Sygnatura:
6110 Podatek od towarów i usług
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Dyrektor Izby Skarbowej
Data:
2009-06-10
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Odmówić przyznania prawa pomocy
Sędziowie:
Monika Kramek /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie – Monika Kramek po rozpoznaniu w dniu 16 września 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku "[…]" Sp. z o.o. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowego zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi "[…]" Sp. z o.o. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia […] kwietnia 2009 r. nr […] w przedmiocie określenia kwoty zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w rozliczeniu podatku od towarów i usług za marzec 2002 r. postanawia odmówić przyznania prawa pomocy
Uzasadnienie: W dniu […] lipca 2009 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wpłynął wniosek "[…]" Sp. z o.o. (zwanej dalej "skarżącą" lub "spółką") o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowego zwolnienia od kosztów sądowych tj. zwolnienia od wpisu sądowego ponad kwotę […] zł. Skarżąca złożyła wniosek na urzędowym formularzu PPPr.
W uzasadnieniu wniosku wskazała, że znajduje się w bardzo złej sytuacji gospodarczej i finansowej, oczekując na rozstrzygnięcie skargi na decyzję podatkową w niniejszej sprawie, bowiem nieprzerwanie od 7 lat zmuszona jest do ponoszenia wydatków związanych z prowadzonym przez organy podatkowe postępowaniem dotyczącym rozliczenia podatku VAT za marzec 2002 r. Aktualnie spółka nie posiada żadnych środków finansowych na rachunkach bankowych, a G. Bank wypowiedział umowę rachunku z powodu nieuregulowania salda debetowego. Ponadto wobec spółki prowadzone są liczne postępowania egzekucyjne na łączną kwotę przekraczającą […] zł. Wskazano, że aktualnie spółka wykazuje stratę w kwocie […] zł i nie posiada żadnego majątku trwałego. W tych okolicznościach, co najmniej do czasu zakończenia postępowania, które jest przedmiotem skargi w niniejszej sprawie, spółka nie ma żadnej możliwości pozyskania zewnętrznego finansowania bieżącej działalności, także opłacenia wpisu sądowego. Jedyną realną kwotą możliwą do opłacenia – z własnych środków udziałowca spółki – jest suma […] zł.
Do wniosku skarżąca załączyła odpis z KRS z uwidocznioną w dziale IV informacją o zaległościach podatkowych spółki, zeznanie CIT-8 za 2008 r., z którego wynika, że przychód wyniósł […] zł, przy kosztach uzyskania przychodu w wysokości […] zł. Z nadesłanego natomiast bilansu za 2008 r. wynika, że spółka posiada należności długoterminowe od Urzędu Skarbowego (w tym przedmiocie toczy się postępowanie sądowe w niniejszej sprawie), nie posiada należności krótkoterminowych, zaś środki pieniężne i inne aktywa według bilansu są wielokrotnie niższe niż wysokość wymaganych kosztów sądowych w sprawie. Jednocześnie z załącznika do bilansu oraz rachunku zysków i strat za 2008 rok wynika, że spółka dokonała sprzedaży rzeczowego majątku trwałego o wartości […] zł. Dodatkowo złożono kserokopie: zawiadomień o wszczęciu egzekucji, wypowiedzenia umowy rachunku bankowego, wezwań do zapłaty należności za telefon, gaz, wodę, energię oraz kserokopie tytułu wykonawczego i zawiadomienia o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego.
Pismem z dnia […] sierpnia 2009 r. zobowiązano skarżącą na podstawie art. 255 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej powoływanej jako p.p.s.a do uzupełnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez złożenie zaświadczenia o zaprzestaniu prowadzenia działalności oraz wyjaśnienie, jak zostały wydatkowane środki ze sprzedaży w 2008 r. majątku trwałego firmy.
W odpowiedzi działający w imieniu spółki prezes zarządu oświadczył, że formalnie spółka nie rozpoczęła procesu likwidacji ze względu na prowadzone postępowania sporne z organami podatkowymi, natomiast kwota […] zł ze sprzedaży nieruchomości została rozdysponowana na podstawie umów o przystąpieniu do długu "[…]" Sp. z o.o. przez "[…]" Sp. z o.o. na kwotę […] zł oraz przystąpieniu przez "[…]" Sp. z o.o. do długu "[…]" Sp. z o.o. wobec R. S. (prezesa zarządu […] Sp. z o.o.) na kwotę […] zł. W załączeniu nadesłano kserokopie umowy o przystąpieniu do długu, umowy ugody nr […] oraz umowy o rozliczeniach wzajemnych.
Mając powyższe na uwadze zważono, co następuje:
W analizowanej sprawie skarżąca wniosła o częściowe zwolnienie od kosztów sądowych od wpisu sądowego ponad kwotę […] zł, przy czym wpis stosunkowy w niniejszej sprawie określony został w wysokości […] zł. Przystępując do rozpoznania wniosku, przypomnieć należy, że zasadą jest, iż strony ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie (art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej powoływanej jako p.p.s.a ). Powyższe oznacza, że każdy, kto wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, obowiązany jest do ich uiszczenia (art. 211 p.p.s.a.). Celem instytucji prawa pomocy jest natomiast zapewnienie prawa do sądu i możliwości obrony swoich racji podmiotom, które znajdują się w sytuacji finansowej uniemożliwiającej poniesienie kosztów z tym związanych. Jest to forma dofinansowania strony postępowania sądowego z budżetu państwa i przez to zwolnienie z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania powinno sprowadzać się do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w takim postępowaniu jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Przyznanie lub odmowa przyznania prawa pomocy winna wynikać z wzajemnej oceny dwóch elementów: kosztów, jakie musi ponieść strona na poczet prowadzonego postępowania i jej aktualnej kondycji finansowej. Możliwość przyznania prawa pomocy uzależniona jest od szczególnie rozważnej oceny sytuacji materialnej wnioskodawcy wykazanej w treści wniosku tak, aby można było jednoznacznie stwierdzić, iż skarżąca nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy, należy również mieć na uwadze, że to na wnioskodawcy spoczywa obowiązek wyjaśnienia oraz udokumentowania sytuacji majątkowej, uzasadniającej przyznanie prawa pomocy, do Sądu należy natomiast ocena przytoczonych okoliczności.
W analizowanej sprawie rozpoznanie skargi przez sąd administracyjny zależy od uiszczenia wpisu we wskazanej wyżej kwocie. Decydujące znaczenie dla oceny wniosku ma okoliczność, że w 2008 r. skarżąca spółka dokonała sprzedaży rzeczowego majątku trwałego (gruntów własnych, budynków, budowli oraz urządzeń technicznych i maszyn) o wartości […] zł, z czego jak wyjaśniła suma […] zł została rozdysponowana w wyniku umowy z dnia […] października 2008 r. przystąpienia przez "[…]" Sp. z o.o. do długu firmy […], i ugody między bankiem […] S.A. a "[…]" Sp. z o.o. jako dłużnikiem i […] Sp. z o.o. jako zobowiązanym z umowy przystąpienia do długu. Pomijając okoliczność, że jako strony transakcji w umowach tych występują podmioty i osoby mające powiązania o charakterze kapitałowym i personalnym (fakt znany Sądowi z urzędu), co może budzić wątpliwości, zauważyć należy, że z dokumentów tych w żaden sposób nie wynika jakoby skarżąca spółka nie otrzymała żadnych środków ze sprzedaży majątku trwałego. Nawet zresztą gdyby przyjąć, że faktycznie zobowiązanie skarżącej spółki wynikające z zabezpieczenia wierzytelności banku z tytułu kredytu inwestycyjnego udzielonego firmie […] w osobie R. S. (prezesa zarządu skarżącej) poprzez przystąpienie do długu w dniu […] maja 2002 r., spowodowało, iż nie otrzymała ona kwoty […] zł ze sprzedaży majątku to i tak różnica między tą kwotą, a wartością sprzedanego w 2008 r. majątku trwałego wynikającą z załącznika do bilansu i rachunku zysków i strat ([…] zł) znacznie przekracza sumę ustalonego w sprawie wpisu stosunkowego od skargi.
Z uwagi na powyższe uznano, że skarżąca spółka nie wykazała w sposób przekonywający, że istotnie nie posiada środków na pokrycie kosztów postępowania wywołanego wniesieniem skargi.
Z tych też względów na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 oraz art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a. postanowiono, jak w sentencji.

Uzasadnienie wyroku