II SA/Ol 919/09 – Postanowienie WSA w Olsztynie


Sygnatura:
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2009-10-07
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie
Treść wyniku:
Odmówiono ustanowienia adwokata
Sędziowie:
Krzysztof Nesteruk /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie Krzysztof Nesteruk po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2009 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku W.A. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi W.A. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[…]", nr "[…]" w przedmiocie umorzenia należności z tytułu zaliczki alimentacyjnej – przywrócenia terminu do wniesienia odwołania postanawia odmówić ustanowienia adwokata.
Uzasadnienie: W.A., skarżący postanowienie o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji w sprawie odmowy umorzenia należności z tytułu zaliczki alimentacyjnej, zwrócił się o zwolnienie go od kosztów sądowych i ustanowienie
na jego rzecz adwokata.
Ponieważ z zawartego we wniosku oświadczenia wynika, iż skarżący, będąc osobą samotnie gospodarująca i nie posiadająca majątku, utrzymuje się jedynie z zasiłku stałego w wysokości 177 zł miesięcznie, został on zobowiązany do dostarczenia: 1) kopii decyzji
o przyznaniu pobieranego zasiłku; 2) oświadczenia wyjaśniającego, czy korzysta
z jakiejkolwiek innej formy pomocy, a jeśli tak to z czyjej strony i w jakim wymiarze; 3) kopii dokumentacji wydatków mieszkaniowych poniesionych we wrześniu 2009 r.;
4) oświadczenia o średniej miesięcznej wysokości pozostałych kosztów utrzymania;
5) wyciągów z posiadanych rachunków bankowych, za okres od 1 września 2009 r. do dnia odbioru wezwania, bądź oświadczenia o nieposiadaniu w tym czasie takowych rachunków.
Pismo skierowane do skarżącego zawierało pouczenie o tym, iż niezastosowanie się do wezwania może stanowić podstawę odmowy przyznania prawa pomocy.
W odpowiedzi wnioskodawca oświadczył, iż: "zasiłek stały socjalny w kwocie 177,40 zł nie zaspokaja / nie wystarcza na (jego) utrzymanie podstawowe: potrzeby i wydatki";
"nie posiada(-) żadnych wyciągów rachunków bankowych za okres od 1 września 2009 r.
/ październik 2009 r. / listopad 2009 r. ani żadnych przed tym okresem"; "nie korzysta(-)
z jakiejkolwiek pomocy / ani innej formy pomocy innych stron (…)"; "brakuje (mu) finansów i pomocy darowizny na: a) żywność miesięcznie, b) leków i leczenia wielu chorób, c) ubrań, butów, d) artykuły higieny osobistej miesięcznie, e) bilety autobusowe (kolejowe przejazdów komunikacyjnych)".
Z załączonych kopii pism Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w R. wynika, iż zasiłek stały przyznany W.A. został zajęty przez komornika, w wyniku czego od września 2009 r. jest wypłacany w kwocie 177,60 zł. Dołączona została również kopia "oświadczenia majątkowego dłużnika alimentacyjnego", wypełnionego przez skarżącego w dniu
4 listopada 2009 r.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, co następuje:
Ponieważ w postępowaniu, którego przedmiotem jest sprawa dotycząca umorzenia należności z tytułu zaliczki alimentacyjnej, skarżący nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, co wynika z art. 239 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami; dalej w skrócie: "p.p.s.a."), w zakresie rozstrzygnięcia zgłoszonego wniosku pozostaje kwestia ustanowienia adwokata.
Zgodnie z art. 262 p.p.s.a., do stron korzystających z ustawowego zwolnienia od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych odpowiednie zastosowanie mają przepisy
o przyznaniu prawa pomocy, w zakresie dotyczącym zastępstwa prawnego na zasadach prawa pomocy.
Jak wynika z odpowiedniego zastosowania art. 245 § 3 i art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a., ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika dla osoby fizycznej następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść związanego z tym kosztu, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Z regulacji tej jednoznacznie wynika, iż strona powinna należycie uzasadnić
i uprawdopodobnić okoliczności, które podaje we wniosku o przyznanie prawa pomocy. Stąd też, w przypadku gdy zawarte w nim oświadczenie budzi wątpliwości lub jest niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych wnioskodawcy oraz jego stanu rodzinnego, jest on obowiązany złożyć na wezwanie,
w zakreślonym terminie, dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jego stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego (art. 255 p.p.s.a.).
Z obowiązku tego skarżący się nie wywiązał w wymagany sposób. Zaniechał przedłożenia decyzji o przyznaniu pobieranego zasiłku (uznano za celowe zapoznanie się z jej uzasadnieniem faktycznym), dokumentacji wydatków mieszkaniowych oraz oświadczenia o wysokości pozostałych kosztów utrzymania. Oświadczenia o nieposiadaniu wyciągów z rachunków bankowych nie można z kolei uznać za równoznaczne
z oświadczeniem o nieposiadaniu rachunków/-u bankowych/-ego.
Skoro więc, jak utrzymuje skarżący, nie korzysta on z żadnej formy pomocy, prócz zasiłku wypłacanego w kwocie 177,60 zł, jego zdolność do samodzielnej egzystencji, przez którą rozumieć należy pokrywanie we własnym zakresie nie tylko kosztów wyżywienia,
ale również wydatków mieszkaniowych, nie znajduje racjonalnego wytłumaczenia, biorąc pod uwagę realia cenowe.
Sąd nie jest jednak zobowiązany do prowadzenia jakichkolwiek dochodzeń.
To sprawą zainteresowanego jest wykazanie zasadności złożonego wniosku w świetle ustawowych przesłanek przyznania prawa pomocy, ponieważ to na nim spoczywa w tym zakresie ciężar dowodu (tak Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w postanowieniu
z 6 sierpnia 2008 r., sygn. akt I OZ 570/08, publ. w Internecie – http://orzeczenia.nsa. gov.pl/).
Niezastosowanie się strony do wezwania sądu odnosi ten skutek, że w sytuacji braku pełnego wyjaśnienia okoliczności sprawy sąd musi odmówić przyznania prawa pomocy (tak. Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 28 stycznia 2009 r., sygn. akt II GZ 332/08, publ. w Internecie – http://orzeczenia.nsa.gov.pl/).
Z tej przyczyny – w oparciu o art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a., powierzający referendarzowi sądowemu wydawanie na posiedzeniu niejawnym postanowień co do przyznania lub odmowy przyznania prawa pomocy – orzeczono jak w sentencji.

Uzasadnienie wyroku