Sygnatura:
6050 Obowiązek meldunkowy
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Wojewoda
Data:
2009-09-17
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Odmówiono przyznania prawa pomocy
Sędziowie:
Aneta Żak /przewodniczący sprawozdawca/
Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie – Aneta Żak po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2009 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku W. K. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi W. K. na decyzję Wojewody […]. z dnia […] lipca 2009 r., nr […] w przedmiocie wymeldowania postanawia odmówić przyznania prawa pomocy.
Uzasadnienie: Wnioskiem z dnia 29 września 2009 r., złożonym na urzędowym formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy (PPF), skarżący W. K. wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata w sprawie zainicjowanej jego skargą na decyzję Wojewody […]. z dnia […] lipca 2009 r. w przedmiocie wymeldowania z pobytu stałego. W oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach skarżący wskazał, ze prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, nie posiada żadnego źródła dochodu, majątku ani oszczędności i obecnie odbywa przeszkolenie w związku z powrotem do zawodu lekarza w ramach którego nie jest mu wypłacane wynagrodzenie. Do wniosku skarżący załączył kopię decyzji Starosty P. z dnia […] czerwca 2008 r. o utracie przez skarżącego z dniem 16 marca 2008 r. statusu osoby bezrobotnej, kopię skierowania na przeszkolenie wydanego przez Okręgową Radę Lekarską w W. w dniu […] kwietnia 2006 r., zaświadczenie o odbyciu przeszkolenia w zakresie różnych dziedzin medycyny oraz kopię legitymacji ubezpieczeniowej, z której wynika, że od dnia 24 kwietnia 2007 r. do chwili obecnej uprawnienie skarżącego do świadczeń lekarskich poświadcza Powiatowy Urząd Pracy w P.
Wątpliwości odnoszące się do sytuacji majątkowej wnioskodawcy uzasadniały wezwanie go w trybie art. 255 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), dalej: p.p.s.a., do uzupełnienia złożonego wniosku w wyznaczonym, 7-dniowym terminie, m.in. poprzez: 1) przedłożenie wyciągów ze wszystkich posiadanych przez skarżącego rachunków bankowych i lokat, na których gromadzone są środki pieniężne, w tym kont i lokat dewizowych, 2) podanie źródeł czerpania przez skarżącego środków na bieżące utrzymanie się, 3) przedstawienie informacji o wykonywaniu przez wnioskodawcę jakiejkolwiek pracy zarobkowej (także o charakterze dorywczym), 4) wyjaśnienie, gdzie skarżący obecnie mieszka, jaki ma tytuł prawny do zajmowanego lokalu oraz jakie ponosi z tego tytułu wydatki, 5) przedstawienie oświadczenia odnośnie do zarejestrowanych na wnioskodawcę pojazdach mechanicznych (podania ich marki, modelu, roku produkcji oraz aktualnej wartości), 6) złożenie oświadczenia, czy skarżący korzysta z pomocy społecznej lub ubiega się o taką pomoc. Wezwanie do złożenia dodatkowych oświadczeń oraz przedłożenia dokumentów źródłowych dotyczących aktualnego stanu majątkowego skarżącego zostało doręczone stronie w dniu 19 października 2009 r.(k. 35). Wezwanie to do dnia rozpoznania wniosku o prawo pomocy pozostało bez odpowiedzi.
Mając powyższe na uwadze zważono, co następuje:
W. K. wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych, a także o ustanowienie pełnomocnika procesowego (adwokata), a zatem rozpoznawany wniosek dotyczy przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym (art. 245 § 2 p.p.s.a.). Warunkiem przyznania osobie fizycznej prawa pomocy w takim zakresie jest wykazanie przez wnioskodawcę, że nie jest on w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a.). Z powołanego przepisu wynika więc, że ciężar wykazania przesłanek uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa na wnioskodawcy. W interesie osoby ubiegającej się o przyznanie prawa pomocy leży zatem przedłożenie wszelkich dokumentów źródłowych oraz przytoczenie wszelkich okoliczności przemawiających za pozytywnym rozpoznaniem wniosku. Od obowiązku pełnego, rzetelnego przestawienia swojej sytuacji materialnej nie zwalnia wnioskodawcy przewidziana w art. 255 p.p.s.a. możliwość wezwania przez sąd do złożenia dodatkowych oświadczeń lub przedłożenia dokumentów źródłowych dotyczących stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego wnioskodawcy. Zadaniem referendarza sądowego lub Sądu rozpoznającego wniosek o przyznanie prawa pomocy jest bowiem ocena oświadczeń złożonych przez wnioskodawcę i ich weryfikacja w oparciu o doświadczenie życiowe, z uwzględnieniem zasad logicznego rozumowania, nie należy natomiast do ich zadań prowadzenia dochodzenia co do faktycznego stanu majątkowego wnioskodawcy (postanowienie NSA z 10 maja 2004 r., sygn. FZ 18/04).
W złożonym wniosku o prawo pomocy skarżący wskazał, że prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, nie posiada żadnego majątku, przedmiotów wartościowych, oszczędności ani źródeł dochodów. Na tle złożonych przez skarżącego oświadczeń powstały zasadnicze wątpliwości odnoszące się do źródeł czerpania przez skarżącego środków niezbędnych do ponoszenia kosztów jego bieżącego utrzymania. Skarżący, wezwany w trybie art. 255 p.p.s.a. do złożenia dodatkowych oświadczeń odnośnie do swojej aktualnej kondycji finansowej, wątpliwości tych nie wyjaśnił. Skarżący nie podał zarazem przyczyn, z powodu których uchylił się od wypełnienia obowiązku nałożonego na mocy skierowanego do niej wezwania sądowego. Powyższe zaniechanie skarżącego skutkuje brakiem możliwości dokonania prawidłowej oceny jego sytuacji majątkowej. Należy bowiem stwierdzić, że o konieczności uwzględnienia złożonego wniosku o prawo pomocy nie może przesądzać powoływanie się przez skarżącego na odbywanie przeszkolenia w związku ze stwierdzeniem przerwy w wykonywaniu zawodu lekarza, podczas którego skarżącemu nie przysługuje wynagrodzenie, skoro z dokumentów załączonych do rozpoznawanego wniosku wynika, że przeszkolenia w zakresie poszczególnych dziedzin medycyny skarżący odbył w latach 2006-2008, zaś ostatnie z zaliczonych przez skarżącego szkoleń zakończyło się prawie rok przed wystąpieniem ze skargą do sądu, tj. 30 października 2008 r. Fakt, że uprawnienie skarżącego do świadczeń leczniczych aktualnie poświadcza właściwy Urząd Pracy również nie może stanowić okoliczności decydującej przy rozstrzyganiu w sprawie złożonego wniosku. Pozostawanie bez pracy nie stanowi nadzwyczajnej okoliczności uniemożliwiającej stronie ponoszenie kosztów postępowania, okoliczność ta nie wyklucza bowiem posiadania przez skarżącego oszczędności lub majątku, który generuje dochód wystarczający na pokrycie tak bieżących kosztów utrzymania skarżącego, jak i kosztów wszczętego przez stronę postępowania sądowego.
Należy bowiem podkreślić, że udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno sprowadzać się do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście obiektywnie niemożliwe. Prawo pomocy jest instytucją skierowaną do osób, które wykazały w sposób nie budzący wątpliwości, że znajdują się w ubóstwie, a zatem nie są stanie – z uwagi na wiek, stan zdrowia, trudną sytuacje rodzinną – zdobyć środki finansowe na pokrycie kosztów swojego udziału w postępowaniu sądowym. Skoro zatem skarżący nie złożył wyjaśnień odnośnie do swojej aktualnej kondycji finansowej i zdolności płatniczych, to w konsekwencji uniemożliwił ustalenie, czy spełnia przesłanki przyznania prawa pomocy. Brak możliwości ustalenia sytuacji majątkowej wnioskodawcy, wynikający z uchylenia się od przedłożenia na sądowe wezwanie informacji o swojej sytuacji bytowej, również w świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego uzasadnia odmowę przyznania prawa pomocy (zob. postanowienia NSA z dnia 27 czerwca 2005 r., I OZ 619/05 czy postanowienie z dnia 4 marca 2005 r., sygn. akt I OZ 6/05). Uchylenie się strony od obowiązków nałożonych w toku postępowania o przyznanie prawa pomocy jest przeszkodą wykluczającą uprawdopodobnienie wskazanych we wniosku okoliczności, a w konsekwencji wykluczającą przyznanie prawa pomocy. Dopiero bowiem po otrzymaniu i zapoznaniu się z treścią dokumentów i oświadczeń złożonych w trybie art. 255 p.p.s.a. Sąd może wydać prawidłowe orzeczenie co do przyznania bądź też odmowy przyznania prawa pomocy (postanowienie NSA z dnia 19 stycznia 2005 r., OZ 1115/04, niepubl.).
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 i art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a., należało postanowić jak w sentencji.
Uzasadnienie wyroku