II SA/Ke 647/09 – Wyrok WSA w Kielcach


Sygnatura:
6559
Hasła tematyczne:
Środki unijne
Skarżony organ:
Zarząd Województwa
Data:
2009-11-09
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach
Treść wyniku:
Stwierdzono, że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia
Sędziowie:
Jacek Kuza /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Detka,, Sędziowie Sędzia WSA Jacek Kuza (spr.), Sędzia WSA Beata Ziomek, Protokolant Starszy sekretarz sądowy Sebastian Styczeń, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 3 grudnia 2009r. sprawy ze skargi Spółki "A" w K. na ocenę Zarządu Województwa z dnia […] nr […] w przedmiocie dofinansowania projektu w ramach konkursu nr 1.1.2 dla Działania 1.1. Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 I. stwierdza, że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia Zarządowi Województwa; II. zasądza od Województwa na rzecz Spółki A" w K. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie wyroku

Pismem z dnia 17 września 2009 r. Departament Funduszy Strukturalnych Urzędu Marszałkowskiego poinformował J.W., Prezesa Zarządu Sp. "A" w K., że jego Projekt nr […] pn. "Wzrost konkurencyjności poprzez wykorzystanie automatycznego systemu rozkroju materiału wraz z automatyczną warstwowarką do tkanin i komputerowym systemem przygotowania wzorów oraz układów krojów" złożony do Działania 1.1 "Bezpośrednie wsparcie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw" w ramach konkursu zamkniętego nr 1.1.2 "Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013", został oceniony pozytywnie i zdobył łącznie 54 punkty. W wyniku takiej oceny oraz z powodu braku dostatecznej ilości środków finansowych dostępnych w ramach w/w konkursu, Projekt nr […] został umieszczony na liście rezerwowej. W piśmie tym beneficjent został poinformowany o możliwości i sposobie złożenia oraz rozpatrzenia protestu.
Do powyższego pisma została dołączona Karta Oceny Merytoryczno-Technicznej dla Działania 1.1 RPOWŚ 2007-2013 zawierająca wynik oceny merytoryczno-technicznej w części A i B projektu Spółki "A" w K. o dofinansowanie w ramach RPOWŚ 2007-2013. Z oceny tej wynika, że całkowita wartość wskazanego projektu dotyczącego średniego przedsiębiorstwa, wynosiła 732.000 zł., koszty kwalifikowane 600.000 zł., a wnioskowana kwota dofinansowania 300.000 zł. W ramach oceny punktowej w części A projekt otrzymał następujące ilości punktów za spełnienie kryteriów:
1. poprawa konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku – 9 na 12 możliwych do uzyskania przy wadze kryterium 3,
2. wzrost innowacyjności przedsiębiorstwa – 10 na 16 przy wadze kryterium 4,
3. deklarowany wkład własny – 0 na 10 przy wadze kryterium 5,
4. projekt opiera się na przeprowadzonej analizie potrzeb i ma pozytywny wpływ na rozwiązanie zidentyfikowanych problemów i barier – 4 na 4 przy wadze kryterium 2,
5. projektodawca posiada zdolność finansową i operacyjną do realizacji inwestycji – 4 na 8 przy wadze kryterium 4,
6. planowane efekty realizacji są proporcjonalne do poniesionych nakładów inwestycyjnych, a wpływ planowanych rezultatów projektu będzie znaczący i trwały w zakresie rozwoju przedsiębiorstwa – 6 na 6 przy wadze kryterium 2,
7. realizacja projektu przyczyni się do utworzenia nowych miejsc pracy – 5 na 10 przy wadze kryterium 5,
8. wpływ projektu na polityki horyzontalne – 4 na 4 przy wadze kryterium 2.
W ramach oceny merytoryczno-technicznej w części B projekt otrzymał następujące ilości punktów za spełnienie kryteriów:
1. projekt jest realizowany w jednej z branż kluczowych dla rozwoju regionu – 6 na 15 przy wadze kryterium 3,
2. stopień realizacji przez projekt założeń RSI – 6 na 15 przy wadze kryterium 3.
Łącznie projekt Spółki "A" w K. otrzymał 54 punkty na 100 możliwych.
Do w/w Karty Oceny została dołączona instrukcja dokonywania oceny punktowej projektu dla części A i B określająca szczegółowe sposoby oceny w ramach poszczególnych kryteriów, a także wyjaśniająca jakie źródła informacji są brane pod uwagę przy ocenie w części B.
W proteście, który wpłynął do Departamentu Funduszy Strukturalnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa w dniu 5 października 2009 r. Spółka "A" w K. reprezentowana przez Prezesa Zarządu J.W. zakwestionowała ocenę punktową projektu w części A i B.
Odnośnie kryterium poprawy konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku odwołująca się spółka stwierdziła, że w ocenie punktowej nie uwzględniono wzrostu konkurencyjności firmy na rynku europejskim, który nastąpi w wyniku realizacji projektu, ponieważ:
1. przychody firmy […] ze sprzedaży krajowej i eksportu stanowią po około 50 %, a firma współpracuje z kontrahentami z 5 państw Unii Europejskiej oraz trzema innymi krajami,
2. struktura sprzedaży wykazująca w 2008 r. wartość obrotów w eksporcie na poziomie 2,9 mln zł., co stanowi 53 % przychodów firmy, została wykazana w Biznes Planie, gdzie również, podobnie jak w pkt D12 wniosku, wskazano na wzrost konkurencyjności na rynku europejskim w wyniku realizacji projektu,
3. w punkcie D11 wniosku – Cel projektu – wskazano na oddziaływanie projektu na rynku krajowym i europejskim, tj. na wzrost konkurencyjności w eksporcie i na rynku krajowym, gdzie celem jest również osiągnięcie pozycji czołowego producenta specjalistycznej odzieży dla ratownictwa medycznego,
4. projekt jest częścią realizowanego planu modernizacji firmy, systemu zarządzania, systemu produkcyjnego, wprowadzania nowych produktów na rynek, zakupu nowoczesnego systemu przygotowania produkcji i urządzeń technologicznych u światowego lidera wśród producentów takich komputerowych systemów. W efekcie realizacja projektu pozwoli na osiągnięcie wysokiej jakości, wzrost wydajności, obniżenie kosztów i zdecydowaną zmianę jakości zarządzania przedsiębiorstwem.
Co do kryterium wzrostu innowacyjności przedsiębiorstwa protestująca spółka zarzuciła, że w ocenie punktowej nie uwzględniono, iż projekt przyczyni się do wzrostu innowacyjności na skalę kraju, ponieważ wprowadzenie komputerowego systemu przygotowania produkcji, który wraz z systemem SAP Business One funkcjonującym już w przedsiębiorstwie będzie stanowić zintegrowany system zarządzania przedsiębiorstwem, który połączy wszystkie działy firmy, ułatwi komunikację oraz da łatwy dostęp do danych i ich kontroli. W efekcie o wzroście innowacyjności przedsiębiorstwa będą świadczyć: wprowadzenie nowych wzorów odzieży specjalistycznej, uplasowanie firmy w gronie najnowocześniejszych firm krajowych, zdecydowana zmiana jakościowa zarządzania przedsiębiorstwem, zgodność projektu z polityką społeczeństwa informacyjnego. Autor protestu powołał się też na dołączone do wniosku potwierdzenie innowacyjności projektu przez Naczelną Organizację Techniczną oraz współpracę z Instytutem Włókiennictwa- Zakładem Certyfikacji w zakresie badań technicznych, projektowania i certyfikacji nowych wzorów odzieży.
Odnosząc się do kryterium deklarowanego wkładu własnego projektodawcy odwołująca się wyjaśniła, że jako wartość projektu podała jedynie kwotę zakupu automatycznego systemu rozkroju materiału wraz z automatyczną warstwowarką do tkanin i komputerowym systemem przygotowania produkcji, podczas gdy projekt jest integralną częścią modernizacji firmy i nie może być zrealizowany bez przeprowadzenia remontu pomieszczeń, w których zainstalowana będzie nowa linia technologiczna. Przewidywany koszt remontu ze środków własnych wyniesie natomiast 130 tys. zł. W efekcie wkład własny w realizację projektu wyniesie 59 % wartości projektu.
Protestująca spółka nie zgodziła się też z oceną jej zdolności finansowej i operacyjnej do realizacji inwestycji, stwierdzając, że posiada tę zdolność, o czym świadczy to, że projekt jest już realizowany, a zamówiona już linia technologiczna została zadatkowana kwotą 40 tys. EUR.
Kwestionując ocenę przyczynienia się realizowanego projektu do utworzenia nowych miejsc pracy autor protestu wyjaśnił, że zgodnie z założeniami przedstawionymi we wniosku, we wnioskującej firmie utworzono 6 nowych miejsc pracy, a do końca 2009 r. planuje się zatrudnienie jeszcze czterech osób. Powołał się też na fakt zatrudniania osób niepełnosprawnych, szkolenie absolwentów, prowadzenie praktyk dla uczniów, współpracę z firmami zewnętrznymi z regionu świętokrzyskiego, w których nastąpi wzrost zatrudnienia w wyniku wzrostu konkurencyjności produktów wnioskodawcy. Ponadto w 2010 r. spółka planuje utworzenie kolejnego zespołu produkcyjnego liczącego około 10 – 15 osób.
Odnosząc się do oceny merytoryczno-technicznej w części B w zakresie kryterium realizacji projektu w jednej z branż kluczowych dla rozwoju regionu, odwołująca się spółka zakwestionowała nieadekwatność oceny jej działalności w stosunku do znaczenia firmy na mapie gospodarczej K. i województwa […] oraz faktu, że wśród pracowników służby zdrowia w Polsce, K. kojarzone są jako miejsce produkcji najwyższej jakości odzieży zawodowej.
Odnosząc się do szczegółowych sposobów oceny autor protestu podniósł, że nowa linia technologiczna zaplanowana do zakupu będzie jedną z najnowocześniejszych w świecie, przez co przewiduje używanie jej przez minimum 10 lat. O trwałości projektu świadczy też prowadzony remont hali produkcyjnej o wartości 130 tys. zł. O wpływie projektu na sektor przedsiębiorczości w regionie świadczy stała współpraca z kilkoma firmami z regionu świętokrzyskiego, pozyskiwanie tkanin i dodatków od dostawców ze świętokrzyskiego oraz współpraca z Zespołem Szkół Zawodowych Nr […] w K. w zakresie zawodowego kształcenia młodzieży. O promowaniu przez projekt województwa świętokrzyskiego świadczy to, że realizacja projektu umożliwi wnioskodawcy zajęcie czołowej pozycji w Polsce wśród producentów odzieży dla służb ratunkowych oraz poprawi jego konkurencyjność za granicą.
Kwestionując ocenę projektu z punktu widzenia realizacji przez projekt założeń RSI odwołująca się spółka powtórzyła argumenty podane przy omawianiu oceny projektu z punktu widzenia kryterium tworzenia nowych miejsc pracy, poprawy konkurencyjności i wzrostu innowacyjności.
Pismem z dnia 26 października 2009 r. doręczonym J.W w dniu 27 października 2009 r., Departament Funduszy Strukturalnych Urzędu Marszałkowskiego poinformował wnioskodawcę, że Instytucja Zarządzająca w odpowiedzi na protest podtrzymała wcześniejszą decyzję co do liczby punktów uzyskanej przez projekt Spółki "A" w K.
W piśmie tym wyjaśniono, że oceny projektu dokonano na podstawie danych przedstawionych we wniosku oraz w oparciu o obowiązujące przepisy, w szczególności Regulamin konkursu zamkniętego nr 1.1.2 ogłoszonego w ramach Osi Priorytetowej I Działania 1.1 Bezpośrednie wsparcie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 oraz Instrukcję dokonywania oceny punktowej projektu dla części A i B, zamieszczoną w Karcie oceny merytoryczno-technicznej.
W odpowiedzi na zarzut dotyczący kryterium poprawy konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku, instytucja zarządzająca wyjaśniła, że planowana całkowita wartość projektu wynosząca 600.000 zł. nie pozwala uznać, że realizacja projektu o takiej wartości będzie miała wpływ na poprawę konkurencyjności w skali europejskiej. Również wartość eksportu wnioskodawcy wynosząca 2,9 mln. zł nie może być uznana za znaczącą w skali europejskiej.
Odnośnie kryterium wzrostu innowacyjności przedsiębiorstwa wyjaśniono, że na przyznaną punktację wpłynął fakt, że w ramach projektu nie przewidziano ani zakupu patentu, ani prac wyników B+R, co zgodnie z instrukcją dokonywania oceny punktowej jest wymagane do przyznania najwyższej punktacji. Natomiast powołana współpraca z Instytutem Włókiennictwa- Zakład Certyfikacji jest już faktem, a nie przedstawiono żadnych konkretów dotyczących jej kontynuowania.
Nieprzyznanie jakichkolwiek punktów za deklarowany wkład własny projektodawcy, Instytucja Zarządzająca uzasadniła sposobem oceny spełnienia tego kryterium wynikającym z Instrukcji dokonywania oceny projektów. Zgodnie z nią bowiem, 0 punktów przyznaje się za minimalny wymagany wkład własny, bądź wkład własny przewyższający go o mniej niż 5 pkt. Ponieważ wnioskodawca wnioskował o 50% dofinansowania, czyli maksymalny dopuszczalny jego pułap dla małych przedsiębiorstw, to nie mógł uzyskać jakichkolwiek punktów. Natomiast powołany dopiero w proteście zamiar ponoszenia dodatkowych nakładów związanych z projektem, powinien być uwzględniony na etapie składania wniosku, który nie może być później uzupełniany lub poprawiany bez wyraźnego wezwania ze strony Instytucji Zarządzającej, co wynika z § 4 pkt 5 Regulaminu konkursu zamkniętego nr 1.1.2.
Również uzasadniając ocenę projektu z punktu widzenia kryterium zdolności finansowej i operacyjnej do realizacji inwestycji, instytucja zarządzająca powołała się na zapisy wspomnianej Instrukcji. Ponieważ wnioskodawca nie dołączył do wniosku dodatkowych dokumentów potwierdzających jego zdolność finansową do realizacji projektu, Instytucja Zarządzająca oparła swoją ocenę na przedstawionych sprawozdaniach finansowych, z których wynika co najwyżej zasadnicza zdolność finansowa wnioskodawcy do realizacji inwestycji.
Wyjaśniając przyczynę przyznania projektowi tylko 1 punktu przed zważeniem za przyczynianie się do powstania nowych miejsc pracy, Instytucja Zarządzająca wskazała, że w punkcie 26 wniosku jako rezultat projektu wskazano utworzenie w latach 2010 – 2016 sześciu nowych miejsc pracy, podczas gdy zgodnie z Instrukcją, w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw projektom, których realizacji prowadzi do utworzenia od 2 do 8 nowych miejsc pracy przyznaje się tylko 1 punkt przed zważeniem.
Ustosunkowując się do stanowiska wnioskodawcy co do kryteriów części B oceny merytoryczno-technicznej, w piśmie z dnia 26 października 2009 r. poinformowano, że Zarząd Województwa oceniając projekt rozważał, czy będzie on realizowany w branży uznanej za kluczową w Strategii Rozwoju Województwa oraz Regionalnej Strategii Innowacji (np. branża budowlana, produkcja oraz usługi, turystyka, wykorzystanie surowców naturalnych, teleinformatyka, alternatywne źródła energii, rozwój przemysłu maszynowego, metalowego, tworzyw sztucznych, spożywczego, chemicznego) oraz brał pod uwagę:
trwałość projektu (wyposażenie, urządzenie, modernizacja, budowa, maszyna, linia produkcyjna)
wpływ projektu na sektor przedsiębiorczości w regionie (możliwość kooperacji, inne formy współpracy)
wykorzystanie surowców mineralnych
identyfikacje projektu z województwem – promocja.
W oparciu o takie zasady Zarząd Województwa przyznał łącznie 6 punktów na 15 możliwych za realizację projektu w jednej z branż kluczowych dla rozwoju regionu.
Odnosząc się natomiast do kryterium stopnia realizacji przez projekt założeń RSI instytucja zarządzająca wyjaśniła, że przy ocenie brano pod uwagę:
wskaźnik przedsiębiorczości w gminie
wskaźnik bezrobocia w powiecie
strukturę przedsiębiorczości w gminie
efektywność projektu np. ilość tworzonych nowych miejsc pracy w stosunku do nakładów, wartość dodaną, synergię projektu, efekt katalityczny
wpływ na politykę ochrony środowiska
innowacyjny charakter projektu.
Zarząd Województwa przy ocenie opierał się ponadto na następujących danych:
programy, plany i dokumenty strategiczne województwa,
dane statystyczne dotyczące:
poziomu dochodów na 1 mieszkańca gminy/powiatu,
poziomu i struktury bezrobocia w regionie i powiatach,
informacje o sytuacji społecznej mieszkańców województwa, informacje o liczbie podmiotów prowadzących działalność gospodarczą.
W oparciu o powyższe zasady, w wyniku dokonanej oceny Zarząd przyznał łącznie 6 punktów na 15 możliwych z tytułu wskazanego kryterium.
W skardze na powyższą ocenę Zarządu Województwa wyrażoną w informacji z dnia 26 października 2009 r., Spółka "A" w K. nie zgodziła się ze stanowiskiem Instytucji Zarządzającej.
Odnosząc się do kryterium poprawy konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku, skarżąca powtórzyła w/w argumenty zawarte w jej proteście oraz dodatkowo zauważyła, że w Instrukcji dokonywania oceny punktowej nie ma mowy o tym, jaka powinna być wartość przychodów z eksportu w skali obrotów europejskich, by projekt otrzymał 4 pkt przed zważeniem oraz jaka wartość projektu miałaby wpływ na poprawę konkurencyjności przedsiębiorstwa w tej skali, w związku z czym stanowisko uznające wartość eksportu w wysokości 2,9 mln zł za nieznaczącą i wartość projektu wynoszącą 600.000 zł za nie mające wpływu na poprawę konkurencyjności w skali obrotów europejskich – nie ma żadnych podstaw.
Skarżąca spółka zarzuciła też, że w części B oceny merytoryczno-technicznej Instytucja Zarządzająca nie podała uzasadnienia przyznanej ilości punktów, a jedynie kryteria oceny.
Co do kryterium realizacji projektu w jednej z branż kluczowych dla rozwoju regionu skarżąca zauważyła, że spośród elementów związanych z realizacją projektu spełnia wymogi:
1. trwałości projektu, bo przedmiotem projektu jest linia produkcyjna,
2. wpływu projektu na sektor przedsiębiorczości w regionie, bo spółka Wojdak współpracuje na stałe z kilkoma firmami z regionu świętokrzyskiego oraz korzysta z dostaw tkanin i dodatków od firm z tego samego regionu i realizacja projektu pozwoli na zwiększenie zleceń produkcyjnych i zamówień dla tych kontrahentów. Ponadto skarżąca Spółka poszerzy współpracę w zakresie kształcenia zawodowego młodzieży z Zespołem Szkół Zawodowych w K.,
3. identyfikacji projektu z województwem, bo K. to ośrodek produkcji odzieży dla służby zdrowia i służb ratownictwa medycznego, a realizacja projektu umożliwi zajęcie czołowej pozycji w Polsce w tej branży.
Odnośnie kryterium stopnia realizacji przez projekt założeń RSI skarżąca spółka stwierdziła, że spośród elementów związanych z realizacją projektu spełnia wymogi dotyczące:
1. wskaźnika bezrobocia w powiecie, bo nie uwzględniono, że około 50 % zatrud-
nionych w firmie pochodzi z obszarów wiejskich powiatu kieleckiego,
2. efektywności projektu, ilości tworzonych nowych miejsc pracy w stosunku do nakładów, bo koszt utworzenia nowych miejsc pracy będzie niski,
3. innowacyjnego charakteru projektu, bo w punktach D10, D12 i F3 wniosku opisane zostały elementy innowacyjności projektu, która to innowacyjność została potwierdzona również przez Naczelną Organizację Techniczną.
W odpowiedzi na skargę Zarząd Województwa wniósł o jej oddalenie w całości i odniósł się do zarzutów w niej wskazanych.
Odnośnie własnego stwierdzenia, że 2,9 mln zł nie jest wartością, którą można uznać za znacząca w skali obrotów europejskich, autor odpowiedzi na skargę wyjaśnił, że taki pogląd został oparty na informacjach zawartych w kwartalniku Głównego Urzędu Statystycznego o wartości globalnego eksportu do krajów europejskich w poszczególnych grupach towarów. Ponieważ wartość eksportu wyrobów włókienniczych i odzieży do krajów Unii Europejskiej w roku 2008 wyniosła 11,8 mld zł, to wartość eksportu skarżącej spółki stanowiąca zaledwie 0,02 % tego eksportu nie mogła być uznana za znaczącą. Również wartość projektu wynosząca 600 tys. zł w sytuacji, gdy dla średnich przedsiębiorstw możliwe jest uzyskanie dofinansowania o wartości prawie 4 mln zł, (co mając na uwadze dopuszczalną, 50 % intensywność pomocy oznacza, że wartość projektu w przypadku maksymalnego dofinansowania powinna wynieść przynajmniej 8 mln zł) – świadczy o ograniczonym wpływie projektu na poprawę konkurencyjności.
Organ wyjaśnił też, za jakie elementy projektu zostały mu przyznane punkty w czasie oceny merytoryczno-technicznej w części B oraz dlaczego nie zostały one przyznane za niektóre z pozostałych powoływanych przez spółkę elementów.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach zważył, co następuje:
Skarga jest zasadna, w znacznej części z przyczyn w niej wskazanych.
Możliwość kontroli sądowo-administracyjnej oceny projektów zgłaszanych do dofinansowania w ramach regionalnych programów operacyjnych realizujących cele zawarte w narodowej strategii spójności i strategiach rozwoju, została wprowadzona z dniem 20 grudnia 2008 r. na podstawie ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (Dz.U.08.216.1370). W wyniku tej nowelizacji, do ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, zwanej dalej ustawą (Dz. U. Nr 227/06 poz. 1658 ze zm.) dodano między innymi artykuły 30c – 30e. W przepisach tych przewidziano możliwość wniesienia przez wnioskodawcę, którego projekt został oceniony negatywnie, a następnie podlegał procedurze odwoławczej przewidzianej w systemie realizacji programu operacyjnego, która również dała wynik negatywny – skargi do sądu administracyjnego na zasadach określonych w ustawie.
Stosownie do treści art. 30 c ust. 1 w zw. z art. 30 g ustawy przedmiotem kontroli sądu administracyjnego jest informacja otrzymywana przez wnioskodawcę dotycząca negatywnego wyniku procedury odwoławczej, która to informacja nie jest decyzją administracyjną. Kontrola sądowoadministracyjna sprawowana jest zgodnie z art. 3 § 3 p.p.s.a., według którego sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach. Sądowa kontrola legalności zaskarżonego aktu sprawowana jest przy tym w granicach sprawy, lecz sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 p.p.s.a. w zw. z art. 30e ustawy). Zgodnie z art. 30c ust. 3 ustawy, w wyniku rozpatrzenia skargi sąd może:
1) uwzględnić skargę, stwierdzając, że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo, przekazując jednocześnie sprawę do ponownego rozpatrzenia przez właściwą instytucję zarządzającą lub pośredniczącą;
2) oddalić skargę w przypadku jej nieuwzględnienia;
3) umorzyć postępowanie w sprawie, jeżeli z jakichkolwiek względów jest ono bezprzedmiotowe.
Przed przystąpieniem do merytorycznej kontroli we wskazanym zakresie, obowiązkiem sądu jest zbadanie warunków formalnych dopuszczalności skargi, określonych w art. 30c ust. 2 ustawy. Zgodnie z tym przepisem natomiast, skarga jest wnoszona przez wnioskodawcę w terminie 14 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w art. 30b ust. 4 (tj. pisemnej informacji o wynikach procedury odwoławczej przewidzianej w systemie realizacji programu operacyjnego wraz z pouczeniem o możliwości wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego), bezpośrednio do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego wraz z kompletną dokumentacją w sprawie, obejmującą wniosek o dofinansowanie wraz z informacją w przedmiocie oceny projektu, kopie wniesionych środków odwoławczych oraz informacji, o której mowa w art. 30b ust. 4, tj. informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej. Skarga podlega opłacie sądowej.
Na gruncie niniejszej sprawy, oprócz cytowanej ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju zastosowanie znajdują:
– Regulamin konkursu zamkniętego nr 1.1.2. ogłaszanego w ramach Osi Priorytetowej I Działania 1.1 Bezpośrednie wsparcie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007 – 2013 (załącznik nr 1 do uchwały nr […] Zarządu Województwa z dnia […]),
– Kryteria wyboru projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007 – 2013 (załącznik do Szczegółowego opisu osi priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007 – 2013, przyjętego uchwałą Zarządu Województwa z dnia […] nr […]).
Z akt niniejszej sprawy jednoznacznie wynika, iż Spółka "A" w K. złożyła skargę w ustawowym terminie, po wyczerpaniu środków odwoławczych i otrzymaniu informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej, jak również załączyła do skargi wymaganą dokumentację oraz uiściła stosowny wpis sądowy.
Tym samym, wobec spełnienia wszystkich ustawowych wymogów, przedmiotowa skarga mogła być przedmiotem merytorycznej kontroli. Określając zakres tej kontroli wynikający z treści cytowanego art. 30 c ust. 3 ustawy, należy pamiętać, że sąd administracyjny nie jest uprawniony do przyznania określonej liczby punktów ocenianemu projektowi, a może jedynie – stwierdzając że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo – przekazać sprawę instytucji zarządzającej do ponownego rozpatrzenia, a więc do ponownej oceny wniosku, przy czym instytucja ta będzie związana oceną prawną wyrażoną w prawomocnym wyroku (art. 153 ustawy p.p.s.a. w zw. z art. 30e ustawy).
Zgodnie z art. 37 ustawy do postępowania w zakresie ubiegania się oraz udzielania dofinansowania na podstawie ustawy ze środków pochodzących z budżetu państwa lub ze środków zagranicznych nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego. Konsekwencją takiej regulacji jest powstanie wątpliwości co do tego, jakie zasady należy stosować do procedury odwoławczej, w zakresie nieuregulowanym w systemie realizacji programu operacyjnego. Należy bowiem zauważyć, że ani przepisy ustawy, ani też system realizacji programu operacyjnego (tj. – zgodnie z art. 5 pkt 11 ustawy – zasady i procedury obowiązujące instytucje uczestniczące w realizacji strategii rozwoju oraz programów, obejmujące zarządzanie, monitoring, ewaluację, kontrolę i sprawozdawczość oraz sposób koordynacji działań tych instytucji, a także określające środki odwoławcze przysługujące wnioskodawcy w trakcie naboru projektów, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 3) w części określającej – stosownie do treści art. 30b ust. 1 ustawy – środki odwoławcze, nie zawiera kompletnej regulacji dotyczącej sposobu rozpatrywania przysługujących stronom środków odwoławczych, a także sposobu uzewnętrzniania podjętego rozstrzygnięcia. Art. 30b ust. 3, 4 i 5 ustawy przewiduje bowiem jedynie: szczególne reguły dotyczące wyłączenia osób, które na jakimkolwiek etapie dokonywały czynności związanych z określonym projektem, obowiązek poinformowania wnioskodawcy na piśmie o wynikach procedury odwoławczej przewidzianej w systemie realizacji programu operacyjnego oraz wyjaśnia, kiedy środki odwoławcze nie podlegają rozpatrzeniu. Regulamin konkursu zamkniętego nr 1.1.2 ogłoszonego w ramach Osi Priorytetowej I Działania 1.1 Bezpośrednie wsparcie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw "Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013", przyjęty przez Zarząd Województwa uchwałą Nr […] z dnia […], w § 5 ust. 6, 7 i 8 ogranicza się natomiast jedynie do stwierdzenia, że "Instytucja Zarządzająca RPOWŚ na lata 2007-2013, która wydała decyzję w sprawie negatywnego rozpatrzenia wniosku o dofinansowanie, rozpatruje protest. W przypadku uznania protestu za zasadny, wniosek o dofinansowanie podlega powtórnemu rozpatrzeniu. Informacja o wyniku rozpatrzenia protestu zostaje przekazana niezwłocznie beneficjentowi. Jeżeli Instytucja Zarządzająca RPOWŚ na lata 2007-2013 uzna, że protest nie jest zasadny informuje Beneficjenta o przysługującym prawie złożenia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego".
W tej sytuacji do kwestii sposobu rozpatrywania protestu można podejść w ten sposób, że skoro w istocie przewiduje się jedynie możliwość odwołania bez ustano-wienia procedury, to należy przyjąć, że protest musi być rozpatrzony. Rozpatrzenie zaś jakiejkolwiek kwestii to zawsze w myśl wykładni językowej poddanie zarzutów odwołania ocenie z punktu widzenia ich zasadności (por. wyrok WSA w Olsztynie z dnia 27 sierpnia 2009 r., I SA/Ol 523/09).
Przenosząc takie rozważania na grunt niniejszej sprawy należy zauważyć, że na podstawie treści informacji instytucji zarządzającej z dnia 26 października 2009 r. nie da się przyjąć, aby w rozpoznawanej sprawie zarzuty protestu dotyczące kryteriów określonych w części B oceny merytoryczno-technicznej, zostały poddane jakiejkolwiek analizie, oraz tym bardziej, aby wyniki tej oceny zostały komukolwiek, w tym zwłaszcza wnioskodawcy przedstawione. Z treści tej informacji wynika bowiem, że instytucja zarządzająca ograniczyła się jedynie do wiernego powtórzenia w nieco zmienionym układzie graficznym Instrukcji dokonywania oceny punktowej projektu dla części B, stanowiącej część Karty oceny merytoryczno-technicznej wniosku o dofinansowanie projektu w ramach RPOWŚ 2007-2010, będącej załącznikiem do powołanego wyżej Regulaminu konkursu zamkniętego nr 1.1.2 (§ 6 pkt 2 lit. g) oraz do skonkludowania, że "w oparciu o powyższe zasady, w wyniku dokonanej oceny Zarząd przyznał łącznie po 6 punktów na 15 możliwych", w wypadku pierwszego i drugiego kryterium części B oceny merytoryczno-technicznej tj. realizacji projektu w jednej z branż kluczowych dla rozwoju regionu i stopnia realizacji przez projekt założeń RSI.
W takiej sytuacji wnoszący protest pozostał bez odpowiedzi na zarzuty. Można by wręcz stwierdzić, że tym samym jego protest w istocie nie został w tej części rozpatrzony, co powoduje, że formalnie przyznana ustawą możliwość odwołania była, w tym przypadku, czysto iluzoryczna. Ponadto, brak jakiegokolwiek uzasadnienia stanowiska zajętego przez instytucję zarządzającą wobec podniesionych zarzutów, uniemożliwia w istocie kontrolę sądową tego stanowiska. Do podniesionych w proteście zarzutów należało się odnieść tym bardziej, że wnioskodawca zakwestionował przyznanie mu tylko 6 punktów na 15 możliwych do uzyskania z tytułu realizacji projektu w jednej z branż kluczowych dla rozwoju regionu, wskazując na okoliczności świadczące o spełnieniu przez jego projekt trzech spośród czterech elementów związanych z realizacją projektu, branych pod uwagę przy ocenie projektu przez Zarząd Województwa według tego kryterium, zgodnie z Instrukcją dokonywania oceny punktowej projektu dla części B.
To samo dotyczy argumentów przytoczonych w proteście, odnoszących się do przyznania przedmiotowemu projektowi również tylko 6 punktów na 15 możliwych do uzyskania z tytułu realizacji przez projekt założeń Regionalnej Strategii Innowacyjności. W ramach tego kryterium wnioskodawca powołał się na spełnienie przez jego projekt trzech spośród sześciu elementów branych pod uwagę przy ocenie, tj. efektywności projektu, jego wpływu na politykę ochrony środowiska oraz innowacyjnego charakteru projektu. Przedstawione w proteście argumenty, w kontekście wszystkich sposobów oceny wynikających z Instrukcji dokonywania oceny punktowej projektu dla części B odnośnie obu kryteriów oceny, wymagały szczegółowego odniesienia się do argumentów wskazanych w proteście i wyjaśnienia, dlaczego zdaniem instytucji zarządzającej projekt nie zasługiwał na wyższą punktację.
Należy też pamiętać, że obowiązkiem Instytucji Zarządzającej było odniesienie się również do wszystkich pozostałych przytoczonych w Instrukcji dokonywania oceny punktowej elementów związanych z realizacją projektu. Z instrukcji tej wynika bowiem, że wszystkie te elementy są obligatoryjnie brane pod uwagę przy ocenie projektu przez Zarząd Województwa, co wynika ze stanowczego sformułowania Instrukcji "Zarząd Województwa bierze pod uwagę" i "przy ocenie projektu brane są pod uwagę". Odmienne postępowanie Instytucji Zarządzającej podważa sens składania środków odwoławczych i stawia pod znakiem zapytania gwarancje wynikające z przewidzianej ustawą możliwości wniesienia protestu, tj. umożliwienie usunięcia błędów, omyłek i innych uchybień popełnionych w toku kontroli wniosku. Przewidziana przez ustawodawcę droga odwoławcza musi być bowiem pojmowana w kontekście efektywnego prawa do uruchomienia kontroli podjętych rozstrzygnięć. Instytucja zarządzająca ma zatem nie tylko obowiązek stworzyć odpowiedni środek odwoławczy, ale również uregulować go w taki sposób, by wnioskodawca mógł rzeczywiście uruchomić kontrolę jej rozstrzygnięć.
Należy w tym miejscu również wyjaśnić, że wskazane braki zaskarżonej informacji nie mogły być uzupełnione w odpowiedzi na skargę, poprzez zamieszczenie dopiero w niej rozważań i ocen, które powinna zawierać informacja zgodnie z przytoczonym wyżej poglądem dotyczącym istoty i zakresu rozpoznania przez Instytucję Zarządzającą środków odwoławczych przewidzianych w systemie realizacji programu operacyjnego. Zgodnie bowiem z niekwestionowanymi poglądami wyrażanymi w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych, w odpowiedzi na skargę organ winien się odnieść do podniesionych w niej zarzutów, a nie dokonywać brakujących ustaleń faktycznych i rozważań (por. wyrok NSA z dnia 27 kwietnia 1992 r. III SA 1838/91 ONSA 2/92 poz. 45, wyroki WSA w Warszawie z dnia: 15 kwietnia 2005 r. VI SA/Wa 1357/04, 4 września 2007 r. IV SA/Wa 594/07, 19 maja 2008 r. V SA/Wa 156/08, 10 czerwca 2008 r. V SA/Wa 247/08).
Odnosząc się do jedynego zarzutu skargi dotyczącego części A oceny merytoryczno-technicznej, należy podzielić pogląd skarżącej spółki co do niezgodności oceny projektu według kryterium poprawy konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku, z Instrukcją dokonywania oceny punktowej projektu.
W informacji z dnia 26 października 2009 r. Instytucja Zarządzająca wyraziła pogląd, że wartość eksportu wnioskodawcy wynosząca 2,9 mln. zł nie może być uznana za znaczącą w skali europejskiej. Z sformułowań tych nie wynika, jakie porównawcze kryteria i wartości eksportu organ wziął pod uwagę przy swojej ocenie. Podał je dopiero w odpowiedzi na skargę, co – jak to wyżej wyjaśniono – jest spóźnione. Pomijając jednak nawet tę wadliwość należy zauważyć, że porównywanie wartości obrotów skarżącej spółki w eksporcie, z wartością całego polskiego eksportu wyrobów włókienniczych i odzieży do krajów Unii Europejskiej jest wadliwe przez nieadekwatność porównywanych wielkości. Ponieważ działalność produkcyjna skarżącej spółki dotyczy wąskiego, wysoko wyspecjalizowanego segmentu rynku wyrobów włókienniczych (tj. tylko produkcji odzieży dla służby zdrowia i służb ratownictwa medycznego), to porównywanie wartości eksportu tego rodzaju wyrobów z całym polskim eksportem wyrobów włókienniczych i odzieży, nie może w żadnym razie służyć ocenie konkurencyjności przedmiotowego projektu. Ponadto należy zauważyć, że sposoby oceny projektów z punktu widzenia kryterium konkurencyjności ustalone w Instrukcji dokonywania oceny punktowej projektu, nie posługują się parametrem skali konkurencyjności na danym rynku, a ściślej skali poprawy tej konkurencyjności. To poprawa bowiem konkurencyjności, a nie jej istnienie w okresie poprzedzającym wdrożenie projektu, stanowi zasadnicze kryterium oceny projektu w omawianym zakresie. Tymczasem ze stanowiska Instytucji Zarządzającej, w którym porównano dotychczasową wartość eksportu skarżącej spółki w 2008 r. zdaje się wynikać, że przesądzająca dla oceny tego kryterium nie jest poprawa konkurencyjności na danym rynku, ale jej istnienie. Przy takim niedopuszczalnym poglądzie okazałoby się, że wysoką ocenę mógłby uzyskać projekt, który wprawdzie nie poprawia w żaden sposób konkurencyjności danego przedsiębiorstwa na rynku europejskim, ale został zgłoszony przez przedsiębiorstwo, które ma znaczący udział w eksporcie w danej branży.
Brak w Instrukcji parametru skali poprawy konkurencyjności przedsiębiorstwa przez dany projekt nie oznacza oczywiście, że skala ta nie ma znaczenia. Brak określenia jednak w instrukcji ścisłych sposobów oceny projektu w tym zakresie powoduje, że ocena Instytucji Zarządzającej, z konieczności zbliżona w swym charakterze do instytucji uznania administracyjnego, wymaga należytego uzasadnienia zajętego stanowiska i szczegółowego wyjaśnienia, z jakich powodów projektowi przyznano taką, a nie inną liczbę punktów. Instytucja Zarządzająca ma też obowiązek rozważenia wszelkich okoliczności niezbędnych do podjęcia prawidłowego rozstrzygnięcia. Wszystko to ma na celu rozdzielenie funduszy na dofinansowanie określonych projektów w taki sposób, aby dotarły one do podmiotów, których przedsięwzięcia oddziaływują pod względem konkurencyjności w jak najszerszym zakresie terytorialnym, wykazują duży stopień innowacyjności, wywierając zarazem wpływ na jak największą ilość polityk horyzontalnych Unii Europejskiej.
Jednocześnie wskazania wymaga, iż przepis art. 25 pkt 1 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju podkreśla, iż realizacja programu operacyjnego powinna być prawidłowa. Z kolei art. 26 ust. 1 pkt 1 tej ustawy stanowi, iż do zadań instytucji zarządzającej należy w szczególności wypełnianie obowiązków wynikających z art. 60 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 (Dz.U. UE L. z 2006r. nr 210, str. 25 ze zm.) Jak wynika z powołanego przepisu art. 60 rozporządzenia nr 1083/2006 instytucja zarządzająca odpowiada za zarządzanie programami operacyjnymi i ich realizację zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami, a w szczególności za zapewnienie, że operacje są wybierane do finansowania zgodnie z kryteriami mającymi zastosowanie do programu operacyjnego oraz że spełniają one mające zastosowanie zasady wspólnotowe i krajowe przez cały okres ich realizacji.
Uwzględniając powyższe rozważania Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach przyjął, że ocena projektu skarżącego została przeprowadzona w sposób naruszający prawo, co w myśl art. 30c ust. 3 pkt 1 ustawy spowodowało uwzględnienie skargi i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia Zarządowi Województwa .
Rozpoznając sprawę ponownie w zakresie dotyczącym oceny projektu skarżącego w części B oraz we wskazanym wyżej zakresie w części A, instytucja zarządzająca, mając na względzie poczynione wyżej uwagi, przeprowadzi stosowne postępowanie, rozpatrując szczegółowo wszystkie zarzuty podniesione w proteście Spółki "A" w K. Organ będzie miał przy tym na uwadze konieczność szczegółowego i przekonującego uzasadnienia podjętego w ten sposób rozstrzygnięcia.