III SA/Wa 596/09 – Postanowienie WSA w Warszawie


Sygnatura:
6118 Egzekucja świadczeń pieniężnych
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Sygn. powiązane: IIFZ 177/09
Skarżony organ:
Minister Finansów
Data:
2009-04-03
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Ustanowiono adwokata
Sędziowie:
Krystyna Chustecka /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Chustecka po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 lutego 2010 r. wniosku A. K. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi A. K. na postanowienie Ministra Finansów z dnia […] grudnia 2008 r. nr […] w przedmiocie oddalenia skargi na czynność egzekucyjną postanawia: – przyznać prawo pomocy w zakresie całkowitym, tj. zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata –

Uzasadnienie wyroku

Pismem z 26 października 2009 r. A. K. (dalej – "Skarżąca") wniosła o zwolnienie z opłaty kancelaryjnej, z powodu złej sytuacji materialnej. Wyjaśniła, iż ma na utrzymaniu dwoje dorosłych dzieci, które kontynuują naukę oraz schorowanego męża pobierającego świadczenie rentowe z ZUS. Skarżąca osiąga dochód w wysokości 1.100 zł brutto. Wskazała ponadto, że poniosła już opłatę w wysokości 100 zł związaną ze sprawą i w jej przekonaniu, w tej kwocie mieści się koszt sporządzenia uzasadnienia. Stwierdziła również, iż płaci podatki na utrzymanie wymiaru sprawiedliwości.
Pismem z 3 listopada 2009 r. Referendarz sądowy wezwał skarżącą do złożenia wniosku na urzędowym formularzu PPF, a także do nadesłania dokumentów dotyczących jej sytuacji finansowej.
W odpowiedzi Skarżąca wniosła na urzędowym formularzu o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata.
W uzasadnieniu wskazała, iż prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem i dwoma dorosłymi synami. Łączny miesięczny dochód brutto rodziny Skarżącej wynosi 2.017 zł i jest osiągany przez męża z tytułu renty i umowy pracę. Z jego dochodów utrzymywana jest cała 4 – osobowa rodzina oraz pokrywane są koszty stałe tj. czynsz najmu, światło, gaz, telefon oraz potrzeby życiowe każdego z członków rodziny. Dochód brutto na jedną osobę wynosi 504,27 zł brutto (361 zł netto). Koszty miesięczne leczenia męża Skarżącej wynoszą 150 zł. Po dokonaniu podstawowych opłat, na utrzymanie rodziny pozostaje kwota 699,38 zł miesięcznie.
W oświadczeniu o stanie majątkowym Skarżąca wskazała, że nie posiada żadnego majątku poza mieszkaniem spółdzielczym lokatorskim o pow. 42,5 m-. Nie posiada oszczędności, ani przedmiotów wartościowych. Członkowie jej rodziny również nie posiadają majątku. Do wniosku Skarżąca załączyła świadectwo pracy, kopię umowy o pracę na czas próbny męża, orzeczenie o niezdolności od pracy męża, fakturę za leki.
W piśmie złączonym do wniosku Skarżąca wyjaśniła, że nie posiada rachunku bankowego, z kolei nadesłanie zeznania za 2008 r. uznała za zbędne, gdyż jej sytuacja materialna i rodzinna uległa radykalnej zamianie.
Mając tak przedstawiony stan faktyczny Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie postanowieniem z 8 grudnia 2009 r. przyznał skarżącej prawo pomocy w zakresie ustanowienia adwokata oraz odmówił przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
We wniesionym w terminie sprzeciwie Skarżąca ponownie powołała się na swoją trudną sytuację materialną, podniosła, iż jej rodzina żyje "na mniej niż skromnym poziomie przeciętnej polskiej rodziny". Do sprzeciwu dołączyła zeznanie podatkowe PIT-37 za 2008r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zważył co następuje:
W myśl art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) dalej p.p.s.a., w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, postanowienie przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Skuteczne wniesienie sprzeciwu powoduje więc usunięcie z obrotu prawnego wcześniejszego orzeczenia.
Zgodnie z art. 245 § 1 p.p.s.a stronie może być przyznane prawo pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Przyznanie stronie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego. Warunkiem przyznania osobie fizycznej prawa pomocy w zakresie całkowitym, jest zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a, wykazanie przez tę osobę, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.
Jak się podkreśla w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (por. postanowienie z dnia 30 listopada 2005 r., sygn. akt II FZ 781/05) stwierdzenie wystąpienia przesłanek uzasadniających przyznanie prawa pomocy wymaga zestawienia wysokości środków, jakimi strona dysponuje z wysokością kosztów, do których poniesienia zobowiązana jest na danym etapie postępowania. Ciężar wykazania, tj. – przyjmując za Słownikiem języka polskiego (pod redakcją naukową prof. M. Szymczaka, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2002, t. III, str. 749) – udowodnienia, czy też przedstawienia w sposób przekonywający – tych przesłanek spoczywa na stronie skarżącej. Ocena przytoczonych przez nią okoliczności należy natomiast do Sądu (por. postanowienie NSA z dnia 14 lutego 2005 r., sygn. akt FZ 760/04).
Skarżąca wskazała, że znajduje się w bardzo trudnej sytuacji materialnej, która uniemożliwia jej ponoszenie kosztów związanych z postępowaniem przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie.
Dokonując oceny danych zawartych we wniosku oraz na podstawie akt sprawy uznać należy, iż Skarżąca wykazała, iż jej sytuacja majątkowa daje podstawy do przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym, tj. również w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. W szczególności wskazać należy na fakt, że jej mąż uzyskuje dochód z tytułu umowy o pracę w wysokości 1.276 zł oraz z tytułu renty w wysokości 741 zł, natomiast Skarżąca od listopada 2009r. pozostaje bez pracy. We wniosku o przyznanie prawa pomocy wyjaśniła, iż dochód brutto na jedną osobę w rodzinie wynosi 504,27 zł, oraz że miesięczne leczenie męża kosztuje ok. 150 zł, co stanowi duże obciążenie budżetu domowego. Podniosła, że po opłaceniu wszystkich rachunków pozostaje jej kwota 699,38 zł, co stanowi podstawę utrzymanie czteroosobowej rodziny.
Mając na uwadze powołane regulacje prawne i wynikające z nich zasady, jakimi należy kierować się rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy, wysokość kosztów sądowych, które na obecnym etapie postępowania stanowi opłata kancelaryjna oraz ewentualnie wpis od skargi kasacyjnej (tj. łącznie kwota 200 złotych) jak i stan faktyczny sprawy, zasadne jest przyznanie stronie skarżącej prawa pomocy we wnioskowanym zakresie tj. w zakresie całkowitym, bowiem, w ocenie Sądu, Skarżąca wykazała, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania..
Z tej przyczyny, na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a. w związku z art. 245 § 2 p.p.s.a. oraz art. 260 p.p.s.a., postanowiono jak w sentencji.