Sygnatura:
6111 Podatek akcyzowy
Hasła tematyczne:
Podatek akcyzowy
Skarżony organ:
Dyrektor Izby Celnej
Data:
2009-10-05
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Treść wyniku:
Stwierdzono nieważność zaskarżonej decyzji
Sędziowie:
Barbara Orzepowska-Kyć /sprawozdawca/
Gabriela Jyż /przewodniczący/
Katarzyna Golat
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Gabriela Jyż, Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Golat, Sędzia WSA Barbara Orzepowska-Kyć (spr.), Protokolant St. sekr. sąd. Anna Charchuła, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 grudnia 2009 r. przy udziale – sprawy ze skargi "A" S.A. w B. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia […] r. nr […] w przedmiocie podatku akcyzowego 1. stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji; 2. orzeka, że decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się wyroku; 3. zasądza od Dyrektora Izby Celnej w […] na rzecz strony skarżącej kwotę […] zł ( słownie: […] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie wyroku
Zaskarżoną decyzją z dnia […] nr […] Dyrektor Izby Celnej w K., działając na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm., zwaną dalej O.p.), utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w K. z dnia […] nr […], wydaną w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku akcyzowym za sierpień 2008 r. w kwocie […] zł. Decyzja ta finalizowała postępowanie wszczęte wnioskiem A S.A. z siedzibą w B. (zwaną dalej Spółką).
Stan sprawy przedstawia się następująco.
Pismem z dnia […] Spółka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Celnego w K. z wnioskiem o wydanie stwierdzenia nadpłaty w podatku akcyzowym za sierpień 2006 r. w kwocie jak wyżej, wobec niezgodności polskich przepisów z przepisami wspólnotowymi w zakresie opodatkowania podatkiem akcyzowym sprzedaży energii elektrycznej przez producentów.
We wniosku wyraziła pogląd, że przepisy krajowe regulujące podatek akcyzowy nakazujące opodatkowanie tym podatkiem czynności sprzedaży energii elektrycznej przez producentów są od dnia 1 stycznia 2006 r. niezgodne z prawem wspólnotowym, a mianowicie z art. 21 ust. 5 dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania wyrobów energetycznych i energii elektrycznej (Dz. U. UE. L.03.283.51, zwanej dalej Dyrektywą energetyczną), na mocy którego to przepisu obowiązek zapłaty podatku akcyzowego powstaje dopiero z chwilą dostawy energii elektrycznej przez dystrybutora (redystrybutora) do odbiorcy końcowego, czyli konsumenta energii elektrycznej. W związku z tym, mając na uwadze zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem krajowym, na zasadzie art. 90 ust. 1 i art. 91 ust. 1 i 3 Konstytucji RP Spółka przyjęła, że jako producent energii elektrycznej od tego terminu nie powinna płacić podatku akcyzowego od wytwarzania energii elektrycznej i ma prawo wystąpić o zwrot nadpłaty podatku już uiszczonego.
Decyzją z dnia […] (numer jak wyżej) Naczelnik Urzędu Celnego w K. odmówił stwierdzenia wnioskowanej nadpłaty.
W uzasadnieniu organ podatkowy wskazując między innymi na art. 4 ust. 1 pkt 3 i poz. 61 załącznika nr 1 do ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257 ze zm., zwaną dalej u.p.a.) stwierdził, że opodatkowaniu podatkiem akcyzowym podlega sprzedaż wyrobu akcyzowego, którym jest energia elektryczna. Zdaniem organu przepisy Dyrektywy energetycznej nie określają prawa producentów energii elektrycznej do niepłacenia podatku akcyzowego w związku z dyspozycją jej przepisu art. 21 ust. 5. Zaznaczono, że przepis ten nie określa prawa podatnika, czyli producenta energii elektrycznej, do nie płacenia podatku w momencie wydania energii elektrycznej do sieci elektroenergetycznej. Zauważono, powołując się ogólnie na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS), że aby stwierdzić bezpośrednią skuteczność, bezpośrednie stosowanie, czy bezpośrednie obowiązywanie prawa wspólnotowego, powinny być spełnione przesłanki precyzyjności, bezwarunkowości i bezpośredniego wskazania praw jednostki, które muszą wynikać z norm Dyrektywy energetycznej. Analizując art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej organ podatkowy doszedł do wniosku, że producenta energii elektrycznej nie można uznać za osobę uprawnioną precyzyjnie i bezwarunkowo do niepodlegania obowiązkowi podatkowemu oraz uznał, że przepis ten stanowiąc o momencie powstania zobowiązania podatkowego nie rozstrzyga, na kim to zobowiązanie ciąży. Zauważono również, iż jeśli producent będzie dostarczał energię elektryczną do odbiorców końcowych, to właśnie on będzie dystrybutorem i podatnikiem podatku akcyzowego, a tym samym, że w tym zakresie moment powstania obowiązku podatkowego w przepisach krajowych jest zgodny z prawem wspólnotowym. Ponadto wskazano, że z zapisów preambuły Dyrektywy energetycznej wynika, iż przepisy fiskalne ustanawiane w związku z implementacją ram wspólnotowych dla opodatkowania produktów energetycznych i elektryczności należą do kompetencji państw członkowskich, a jej przepisy nie regulują kwestii terminów zapłaty podatku akcyzowego od energii elektrycznej jak również podmiotów zobowiązanych do zapłaty tego podatku.
Spółka wniosła odwołanie z dnia […] na to orzeczenie podnosząc, argumenty podane jak we wniosku.
Rozpatrując odwołanie Dyrektor Izby Celnej w K. decyzją z dnia […] nr […] uznał, iż nie zasługuje ono na uwzględnienie.
W skardze z dnia […] na powyższą decyzję Spółka zarzuciła naruszenie art. 21 ust. 5 Dyrektywy energetycznej, art. 72 § 1 O.p. w związku z art. 249 ust. 3 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską oraz art. 122 i art. 187 § 1 O.p., wnosząc o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji. Złożyła też wniosek o zasądzenie kosztów postępowania sądowego.
W uzasadnieniu skargi zaprezentowano stanowisko jak w toku postępowania podatkowego.
Odpowiadając na skargę organ odwoławczy wnosił o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko.
Pismem z dnia […] pełnomocnik strony skarżącej został wezwany do przedłożenia kserokopii zaskarżonej decyzji Dyrektora Izby Celnej.
W dniu […] do Sądu wpłynęło pismo procesowe pełnomocnika strony skarżącej wraz z kserokopią zaskarżonej decyzji. W piśmie tym pełnomocnik strony skarżącej wskazał, że zaskarżona decyzja nie zawiera elementów przewidzianych w art. 210 § 1 pkt 8 O.p. tzn. nie zawiera podpisu osoby upoważnionej z podaniem imienia, nazwiska oraz stanowiska służbowego, w związku z tym uprawniony jest alternatywny wniosek o stwierdzenie nieważności tej decyzji.
Odpis pisma pełnomocnika strony skarżącej, jak wynika ze zwrotnego pokwitowania odbioru został doręczony organowi w dniu […].
Wojewódzki Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy zważył, co następuje:
Skarga jest zasadna.
Skarżący wnosząc skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego kwestionował merytoryczną zasadność rozstrzygnięcia. Następnie w piśmie procesowym z dnia […] wniósł o stwierdzenie nieważności tego aktu, wskazując na brak podpisu. Do zarzutu tego organ podatkowy się nie ustosunkował.
Zauważyć trzeba, że zgodnie z art. 210 § 1 O.p. decyzja powinna zawierać: oznaczenie organu administracji publicznej (pkt 1), datę wydania (pkt 2), oznaczenie strony lub stron (pkt 3), powołanie podstawy prawnej (pkt 4), rozstrzygnięcie (pkt 5), uzasadnienie faktyczne i prawne (pkt 6), pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie (pkt 7), podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji (pkt 8).
Jak wynika z powyższego podpis z podaniem imienia i nazwiska osoby oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji administracyjnej jest jednym ze składników decyzji administracyjnej. Ten składnik decyzji jest jednym z tych, który decyduje o istnieniu bądź nieistnieniu decyzji administracyjnej. Decyzja nie będzie istniała, dopóki nie zostanie podpisana przez osobę uprawnioną.
Odnosząc to do rozpoznawanej sprawy, stwierdzić trzeba, że zaskarżona decyzja nr […], wymogów przewidzianych w art. 210 § 1 pkt 8 O.p. nie spełnia. Z przesłanej do Sądu kserokopii decyzji za pismem procesowym z dnia […] wynika, że decyzja nie została w ogóle podpisana. W aktach administracyjnych sprawy przesłanych do Sądu przez Dyrektora Izby Celnej w K. na stronie 29 wpięte zostało pismo, z którego treści wynika, że jest to zaskarżona decyzja. Decyzja ta nie posiada daty. Naniesiono w miejsce daty odręczny zapisek: "dor. […]" Z kolei w miejscu, gdzie zazwyczaj organ celny oznacza datę decyzji zapisano: K. dnia […]" Z kolejnych pism organu dotyczących doręczenia decyzji wynika, że jest to decyzja z […]. Decyzja ta również nie została podpisana. Pismo przewodnie pełnomocnika strony skarżącej z dnia […] wraz z kserokopią decyzji zostało doręczone organowi w dniu […]. Organ podatkowy nie odpowiedział na to pismo.
Okoliczności te wskazują, iż uprawniony jest pogląd, że zaskarżona decyzja w sposób rażący narusza art. 210 § 1 pkt 8 O.p., a zatem spełniona została przesłanka z art. 247 § 1 pkt 3 § O.p do stwierdzenia nieważności tej decyzji. Przepis ten stanowi, iż stwierdza się nieważność decyzji, która wydana została z rażącym naruszeniem prawa. ie 1i, Asesor Sędzia WSA s 1999-2002.enie składek ZUS-owskich . W doktrynie i orzecznictwie sądowym podkreśla się, iż rażące naruszenie prawa wystąpi także wówczas, gdy w sposób oczywisty organ naruszył przepisy procesowe, których treść nie budzi wątpliwości (por.: R. Kędziora: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Warszawa 2008 r. i wskazane tam orzeczenia).
Z kolei w myśl art. 145 § 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej P.p.s.a.), aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracyjny, konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, albo też do naruszenia przepisów prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania albo stwierdzenia nieważności decyzji.
Stwierdzenie nieważności decyzji oznacza, iż weryfikowana decyzja jest dotknięta ciężką wadliwością od chwili jej wydania (skutek ex tunc). (por. J. Borkowski (w:) B. Adamiak, J. Borkowski – Kodeks postępowania administracyjnego, Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 1996, s. 699) a rozstrzygnięcie Sądu nie wymaga wcześniejszego ustalenia, że ujawniona wada miała wpływ na wynik sprawy.
W tym stanie rzeczy wobec rażącego naruszenia prawa, w oparciu o art. 145 § 1 pkt. 2 P.p.s.a. Sąd stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji.
Wobec dostrzeżonych przez Sąd podstaw do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji, zbędna jest ocena przez Sąd zarzutów merytorycznych skargi.
Ponownie rozpatrując sprawę organ odwoławczy winien wydać decyzję spełniającą wymogi art. 210 § 1 O.p.
W oparciu o art. 152 p.p.s.a. Sąd wstrzymał wykonanie zaskarżonej decyzji.
O kosztach Sąd postanowił w myśl art. 200 p.p.s.a.