pożar, nagła choroba nie pozwalająca na wyręczenie się inną osobą, które mogą stanowić o niezawinionym uchybieniu terminu. Podkreślenia wymaga, że w orzecznictwie sądowym wskazywano także na okoliczności, które nie uzasadniały przywrócenia terminu; były to między innymi niedostateczna staranność w prowadzeniu własnych spraw (postanowienie NSA z dnia 10 lutego 2000 r., sygn. akt SA/Sz 1117/ 99, niepubl.), czy nieznajomość prawa (wyrok NSA z dnia 6 listopada 1998 r., sygn. akt I SA/ Łd 153/97, LEX nr 37127).
Zarówno w literaturze przedmiotu, jak i orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego ugruntowany jest pogląd, że przywrócenie uchybionego terminu ma charakter wyjątkowy i może jedynie nastąpić w przypadku, gdy strona w sposób przekonujący zaprezentowaną argumentacją uprawdopodobni brak swojej winy, a przy tym wskaże, że niezależnie od niej przyczyna istniała przez cały czas, aż do wniesienia prośby o przywrócenie terminu ( B. Dauter [w:] B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, Małgorzata Niezgódka – Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Zakamycze 2005, Warszawa 2005, s. 219 wraz ze wskazanym tam orzecznictwem).
W ocenie Sądu Skarżąca nie wykazała, że terminowe złożenie zażalenia na postanowienie z dnia […] czerwca 2009 r. było obiektywnie niemożliwe i w sprawie wystąpiły przeszkody, których Skarżąca nie mogła usunąć nawet przy użyciu największego wysiłku. Strona co prawda przedstawiła kopię pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych […] Oddział w P. – Inspektorat w K. z dnia 10 lipca 2009 r. Pismo to dotyczy jednak niemożności korzystania przez S. P. z zasiłku chorobowego od dnia 17 czerwca 2009 r. do dnia 15 lipca 2009 r., nie wykazuje natomiast sekwencji zdarzeń, która pozwoliłaby stwierdzić niemożność terminowego wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia […] czerwca 2009 r.
Sąd pragnie podkreślić, że wbrew twierdzeniom Skarżącej, to na wnioskodawcy spoczywa obowiązek uprawdopodobnienia braku swojej winy w uchybieniu terminu. Art. 86 i art. 87 § 1, 2 i 4 p.p.s.a. nie dają podstawy do wzywania Strony do przedstawienia dokumentów wskazujących na brak jej winy w uchybieniu terminu. To Strona składając wniosek o przywrócenie terminu powinna przedstawić wszelkie dokumenty wykazujące brak jej winy w uchybieniu terminu do wniesienia zażalenia.
Sąd ponadto pragnie zwrócić uwagę, że Strona uzupełniała w siedmiodniowym terminie braki formalne zażalenia na postanowienie z dnia 30 lipca 2009 r. poprzez jego podpisanie lub przedstawienie podpisanej kopii zażalenia. Skoro nie wystąpiły przeszkody uniemożliwiające Skarżącej uzupełnienie tych braków formalnych, to zdaniem Sądu nie ma także podstaw do stwierdzenia, że przeszkody takie wystąpiły na etapie zaskarżania postanowienia z dnia […] czerwca 2009 r.
Ponadto od spółki jawnej jako podmiotu gospodarczego występującego w obrocie jako profesjonalista, należy oczekiwać takiej organizacji pracy, aby w przypadku przewlekłej choroby jednej osoby zostały wyznaczone do reprezentacji inne osoby lub udzielić osobom trzecim pełnomocnictwa do reprezentowania spółki. Zaniechanie tej czynności równoznaczne jest z nie uprawdopodobnieniem braku winy w uchybieniu terminu.
W związku z powyższym Sąd, na podstawie art. 86 § 1 w związku z art. 87 p.p.s.a., postanowił jak w sentencji.

Uzasadnienie wyroku