III SA/Łd 445/09 – Postanowienie WSA w Łodzi


Sygnatura:
6118 Egzekucja świadczeń pieniężnych
Hasła tematyczne:
Zawieszenie/podjęcie postępowania
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2009-09-07
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
Treść wyniku:
Zawieszono postępowanie.
Sędziowie:
Irena Krzemieniewska /przewodniczący sprawozdawca/
Teresa Rutkowska
Monika Krzyżaniak

Sentencja

Dnia 19 listopada 2009 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Irena Krzemieniewska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Monika Krzyżaniak Sędzia NSA Teresa Rutkowska Protokolant Asystent sędziego Dominika Trella po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 listopada 2009 roku sprawy ze skargi A. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia […] roku nr […] w przedmiocie obciążenia kosztami egzekucyjnymi postanawia: zawiesić postępowanie sądowoadministracyjne.
Uzasadnienie: Prezydent Miasta Ł. decyzjami z dnia […] roku znak: […] i [….] określił A. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości wskazanych w decyzji nieruchomości za rok 2007 w wysokości 628991 złotych i za rok 2008 w wysokości 695233 złotych.
W oparciu o te decyzje w dniu[…] roku Prezydent Miasta Ł. jako wierzyciel, wystawił tytuły wykonawcze o numerach […] , które opatrzono klauzulą wykonalności i w dniu 9 października 2008 roku wysłano do Spółki.
Zawiadomieniem z dnia […] roku nr […] organ egzekucyjny zawiadomił Spółkę oraz bank B. o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego u dłużnika zajętej nieruchomości. Natomiast zawiadomieniem z dnia […] roku nr […] organ egzekucyjny zawiadomił stronę skarżącą oraz C. o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego u dłużnika zajętej nieruchomości.
Tytuły wykonawcze i zawiadomienia doręczono Spółce w dniu 27 października 2008 roku.
Pismem z dnia 20 października 2008 roku C. powiadomił organ egzekucyjny, iż w dniu zajęcia dokonał blokady na rachunku dłużnika i w dniu 20 października 2008 roku przekazał znajdujące się na nim środki pieniężne.
Pismami z dnia 20 października 2008 roku organ egzekucyjny powiadomił bank B. i C. o anulowaniu z dniem 20 października 2008 roku wskazanych zajęć.
W dniu […] roku strona skarżąca wniosła zarzuty w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego wnosząc o umorzenie tego postępowania.
Spółka powołała się na treść przepisu art. 33 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wskazując, że prowadzenie egzekucji jest niedopuszczalne w sytuacji, gdy Spółka przed doręczeniem bankowi zajęcia jej rachunku wykonała obowiązek wynikający z tytułów egzekucyjnych. Wskazano, że polecenie wykonania przelewu złożono w dniu 23 października 2008 roku. Strona skarżąca zaznaczyła również, że wobec uchylenia przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. decyzji określających wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości Spółka posiadała nadpłatę i organ powinien zaliczyć ją na poczet określonych wskazanymi tytułami egzekucyjnymi należności.
W piśmie z dnia […] strona skarżąca podniosła, że w związku z zakończeniem egzekucji poprzez wyegzekwowanie pozostałej zaległości, niezapłaconej przez samego podatnika i to wyłącznie w zakresie odsetek przed dokonaniem zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego na podstawie art. 64c § 7 i § 8 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wniosła o wydanie postanowienia w przedmiocie kosztów egzekucyjnych. Dodatkowo strona skarżąca wskazała, że wnosi o zwrot wszelkich pozostałych bezprawnie i nienależnie wyegzekwowanych ponad zaległość podatkową.
Ustosunkowując się do zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego Wydział Finansowy Oddziału Dochodów Podatkowych w piśmie z dnia 13 listopada 2008 roku wskazał, że decyzje określające wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za lata 2003-2006 zostały utrzymane w mocy, natomiast w zakresie nadpłaty wskazano, że na koncie podatnika nie występuje. W zakresie dwóch nieruchomości (przy ul. D […] i ul. E […]) toczy się obecnie postępowanie administracyjne.
Postanowieniem z dnia […] roku Prezydent Miasta Ł. oddalił zarzuty w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego, które to postanowienie, w wyniku złożonego zażalenia, zostało uchylone postanowieniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [….] roku. Również postanowieniem z dnia […] roku organ I instancji wyliczył koszty egzekucyjne na kwotę 77384,65 złotych, które zostało uchylone postanowieniem organu odwoławczego z dnia […] roku i sprawę przekazano do ponownego rozpatrzenia.
W toku trwającego postępowania administracyjnego Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. decyzjami z dnia […] roku ([…]) uchyliło wskazane powyżej decyzje z dnia […] roku określające wysokość zobowiązania podatkowego w podatku do nieruchomości.
Pismami z dnia 20 marca 2009 roku, 30 marca 2009 roku i 20 kwietnia 2009 roku strona skarżąca skierowała do organu przedsądowe wezwania do zapłaty, wskazując na zwrot nienależnych opłat egzekucyjnych oraz opłat manipulacyjnych pobranych od Spółki.
Postanowieniem z dnia […] roku znak: […] Prezydent Miasta Ł. oddalił zarzuty w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego . W wyniku wniesionego zażalenia Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. postanowieniem z dnia […] roku nr […] utrzymało w mocy zaskarżone postanowienie.
Ponadto zaskarżonym postanowieniem z dnia […]roku znak […]Prezydent Miasta Ł. postanowił wyliczyć koszty egzekucyjne powstałe w postępowaniu na kwotę 77384,65 złotych.
W zażaleniu strona skarżąca zarzuciła naruszenie art. 7 k.p.a. w związku z art. 18 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, jak również naruszenie art. 64 c § 3 ustawy.
Postanowieniem z dnia […] roku nr […] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie.
W uzasadnieniu wskazano, że organ egzekucyjny mimo zakończenia egzekucji jest obowiązany rozpatrzyć merytorycznie zgłoszone zarzuty. Organ odwoławczy uznał, że w wypadku egzekucji obowiązku wynikającego z decyzji podatkowej organu I instancji, jeżeli egzekucja ta została zakończona przed wydaniem decyzji organu II instancji rozstrzygnięcie tego organu nie ma wpływu na ocenę prawidłowości przeprowadzonej egzekucji. Rozpatrując sprawę organy egzekucyjne I i II instancji powinny uwzględniać stan ustalony w chwili faktycznego wykonywania czynności egzekucyjnych.
Organ odwoławczy powołując się na treść art. 64 c ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wskazał, że co do zasady koszty egzekucyjne obciążają zobowiązanego, jednakże z odstępstwami wynikającymi z § 2-4, w tym w szczególności z § 3. Organ zaznaczył, że wykładnia art. 64c § 3 ustawy wskazuje, że organ egzekucyjny ma prawo w niektórych przypadkach wszcząć i prowadzić egzekucję na podstawie decyzji nieostatecznej, ponosi jednak ryzyko następczej wadliwości tej decyzji, jeżeli podmiot zobowiązany nie ponosi winy w zakresie doprowadzenia do tych działań organu.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze podniosło, że doręczenie tytułów wykonawczych Spółce nastąpiło w dniu 27 października 2008 roku, dlatego też kluczową kwestią w świetle art. 64c § 3 ustawy jest ustalenie, czy w momencie dokonania przelewu przez Spółkę w dniu 17 października 2008 roku kwot wynikających z decyzji podatkowych została już wszczęta egzekucja przedmiotowych należności z tytułów egzekucyjnych z dnia 8 października 2008 roku.
W ocenie organu wobec prawidłowego doręczenia właściwemu oddziałowi zawiadomienia o zajęciu w dniu 13 października 2008 roku, późniejsze przesłanie przesyłki do B. w W. i odebranie tam korespondencji w dniu 20 października 2008 roku nie wywołuje skutków prawnych. Na tę okoliczność wskazuje również fakt zajęcia rachunku bankowego dłużnika w B. i przelanie znajdujących się na nim środków w dniu 17 października 2008 roku. Zdaniem Kolegium, gdyby doręczenie zawiadomień o zajęciu rachunku bankowego nastąpiło w dniu 20 października 2008 roku, niemożliwe byłoby zajęcie rachunku i przelanie kwot 3 dni wcześniej tj. w dniu 17 października 2008 roku. Z wystawionych przez F. potwierdzeń realizacji operacji wynika, że skarżąca Spółka dokonała w dniu 17 października 2008 roku przelewu środków pieniężnych wskazanych w decyzjach za 2007 rok, za styczeń-listopad 2008 roku oraz decyzją za październik 2008 roku. Z pism B. z dnia 12 stycznia i 27 kwietnia 2009 roku wynika, że zajęcia rachunku dokonano w dniu 17 października 2008 roku i w tym dniu przekazano na konto organu egzekucyjnego znajdujące się środki pieniężne.
Organy administracji w toku postępowania ustaliły również, że ze zwrotnego potwierdzenia odbioru przesyłki zawierającej zawiadomienie zajęcia rachunku dłużnika w C. […]Oddział w Ł., jak również z pism tego oddziału z dnia 20 października 2008 roku wynika, że została ona doręczona w dniu 17 października 2008 roku właściwemu oddziałowi tego banku poprzez osobę upoważnioną do odbioru korespondencji. W tym samym dniu dokonano blokady środków pieniężnych, natomiast w dniu 20 października 2008 roku dokonano przelewu do organu egzekucyjnego. Z potwierdzeń transakcji F. wynika, że w dniu 20 października 2008 roku dokonano przelewów na rachunek organu egzekucyjnego wynikającego z zawiadomienia o nr […].
Organ odwoławczy, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, stwierdził, że opóźnienie w dokonaniu blokady rachunku bankowego oraz dokonaniu przelewu środków na rachunek organu egzekucyjnego nie ma znaczenia w świetle art. 80 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, który stanowi, że zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego następuje z chwilą doręczenia bankowi zawiadomienia o zajęciu, nie zaś z chwilą rzeczywistej blokady środków.
Kolegium zaznaczyło, że w dniu 13 października 2008 roku tzn. doręczenia właściwemu oddziałowi B. zawiadomienia o zajęciu została wszczęta egzekucja, a tym samym nie można przyjąć, że dokonana w dniu 17 października 2008 roku wpłata przez Spółkę na rachunek organu I instancji, została dokonana przed wszczęciem egzekucji, w związku z czym nie można stwierdzić, że wszczęcie i prowadzenie egzekucji było niezgodne z prawem (art. 64c § 3 ustawy).
W skardze z dnia 6 sierpnia 2009 roku strona skarżąca wniosła o uchylenie powyższego postanowienia oraz zasądzenie kosztów postępowania. Wskazano na naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 64 § 9 pkt 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji poprzez niewłaściwe zastosowanie i uznanie, iż w sprawie powstał obowiązek uiszczenia opłat egzekucyjnych oraz manipulacyjnych od dobrowolnie zapłaconej przez skarżącą Spółkę kwoty nawet w sytuacji, gdy zawiadomienie o zajęcie wierzytelności w tym zakresie dotarło do dłużnika już po dobrowolnym spełnieniu przez Spółkę obowiązku w tym przedmiocie. Zarzucono również naruszenie art. 64c § 3 powołanej ustawy poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, iż pomimo tego, że decyzje we oparciu, o które wystawiono tytuły wykonawcze zostały uchylone, a w ich miejsce zostały wydane nowe decyzje opiewające na praktycznie dwa razy mniejsze kwoty, egzekucja była prowadzona zgodnie z prawem. Skarżąca Spółka wskazała również na naruszenie przepisów postępowania tj. art. 80 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w zakresie prawidłowości doręczenia B. w dniu 13 października 2008 roku zawiadomienia o zajęciu wierzytelności, jak również art. 7, 77 § 1 oraz 80 k.p.a. w związku z art. 18 powołanej ustawy poprzez naruszenie zasady prawdy materialnej i niewyjaśnienie stanu faktycznego sprawy oraz naruszenie swobodnej oceny dowodów poprzez uznanie, że zawiadomienie o zajęciu wierzytelności zostało doręczone do właściwego oddziału B. Do skargi załączono kserokopię umowy rachunku bieżącego z dnia 11 sierpnia 2006 roku łączącej skarżącą Spółkę z B. Regionalnym Oddziałem Korporacyjnym w Ł., centrum Korporacyjnym w P.
W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasową argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 125 § 1 punkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) sąd może zawiesić postępowanie z urzędu jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania administracyjnego, sądowoadministracyjnego, sądowego lub przed Trybunałem Konstytucyjnym.
W ocenie Sądu, rozstrzygnięcie niniejszej sprawy zależy od wyniku postępowania sądowego w sprawie zgłoszonych przez A. Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł., w trybie art. 33 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zarzutów na postępowanie egzekucyjne (sygn. akt III SA/Łd 446/09). Z akt sprawy wynika bowiem, iż zasadniczym zarzutem strony skarżącej zgłaszanym w toku postępowania jest prowadzenie postępowania egzekucyjnego na podstawie uchylonych decyzji określających wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2007 i 2008 rok, czyli bez podstawy prawnej. Jednocześnie strona skarżąca zarzuca organom egzekucyjnym niewyjaśnienie stanu faktycznego sprawy poprzez swobodne ustalenie daty doręczenia zawiadomienia o zajęciu wierzytelności B., w sytuacji uiszczenia należnych zobowiązań podatkowych przed doręczeniem przedmiotowego zawiadomienia.
W ocenie Sądu, powyższe okoliczności sprawiają, iż zasadnym jest zawieszenie postępowania sądowoadministracyjnego w sprawie ze skargi A.sp. z o.o. w Ł. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. w przedmiocie obciążenia kosztami postępowania egzekucyjnego do czasu prawomocnego zakończenia postępowania rozstrzygającego zasadność zarzutów egzekucyjnych strony skarżącej rozpatrywanych w sprawie o sygn. akt III SA/Łd 446/09, toczącej się przed tutejszym Sądem. W przypadku uznania zasadności podnoszonych zarzutów, miałoby to wpływ na ocenę zgodności z prawem postanowień wydanych w przedmiocie obciążenia Spółki kosztami egzekucyjnymi.
Mając powyższe na uwadze Wojewódzki Sąd Administrcayjny, na podstawie art. 125 § 1 punkt 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji.
D.T.

Uzasadnienie wyroku