Sygnatura:
6110 Podatek od towarów i usług
Hasła tematyczne:
Inne
Sygn. powiązane: III SA/Gl 318/09
Skarżony organ:
Minister Finansów
Data:
2009-10-15
Sąd:
Naczelny Sąd Administracyjny
Treść wyniku:
Uchylono zaskarżone postanowienie
Sędziowie:
Małgorzata Niezgódka – Medek /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA: Małgorzata Niezgódka – Medek po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia Ministra Finansów na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 13 sierpnia 2009 r. sygn. akt III SA/Gl 318/09 prostujące oczywistą omyłkę pisarską w uzasadnieniu postanowienia z dnia 28 maja 2009 r. w sprawie ze skargi Z. U. K. E. S.A. w Z. na interpretację Ministra Finansów z dnia 13 lutego 2009 r. nr (…) w przedmiocie podatku od towarów i usług postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie: U Z A S A D N I N I E
Postanowieniem z dnia 28 maja 2009 r., sygn. akt III SA/Gl 318/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi (Dz. U. Nr. 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a. odrzucił skargę Z. U. K. "E." S.A. w Z. na interpretację Ministra Finansów w przedmiocie podatku od towarów i usług.
W pisemnych motywach rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji wskazał, że strona wniosła skargę bez uprzedniego wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa. Tym samym nie wyczerpała środków zaskarżenia, które służyły jej w toku postępowania przed organem właściwym w sprawie. Nie mniej jednak Sąd stwierdził, że strona nie została prawidłowo w tej kwestii pouczona, gdyż organ mylnie poinformował ją o możliwości zaskarżenia wydanej interpretacji przez wniesienie skargi do sądu administracyjnego.
Na zakończenie uzasadnienia Sąd wywiódł, że podatnik nie może ponosić negatywnych konsekwencji błędnego działania organu i stwierdził, że wniesienie skargi od spornej interpretacji będzie możliwe po wystąpieniu podatnika do organu z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o usunięcie naruszenia prawa. Dalej Sąd stwierdził, że z wnioskiem o przywrócenie terminu skarżący winien wystąpić w terminie 7 dni od otrzymania niniejszego postanowienia z uzasadnieniem i załączyć stosowne wezwanie, co wynika z art. 162 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 8 poz. 60 ze zm.).
Pismem z dnia 24 lipca 2009 r. na podstawie art. 158 p.p.s.a. Minister Finansów wystąpił do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Gliwicach z wnioskiem o wyjaśnienie wątpliwości wynikających z uzasadnienia postanowienia o odrzuceniu skargi z dnia 28 maja 2009 r.
Organ zauważył logiczną sprzeczność w uzasadnieniu Sądu pierwszej instancji, który w jednym miejscu uzasadnienia wskazał, że zgodnie z art. 14h Ordynacji podatkowej w sprawach dotyczących interpretacji indywidualnych stosuje się odpowiednio przepisy art. 120, art. 121 §1, art. 125, art. 129, art. 130, art. 135-137, art. 140, art. 143, art. 165a, art. 169 §1 i 1a, art. 170, art. 171 oraz przepisy rozdziału 5, 6 i 23 działu IV Ordynacji podatkowej by potem odnosząc się do możliwości złożenia wniosku o przywrócenie terminu, jako podstawę prawną wskazać art. 162 § 2, który to przepis znajduje się w rozdziale 7 działu IV tej ustawy.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 13 sierpnia 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach na podstawie art. 156 § 1 i 2 p.p.s.a. sprostował z urzędu oczywistą omyłkę w uzasadnieniu postanowienia tegoż Sądu z dnia 28 maja 2009 r. poprzez skreślenie akapitu, w którym zawarto wywód na temat możliwości złożenia przez stronę skarżącą wniosku o przywrócenie terminu na podstawie art. 162 § 2 Ordynacji podatkowej.
W uzasadnieniu Sąd pierwszej instancji podniósł, że wywód na temat przywrócenia terminu na podstawie art. 162 § 2 Ordynacji podatkowej pozostawał w oczywistej sprzeczności ze zdaniem wyrażonym w innym miejscu uzasadnienia, w którym wymieniono, jakie przepisy stosuje się odpowiednio w sprawach dotyczących interpretacji indywidualnych.
W dalszej części Sąd pierwszej instancji wskazał na okoliczności, które w jego ocenie skutkowały uchybieniem terminu do wydania interpretacji, co powodowało, że pogląd wyrażony przez podatnika we wniosku zgodnie z art. 14o Ordynacji podatkowej należało uznać za prawidłowy.
Na powyższe orzeczenie Minister Finansów złożył zażalenie, w którym wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia lub uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ponadto wniósł o zwrot kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu organ wskazał, że w rozpoznawanej sprawie Sąd pierwszej instancji zawarł w istocie rozstrzygnięcie skargi na interpretację Ministra Finansów, bowiem stwierdził, że została ona wydana z uchybieniem terminu do jej wydania.
Ponadto stwierdził, że usunięcie fragmentu uzasadnienia wykraczało poza zakres art. 156 § 1 i 2 p.p.s.a., gdyż jak stwierdził bez względu na to jak należało zdefiniować daną nieprawidłowość to nie była ona oczywista i tym samym nie mogła podlegać sprostowaniu na podstawie powołanych przepisów.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Zażalenie należało uznać za zasadne.
Na wstępie stwierdzić trzeba, że przedmiotem rozważań Sądu kasacyjnego jest postanowienie o sprostowaniu oczywistej omyłki. Tym samym kluczowe znaczenie ma rozstrzygnięcie czy działanie Sądu wyartykułowane w sentencji zaskarżonego orzeczenia mieściło się w hipotezie art. 156 § 1 p.p.s.a.
Powołany przepis stanowi, że sąd może z urzędu sprostować w wyroku niedokładności, błędy pisarskie albo rachunkowe lub inne oczywiste omyłki. Jakkolwiek przepis ten nie wyraża tego wprost, to wykładnia celowościowa wydaje się uzasadniać pogląd, że sprostowaniu mogą ulegać również niedokładności, błędy pisarskie albo rachunkowe lub inne oczywiste omyłki popełnione w uzasadnieniu wyroku. (por. post. Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 1982 r., I PZ 7/82, OSNC 1982, nr 10, poz. 155).
Należy stwierdzić, że zwłaszcza pojęcie "innych oczywistych omyłek" może mieć dość szeroki zakres i w przeciwieństwie do niedokładności, błędu pisarskiego albo rachunkowego jest trudniejsze do zdefiniowania. Tym samym uzasadnione wydaje się stwierdzenie, że każdy przypadek wystąpienia, bądź nie wystąpienia takiej oczywistej omyłki musi podlegać indywidualnej ocenie.
Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy podkreślić trzeba, że jakkolwiek szeroko interpretować analizowany przepis, usunięty fragment nie mieści się w zakresie pojęcia oczywistej omyłki i tym samym jego wyeliminowanie nie mogło nastąpić w drodze sprostowania.
Naczelny Sąd Administracyjny popiera w tym zakresie przytoczony przez autora zażalenia pogląd, że "nie jest oczywistą omyłką wadliwe zastosowanie obowiązującego prawa, choćby wadliwość ta była jak najbardziej oczywista."
Za całkowicie niedopuszczalny należało uznać natomiast, zawarty w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, wywód Sądu pierwszej instancji na temat przekroczenia terminu do wydania interpretacji przez organ podatkowy i wynikających z tego ewentualnych konsekwencji. Nie wchodząc w wyjaśnienie tego, czy stanowisko takie było faktycznie uzasadnione, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że wyrażona w postanowieniu o sprostowaniu oczywistej omyłki taka ocena prawna stanowiła przekroczenie zakresu postanowienia o sprostowaniu i tym samym nie mogła się ostać.
Obecnie w aktach sprawy nadal pozostaje nierozpoznany wniosek o wykładnię postanowienia z dnia 28 maja 2009 r., do którego to Sąd pierwszej instancji będzie musiał się odnieść merytorycznie. Wątpliwości bowiem, które wyraziła strona, wbrew temu co uczyniono, nie mogą być wyjaśnione w drodze postanowienia o sprostowaniu.
Mając tym samym na uwadze treść art. 185 § 1 w zw. z art. 197 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny postanowił jak w sentencji.

Uzasadnienie wyroku