I SA/Kr 163/09 – Postanowienie WSA w Krakowie


Sygnatura:
6112 Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym zryczałtowane formy opodatkowania
Hasła tematyczne:

Skarżony organ:
Dyrektor Izby Skarbowej
Data:
2009-01-29
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Treść wyniku:
oddalono wnioski o zwolnienie od kosztów
Sędziowie:
Michał Śmiałowski /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie: Michał Śmiałowski po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2010r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J. H. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej, z dnia 27.11.2008r., nr […] w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2002 w kwocie 869 415 zł. postanawia: wniosek oddalić

Uzasadnienie wyroku

Do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wpłynął wniosek J. H. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, w sprawie skargi na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej, z dnia 27.11.2008r., nr […], w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2002 w kwocie 869 415 zł.
Jak wynika z uzasadnienia wniosku, zawartego w nim "oświadczenia
o stanie rodzinnym , majątku i dochodach" oraz nadesłanych dokumentów J. H. samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe. Mieszka w domu córki.
Z tytułu umowy o pracę w firmie "J" , B. H. należącej do byłej żony B. K. otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1276 zł. z czego 400 zł. podlega zajęciu.
Zdaniem orzekającego wniosek strony skarżącej nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo
o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z dnia 20 września 2002r.
Nr 153, poz. 1270 z p. zm.) prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego ( § 2). Natomiast prawo pomocy
w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub
w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 3).
Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej na podstawie art. 246§1 w/w ustawy przysługuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (prawo pomocy w zakresie całkowitym) lub gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (prawo pomocy w zakresie częściowym).
Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest więc formą jej dofinansowania z budżetu państwa
i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe.
Należy podkreślić, iż zwolnienie od kosztów sądowych w ramach prawa pomocy stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów bez wywołania uszczerbku
w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające – może zwrócić się o pomoc państwa.(por. postan. SN. z dnia 24.09.1984r. sygn. II CZ 104/84)
Warto zauważyć ponadto, iż zwolnienie od kosztów sądowych jest odstępstwem od ogólnej zasady przewidzianej w art. 199 w/w ustawy
zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem
w sprawie (…)
W przedmiotowej sprawie zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia ma jednak analiza przesłanek przyznania prawa pomocy stronie skarżącej wymienionych w art. 246§1 w/w ustawy. Wskazuje ona, iż to na wnioskodawcy ciąży obowiązek wykazania, że strona nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania lub że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Zdaniem orzekającego dane przedstawione we wniosku były niewystarczające do oceny stanu majątkowego i możliwości płatniczych J. H. Stąd też został on wezwany do przedłożenia szeregu dokumentów. Z nałożonego obowiązku strona skarżąca nie wywiązała się jednak w pełni.
Nie nadesłała ona bowiem: – spisu miesięcznych wydatków związanych z bieżącymi potrzebami , popartego odpowiednimi rachunkami, – zeznania podatkowego
o wysokości osiągniętego dochodu lub oświadczenia o dokładnej wartości tych dochodów (z uwzględnieniem przychodów i ich źródeł ),
Przedłożenie natomiast zeznania podatkowego uznać należy za bardzo ważne dla oceny zdolności płatniczych strony skarżącej. W piśmie z dnia 08.02.2010r. J. H. wspomina bowiem , iż z działalności gospodarczej ponosi stratę .
Okoliczność ta jest o tyle istotna , iż w formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy nie ujawnił tego , iż prowadzi działalność gospodarczą ! Fakt ten ocenić należy negatywnie ponieważ wskazuje , iż strona skarżąca nie przedstawia wszystkich informacji dotyczących jej stanu finansowego.
Z akt sprawy o sygn. akt. I SA/Kr 1546/08 wynika natomiast że , z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w 2007r. J. H. uzyskał przychód w wysokości 4 881 205,59 zł. przy kosztach uzyskania przychodu w wysokości 6 777 643,03 zł. Przy tak dużych obrotach zasadna byłaby analiza obecnych (lub przynajmniej obejmujących rok 2009) wielkości przychodów, dochodów lub ewentualnych strat.
Nie jest ona jednak możliwa albowiem strona skarżąca nie przesłała dokumentów dotyczących tej kwestii.
Zaznaczyć też trzeba przy okazji, iż w niniejszej sprawie stroną skarżącą jest zarówno J. H. jak i jego była żona B. K. Uiszczenie opłat sądowych obciąża ich zatem solidarnie. B. K. stać natomiast na uiszczenie kosztów sądowych bez pogorszenia warunków bytowych. Stąd też w takiej sytuacji odmowa zwolnienia J. H. od kosztów sądowych nie stanowi przeszkody do zrealizowania przez niego szeroko rozumianego prawa do sądu przejawiającego się
w przeprowadzeniu kontroli legalności zaskarżonego aktu przez sąd administracyjny.
Mając na względzie powyższe wywody oraz fakt, iż to właśnie na wnioskodawcy spoczywa obowiązek wykazania niezdolności do ponoszenia kosztów sądowych, stwierdzić należy iż, J. H. nie wykazał przesłanek warunkujących przyznanie mu prawa pomocy. (por. postanowienie WSA w Gliwicach z dnia 23.10.2009r. sygn. akt. III SA/Gl 823/09) W związku z tym żądanie przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych nie zasługuje na uwzględnienie a rozpatrywany wniosek zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą (por. postanowienie NSA z dnia 08.11.2006r. sygn. akt II OZ 1112/2006, ONSAiWSA 2007/4, poz. 79) należało oddalić na podstawie art.244§1, art.245§3, art. 246§1 pkt. 2, w zw. z art. 258 § 2, pkt 7) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z dnia 20 września 2002r. Nr 153, poz .1270 z p. zm.).