Sygnatura:
6014 Rozbiórka budowli lub innego obiektu budowlanego, dokonanie oceny stanu technicznego obiektu, doprowadzenie obiektu do s
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Inspektor Nadzoru Budowlanego
Data:
2009-08-18
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Treść wyniku:
umorzono postępowanie w zakresie zwolnienia od kosztów,ustanowiono adwokata
Sędziowie:
Agnieszka Góra /przewodniczący sprawozdawca/
Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie – Agnieszka Góra po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2010r. na posiedzeniu niejawnym wniosku W. F. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie skargi na postanowienie […] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 29 kwietnia 2009r., znak: […] w przedmiocie nakazu dostarczenia ekspertyzy dotyczącej stanu technicznego zbiornika p o s t a n a w i a I. umorzyć postępowanie w zakresie wniosku o zwolnienie kosztów sądowych, II. ustanowić dla strony skarżącej adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka w K..
Uzasadnienie wyroku
W 16 lutego 2010r. skarżący W. F. złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze swej skargi na postanowienie […] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 29 kwietnia 2009r. wydane w przedmiocie nakazu dostarczenia ekspertyzy dotyczącej stanu technicznego.
Strona skarżąca domaga się zwolnienia z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych oraz ustanowienia kwalifikowanego pełnomocnika z uwagi na bardzo niskie dochody, a co za tym idzie – brak wystarczających środków, koniecznych do uiszczenia kosztów i ustanowienia adwokata. Skarżący wskazuje także, iż aktualnie toczy spór w Sądzie Apelacyjnym z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych o emeryturę. W chwili obecnej nie pracuje i nie ma żadnych dochodów. Na dowód swych twierdzeń przedstawia stosowne dokumenty poświadczające, iż toczy spór w Sądzie Apelacyjnym w Krakowie w sprawie o sygn akt […] przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. o emeryturę.
Zdaniem orzekającego, wniosek strony skarżącej zasługuje na uwzględnienie.
Odnosząc się do wniosku skarżącego o zwolnienie od kosztów sądowych, należało umorzyć postępowanie w tym zakresie. Z akt sprawy wynika bowiem, iż postanowieniem referendarza sądowego z dnia 9 października 2009r. skarżący został w całości zwolniony od kosztów sądowych, a postanowienie to stało się prawomocne. Bezprzedmiotowe jest zatem ponowne rozpoznawanie wniosku strony w tym zakresie, skoro wspomnianym postanowieniem z dnia 9 października 2009r. został on w całości pozytywnie dla strony rozpoznany, a skarżący zwolniony w całości od kosztów sądowych.
Odnosząc się natomiast do wniosku o ustanowienie adwokata z urzędu, zważono, co następuje.
Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, iż skarżący prowadzi gospodarstwo domowe z żoną. Rodzina utrzymuje się z obecnie jedynie z renty małżonki skarżącego w kwocie 558 zł.
Z akt sprawy wynika, iż skarżący posiada dom o pow. 72 m2 oraz nieruchomość rolną o pow. 1,58 ha. Nie wykazuje we wniosku o przyznanie prawa pomocy faktu posiadania wartościowych ruchomości czy też oszczędności.
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych i przyznania kwalifikowanego zastępstwa prawnego stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające – może zwrócić się o pomoc państwa.
Zgodnie z art. 246 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – prawo pomocy w zakresie całkowitym może być przyznane, gdy osoba wykaże, iż nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, natomiast w zakresie częściowym – gdy wykaże, iż nie w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny.
Użyte w art. 246 sformułowanie "gdy osoba wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Powołany przepis nie pozostawia wątpliwości co do tego, że inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania, iż zachodzą przesłanki pozytywne dla uwzględnienia wniosku spoczywa na wnioskodawcy.
Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądami administracyjnymi jest więc formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Kluczową zaś rolę dla oceny możliwości płatniczych skarżącego ma fakt, iż zasadność wniosku o przyznanie prawa pomocy powinna być rozpatrywana w dwóch aspektach – z uwzględnieniem z jednej strony wysokości obciążeń finansowych, jakie strona musi ponieść w konkretnym postępowaniu, z drugiej strony jej możliwości finansowych.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie orzekającego, skarżący wykazał skutecznie, iż w obecnej sytuacji majątkowej, biorąc pod uwagę wysokość stałych miesięcznych dochodów rodziny w kwocie 558 zł, brak w chwili obecnej jakiegokolwiek świadczenia pieniężnego, a zatem faktyczny brak dochodów wnioskodawcy, brak pracy, zwyczajowe koszty utrzymania, brak oszczędności – nie jest on w stanie ponieść kosztów ustanowienia pełnomocnika w niniejszej sprawie.
Rodzina wnioskodawcy posiada bowiem bardzo niski dochód, i w kontekście zwyczajowych wydatków na utrzymanie, bezrobocia samego wnioskodawcy, braku majątku , który mógłby przynosić pożytki czy służyć jako zabezpieczenia kredytu czy pożyczki, gdy jego właścicielowi brakuje bieżących środków finansowych – zdaniem orzekającego, nie jest aktualnie w stanie poczynić oszczędności w celu wygenerowania stosownej kwoty koniecznej dla opłacenia pełnomocnika z wyboru. Dochody osiągane przez żonę wnioskodawcy z tytułu renty są na tyle niskie, iż przy równoczesnym uiszczeniu kosztów utrzymania, wnioskodawca nie będzie w stanie poczynić jakichkolwiek oszczędności. W obecnej sytuacji nie jest on zatem w stanie, zdaniem orzekającego, pokryć kosztów związanych z ustanowieniem pełnomocnika z wyboru, szczególnie wobec okoliczności, iż jego udział na obecnym etapie postępowania jest obowiązkowy. Orzekający natomiast, przy uznaniu czy wnioskodawcy należy przyznać adwokata czy radcę prawnego z urzędu, czy też nie, bierze pod uwagę jedynie przesłanki ekonomiczne i sytuację materialną i bytową wnioskodawców, a nie charakter czy też okoliczności sprawy, które merytorycznie uzasadniałyby bądź nie przyznanie kwalifikowanego zastępstwa procesowego w sprawie. Regulacje cytowanej ustawy z dnia 30.08.2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w zakresie prawa pomocy nie uzależniają bowiem przyznania tej pomocy od charakteru i problematyki sprawy oraz potrzeby udziału w niej kwalifikowanego zastępcy procesowego. W powyższej sprawie, zdaniem orzekającego, sytuacja rodzinno – bytowa strony uzasadnia przyznanie jej pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika z urzędu.
Należy podkreślić, iż celem instytucji prawa pomocy jest umożliwienie skorzystania z drogi sądowej osobom o znikomych dochodach, znajdujących się na skraju ubóstwa, wobec których konieczność poniesienia kosztów sądowych czy kosztów ustanowienia pełnomocnika mogłaby spowodować uszczerbek w koniecznym utrzymaniu. Skarżący do takich osób należy. Dlatego przyznanie mu prawa pomocy w zakresie pełnym należy uznać za adekwatne do aktualnej sytuacji majątkowej skarżącego.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 , art. 243 § 1, art. 244 § 1, art. 245 oraz art. 246 § 1, art. 258 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ).