Sygnatura:
6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Rektor Uniwersytetu/Politechniki/Akademii
Data:
2010-01-08
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie
Treść wyniku:
Odmówiono przyznania prawa pomocy
Sędziowie:
Anna Puton-Mazurkiewicz /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie – Anna Puton – Mazurkiewicz po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2010r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J. S. o przyznanie prawa pomocy przez częściowe zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi J. S. na decyzję Rektora Uniwersytetu z dnia […], Nr […] w przedmiocie odmowy przyjęcia na I rok studiów doktoranckich postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy.

Uzasadnienie wyroku

W odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu sądowego od skargi, w terminie do jego opłacenia, skarżąca przesłała pismo z 26 stycznia 2010r. (data nadania w urzędzie pocztowym), w którym wniosła o przyznanie prawa pomocy. Jednocześnie w tym samym dniu skarżąca uiściła wpis sądowy od skargi w kwocie 200 zł. Skarżąca wezwana do złożenia wniosku o przyznanie prawa pomocy na urzędowym formularzu, w terminie nadesłała wypełniony formularz zaznaczając, iż wnosi o częściowe zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego. W dalszej części wniosku (rubryka nr 11) wyjaśniła, iż oprócz ustanowienia radcy prawnego wnosi o zwolnienie od kosztów sądowych w dalszym toku postępowania.
W pierwszej kolejności podnieść należy, że zgodnie z art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 2 p.p.s.a.). Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 3). Zatem żądanie strony częściowego zwolnienia od kosztów sądowych i jednocześnie ustanowienia radcy prawnego nie znajduje oparcia w przytoczonych wyżej przepisach. Mając jednakże na uwadze wyjaśnienie skarżącej znajdujące się w końcowej części urzędowego formularza, że oprócz żądania ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika wnosi jednocześnie o zwolnienie od wszystkich kosztów sądowych mogących wystąpić w dalszym toku postępowania, należy rozpoznać wniosek strony jako wniosek o przyznanie prawa pomocy w całkowitym zakresie.
Stosownie do art. 246 § 1 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym – gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (pkt 1); a w zakresie częściowym – gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (pkt 2).
Oceniając zasadność wniosku należy wziąć pod uwagę z jednej strony wysokość obciążeń finansowych związanych z danym postępowaniem, a z drugiej realne, istniejące w chwili składania wniosku możliwości finansowe strony wnoszącej o przyznanie prawa pomocy.
Koszty niniejszego postępowania tworzą koszty sądowe i koszt ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika procesowego. Część kosztów sądowych została już przez stronę uiszczona, bowiem w dniu 26 stycznia 2010r. strona uiściła wpis sądowy od skargi w kwocie 200 zł (k-59 a.s.). Pozostałe koszty sądowe, które mogą, ale nie muszą wystąpić, tj. wpis od ewentualnej skargi kasacyjnej, wpis sądowy od zażalenia oraz opłata kancelaryjna za odpis orzeczenia z uzasadnieniem doręczany na skutek wniosku o sporządzenie uzasadnienia, nie przekroczą każdorazowo kwoty 100 zł (§ 3 i § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przez sądami administracyjnymi /Dz.U. z 2003 r. Nr 221, poz. 2193/ oraz § 1 i 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości opłat kancelaryjnych pobieranych w sprawach sądowoadministracyjnych /Dz.U. z 2003 r. Nr 221, poz. 2192/). Natomiast stawka minimalnego wynagrodzenia radcy prawnego ustanowionego dla reprezentowania strony skarżącej w sprawie niniejszej wynosi 240 złotych netto (§ 14 ust. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) i 292,80 złotych brutto (§ 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu w związku z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług / Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm./).
W oparciu o przedstawioną przez stronę w urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy sytuację materialną i rodzinną oraz mając na uwadze wysokość kosztów niniejszego postępowania, stwierdzić należy, że wniosek skarżącej o przyznanie prawa pomocy nie zasługuje na uwzględnienie.
Z oświadczenia skarżącej złożonego na urzędowym formularzu wynika, że skarżąca pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z rodzicami, babką i bratem. Obecnie strona odbywa studia podyplomowe finansowane w całości przez […]. W skład majątku nieruchomego strony wchodzi dom o pow. […] m2 oraz działka o pow. […] ara. Ponadto strona posiada oszczędności w kwocie […] zł, które jak zaznaczyła, są przeznaczane na spłatę pożyczek. Na łączny miesięczny dochód rodziny w wysokości […] zł brutto składa się renta babki w kwocie […] zł; stypendium skarżącej w kwocie […] zł; stypendium brata w kwocie […] zł; wynagrodzenie za pracę ojca w wysokości […] zł oraz wynagrodzenie matki w kwocie […] zł.
W ocenie referendarza sądowego strona skarżąca nie wykazała, aby nie miała możliwości poniesienia jakichkolwiek kosztów niniejszego postępowania bądź pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym bądź częściowym oznacza, że ciężar tych kosztów w zakresie objętym prawem pomocy poniesie zamiast strony budżet państwa, czyli faktycznie inni obywatele. Dlatego też instytucja przyznania prawa pomocy, stanowiąca w istocie pomoc państwa, powinna być stosowana wobec osób, które ze względu na szczególnie trudną sytuację materialną, pomimo największych starań, nie mogą uiścić jakichkolwiek kosztów postępowania, bądź też pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Strona ma zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, posiada majątek nieruchomy oraz zasoby finansowe, których wysokość wielokrotnie przewyższa wysokość kosztów postępowania w sprawie. Fakt spłaty pożyczek nie jest przesłanką przyznania prawa pomocy, świadczy zaś o tym, że skarżąca posiada zdolność kredytową do zaciągania zobowiązań finansowych. Mając na uwadze, że łączny dochód gospodarstwa domowego strony wynosi […] zł (tj. […] zł na osobę w rodzinie), a także że posiadane przez stronę oszczędności wynoszą […] zł, brak jest podstaw do uznania, że strona nie jest w stanie ponieść ewentualnych kosztów sądowych, które każdorazowo nie przekroczą kwoty 100 zł, jak też kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika w wysokości 292,80 zł. Skarżąca nie wykazała zatem, aby nie miała realnych możliwości poniesienia kosztów niniejszego postępowania.
Reasumując powyższe, brak jest podstaw do przyznania skarżącej prawa pomocy w zakresie całkowitym, jak również częściowym.
Z tych względów oraz działając na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.p.s.a. należało orzec jak na wstępie.