Sygnatura:
6305 Zwrot należności celnych
Hasła tematyczne:
Przywrócenie terminu
Skarżony organ:
Dyrektor Izby Celnej
Data:
2009-09-29
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Treść wyniku:
Odmówiono przywrócenia terminu
Sędziowie:
Barbara Koś /przewodniczący sprawozdawca/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Koś po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Spółki A w P. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Poznaniu z dnia 28 lipca 2009 r. nr […] w przedmiocie odmowy zmiany decyzji ostatecznej dotyczącej zwrotu cła postanawia: odmówić skarżącej spółce przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi. /-/ B. Koś
Uzasadnienie: Postanowieniem z dnia 24 listopada 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu odrzucił skargę Spółki A z uwagi na nieuzupełnienie braków formalnych skargi w wyznaczonym terminie. Termin do uzupełnienia braków skargi upływał bowiem z dniem 12 października 2009 r., a skarżąca przedłożyła kserokopię odpisu z KRS uwierzytelnioną za zgodność z oryginałem w przesyłce nadanej za pośrednictwem firmy B w dniu 12 października 2009 r., która wpłynęła do tutejszego Sądu w dniu 13 października 2009 r.
W dniu 30 listopada 2009 r. (data nadania pisma w urzędzie pocztowym – k. 78) pełnomocnik skarżącej spółki, będący radcą prawnym złożył wniosek o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi. Wraz z wnioskiem przedłożył uwierzytelnioną kopię odpisu z KRS. Jednocześnie wyjaśnił, że o uchybieniu terminowi dowiedział się w dniu 25 listopada 2009 r., tj. w dniu doręczenia postanowień Sądu o odrzuceniu skarg.
W uzasadnieniu wniosku pełnomocnik skarżącej wskazał, że w dniu 12 października 2009r., to jest w terminie do uzupełnienia braków skargi, pełnomocnik Spółki uwierzytelnił kserokopię odpisu z KRS oraz podpisał pismo do Sądu w sprawie uzupełnienia braków skargi. Zgodnie z procedurą obowiązującą w kancelarii oraz poleceniem pełnomocnika Spółki wszystkie pisma adresowane do sądów powinny być wysyłane za pośrednictwem Poczty Polskiej. Jednakże w przypadku pism podpisanych przez pełnomocnika Spółki w dniu 12 października 2009 r. procedura ta nie została dochowana, ponieważ jeden z pracowników kancelarii, kierując się rozmiarami (ponad 200 stron) i wagą przesyłki, samodzielnie, bez wiedzy i zgody pełnomocnika, uznał, że właśnie z powodu wagi i rozmiarów przesyłki nie będzie mógł wysłać tej przesyłki listem poleconym za pośrednictwem Poczty Polskiej. W konsekwencji wysłał przesyłkę za pośrednictwem kuriera firmy B, zaś pełnomocnik nie został poinformowany o decyzji pracownika o zmianie sposobu wysłania przesyłki.
Zdaniem pełnomocnika skarżącej spółki powyższe okoliczności świadczą o braku winy pełnomocnika w uchybieniu terminowi do uzupełnienia braków formalnych skargi, ponieważ uznanie, że pełnomocnik Spółki ponosi winę za wysłanie przez osobę trzecią pisma kurierem firmy B zamiast za pośrednictwem Poczty Polskiej oznaczałoby, że o winie pełnomocnika przesądza odpowiedzialność na zasadzie ryzyka za działania osób trzecich. Tymczasem warunek braku zawinienia w uchybieniu terminowi powinno oceniać się w kategoriach zachowania przez pełnomocnika reguł starannego działania, które – zdaniem pełnomocnika, zostały przez niego w niniejszej sprawie zachowane, ponieważ podjął on działania mające na celu wykonanie wskazanego przez Sąd obowiązku uzupełnienia braków skargi w wyznaczonym terminie, a mianowicie: uwierzytelnił odpisy KRS i przekazał je do wysłania w terminie wyznaczonym przez Sąd, zgodnie z wydanym poleceniem i procedurą wysyłania korespondencji przyjętej w kancelarii miał prawo uznać, że odpisy KRS zostaną przesłane na adres Sądu za pośrednictwem Poczty Polskiej, a jednocześnie nie został poinformowany przez pracownika kancelarii o zmianie sposobu wysłania przesyłki i dowiedział się o tym fakcie dopiero po doręczeniu postanowień o odrzuceniu skargi. Natomiast sam fakt powierzenia osobie trzeciej wysyłki pisma nie przesądza zdaniem pełnomocnika o jego winie.
Ponadto pełnomocnik powołał się na postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego o sygnaturach: II GZ 237/08 i II GZ 268/08, z których wywiódł, iż nie można uznać za przejaw niestarannego zachowania skorzystanie z pośrednictwa firmy kurierskiej. Nadto, powołując się na postanowienie Sądu Najwyższego o sygnaturze III CRN 461/68 wskazał, że jeśli zdarzenie uniemożliwiające dochowanie terminu nastąpiło w ostatnim dniu terminu, powinno być uznane za okoliczność usprawiedliwiającą przywrócenie terminu
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje.
Zgodnie z art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a. jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Natomiast w myśl art. 87 § 2 p.p.s.a. w piśmie z wnioskiem o przywrócenie terminu należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu.
Z powyższej regulacji wynika, iż warunkiem przywrócenia terminu jest brak winy strony w uchybieniu terminu. W doktrynie i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, iż kryterium braku winy, jako przesłanki przywracającej termin do dokonania czynności w postępowaniu sądowym, wiąże się z obowiązkiem szczególnej staranności przy dokonaniu tej czynności. O braku winy w uchybieniu terminu można mówić jedynie wtedy, gdy strona nie mogła usunąć przeszkody nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku. Przywrócenie terminu nie jest zatem dopuszczalne, gdy strona dopuściła się choćby lekkiego niedbalstwa.
W przypadku uchybienia terminu przez pełnomocnika, badaniu podlega przesłanka braku winy w uchybieniu terminu ze strony pełnomocnika.
W przedmiotowej sprawie do uchybienia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi przez pełnomocnika skarżącej, będącego radcą prawnym doszło wskutek nadania przesyłki zawierającej uzupełnienie tychże braków w ostatnim dniu wyznaczonego terminu za pośrednictwem prywatnego przedsiębiorstwa przewozowego, w związku z czym nie zachowano terminu do uzupełnienia braków skargi, gdyż przedmiotowa przesyłka wpłynęła do tutejszego Sądu po wyznaczonym terminie. Skutek ten wynika z art. 83 § 3 p.p.s.a., który powinien być i – jak wynika z wniosku o przywrócenie terminu – był znany pełnomocnikowi skarżącej spółki. Biorąc pod uwagę treść powołanego przepisu, nie ulega wątpliwości, iż profesjonalny pełnomocnik, decydując się na dokonanie czynności procesowej polegającej na uzupełnieniu braków formalnych skargi w ostatnim dniu wyznaczonego terminu, winien dochować szczególnej staranności, ażeby w tym dniu przesyłka dotarła do właściwego Sądu lub została nadana w polskim urzędzie pocztowym. Jednocześnie pełnomocnik jest odpowiedzialny za zapewnienie prawidłowej obsługi swojej kancelarii, w związku z czym winien mieć także świadomość, iż posługując się w tym zakresie pracownikiem, pełnomocnik bierze na siebie pełną odpowiedzialność za jego działania czy zaniechania, co powinno go skłonić do wyboru właściwej osoby, jak również udzielenia niezbędnych wskazówek i instrukcji, a także sprawdzenia wykonanych czynności.
W tym kontekście pomyłka pracownika kancelarii, na którą powołuje się pełnomocnik we wniosku o przywrócenie terminu, w okolicznościach niniejszej sprawy nie może świadczyć w ocenie Sądu o braku winy samego pełnomocnika. Należy bowiem zwrócić uwagę, że pełnomocnik sam przyznał, że wobec treści art. 83 § 3 p.p.s.a. w jego kancelarii obowiązuje procedura nadawania przesyłek kierowanych do Sądu za pośrednictwem Poczty Polskiej. W tej sytuacji nadanie przez pracownika kancelarii, któremu znana była powyższa procedura i który otrzymał szczegółowe polecenie w tym zakresie, przesyłki w niniejszej sprawie za pośrednictwem prywatnego przedsiębiorstwa przewozowego, jest przejawem niestarannego działania i nie może przemawiać za brakiem winy w uchybieniu terminu. Zaistniałego błędu nie może usprawiedliwiać również podnoszona przez pełnomocnika okoliczność, że pracownik dokonujący ekspedycji przesyłki za pośrednictwem firmy kurierskiej, kierował się dużymi rozmiarami i wagą przesyłki. Oczywistym jest bowiem, że nadawanie przesyłek o dużych rozmiarach jest również możliwe za pośrednictwem Poczty Polskiej.
Odnosząc się do orzecznictwa powołanego przez pełnomocnika, wymaga podkreślenia, iż niezależnie od tego, że nie jest ono wiążące w niniejszej sprawie, odwoływanie się do poglądów wyrażonych w orzecznictwie, winno uwzględniać okoliczności konkretnego stanu faktycznego. W przedmiotowej sprawie – jak wynika z adnotacji na przesyłce skierowanej do Sądu za pośrednictwem firmy B (k. 44) została ona nadana w ostatnim dniu terminu do uzupełnienia braków formalnych, tj. w dniu 12 października 2009 r. o godzinie 17.08. Jednocześnie powszechnie znane, a przynajmniej powszechnie dostępne (zwłaszcza dla profesjonalnego pełnomocnika i pracowników kancelarii prawnych) są informacje o godzinach urzędowania sądów (7.30 – 15.30). Zestawienie tych okoliczności wskazuje zatem ponad wszelką wątpliwość, że doręczenie przesyłki do tutejszego Sądu (w Poznaniu) za pośrednictwem firmy kurierskiej w dniu, w którym została nadana (z Warszawy), było nierealne, a zachowanie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi było możliwe wyłącznie poprzez skorzystanie z usług polskiej placówki pocztowej z uwagi na treść art. 83 § 3 p.p.s.a. W tej sytuacji nadanie przesyłki za pośrednictwem firmy B w niniejszej sprawie świadczy w ocenie Sądu o niedochowaniu należytej staranności przez pełnomocnika, a jednocześnie nie pozwala na przyjęcie, że w ostatnim dniu terminu wystąpiły okoliczności usprawiedliwiające niedochowanie terminu.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 86 § 1 powołanej ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
/-/ B. Koś
Uzasadnienie wyroku