II SA/Wa 132/09 – Postanowienie WSA w Warszawie


Sygnatura:
650 Sprawy świadczeń społecznych w drodze wyjątku
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych/ZUS
Data:
2009-02-06
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Umorzono postępowanie w przedmiocie wniosku
Sędziowie:
Andrzej Kołodziej /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Kołodziej po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2009 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M. S. z dnia 02 listopada 2009 r. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie adwokata lub radcy prawnego w sprawie ze skargi M. S. – przedstawicielki ustawowej małoletniej P. Z. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia […] grudnia 2008 r. nr […] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku postanawia – umorzyć postępowanie.

Uzasadnienie wyroku

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2009 r. sygn. akt II SA/Wa 132/09 oddalił skargę M. S. – przedstawicielki ustawowej małoletniej P. Z. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia […] grudnia 2008 r. nr […] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku. Pismem z dnia 17 kwietnia 2009 r. skarżąca wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wniosek o uzasadnienie przedmiotowego wyroku, którego odpis wraz z uzasadnieniem został doręczony skarżącej dnia 01 czerwca 2009 r. Następnie pismem z dnia 12 czerwca 2009 r. skarżąca wniosła o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata. Postanowieniem referendarza sądowego z dnia 19 czerwca 2009 r. sygn. akt II SA/Wa 132/09 zostało przyznane ww. prawo pomocy w zakresie częściowym, obejmującym ustanowienie adwokata i na tej podstawie Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie wyznaczyła adw. M. B. pełnomocnikiem z urzędu dla M. S. W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia wskazano, że skarżąca w ww. sprawie nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, stosownie do art. 239 pkt 1 lit. e ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) – dalej: ppsa.
Wyznaczony adwokat, po uzyskaniu pełnomocnictwa skarżącej do reprezentowania skarżącej w przedmiotowej sprawie oraz po zapoznaniu się z aktami sprawy, pismem z dnia 20 sierpnia 2009 r. poinformował Sąd, że w przedmiotowej sprawie nie znalazł podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 kwietnia 2009 r. sygn. akt II SA/Wa 132/09 i wystąpił o zasądzenie na jego rzecz kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącej z urzędu. Postanowieniem referendarza sądowego z dnia 27 sierpnia 2009 r. sygn. akt II SA/Wa 132/09 zostało przyznane adw. M. B. należne wynagrodzenie.
Pismem z dnia 26 sierpnia 2009 r. skarżąca ponownie wystąpiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o przyznanie jej w niniejszej sprawie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata. Strona podniosła, że nie zgadza się z wydanym przez Sąd wyrokiem oraz decyzją Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a ustanowiony w ramach prawa pomocy adwokat nie znalazł podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej. Po rozpoznaniu przedmiotowego wniosku postanowieniem referendarza sądowego z dnia 01 września 2009 r. sygn. akt II SA/Wa 132/09 wniosek skarżącej z dnia 26 sierpnia 2009 r. został oddalony. Pismem z dnia 13 września 2009 r. (data stempla pocztowego – 14 września 2009 r.) skarżąca wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie sprzeciw od przedmiotowego postanowienia z dnia 01 września 2009 r., podnosząc, że wyznaczony pełnomocnik powinien wnieść skargę kasacyjną od wyroku wydanego w jej sprawie. Do przedmiotowego wniosku skarżąca dołączyła pismo datowane na dzień 13 września 2009 r., którym odwołała adw. M. B. od reprezentowania jej w przedmiotowej sprawie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu wniosku M. S. z dnia 26 sierpnia 2009 r. o przyznanie ww. prawa pomocy w zakresie całkowitym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, postanowieniem z dnia 16 października 2009 r. sygn. akt II SA/Wa 132/09 oddalił ww. wniosek. W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia Sąd wskazał, że strona nie może skutecznie domagać się wyznaczenia kolejnego adwokata (radcy prawnego) z urzędu, bowiem przyznane jej prawo pomocy w tym zakresie zostało już skonsumowane. Odnosząc się natomiast do wniosku skarżącej o zwolnienie od kosztów sądowych, Sąd wskazał, że zgodnie z treścią art. 239 pkt 1 lit. e ppsa, strona skarżąca nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych w przedmiotowej sprawie, w związku z czym rozpoznanie wniosku o przyznanie prawa pomocy w tym zakresie jest zbędne.
Pismem z dnia 02 listopada 2009 r. M. S. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zażalenie na ww. postanowienie z dnia 16 października 2009 r., załączając do niego wniosek o przyznanie prawa pomocy datowany na dzień 02 listopada 2009 r., w którym wniosła o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego.
Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem wydanym w dniu 24 listopada 2009 r. sygn. akt I OZ 1076/09 oddalił przedmiotowe zażalenie.
W uzasadnieniu Sąd stwierdził, że zgłoszenie przez stronę wniosku zawierającego żądanie ustanowienia w ramach prawa pomocy kolejnego adwokata (radcy prawnego) z tego powodu, że poprzedni odmówił sporządzenia skargi kasacyjnej, powinno skutkować wydaniem postanowienia o umorzeniu postępowania w tej kwestii, ponieważ sprawa prawa pomocy została już rozstrzygnięta, a więc kolejny wniosek jest bezprzedmiotowy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.
Zgodnie z treścią art. 243 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Wniosek ten wolny jest od opłat sądowych. Przyznanie prawa pomocy przed lub w toku postępowania rozpoznawczego obejmuje także postępowanie egzekucyjne (art. 243 § 2 ppsa).
W myśl art. 254 § 1 ww. ustawy, rozpoznawanie wniosków o przyznanie prawa pomocy należy do wojewódzkiego sądu administracyjnego, w którym sprawa ma się toczyć lub już się toczy.
Wnioskiem z dnia 12 czerwca 2009 r. skarżąca po raz pierwszy wystąpiła o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym i zgodnie z wnioskiem postanowieniem referendarza sądowego z dnia 19 czerwca 2009 r. sygn. akt II SA/Wa 132/09 ustanowiono dla niej adwokata z urzędu, wskazując jednocześnie, że w przedmiotowej sprawie nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych.
Następnie pismem z dnia 26 sierpnia 2009 r. skarżąca złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie drugi wniosek o przyznanie ww. prawa pomocy w niniejszej sprawie, w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata. Postanowieniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 października 2009 r. sygn. akt II SA/Wa 132/09 ww. wniosek został oddalony, a Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 24 listopada 2009 r. sygn. akt I OZ 1076/09 oddalił zażalenie na ww. postanowienie.
Wnioskiem z dnia 02 listopada 2009 r. strona skarżąca ponownie wystąpiła o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie adwokata lub radcy prawnego.
Zdaniem Sądu, w związku z tym, że skarżącej zostało przyznane prawo pomocy w zakresie obejmującym ustanowienie adwokata, to ponowny wniosek strony w tym przedmiocie jest bezprzedmiotowy. Ustawa – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie zawiera przepisu, który uprawniałby stronę do żądania wyznaczenia kolejnego adwokata (radcy prawnego) w sytuacji, gdy dotychczas wyznaczony adwokat (radca prawny) nie spełnił oczekiwań skarżącej (np. odmówił sporządzenia skargi kasacyjnej), czy też, jak miało to miejsce w niniejszej sprawie, strona wypowiada pełnomocnictwo przyznanemu jej z urzędu adwokatowi. Wyznaczenie adwokata (radcy prawnego) z urzędu przez korporację prawniczą i podjęcie przez niego czynności procesowych np. sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej, stanowi wykonanie wydanego w przedmiotowej sprawie postanowienia o przyznaniu prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata (radcy prawnego). W powyższej sytuacji sprawa prawa pomocy została już rozstrzygnięta, tym samym kolejny wniosek strony w tym zakresie jest bezprzedmiotowy. W związku z powyższym skarżąca nie może skutecznie wnioskować o wyznaczenie kolejnego adwokata lub radcy prawnego z urzędu, gdyż przyznane jej prawo pomocy w tym zakresie zostało już skonsumowane.
W związku z powyższym, brak jest podstaw do ponownego orzekania w zakresie wniosku skarżącej o przyznanie prawa pomocy w przedmiotowej sprawie, w zakresie ustanowienia adwokata lub radcy prawnego.
Dlatego na podstawie art. 243 § 2 w związku z art. 254 § 1 i w zw. z art. 190 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, postanowiono jak w sentencji.