Sygnatura:
645 Sprawy nieobjęte symbolami podstawowymi 601 644 oraz od 646-652
Hasła tematyczne:
Podatkowe postępowanie
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2009-07-29
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Anna Sobolewska-Nazarczyk
Danuta Tryniszewska-Bytys /sprawozdawca/
Stanisław Prutis /przewodniczący/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Stanisław Prutis, Sędziowie sędzia NSA Anna Sobolewska-Nazarczyk, sędzia NSA Danuta Tryniszewska-Bytys (spr.), Protokolant Katarzyna Luto-Kojło, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 15 grudnia 2009 r. sprawy ze skargi J. B. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia […] czerwca 2009 r., nr […] w przedmiocie uchylenia postanowienia i umorzenia postępowania administracyjnego w przedmiocie wydania zaświadczenia o wysokości przeciętnego dziennego zarobku uzyskiwanego z pracy na własnym gospodarstwie rolnym oddala skargę

Uzasadnienie wyroku

II SA/Bk 494/09
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie sygn. akt II SA/Bk 28/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, na skutek skargi J. B., uchylił postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z […] listopada 2007 r. nr […]. Przedmiotowym postanowieniem SKO uchyliło postanowienie Burmistrza S. z […] lipca 2007 r. o odmowie wydania skarżącemu zaświadczenia o wysokości przeciętnego dziennego dochodu z pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym i przekazało wniosek wszczynający to postępowanie (z 31 lipca 2007 r.) do załatwienia Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w S.
Postanowieniem z dnia 08 lipca 2008 r. w sprawie I OW 38/08 Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił wniosek Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy tym organem a Burmistrzem S. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku J. B. z 31 lipca 2007 r. o wydanie zaświadczenia o wysokości przeciętnego dziennego dochodu z pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym. NSA wskazał, że rozpoznanie wniosku pozostaje w kompetencji obydwu organów, które na podstawie posiadanych danych mogą ocenić dopuszczalność wydania zaświadczenia przez każdy z nich.
W wyniku powyższego orzeczenia NSA – w dniu 17 grudnia 2008 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w S. przekazał wniosek J. B. z 31 lipca 2007 r. do rozpoznania Burmistrzowi S. (pismo nr […]).
W dniu 22 stycznia 2009 r. J. B. złożył do Urzędu Miejskiego w S. pismo zatytułowane "Ponaglenie" wnosząc o załatwienie niezwłoczne wniosku przekazanego Burmistrzowi w dniu 17 grudnia 2008 r. przez Naczelnika Urzędu Skarbowego.
Postanowieniem z dnia […] stycznia 2009 r. nr […] Burmistrz S. odmówił J. B. wydania zaświadczenia o wysokości przeciętnego dziennego dochodu z pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym, o które wnosił pismem z 31 lipca 2007 r. Wskazał, że jako organ podatkowy wydaje zaświadczenia w oparciu o dane z Obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, a te dotyczą wysokości przeciętnego dochodu gospodarstwa rolnego z 1 ha przeliczeniowego w stosunku rocznym, a nie dochodu dziennego.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył J. B. zarzucając obrazę art. 306c i art. 306b Ordynacji podatkowej przez niezasadne uznanie, że brak umiejętności przetworzenia posiadanych danych może być podstawą odmowy wydania zaświadczenia. Wskazał, że organ powinien wykazać, iż kwestionowana odmowa wynika z braku odpowiednich danych, jak tego wymaga art. 306b Ordynacji podatkowej.
Postanowieniem z dnia […] czerwca 2009 r. nr […] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. uchyliło zaskarżone postanowienie i umorzyło "ponownie przeprowadzone postępowanie w sprawie wydania zaświadczenia". Organ wywiódł, że WSA w Białymstoku wyrokiem z 19 grudnia 2008 r. w sprawie II SA/Bk 28/08 uchylił rozstrzygnięcie SKO przekazujące Naczelnikowi Urzędu Skarbowego sprawę wydania zaświadczenia zainicjowaną wnioskiem J. B. z 31 lipca 2007 r. Ta okoliczność przesądziła, że przedmiotowa sprawa "wróciła" do organu odwoławczego (SKO) celem ponownego rozpoznania. Postępowanie z wniosku z 31 lipca 2007 r. było cały czas w toku. Postanowienie Burmistrza z […] stycznia 2009 r. zostało zatem, w ocenie SKO, wydane "z naruszeniem właściwości", a postępowanie wszczęte na skutek "Ponaglenia" należało umorzyć jako bezprzedmiotowe.
W międzyczasie postanowieniem z […] maja 2009 r. nr […] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. utrzymało w mocy postanowienie Burmistrza S. z […] lipca 2007 r. o odmowie wydania J. B. zaświadczenia.
Skargę na postanowienie SKO z […] czerwca 2009 r. złożył do sądu administracyjnego J. B. łącznie ze skargą na inne orzeczenia tego organu w jego sprawach, których przedmiotem jest wydanie zaświadczenia. W odniesieniu do wszystkich zakwestionowanych w skardze rozstrzygnięć podniósł zarzuty:
– naruszenia zasady równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji),
– obrazy art. 306a § 2 pkt 2 w zw. z art. 306b Ordynacji podatkowej poprzez zaakceptowanie przez SKO faktu, iż Burmistrz odmówił wydania zaświadczenia nie z uwagi na brak danych, ale z uwagi na brak umiejętności ich przetworzenia,
– obrazy art. 233 §1 pkt 2 lit. b Ordynacji podatkowej poprzez jego nieumiejętne zastosowanie skutkujące zaistnieniem przesłanki rażącego naruszenia prawa,
– obrazy art. 121 tej ustawy poprzez nieinformowanie strony narażające ją na "skutki nieznajomości prawa",
– bezczynności orzeczniczej polegającej na niezbadaniu zarzutu niezasadnego pobrania opłat skarbowych za wydanie zaświadczenia i bezczynności w jej zwrocie po wydaniu postanowień o odmowie wydania zaświadczeń.
Uzasadniając powyższe zarzuty, w części odnoszącej się do postanowienia kwestionowanego w sprawie niniejszej, skarżący podał, że zaświadczenie było mu niezbędne do wykazania wysokości dziennego utraconego zarobku celem podania tej okoliczności w postępowaniu sądowym, w którym rozpoznawano jego wnioski w przedmiocie kosztów. Wskazał, że Burmistrz powinien obliczyć wysokość dochodu na podstawie "normy pośredniej", tak jak to się odbywa na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe i zasady ustalania świadczeń, podobnie jak przy określaniu dziennego zarobku na podstawie przepisów kodeksu pracy przy systemie pracy ciągłej na czas określony lub nieokreślony. Naruszenia przez Burmistrza konstytucyjnej zasady równości skarżący upatrywał w odmowie wydawania żądanych zaświadczeń i innych działaniach na jego niekorzyść przy rozpoznawaniu spraw, a korzystniejszym traktowaniu innych osób, w tym pracowników urzędu, którym zaświadczenia o wysokości utraconej dniówki ten organ wydaje. Zarzucił również nagminne, jego zdaniem, nieinformowanie go przez Burmistrza o przysługujących ustawowo uprawnieniach. Podniósł, że SKO nie dostrzegło powyższych uchybień.
Konkretnie odnośnie rozstrzygnięć wydanych w przedmiotowej sprawie podniósł, że na skutek wadliwego prowadzenia postępowania zaistniała obecnie konieczność wydania dwóch zaświadczeń: na datę złożenia wniosku z 31 lipca 2007 r. i uwzględniającego aktualny stan prawny. Z tej przyczyny, zdaniem skarżącego, nie stało się bezprzedmiotowe postępowanie prowadzone w przedmiotowej sprawie.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko z uzasadnienia zaskarżonego rozstrzygnięcia. Sprecyzowano, w odniesieniu do zarzutów skargi, że jeżeli skarżący chciał otrzymać aktualne zaświadczenie o wysokości dochodu – powinien wystąpić z nowym wnioskiem inicjując nowe postępowanie.
Podczas rozprawy w dniu 15 grudnia 2009 r. skarżący oświadczył, że zaświadczenie jest mu niezbędne do uzyskania kredytu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga podlegała oddaleniu, bowiem zaskarżone rozstrzygnięcie odpowiada prawu i dlatego nie podlegało wyeliminowaniu z obrotu prawnego.
Jako zgodne z prawem ocenić należy stanowisko Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B., które stwierdziło brak podstaw do merytorycznego orzekania i konieczność umorzenia postępowania – toczącego się ponownie w tej samej sprawie.
Skład orzekający podziela w szczególności to ustalenie organu odwoławczego, iż przedmiotowe postępowanie było wynikiem błędnych ustaleń poczynionych przez organ I instancji – Burmistrza S., które doprowadziły do ponownego rozpoznania wniosku J. B. z 31 lipca 2007 r. o wydanie zaświadczenia o dziennym dochodzie z gospodarstwa rolnego.
Wskazać trzeba, co prawidłowo ustalono w postępowaniu odwoławczym, że przedmiotowy wniosek został już raz rozpoznany odmownie postanowieniem Burmistrza S. z […] lipca 2007 r. (vide akta administracyjne załączone do sprawy II SA/Bk 493/09). Od tego orzeczenia J. B. wniósł co prawda zażalenie, które doprowadziło do wydania przez SKO w dniu […] listopada 2007 r. postanowienia nr […] uchylającego orzeczenie Burmistrza i przekazującego sprawę Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w S. jako właściwemu. W dalszej kolejności jednak przedmiotowe postanowienie SKO z […] listopada 2007 r. zostało uchylone przez WSA w Białymstoku wyrokiem z 19 grudnia 2008 r. w sprawie II SA/Bk 28/08. Przy czym, co najistotniejsze dla niniejszej sprawy, przedmiotowym wyrokiem uchylono jedynie orzeczenie odwoławcze (z […] listopada 2007 r.), a nie orzeczenie organu I instancji z […] lipca 2007 r. Sprawa wróciła zatem do organu odwoławczego (SKO) i do etapu postępowania odwoławczego od orzeczenia Burmistrza z […] lipca 2007 r. (pozostającego w obrocie prawnym), a nie do etapu pierwszoinstancyjnego (zakończonego w dniu […] lipca 2007 r.). Zatem, co jeszcze raz należy podkreślić, nie doszło, na skutek wyroku sądowego, do wyeliminowania postanowienia Burmistrza z […] lipca 2007 r. o odmowie wydania zaświadczenia i sprawa rozstrzygnięta tym orzeczeniem w I instancji administracyjnej pozostawała cały czas w toku – oczekując na ponowne zajęcie się przez SKO zażaleniem J. B.
Dopiero w dniu […] maja 2009 r., kiedy to SKO, ponownie orzekając na skutek zażalenia od postanowienia Burmistrza z […] lipca 2007 r. (po wyroku w sprawie II SA/Bk 28/08) utrzymało w mocy to postanowienie – zakończyła się ostatecznie sprawa zainicjowana wnioskiem J. B. z 31 lipca 2007 r. Dodać przy tym należy, że skarga na powyższe orzeczenie SKO z […] maja 2009 r. wniesiona przez J. B. została nieprawomocnie oddalona w sprawie II SA/Bk 493/09 w dniu 15 grudnia 2009 r.
Reasumując powyższe stwierdzić należy, że w okresie od […] lipca 2007 r. do […] maja 2009 r. pozostawało w toku postępowanie o wydanie zaświadczenia o wysokości dziennego zarobku z pracy gospodarstwie rolnym zainicjowane wnioskiem J. B. z 31 lipca 2007 r.
Powyższe uszło uwadze organowi I instancji, który prawdopodobnie "pogubił się" w stanie faktycznym sprawy. W międzyczasie bowiem, na skutek postanowienia SKO z […] listopada 2007 r. uchylającego postanowienie Burmistrza S. z […] lipca 2007 r. i przekazującego sprawę Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w S. – toczył się spór kompetencyjny pomiędzy Naczelnikiem a Burmistrzem, zakończony przez NSA odrzuceniem wniosku w dniu 08 lipca 2008 r. Po orzeczeniu przez NSA w przedmiocie w/w sporu – Naczelnik Urzędu Skarbowego w dniu 17 grudnia 2008 r. przekazał wniosek z 31 lipca 2007 r. Burmistrzowi. Następnie w dniu 22 stycznia 2009 r. sam skarżący wystosował do Burmistrza pismo zatytułowane "Ponaglenie" – żądając rozpoznania wniosku przekazanego temu organowi w dniu 17 grudnia 2008 r. przez Naczelnika Urzędu Skarbowego. W tych okolicznościach Burmistrz, niedokonując należytego wyjaśnienia stanu procesowego sprawy – ponownie w dniu […] stycznia 2009 r. rozpoznał wniosek J. B. z 31 lipca 2007 r. Nastąpiło to pomimo funkcjonowania w obrocie prawnym postanowienia tego organu właśnie z […] lipca 2007 r.
Dlatego przyjąć należy, jak prawidłowo dostrzegło to i oceniło Samorządowe Kolegium Odwoławcze, że orzeczenie z […] stycznia 2009 r. wydano w sprawie o wydanie zaświadczenia (na skutek wniosku z 31 lipca 2007 r.) tożsamej z tą, która pozostawała jeszcze w toku – na etapie odwoławczym (po uchyleniu przez WSA postanowienia SKO z […] listopada 2007 r. a przed ponownym rozpoznaniem przez ten organ zażalenia od postanowienia organu I instancji z […] lipca 2007 r.). Prawidłowo oceniono zatem, iż zachodzi bezprzedmiotowość postępowania, w którym Burmistrz orzekł w dniu […] stycznia 2009 r., bowiem zarówno w tej sprawie, jak i w sprawie zakończonej postanowieniem tego organu z […] lipca 2007 r. i pozostającej wówczas na etapie odwoławczym, zachodziła tożsamość przedmiotu (żądanie wydania zaświadczenia o dziennym zarobku rolnika zgłoszone 31 lipca 2007 r.), podmiotu (wnioskodawcą w obydwu sprawach był J. B.) i podstawy prawnej (w obydwu przypadkach podstawę orzekania stanowiły przepisy art. 306 a – 306 c Ordynacji podatkowej). Nie mogło się zatem toczyć ponownie postępowanie o to samo, w tej samej, identycznej sprawie.
Powyższe stwierdzenie o istnieniu tożsamości spraw rozstrzygniętych w I instancji postanowieniami z […] lipca 2007 r. i […] stycznia 2009 r. potwierdza treść ostatnio wskazanego orzeczenia. Podano w nim, że rozstrzygnięcie wydawane jest na skutek wniosku J. B. z 31 lipca 2007 r. "o wydanie zaświadczenia o wysokości przeciętnego dziennego zarobku uzyskiwanego z pracy na własnym gospodarstwie rolnym". Bezsporne jest zatem, iż chodzi o ten sam przedmiot. Prawidłowa była zatem ocena powyższych okoliczności przeprowadzona przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze rozpoznające zażalenie z 03 lutego 2009 r. Wobec zaistnienia podstaw do formalnego zakończenia postępowania, organ nie był też zobowiązany ustosunkowywać się do merytorycznych zarzutów zawartych w tym środku zaskarżenia.
Sąd ocenił również, iż wydanie zaskarżonego postanowienia o uchyleniu postanowienia pierwszoinstancyjnego i umorzeniu postępowania w sprawie wydania zaświadczenia miało swoją podstawę, jak prawidłowo wskazano w rozstrzygnięciu, w art. 233 § 1 pkt 2 lit. a) w zw. z art. 239 Ordynacji podatkowej. Z mocy ostatnio wskazanego artykułu przepisy dotyczące odwołań od decyzji, a więc również w zakresie dopuszczalnych sposobów rozstrzygnięcia odwoławczego (art. 233), mają odpowiednie zastosowanie przy rozpoznawaniu zażaleń na postanowienia.
Ustosunkowując się do zarzutu skarżącego, iż nie zachodzi bezprzedmiotowość postępowania, bowiem wobec, jak to określił "przewlekłości postępowania", nie zdezaktualizowało się jego żądanie z 31 lipca 2007 r. wydania zaświadczenia o ówczesnym dochodzie, jak również drugiego zaświadczenia – o dochodzie na chwilę obecną, wskazać trzeba, iż zarzut ten nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy niniejszej. Przede wszystkim przedmiotem oceny w kontrolowanym postępowaniu nie była kwestia aktualności czy zdezaktualizowania się żądania wydania zaświadczenia, ale kwestia dopuszczalności prowadzenia ponownie postępowania w tym samym przedmiocie, z udziałem tej samej strony i na tej samej podstawie prawnej. Jak to bowiem bezspornie ustalono, postanowienie z […] stycznia 2009 r. dotyczyło tego samego żądania z 31 lipca 2007 r. co postanowienie z […] lipca 2007 r. Organ nie zajmował się zatem zagadnieniem, czy istnieje konieczność wydawania nowego zaświadczenia i na jaką datę, bowiem nie brał pod uwagę innego żądania niż to z 31 lipca 2007 r., jako że skarżący w "Ponagleniu" nowego żądania nie zgłosił. Jeżeli natomiast skarżący twierdzi, że istnieje konieczność uzyskania przez niego zaświadczenia dotyczącego innego przedmiotu czy okresu niż objęte powyżej wskazanym wnioskiem – może wystąpić z innym żądaniem.
Również sąd nie podziela zarzutów dotyczących naruszenia przez organy w kontrolowanym postępowaniu zasady równości wobec prawa. W szczególności nie mogą być podstawą takiej oceny okoliczności mające miejsce poza postępowaniem administracyjnym i sądowym (kwestie wydawania zaświadczeń innym osobom, w tym pracownikom urzędów, przedstawione przez J. B. bez żadnego poparcia dowodami).
Nie może też odnieść skutku zarzut naruszenia zasady informowania zawartej w art. 121 Ordynacji podatkowej. Sąd nie stwierdził, by zasada ta została w realiach niniejszej sprawy naruszona z niekorzystnymi skutkami dla strony.
Natomiast kwestia zwrotu opłaty skarbowej nie była przedmiotem niniejszego postępowania.
Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.