Sygnatura:
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:

Data:
2010-01-15
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Treść wyniku:
umorzono postępowanie w zakresie zwolnienia od kosztów,ustanowiono adwokata
Sędziowie:
Grzegorz Karcz /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie – Grzegorz Karcz po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. M. – S. o przyznanie prawa pomocy postanawia: I. umorzyć postępowanie w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, II. ustanowić dla wnioskodawcy adwokata, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka.

Uzasadnienie wyroku

Wnioskodawca w złożonym na urzędowym formularzu "PPF" wniosku o przyznanie prawa pomocy domagał się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata. Oświadczył, że nie zatrudnia i nie pozostaje w innym stosunku prawnym z jakimkolwiek kwalifikowanym pełnomocnikiem.
Objaśniając swoją sytuację rodzinną wyjaśnił, że jest osobą samotną.
Określając swój majątek uwidocznił, że nie ma nieruchomości, zasobów pieniężnych ani przedmiotów wartościowych.
Swoje miesięczne dochody wnioskodawca oszacował na kwotę 851,07 zł renty i 153 zasiłku pielęgnacyjnego.
Uzasadniając swoje starania zaakcentował, że jest osobą całkowicie i trwale niezdolną do pracy oraz samodzielnej egzystencji. Jak powiada stan zdrowia nie pozwała mu na występowanie przed sądem.
Do wniosku dołączył kopię zaświadczenia które uwidacznia, że od dnia 15 lutego 2001 r. r wnioskodawca przebywa w Domu Pomocy Społecznej. Za swój pobyt wnioskodawca ponosi odpłatność. Jak wynika ze znajdującej się w aktach sprawy kopii zaświadczenia z dnia 5 stycznia 2010 r. ustalona przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej odpłatność wynosi 402,58 zł z tego 382,98 zł regulowane jest przez ZUS ze świadczenia rentowego wnioskodawcy a prócz tego wnioskodawca dokonuje też stosownych dopłat, które w ostatnim czasie wynosiły ok. 20 zł.
Mając na uwadze powyższe zważyć należało co następuje:
Zgodnie z art. 243 §1 zd. 1 ppsa prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Ponieważ z informacji o przedmiocie zaskarżenia wynika, iż wnioskodawca zamierza zaskarżyć nie korzystną dla siebie decyzję o odmowie przyznania mu zasiłku na leki (vide: rubryki 3 formularza PPF pola 3.1-3.5) zwrócenia uwagi wymaga, że zgodnie z art. 239 pkt 1 lit. a) ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, obowiązek uiszczenia kosztów sądowych nie ciąży na stronie skarżącej działanie lub bezczynność organu w sprawach z zakresu pomocy i opieki społecznej. W konsekwencji uznania, że w takiej sytuacji skarżący skorzysta z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych jego wniosek w tym zakresie należało uznać za bezprzedmiotowy a w związku z tym postanowiono jak w punkcie pierwszym sentencji działając na zasadzie art. 161 §1 pkt. 3 ppsa w związku z art. 258 §1 i §2 pkt. 7 ppsa.
Bezprzedmiotowość wniosku o zwolnienie od kosztów pozostaje jednak bez wpływu na drugie z żądań wnioskodawcy a mianowicie ustanowienia adwokata. Zgodnie bowiem z aktualnymi poglądami doktryny sąd nie jest związany żądaniem strony zawartym we wniosku o przyznanie pomocy byleby tylko nie wyszedł ponad żądanie strony (por. komentarz J.P Tarno do art. 246 w : Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2004). Logiczną konsekwencją przedstawionego stanu rzecz jest więc, że w sytuacji gdy strona domaga się przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym, sąd może przyznać jej to prawo w zakresie częściowym obejmującym tylko ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika (art. 245 §3 in fine ppsa). Oczywiście pod warunkiem, uprzedniego złożenia oświadczenia, którym strona wykaże, że nie jest wstanie ponieść opłat za jego czynności w postępowaniu przed sądami administracyjnymi bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 §1 pkt. 2 ppsa). Oświadczenie to zgodnie z wolą ustawodawcy ma być "dokładne". Owa "dokładność" stopniowana jest z kolei przeświadczeniem czy to sądu czy to referendarza, że strona okoliczności te wykazała to znaczy przedstawiła je w sposób przekonywujący. Zgodnie natomiast z art. 255 ppsa jeżeli oświadczenie strony okaże się niewystarczające do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych względnie wzbudzi wątpliwości można zażądać od strony dodatkowych oświadczeń oraz przedłożenia dokumentów źródłowych. Zestawienie tych przepisów pozwala dojrzeć przyjętą przez ustawodawcę konstrukcję prawną, która opiera się na założeniu, że jeżeli oświadczenie strony pozwala na zorientowanie się w sytuacji strony i nie wzbudza jakichś istotnych wątpliwości to tym samym nie ma obowiązku wzywania strony o składanie dodatkowych oświadczeń i przedkładanie dokumentów źródłowych. Konkludując należy stwierdzić, że jeżeli na podstawie przyjętego oświadczenia sąd dojdzie do przekonania, że ma do czynienia z osobą "biedną" w potocznym tego słowa znaczeniu lub jeśli stwierdzi, że wymagane koszty postępowania pozostają w takiej dysproporcji z deklarowanym przez nią stanem majątkowym, że strony nie będzie stać na ich poniesienie to może wydać rozstrzygniecie bez konieczności prowadzenia dalszych czynności.
Odnosząc te uwagi do realiów niniejszej sprawy należy stwierdzić, że wnioskodawca złożył oświadczenie o jakim mowa w art. 252 ppsa. Oświadczenie to uzupełnione o informacje dające się wyczytać z zalegających w aktach sprawy kopii zaświadczeń jest wystarczające do oceny jego aktualnej sytuacji i możliwości płatniczych. Te nie rysują się specjalnie. Wnioskodawca nie należy do osób zamożnych. Tak bowiem należy postrzegać osobę samotną, z problemami zdrowotnymi, bez majątku, z dochodem którego źródło stanowi niewielka renta i zasiłek pielęgnacyjny. Przy tym nie można tracić z pola widzenia, że część z tych skromnych środków służy finansowaniu pobytu wnioskodawcy w domu pomocy społecznej. Z zasad doświadczenia życiowego wynika też, że osoba borykająca się z problemami zdrowotnymi powinna dysponować choćby minimalnym zabezpieczeniem finansowym na wypadek jakichś poważniejszych powikłań nawet gdy Państwo deklaruje powszechny oraz bezpłatny dostęp do służby zdrowia bo pozostaje cały szereg kosztów dodatkowych choćby na część leków nierefundowanych czy zaordynowanej diety. Z uwagi na akcentowany we wniosku stan zdrowia wnioskodawcy trudno czynić wnioskodawcy zarzut, że nie stara się poprawić swej sytuacji.
Uwzględniając to wszystko udzielono więc wnioskodawcy pomocy o którym to prawie traktują przepisy oddziału 2 rozdziału III działu V ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ustanawiając na jego rzecz adwokata, którego wyznaczy właściwy organ samorządu zawodowego.
Z przytoczonych względów orzeczono jak w punkcie drugim sentencji na podstawie art. 246 §1 pkt. 2 ppsa w związku z art. 245 §3 ppsa.