Sygnatura:
6116 Podatek od czynności cywilnoprawnych, opłata skarbowa oraz inne podatki i opłaty
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2009-06-10
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie
Treść wyniku:
Odmówiono przyznania prawa pomocy
Sędziowie:
Małgorzata Futera /przewodniczący sprawozdawca/
Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Małgorzata Futera po rozpoznaniu w dniu 29 lipca 2009r. na posiedzeniu niejawnym wniosku R.S. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia […] marca 2009r. Nr […] w przedmiocie wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego na rok 2007 – postanawia – odmówić przyznania prawa pomocy.
Uzasadnienie: Skarżący R.S. w sprawie opisanej w sentencji niniejszego postanowienia, wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu powołał się na brak środków finansowych i fakt, iż na jego utrzymaniu pozostaje dwoje małoletnich dzieci. Jako majątek zadeklarował mieszkanie o pow. 60 m-, gospodarstwo rolne o pow. 1,3 ha oraz samochód o wartości 6000 zł. Dochody skarżącego to jak podał kwota 1000 zł, z której 400 zł to dochód z gospodarstwa rolnego i 600 zł zasiłek macierzyński żony. W rubryce nr 11 formularza PPF zaznaczył, że nie posiada lokat ani gotówki.
Na wezwanie o dodatkowe oświadczenie o stanie majątkowym
i możliwościach płatniczych, skierowane w ramach uzupełniającego postępowania wyjaśniającego, na podstawie art. 255 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.)- zwanej dalej P.p.s.a., skarżący oświadczył, że pozostaje właścicielem nieruchomości, objętych spornym postępowaniem podatkowym z organem podatkowym, nie pobiera żadnych pożytków z tytułu udostępniania ich innym podmiotom gospodarczym,
z samego gospodarstwa rolnego skarżący nie uzyskuje dochodu, ponieważ wymaga ono nakładów, a mała powierzchnia (1,3 ha) nie pozwala na uruchomienie opłacalnej produkcji rolnej, nie pobiera płatności rolnych do gospodarstwa. Utrzymanie mieszkania wg oświadczenia to wydatek ok. 1200 zł miesięcznie (800 zł – czynsz, 200 zł – koszt energii elektrycznej, 50 zł – gaz, ok. 100 zł – kanalizacja, wywóz śmieci, woda), pozostałe wydatki związane z utrzymaniem skarżący pokrywa z prac dorywczych (ok. 1000 zł miesięcznie). Skarżący nie korzysta z pomocy
z zabezpieczenia społecznego. Do oświadczenia załączono faktury za energię elektryczną za 2008r. i gaz na nazwisko S.K. oraz wyciągi z rachunku bankowego D.S. (żony).
Rozpoznając przedmiotowy wniosek zważono, co następuje:
Z treści art. 246 § 1 pkt 2 w związku z art. 245 § 3 P.p.s.a. wynika, że przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym – a takim jest wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych – następuje gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Co do zasady strona jest zobowiązana do ponoszenia kosztów związanych z jej udziałem w sprawie (art. 199 P.p.s.a.), a prawo pomocy jako instytucja o charakterze wyjątkowym winno być stosowane jedynie
w wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, gdy wnioskodawca nie posiada żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania. Okoliczności braku środków powinny być wiarygodnie udokumentowane, ponieważ zwolnienie od ponoszenia ciężaru postępowania sądowego stanowi de facto przerzucenie tego ciężaru na współobywateli. Dodać należy także, iż zasadność wniosku o prawo pomocy rozpatrywana jest
z uwzględnieniem wysokości obciążeń finansowych jakie strona musi ponieść w tym konkretnym postępowaniu sądowym i jej możliwości finansowych.
Przechodząc do meritum sprawy i oceniając sytuację materialną skarżącego w całokształcie, tj, biorąc pod uwagę materiał zalegający w aktach sprawy, dane pochodzące z wniosku o zwolnienie i dodatkowe informacje przesłane na wezwanie, należy – zdaniem rozpoznającego wniosek – uznać, że nie zachodzą przesłanki uzasadniające zwolnienie skarżącego od kosztów sądowych.
Skarżący deklaruje, że prowadzi gospodarstwo rolne. W formularzu wniosku PPF podaje, że uzyskuje z tego tytułu dochód w kwocie 400 zł brutto, natomiast
w piśmie z dnia 21 lipca 2009r. skierowanym na wezwanie o dodatkowe wyjaśnienia sytuacji materialnej rodziny oświadczył, że z gospodarstwa nie osiąga dochodów, ponieważ wymaga ono nakładów, a jego mała powierzchnia (1,3 ha) nie pozwala na uruchomienie opłacalnej produkcji rolnej. Skarżący nie starał się i nie pobiera dopłat do gospodarstwa. Ta niekonsekwencja czyni oświadczenie skarżącego mało wiarygodnym.
W rozpoznawanej sprawie podkreślenia wymaga fakt, iż skarżący posiada majątek, który może być źródłem jego dochodów. Nieruchomości budynkowe i grunty będące własnością skarżącego, których przeznaczenie można na podstawie akt administracyjnych zakwalifikować wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z oświadczeniem z dnia 21 lipca 2009r. : "są w częściowym posiadaniu spółki "A", która nie płaci żadnych należności w związku
z inwestowaniem w remont…" Z dalszych wyjaśnień wynika, że w ramach kosztów remontu spółka ta wydzierżawia część budynków będących własnością skarżącego innemu podmiotowi na prowadzenie tam zakładu usługowego. Kształtowanie przez skarżącego stosunków prawnych z innymi podmiotami należy wyłącznie do sfery jego osobistych działań, ale należy z całą stanowczością podkreślić, że ubieganie się
o prawo pomocy, które ze swej istoty może być przyznane tylko w sytuacjach niebudzących zastrzeżeń co do niemożności poniesienia przez stronę zobowiązaną ciężaru tego postępowania w całości lub w części, nie znajduje w tych okolicznościach uzasadnienia.
W dalszej kolejności należy podnieść, iż skarżący wykonał wezwanie
o dodatkowe informacje o swoim stanie majątkowym, w sposób wybiórczy, chcąc wyeksponować swoją sytuację materialną jako trudną. Nie przedłożył zeznań podatkowych za ostatnie dwa lata podatkowe, zatem zweryfikowanie dochodów rodziny staje się niemożliwe; poprzestać można jedynie na oświadczeniu skarżącego, iż zarabia on przy dorywczych pracach drobne kwoty, ok. 1000 zł miesięcznie, a żona pobiera zasiłek macierzyński w kwocie 600 zł. Przedłożone wyciągi bankowe (za kwiecień, maj, czerwiec 2009r.) dotyczą rachunku bankowego żony skarżącego (saldo 44,94 zł), który w zasadzie pozostaje niewykorzystywany, poza wykazaną operacją pobrania przez bank opłaty za prowadzenie rachunku. Brak na nim choćby np. wypłat zasiłku macierzyńskiego (co w dzisiejszych realiach odbywa się głównie za pośrednictwem rachunku bakowego), sprawia, że i te dane o sytuacji materialnej nie mogą zostać poddane weryfikacji w kontekście przesłanek zawartych w przepisach regulujących prawo pomocy. Podobnie nie można zweryfikować faktycznych kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania. Skarżący nie przedłożył dowodu opłat z tytułu użytkowania lokalu mieszkalnego, zaś załączona faktura za energię elektryczną dotyczy należności od grudnia 2006 do grudnia 2007 r. z terminami płatności w 2008r. Wątpliwości, czy ciężar opłat eksploatacyjnych ponosi rodzina skarżącego może budzić to, że adresatem faktur za opłaty nie jest skarżący.
Konkludując – niedostarczenie żądanych danych, przedstawienie ich w sposób niekompletny, mało czytelny powoduje, że oświadczenie wnioskodawcy pozostaje niepełne, niewystarczające do wydania pozytywnego dla strony rozstrzygnięcia.
W takiej sytuacji uprawniona jest ocena, iż wniosek o przyznanie prawa pomocy jest nieuzasadniony, jak ma to miejsce w rozpoznawanej sprawie (por. postanowienie NSA z dnia 19.10.2006, sygn. I OZ 1424/06, niepublikowane).
W tym stanie sprawy, na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w związku z art. 245 § 3 i art. 258 § 2 pkt 7 P.p.s.a., orzeczono jak w sentencji.
Uzasadnienie wyroku