Sygnatura:
6112 Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym zryczałtowane formy opodatkowania
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Dyrektor Izby Skarbowej
Data:
2008-02-13
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie
Treść wyniku:
Odmówiono przyznania prawa pomocy w części obejmującej zwolnienie od kosztów sądowych
Sędziowie:
Iwona Golec /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie – – Iwona Golec po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku W.G. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie z jej skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z […] znak […] w przedmiocie odpowiedzialności osób trzecich za zobowiązania podatkowe w podatku dochodowym osób fizycznych za styczeń i luty 2005 r. wraz z odsetkami oraz za koszty postępowania egzekucyjnego p o s t a n a w i a odmówić wnioskodawczyni przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym koszty sądowe.
Uzasadnienie: W. G., reprezentowana przez adwokata, wraz ze skargą na wyżej opisaną decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w S., złożyła wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, którego braki formalne uzupełniła składając wniosek na urzędowym formularzu.
Koszty sądowe w sprawie sprowadzają się na obecnym etapie postępowania do wpisu od skargi w kwocie 500 zł.
W uzasadnieniu wniosku pełnomocnik skarżącej wskazał, iż skarżąca pozostaje na utrzymaniu matki, a na utrzymaniu skarżącej jest 9-letnie dziecko.
Skarżąca oświadczyła, że od 2004 roku nastąpiło przerwanie działalności gospodarczej; gospodarstwo domowe prowadzi samodzielnie, nie otrzymując żadnych dochodów, potwierdziła nadto, że na jej utrzymaniu pozostaje 10-letni syn, który posiada orzeczenie o niepełnosprawności intelektualnej.
W. G. dodała, że od 2004 roku jest w separacji z mężem.
Z oświadczenia skarżącej wynika, iż nie posiada ona żadnych nieruchomości, oszczędności, papierów wartościowych oraz przedmiotów o wartości powyżej 3000 euro.
Dodatkowo skarżąca podniosła, że posiada 326 udziałów w Spółce z o.o. "B.", dodając, że każdy z nich ma wartość 1000 zł. Według oświadczenia skarżącej "Spółka nie przynosi dochodów ) dywidendy".
Zgodnie z art. 245 § 1 ustawy dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz. 1270, ze zm. ), dalej: p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 3 p.p.s.a.).
Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym – gdy strona będąca osobą fizyczną wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.).
Z konstrukcji tego przepisu wynika więc, że to na wnioskodawcy spoczywa ciężar wykazania, że znajduje się w sytuacji materialnej uprawniającej do przyznania prawa pomocy i od tego co udowodni zależy sposób rozstrzygnięcia w tym przedmiocie. Wskazane przepisy stanowią odstępstwo od generalnej zasady ponoszenia kosztów postępowania sądowoadministracyjnego zawartej w art. 199 p.p.s.a. Strona ubiegająca się o przyznanie prawa pomocy musi zatem uprawdopodobnić, że jej sytuacja materialna jest na tyle trudna, że uzasadnia wyjątkowe traktowanie, o którym mowa w przytoczonych przepisach.
Zgodnie z przepisem art. 255 p.p.s.a. strona jest obowiązana złożyć na wezwanie, w zakreślonym terminie, dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego, jeżeli oświadczenie strony zawarte we wniosku o przyznanie prawa pomocy okaże się niewystarczające do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych.
Stosownie do powyższego, wezwaniem z 3 kwietnia 2008 r. zobowiązano pełnomocnika W. G. do nadesłania wskazanych dokumentów i oświadczeń skarżącej, t.j.:
1) dodatkowego oświadczenia o posiadanych aktualnie przez skarżącą źródłach utrzymania siebie i rodziny ze wskazaniem ich wysokości,
2) dowodów potwierdzających wysokość ponoszonych przez skarżącą wydatków związanych z koniecznym utrzymaniem siebie i rodziny ( wydatki na czynsz, energię elektryczną, wodę, gaz, itp. ) w okresie ostatnich trzech miesięcy,
3) kopii rocznego zeznania podatkowego o wysokości uzyskanego w 2006 dochodu oraz – w przypadku dokonanego już rozliczenia podatkowego za 2007 rok – deklaracji podatkowej skarżącej za 2007 rok, wraz z potwierdzeniami złożenia we właściwym organie podatkowym,
4) wykazu posiadanych rachunków bankowych ( w tym lokat ) skarżącej oraz wyciągów z posiadanych rachunków bankowych za okres od 1 stycznia do 31 marca 2008 r.,
5) zaświadczenia właściwej do spraw opieki społecznej jednostki organizacyjnej gminy o tym, czy skarżąca oraz jej rodzina korzysta z pomocy społecznej i jaka jest wysokość otrzymywanej pomocy społecznej – aktualnie oraz w okresie ostatnich trzech miesięcy,
6) zaświadczenia właściwego urzędu pracy w przedmiocie ewentualnego posiadania przez skarżącą statusu osoby bezrobotnej z prawem/ bez prawa do zasiłku.
W odpowiedzi na powyższe pełnomocnik skarżącej nadesłał rozliczenia podatkowe skarżącej PIT-36 za lata 2006 i 2007, z których wynika, że zadeklarowała ona w tych latach odpowiednio 1.614,00 zł i 8.320,00 zł przychodu ( dochód 1358,36 zł i 6.828,07 zł ) podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz Informacje PIT-B za 2006 i 2007 rok, w których zadeklarowała brak dochodów z działalności gospodarczej ( usługi hotelowe, Ś. ).
W wykonaniu wezwania nadesłano zaświadczenie zakładu pracy – J. S., W.-o zatrudnieniu skarżącej od dnia 14 lutego 2008 r. ( bez podania wysokości wynagrodzenia) – na czas nieokreślony – na stanowisku pracownik biurowy; nadto:
– zaświadczenie Powiatowego Urzędu Pracy w G. z 25.04.2008 r. potwierdzające, że W. G. nie figuruje w rejestrze osób bezrobotnych,
– zaświadczenie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w S. potwierdzające, że skarżąca nie korzysta ze świadczeń pomocy społecznej,
– zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia dziecka.
Zaznaczyć należy, że wbrew wezwaniu, skarżąca nie złożyła oświadczenia o wysokości uzyskiwanych dochodów; oświadczenie pełnomocnika skarżącej o tym, że "aktualnie podatniczka (…) jest zatrudniona (…) z wynagrodzeniem, według oświadczenia, w wysokości 500 zł" ( k. 25 ) nie może stanowić dowodu potwierdzającego sytuację finansową skarżącej wnioskującej o przyznanie prawa pomocy.
Jak już wcześniej wskazano, to sama skarżąca wnosząc o przyznanie prawa pomocy jest zobowiązana wykazać rzeczywistą sytuację finansową, majątkową i rodzinną, w jakiej się znajduje, poprzez złożenie wymaganych oświadczeń i dokumentów.
Następnie zaznaczyć należy, że skarżąca nie przedłożyła, pomimo przedłużenia terminu do złożenia dodatkowych dokumentów i oświadczeń ( zarządzenie z 29 kwietnia 2008 r.), wymaganego wykazu posiadanych rachunków bankowych ( w tym lokat ) oraz wyciągów z posiadanych rachunków za okres od 1 stycznia do 31 marca 2008 r. W. G. nie złożyła również w tym zakresie żadnych wyjaśnień, a przedstawienie wymaganych informacji bankowych mogłoby potwierdzić rzeczywistą wysokość środków pieniężnych, jakimi skarżąca dysponowała we wskazanym okresie.
Skarżąca nie przedstawiła również dowodów potwierdzających wysokość ponoszonych wydatków związanych z koniecznym utrzymaniem siebie i rodziny.
Należy zwrócić w tym miejscu uwagę na to, że w zakresie innych wymogów strona skarżąca wykonała prawidłowo w/w wezwanie, jednak podkreślić też należy, że dla oceny możliwości płatniczych skarżącej niezbędne jest przede wszystkim wykazanie aktualnej sytuacji finansowej, w jakiej się znajduje skarżąca oraz jaka jest aktualnie rzeczywista wysokość ponoszonych (niezbędnych) wydatków.
Skarżąca nie uczyniła zadość powyższemu wezwaniu, przez co naruszyła wywiedziony z art. 255 p.p.s.a. obowiązek współdziałania strony z sądem w zakresie gromadzenia materiału dowodowego potrzebnego do ustalenia stanu majątkowego i możliwości płatniczych strony. Jak bowiem podkreśla się w doktrynie (S. Babiarz. B. Dauter, M. Niezgódka Medek – Koszty postępowania w sprawach administracyjnych i sądowoadministracyjnych Lexis Nexis Warszawa 2007r.) brak tej współpracy przez niedostarczenie dokumentów bądź nieskładnie wyczerpujących oświadczeń musi mieć niewątpliwie wpływ na dokonaną przez sąd ocenę wniosku o prawo pomocy.
Zaznaczyć również należy, jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny
w postanowieniu z 20 stycznia 2006 r. sygn. akt I OZ 1551/05, że "to do Sądu należy uznanie, czy złożone oświadczenie o stanie majątkowym i dochodach ma charakter wyczerpujący i dostateczny. W kompetencji Sądu pozostaje również uznanie, jakie informacje niezbędne są dla stwierdzenia istnienia przesłanek dla przyznania prawa pomocy. Sąd miał zatem podstawy do żądania dodatkowych informacji, także tych dotyczących wysokości wydatków ponoszonych przez skarżącego w związku z utrzymaniem. Przepis art. 255 p.p.s.a. nakłada bowiem na stronę ubiegającą się o przyznanie prawa pomocy obowiązek złożenia dodatkowego oświadczenia lub przedłożenia dokumentów źródłowych na wezwanie Sądu. W konsekwencji strona, która nie realizuje obowiązków wynikających z wezwania Sądu, nie ma podstaw oczekiwać rozstrzygnięcia zgodnego z wnioskiem."
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że skarżąca, poprzez wskazane wyżej zaniechania, nie wykazała w sposób przekonujący, że znajduje się w sytuacji uniemożliwiającej poniesienie pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla niej i dla jej rodziny.
Wobec powyższego, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w związku z art. 245 § 3 p.p.s.a., postanowiono, jak na wstępie.

Uzasadnienie wyroku