Sygnatura:
6136 Ochrona przyrody
Hasła tematyczne:
Administracyjne postępowanie
Ochrona środowiska
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2009-12-31
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp.
Treść wyniku:
Uchylono zaskarżone postanowienie
Sędziowie:
Mirosław Trzecki /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Bohdanowicz Sędziowie Sędzia WSA Jacek Jaśkiewicz Sędzia WSA Mirosław Trzecki (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Agata Przybyła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 lutego 2010 r. sprawy ze skargi Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia […] r., nr […] w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia odwołania uchyla zaskarżone postanowienie.

Uzasadnienie wyroku

Wnioskiem z dnia […] lipca 2009 r. Naczelnik Wydziału Inwestycji Miejskich Urzędu Miasta zwrócił się do Prezydenta Miasta o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko polegającego na rozbiórce torowiska- elementów dawnej linii kolejowej tzw. Kolei […] o długości ok. 1745 metrów położonego na terenie miasta na odcinku od ul. […] do ul. […] i od. ul. […] do ul. […].
Decyzją z dnia […] września 2009 r. nr […] działający z upoważnienia Prezydenta Miasta Naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska orzekł o realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia, stwierdzając brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, określił jednocześnie warunki realizacji przedsięwzięcia zgodnie z kartą informacyjną przedsięwzięcia, która stanowi załącznik do w/w decyzji. Decyzja zawierała pouczenie o trybie i sposobie wniesienia odwołania. Informację o wydaniu decyzji podano do publicznej wiadomości (na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miasta oraz wydruk decyzji i ogłoszenie Prezydenta Miasta wywieszono na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta) w dniu […] września 2009 r.
Pismem z dnia […] września 2009 r. nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 1 października 2009 r. (data stempla pocztowego na kopercie znajdującej się w aktach administracyjnych) Polskie Towarzystwo Krajoznawcze
złożyło odwołanie od powyższej decyzji, zarzucając jej naruszenie przepisów prawa i dużą szkodliwość dla środowiska społecznego. W szczególności odwołujący domagał się ponownego rozpatrzenia sprawy z przeprowadzeniem konsultacji ze służbą ochrony zabytków oraz czynnikami społecznymi.
Postanowieniem z dnia […] listopada 2009 r. nr […] Samorządowe Kolegium Odwoławcze na podstawie art. 134 kpa stwierdziło uchybienie terminu do wniesienia odwołania.
W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, iż zgodnie z treścią art. 129 kpa odwołanie wnosi się do właściwego organu za pośrednictwem organu odwoławczego, który wydał decyzję, w termie 14 dni od dnia doręczenia stronie decyzji, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie – od dnia jej ogłoszenia stronie. Jednocześnie Kolegium przytoczyło treść art. 85 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, zgodnie z którym organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach podaje do publicznej wiadomości informacje o wydanej decyzji i
o możliwościach zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy, w tym
z uzgodnieniem dokonanym z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska oraz opinią organu, o którym mowa w art. 78 ustawy.
Kolegium wskazało, iż w przedmiotowej sprawie decyzja wydana została w dniu […] września 2009 r. i w tym też dniu informacja o jej wydaniu została podana do publicznej wiadomości, a zatem termin do wniesienia odwołania od w/w decyzji liczony zgodnie z art. 57 kpa upłynął w dniu 30 września 2009 r. Kolegium wskazało, iż złożone odwołanie dotyczyło wyłącznie treści merytorycznej, nie zawierało wniosku o przywrócenie uchybionego terminu do jego wniesienia. Wobec powyższego organ odwoławczy stwierdził, iż przedmiotowe odwołanie z dnia […] października 2009 r. zostało złożone z uchybieniem terminu do jego wniesienia.
Powyższe postanowienie zostało zaskarżone przez Polskie Towarzystwo Krajoznawcze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp., które wniosło o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Zaskarżonemu postanowieniu skarżący zarzucił naruszenie przepisów postępowania w tym art. 85 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko w zw. z art. 49 kpa poprzez błędną wykładnię wyrażającą się w przyjęciu, iż pierwszy dzień ogłoszenia publicznego jest równoznaczny z początkiem terminu do wniesienia odwołania od decyzji, w sytuacji gdy zgodnie z powołanym przepisem doręczenie decyzji uważa się za dokonane dopiero po upływie 14 dni od dnia publicznego ogłoszenia.
W odpowiedzi na skargę SKO wniosło o jej oddalenie w całości podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonym postanowieniu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie.
Uprawnienia wojewódzkich sądów administracyjnych, określone przepisami m.in. art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – zwanej dalej: P.p.s.a. (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.;), sprowadzają się do kontroli działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, tj. kontroli zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego.
Badając legalność zaskarżonego postanowienia w oparciu o wyżej powołane przepisy i w granicach sprawy, Sąd doszedł do przekonania, że postanowienie narusza przepisy prawa procesowego w stopniu uzasadniającym wyeliminowanie go z obrotu prawnego.
Zgodnie z art. 134 k.p.a. organ odwoławczy w drodze postanowienia stwierdza uchybienie przez stronę terminu do wniesienia odwołania od decyzji organu pierwszej instancji. Warunkiem skuteczności wniesienia przez stronę odwołania jest zachowanie czternastodniowego terminu do jego wniesienia, biegnącego od dnia doręczenia decyzji stronie, a określonego w art. 129 § 2 k.p.a. Organ odwoławczy jest zatem zobowiązany w postępowaniu wstępnym zbadać, czy odwołanie od kwestionowanej przez stronę decyzji zostało wniesione w przewidzianym przepisami terminie, a w przypadku uchybienia terminu – do stwierdzenia wniesienia odwołania z uchybieniem terminu.
Stosownie z kolei do art. 49 k.p.a. strony mogą być zawiadamiane
o decyzjach i innych czynnościach organów administracji publicznej przez obwieszczenie lub w inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób publicznego ogłaszania, jeżeli przepis szczególny tak stanowi; w tych przypadkach zawiadomienie bądź doręczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia.
Takim szczególnym przepisem jest art. 85 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko ( Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.),nazywanej dalej ustawą, w myśl którego organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach podaje do publicznej wiadomości informacje o wydanej decyzji i o możliwościach zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy, w tym z uzgodnieniem dokonanym
z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska oraz opinią organu, o którym mowa w art. 78.
Przepis ten nie ustala innego (niż czternastodniowy) terminu do wniesienia odwołania, ale wiąże go nie z doręczeniem decyzji, lecz z publicznym zamieszczeniem informacji o fakcie wydania decyzji.
Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 11 ustawy przez podanie do publicznej wiadomości rozumie się udostępnienie informacji na stronie Biuletynu Informacji Publicznej organu właściwego w sprawie, ogłoszenie informacji, w sposób zwyczajowo przyjęty, w siedzibie organu właściwego w sprawie oraz poprzez ogłoszenie informacji przez obwieszczenie w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscu planowanego przedsięwzięcia, a w przypadku projektu dokumentu wymagającego udziału społeczeństwa – w prasie o odpowiednim do rodzaju dokumentu zasięgu, w przypadku gdy siedziba właściwego organu mieści się na terenie innej gminy niż gmina właściwa miejscowo ze względu na przedmiot postępowania – także przez ogłoszenie w prasie lub w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości lub miejscowościach właściwych ze względu na przedmiot postępowania.
Jak wynika z przedstawionego stanu sprawy decyzją z dnia […] września
2009 r. nr […] działający z upoważnienia Prezydenta Miasta Naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska orzekł o realizacji przedsięwzięcia polegającego na rozbiórce torowiska – elementów dawnej linii kolejowej tzw. Kolei […] o długości ok. 1745 metrów położonego na terenie miasta na odcinku od ul. […] do ul. […] i od. ul. […] do ul. […], stwierdzając brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, określił jednocześnie warunki realizacji przedsięwzięcia zgodnie z kartą informacyjną przedsięwzięcia. Informację o wydaniu decyzji podano do publicznej wiadomości na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miasta, wydruk decyzji i ogłoszenie na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta w dniu […] września 2009 r.
Jak wynika z art. 49 in fine k.p.a. zawiadomienie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni od dnia publicznego ogłoszenia. Biorąc pod uwagę wyżej wymienione ogłoszenia stwierdzić należy, że termin do wniesienia odwołania od decyzji Prezydenta Miasta wobec skarżącego rozpoczął bieg w dniu […] września 2009r, a zakończył – w dniu 14 października 2009r. Odwołanie wniesione przez skarżącego w dniu 1 października 2009 r. zostało wniesione więc w terminie określonym w art. 129 § 2 k.p.a. w związku z art. 49 k.p.a.
Organ odwoławczy nie mógł w oparciu o art. 134 k.p.a. wydać postanowienia o uchybieniu terminu do wniesienia odwołania, gdyż w sytuacji gdy doręczenie ze skutkiem prawnym ma nastąpić w trybie art. 49 K.p.a., czternastodniowy termin oblicza się od ostatniego dnia, w którym nastąpiło obwieszczenie lub innego rodzaju publiczne ogłoszenie w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości ( por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 października 2007 r. IV SA/Wa 1276/07, ONSAiWSA 2009/2/28 ).
Samorządowe Kolegium Odwoławcze zastosowało nieprawidłowy sposób obliczania terminu, w którym można było uznać doręczenie decyzji I instancji za dokonane ze skutkiem prawnym. Treść art. 49 K.p.a. wskazuje, że czternastodniowy termin oblicza się od dnia publicznego ogłoszenia. Skoro zaskarżona decyzja została podane do publicznej wiadomości w dniu […] września 2009r., to termin wynikający z art. 49 K.p.a. powinien rozpocząć swój bieg od ostatniego dnia, w którym to publiczne ogłoszenie nastąpiło. Przyjęcie odmiennej tezy, jak to zrobił organ odwoławczy, iż termin ten należy obliczać od pierwszego dnia, w którym nastąpiło publiczne ogłoszenie, prowadziłoby do sytuacji, w której bez znaczenia w sensie faktycznym i prawnym pozostawałaby okoliczność, że publiczne ogłoszenie nastąpiło na okres dłuższy niż czternaście dni, o których mowa w art. 49 K.p.a. Taka wykładnia omawianego przepisu jest nieprawidłowa i powoduje ograniczenie prawa strony do wniesienia środka odwoławczego. Mogłoby to bowiem prowadzić do utraty możliwości wniesienia przez stronę środka odwoławczego z powodu upływu terminu, mimo że o treści decyzji dowiedziała się z obwieszczenia (tj. publicznego ogłoszenia) w okresie umożliwiającym takie zapoznanie się.
Wobec tego dopiero z upływem czternastego dnia od dnia publicznego ogłoszenia – licząc w sposób wskazany wyżej – rozpoczął bieg czternastodniowy termin złożenia odwołania od decyzji Prezydenta Miasta z dnia […] września 2009 r. o realizacji przedsięwzięcia polegającego na rozbiórce torowiska-elementów dawnej linii kolejowej tzw. Kolei […], stwierdzającej brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i określającej jednocześnie warunki realizacji przedsięwzięcia zgodnie z kartą informacyjną przedsięwzięcia.
Sąd uznał, że zaskarżone postanowienie zostało wydane z naruszeniem prawa procesowego (art. 134 K.p.a.), które miało istotny wpływ na wynik sprawy, co uzasadnia jego uchylenie. Z tych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.