Sygnatura:
6120 Ewidencja gruntów i budynków
Hasła tematyczne:
Ewidencja gruntów
Skarżony organ:
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego I Kartograficznego
Data:
2009-07-21
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Anna Klotz
Grzegorz Saniewski /sprawozdawca/
Wiesław Czerwiński /przewodniczący/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiesław Czerwiński Sędziowie: Sędzia WSA Anna Klotz Sędzia WSA Grzegorz Saniewski (spr.) Protokolant Paweł Paczewski po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 15 grudnia 2009r. sprawy ze skargi T. G. na decyzję […] z dnia […] czerwca 2009 r. nr […] w przedmiocie wykreślenia z operatu ewidencji gruntów i budynków 1. oddala skargę, 2. przyznaje od Skarbu Państwa (Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy) na rzecz adw. […] 292,80 (dwieście dziewięćdziesiąt dwa 80/100) złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Uzasadnienie wyroku
Zaskarżoną decyzją z dnia […] czerwca 2009 r. nr […] […] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego (zwany dalej w skrócie "Inspektorem Wojewódzkim") utrzymał w mocy decyzję Starosty A. z dnia […] listopada 2008 r., którą organ I instancji, po rozpatrzeniu wniosku skarżącego T. G., odmówił wykreślenia z operatu ewidencji gruntów i budynków prowadzonego dla obrębu ewidencyjnego A. K. w poz. rej. […] I. K. jako współwłaściciela działki ewidencyjnej oznaczonej nr […], mapa […], o powierzchni […] ha, przy ul. C. […].
W uzasadnieniu Inspektor Wojewódzki wskazał na przepisy ustawy z dnia […] maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i geograficzne (Dz. U. z 2005 r., Nr 240, poz. 2027; z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2001 r., Nr 38, poz. 454) jako podstawy prowadzenia ewidencji gruntów i budynków, w szczególności na § 46 ust. 2 i § 12 rozporządzenia określające na jakiej podstawie możliwe jest wprowadzenie zmian w ewidencji. Organ, powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 marca 2003 r. sygn. akt II SA 1018/02 podkreślił, że zapisy w ewidencji gruntów mają charakter pochodnych informacji o gruntach i właścicielu wynikających z wpisu w księgach wieczystych, prawomocnych orzeczeń sądowych, umów sporządzonych w formie aktów notarialnych i umów dzierżawy, co wprost zostało określone w § 12 ust. 1 rozporządzenia z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Postępowanie ewidencyjne nigdy nie służyło kreowaniu stanu prawnego gruntów ani ich oznaczeniu bez istnienia wskazanych tytułów.
Inspektor Wojewódzki wskazał także, że w postępowaniu administracyjnym dotyczącym zmian w ewidencji gruntów nie można oceniać aktów, orzeczeń i czynności prawnych objętych § 12 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków ani uzależniać zmian w ewidencji od takiej oceny.
Organ odwoławczy wskazał, że z prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego we W. z dnia […] sierpnia 2000 r. (sygn. Ns […]) wynika, iż współwłaścicielami nieruchomości – działki nr […] położonej przy ul. C. […] w A. K. byli: W. D. oraz I. K. w równych częściach. Aktem notarialnym z dnia […] września 1987 r. Rep. Nr […] T. G. nabył – część przedmiotowej nieruchomości. Wskazane dokumenty są podstawą uwidocznienia współwłaścicieli w ewidencji gruntów. Brak jest jakichkolwiek dokumentów stwierdzających, że T. G. jest jedynym właścicielem działki nr […]. Dokumentów takich skarżący, pomimo wezwania, nie dostarczył.
Organ odwoławczy odnosząc się do pozostałych, zgłoszonych w toku postępowania, żądań skarżącego wskazał, że kwestia wypłaty odszkodowania za poniesione szkody i straty powinna być rozpatrywana w oparciu o prawo cywilne, a nie w postępowaniu administracyjnym, natomiast żądanie, aby Starosta spowodował przywrócenie stanu nieruchomości sprzed […] listopada 1999 r. przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego – nie jest przedmiotem postępowania toczącego się przed Inspektorem.
W skardze do sądu administracyjnego T. G. ponowił żądanie wykreślenia I. K. jako współwłaściciela nieruchomości przy ul C. […] w A. K. podnosząc, że jest jedynym właścicielem ww. nieruchomości, gdyż zakupił ją w całości – co wynika z treści aktu notarialnego z dnia […] września 1987r. i "wypisu pierwszego" z dnia […] grudnia 1934r.
Skarżący podniósł, że nieruchomość była w całości własnością Z. N., który odziedziczył ją po swoich rodzicach. W roku 1984 r. Z. N. sprzedał nieruchomość w całości A. J., od której skarżący nabył nieruchomość w dniu […] września 1987 r. i od tego momentu jest jej jedynym właścicielem.
Zdaniem skarżącego I. K. nigdy nie była współwłaścicielką nieruchomości przy ul. C. […], w domu tym mieszkała jako lokator, w 1948 r. wyjechała do Anglii, gdzie zmarła bezpotomnie.
Skarżący zakwestionował postanowienie Sądu Rejonowego we W. z dnia […] sierpnia 2000 r., sygn. akt Ns […] (co do współwłasności I. K.) podnosząc, że zapis o tej współwłasności powstał na podstawie zeznań świadków i nie jest poparty żadnymi dokumentami. Skarżący nie wnosił apelacji od tego postanowienia, gdyż było ono dla niego korzystne – oddalało roszczenia M. T. o zasiedzenie – nieruchomości. Zwrócił uwagę, że rozpatrując apelację H. T. od tegoż postanowienia Sąd Okręgowy w postanowieniu z dnia […] marca 2001 r. (sygn. akt I Ca […]) nie uczynił żadnej wzmianki, że I. K. była w – współwłaścicielem nieruchomości.
W odpowiedzi na skargę Inspektor Wojewódzki wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje stanowisko.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga jest bezzasadna.
Zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i geograficzne ewidencja gruntów i budynków to jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami. Ewidencja gruntów pełniąc funkcje informacyjno-techniczne nie rozstrzyga sporów o prawa do gruntów, ani nie nadaje tych praw. Rejestruje jedynie stany prawne ustalone w innym trybie lub przez inne organy orzekające. Organy ewidencyjne nie mogą zatem, w ramach dokonywania zmian w ewidencji gruntów, rozstrzygać sporów o własność nieruchomości (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 25 października 2007 r., sygn. akt II SA/Bk 557/07, opubl. w Systemie Informacji Prawnej LEX pod nr 440495 i wyrok WSA w Warszawie z dnia 28 marca 2008 r. sygn. akt IV SA/Wa 94/08, opubl. w LEX pod nr 477578).
Podstawą prawną wpisów w ewidencji gruntów są przepisy art. 20 ust. 1 i 2 oraz art. 22 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego oraz rozporządzenia wykonawczego Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. (Dz. U. Nr 38, poz. 454), a w szczególności powoływany przez Wojewodę § 12 i § 46 ust. 2 tegoż rozporządzenia. Z regulacji tych wynika, że aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje przez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu, którymi mogą być – prawomocne orzeczenia sądowe, akty notarialne, ostateczne decyzje administracyjne, akty normatywne.
W kontrolowanej sprawie skarżący T. G. poprzez żądanie wykreślenia z operatu ewidencji gruntów i budynków I. K. jako współwłaścicielki działki nr […], położonej przy ul. C. […] w A. K. w istocie domagał się rozstrzygnięcia przez organ ewidencyjny, że jest jedynym właścicielem tej nieruchomości. Jak wyżej wskazano – możliwość ujawnienia tej informacji w ewidencji gruntów i budynków możliwa jest jedynie na podstawie stosownych dokumentów, a nie poprzez rozstrzygnięcie sporu o prawo do gruntu.
Żaden z przedstawionych przez skarżącego dokumentów nie wskazuje, że jest on jedynym właścicielem nieruchomości oznaczonej jako działka nr […]. Wręcz przeciwnie – z kolejnych umów sprzedaży w formie aktów notarialnych wynika wyraźnie, że przedmiotem nabycia przez skarżącego oraz jego poprzedników prawnych był udział (1/2) we własności przedmiotowej nieruchomości. W akcie notarialnym nr […] z dnia […] września 1987 r. w § 3 stwierdzono, że A. J. sprzedaje "udział wynoszący (1/2) część we własności opisanej w § 1 aktu tego nieruchomości T. K. G., a ten udział ten kupuje". Nieruchomością opisaną w § 1 jest nieruchomość przy ul. C. […] w A. K. Jednocześnie opisany akt notarialny jako podstawę nabycia współwłasności przez A. J. wskazuje na akt notarialny z […] sierpnia 1984 r., na mocy którego A. J. nabyła udział wynoszący – we własności przedmiotowej nieruchomości od Z. K. N. – spadkobiercy H. A. N., która wcześniej odziedziczyła spadek po W. D. Akt notarialny z […] sierpnia 1984 r. wskazuje ponadto na akt notarialny z […] grudnia 1934 r. (udokumentowany "wypisem pierwszym", na który wskazuje skarżący), z którego wynika, że W. D. nabył "niepodzielną połowę (…) "W. J." (…) zawierającej w całości obszaru (…) (1588) metrów kwadratowych".
W tej sytuacji organy ewidencyjne zasadnie uznały, że skarżący jest tylko współwłaścicielem działki nr […]. Odnośnie osoby drugiego współwłaściciela organy posiadają jedynie dokumenty wskazujące na stan władania w momencie zakładania ewidencji gruntów i budynków (w postaci m.in. protokołu ustalania stanu władania gruntami z dnia […] października 1963 r.) oraz na ustalenia sądu powszechnego tj. Sądu Rejonowego we W. Roki Sądowe w A. K. w sprawie o zasiedzenie (postanowienie z dnia […] sierpnia 2000 r. sygn. akt NS […]). Z dokumentów tych wynika, że drugą współwłaścicielką była I. K. Jednocześnie skarżący nie przedstawił organom ewidencyjnym żadnych dokumentów, które pozwoliłby na aktualizację zapisu odnośnie osoby drugiego współwłaściciela, w tym w ten sposób, że prawo współwłasności przysługujące I. K. nabył skarżący.
Ze względu na powyższe, uznając, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270; z późn. zm.), Sąd oddalił skargę.
O kosztach (pkt 2 wyroku) orzeczono na podstawie art. 250 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz § 18 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348; z późn. zm.).