II SA/Gd 5/10 – Wyrok WSA w Gdańsku


Sygnatura:
6153 Warunki zabudowy  terenu
Hasła tematyczne:
Zagospodarowanie przestrzenne
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2010-01-05
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Treść wyniku:
Uchylono zaskarżone postanowienie
Sędziowie:
Andrzej Przybielski
Barbara Skrzycka-Pilch
Krzysztof Ziółkowski /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Krzysztof Ziółkowski (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Andrzej Przybielski Sędzia NSA Barbara Skrzycka – Pilch Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Agnieszka Szczepkowska po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2010 r. na rozprawie sprawy ze skargi J. K. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 19 października 1999 r., nr […] w przedmiocie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu uchyla zaskarżone postanowienie.

Uzasadnienie wyroku

Decyzją z dnia 2 sierpnia 1999 r. Prezydent Miasta na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 1, art. 39, art. 40 ust. 1 i 3, art. 41 ust. 1, art. 43 i art. 46 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 1999r., Nr 15, poz. 139) oraz ustaleń miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego miasta Inowrocławia zatwierdzonego Uchwałą Nr XL II/312/93 Rady Miejskiej w Inowrocławiu z dnia 28 października 1993r (Dz. Urz. Woj. Bydg. Nr 17, poz. 213) oraz art. 104 kpa po rozpatrzeniu wniosku J. S. ustalił warunki zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji polegającej na budowie parkingu strzeżonego w obrębie nieruchomości przy ul. […] , oznaczonym symbolem […] w I.. Jednocześnie odmówił ustalenia warunków zabudowy zagospodarowania terenu dla lokalizacji parkingu strzeżonego na części tej samej nieruchomości położonej w obrębie terenu oznaczonego symbolem […].
Odwołanie od powyższej decyzji wnieśli J. K. i I. K. podnosząc, iż zamierzona inwestycja dot. Realizacji strzeżonego parkingu samochodowego przeczy przeznaczeniu znajdujących się w pobliżu działek, które zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego Inowrocławia przeznaczone są na cele budownictwa mieszkaniowego, jednorodzinnego. Wskazali oni, iż w bliskiej odległości zlokalizowane są domki jednorodzinne, ponadto istnieje już od momentu powstania osiedla w bliskiej odległości około 30 m parking samochodowy usytuowany naprzeciwko bloku mieszkalnego przy ul. […] oraz drugi parking przy […]. Wyjaśnili również, że przedmiotowy parking zagrażać będzie ich naturalnemu środowisku.
Postanowieniem z dnia 19 października 1999r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze na podstawie art. 17 pkt 1, art. 28, art. 127 § 1 i art. 134 kpa w zw. z art. 40 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. o zagospodarowaniu przestrzennym stwierdziło niedopuszczalność odwołania.
W uzasadnieniu wskazano, że zgodnie z art. 127 § 1kpa odwołanie od decyzji wydanej w I instancji służy stronie. Stroną zaś jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. W ocenie Kolegium J. K. i I. K. w złożonym piśmie nie wykazali własnego interesu prawnego. Zamieszkiwana przez nich nieruchomość nie przylega bezpośrednio do terenu zamierzenia. Od projektowanego parkingu jest ona oddzielona ulicą.
Organ wyjaśnił, że w przeprowadzonym postępowaniu administracyjnym organ I instancji nie uznał odwołujących się za strony postępowania. Nie doręczono im też kwestionowanej decyzji.
Skargę do Sądu wnieśli J. K. i I. K., domagając się uznania ich za stronę postępowania.
Skarżący wskazali, iż sporny teren oddzielony jest od ich działki ulicą […]. Wjazd i wyjazd z parkingu odbywać asie będzie bezpośrednio pod ich oknami. Oddziaływanie użytkowania parkingu na środowisko przekroczy granice nieruchomości będącej przedmiotem zamierzonej inwestycji przy ul. […].
Podnieśli również, iż traktowanie ulicy wzdłuż jej osi podłużnej jako granicy oddziaływania tej inwestycji mija się z prawdą, gdyż pojazdy korzystające z usług parkingu będą musiały wjeżdżać i wyjeżdżać z terenu nieruchomości będącej częścią parkingu wykonując każdorazowo manewr skrętu w bezpośrednim zbliżeniu do okien ich mieszkania.
Zarzucili nadto, iż zgodnie z Zarządzeniem Ministra Gosp. Przestrz. i Budownictwa z dnia 14.12.1994 (Dz.U. Nr 10 z 8.02.1995 poz.46) rozdz.3 § 19 p.2 nie zachowano wymaganej odległości od okien ich budynku do wjazdu na teren parkingu t.j. 20mb.
Z tego to powodu inwestycja ta wpłynie na pogorszenie się dotychczasowych warunków ich życia z uwagi na poważne zwiększenie się hałasu oraz emisji spalin do naturalnego środowiska w którym żyje ich rodzina.
Wyjaśnili, że w odwołaniu przedstawili argumentację o istnieniu w najbliższym sąsiedztwie trzech osiedlowych parkingów niestrzeżonych znajdujących się przy ulicy […] bezpośrednio w rejonie zamierzonej inwestycji będących pod administracją Zarządu Osiedla.
W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie podtrzymując dotychczasową argumentację. Dodatkowo wskazał, iż skarżący wskazują na swój interes faktyczny, a nie prawny. Nie stanowi on jednak przesłanki do potraktowania ich jako stronę w postępowaniu administracyjnym w niniejszej sprawie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Zgodnie z brzmieniem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), określanej dalej jako p.p.s.a., sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. W konsekwencji sąd administracyjny dokonuje kontroli pod względem zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego, i to z przepisami obowiązującymi w dacie jego wydania, co oznacza, że kontroluje legalność rozstrzygnięcia zapadłego w postępowaniu z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i obowiązującymi przepisami prawa procesowego.
Skarga podlega uwzględnieniu z przyczyn, które nie zostały w niej wskazane, do czego Sąd administracyjny jest uprawniony na podstawie art. 134 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), zgodnie z którym sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Przedmiotem kontroli Sądu w przedmiotowej sprawie jest postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 19 października 1999 r. stwierdzające niedopuszczalność odwołania J. K. i I. K. od decyzji Prezydenta Miasta z dnia 2 sierpnia 1999 r. ustalającej warunki zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji polegającej na budowie parkingu strzeżonego na części nieruchomości przy ul. […] w I..
Na wstępie wskazać należy, iż postanowieniem z dnia 11 czerwca 2002r. Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku zawiesił postępowanie w niniejszej sprawie, z uwagi na śmierć skarżącego I. K.. W dniu 5 stycznia 2010r. na podstawie art. 128 § 1 pkt 1 ppsa podjęto zawieszone postępowanie po ustaleniu, że następcą prawnym I. K. jest J. K..
Zgodnie z art. 127 § 1 odwołanie służy stronie. W związku z tym należy przyjąć, że odwołanie jest niedopuszczalne, jeżeli zostało wniesione przez osobę, która nie jest stroną w rozumieniu art. 28. W piśmiennictwie wyrażono pogląd, że w razie gdy odwołanie wniosła jednostka, która twierdzi, że zaskarżona decyzja dotyczy jej interesu prawnego lub obowiązku, organ odwoławczy obowiązany jest rozpoznać jej odwołanie. Jeżeli w wyniku rozpoznania odwołania organ stwierdzi, że jednostka ta nie ma w danej sprawie indywidualnego interesu prawnego lub obowiązku, to wydaje wówczas decyzje o umorzeniu postępowania odwoławczego na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 (B. Adamiak (w:) Komentarz , 1996, s. 575).
W uchwale składu siedmiu sędziów NSA z dnia 5 lipca 1999 r., OPS 16/98, podzielono ten pogląd i przyjęto, że stwierdzenie przez organ odwoławczy, iż wnoszący odwołanie nie jest stroną w rozumieniu art. 28 k.p.a. następuje w drodze decyzji o umorzeniu postępowania odwoławczego na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. (por. także wyrok NSA z dnia 10 marca 1986 r., III SA 1377/86, ONSA 1989, nr 1, poz. 11, w którym stwierdzono, że artykuł 134 k.p.a. nie stanowi podstawy do rozstrzygania o odmowie uznania za stronę.
Orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego konsekwentnie akceptuje tezę, iż ustalenie interesu prawnego osoby uczestniczącej w postępowaniu administracyjnym następuje ostatecznie w wyniku konkretyzacji właściwego przepisu prawa materialnego. Z drugiej strony jednak przymiot strony w jej aspekcie procesowym, to jest zdolność do występowania w konkretnym postępowaniu, uzyskuje każdy, kto wystąpi z odpowiednim procesowym żądaniem (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 1994 r. sygn. III ARN 64/94, OSNAPiUS 1995, nr 10, poz. 118). Łącznikiem między sferą stosowania prawa procesowego a prawem materialnym przy wszczęciu postępowania i w jego toku jest pojęcie interesu prawnego, pojmowanego ogólnie jako obiektywna, czyli rzeczywista potrzeba ochrony prawnej. Interes taki powinien być konkretny, indywidualny, dający się zaspokoić przez wydanie decyzji. W każdym razie chodzi o interes prawny szeroko pojmowany, tzn. chroniony prawem przedmiotowym powszechnie obowiązującym (E. Iserzon, J. Starościak: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1970, s. 88).
Ustalenie interesu prawnego powinno nastąpić w toku rozpoznania odwołania na podstawie stanu faktycznego wynikającego z dowodów zebranych przez organ pierwszej instancji wraz z ewentualnym ich uzupełnieniem zgodnie z art. 136 k.p.a.
Przechodząc na grunt niniejszej sprawy na wstępie należy wskazać, że odwołanie od decyzji organu I instancji zostało wniesione przez stronę skarżącą w terminie, gdyż w sytuacji nieuczestniczenia w postępowaniu przed tym organem strona skarżąca mogła wnieść odwołanie w terminie 14 dni od ostatniego doręczenia decyzji stronom w nim uczestniczącym i ta uczyniła.
Wprawdzie strona skarżąca w odwołaniu nie powołuje się wprost na swój interes prawny, ale z treści odwołania można wywieść taki wniosek. Gdyby organ miał w tej mierze wątpliwości to mógłby zwrócić się do strony skarżącej o wyjaśnienie w tej mierze. Analiza akt sprawy wskazuje, że organ przyjął, że strona skarżąca powołuje się na naruszenia jej interesu prawnego, gdyż z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, iż rozpatrywał kwestie istnienia interesu prawnego po stronie skarżącej.
W związku z powyższym stwierdzić należy, iż organ II Instancji uznając, iż odwołanie wniosła osoba nie będąca stroną w rozumieniu art. 28 kpa powinien w drodze decyzji umorzyć postępowanie odwoławcze na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a., a nie wydawać postanowienia w trybie art. 134 k.p.a. o stwierdzeniu niedopuszczalności odwołania.
Uchybienie to stanowi naruszenie prawa dające podstawę do uchylenia zaskarżonego postanowienia na mocy art. 145 § 1 pkt 3 p.p.s.a.
Rozpoznając ponownie sprawę organ powinien w sposób wszechstronny i szczegółowy dokonać oceny istnienia bądź nieistnienia po stronie skarżącej interesu prawnego i w zależności od tej oceny dokonać rozstrzygnięcia oraz dać temu wyraz w uzasadnieniu zgodnie z wymogami k.p.a.. Wskazać tu trzeba, że uzasadnienie zaskarżonego postanowienia jest do tego stopnia lakoniczne i ogólnikowe, iż nie pozwala Sadowi na ocenę prawidłowości rozumowania organu II instancji.