Sygnatura:
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Komendant Policji
Data:
2009-10-14
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp.
Treść wyniku:
Odmówiono przyznania prawa pomocy
Sędziowie:
Jarosław Piątek /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. – Jarosław Piątek po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2010 r. w Gorzowie Wlkp. na posiedzeniu niejawnym wniosku Ł.S. o udzielenie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika w sprawie ze skargi na decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji z dnia […] r. Nr […] w przedmiocie skierowania na badania psychologiczne postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy.

Uzasadnienie wyroku

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. postanowieniem z dnia 29 grudnia 2009 r. odrzucił skargę kasacyjną Ł.S. od postanowienia tegoż sądu z dnia 10 listopada 2009 r. odrzucającego jego skargą na decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji z dnia […] sierpnia 2009 r. Nr […] w przedmiocie skierowania na badania psychologiczne.
Dnia 11 stycznia 2010 r. wpłynęło do sądu zażalenie Ł.S. na powyższe postanowienie wraz z wnioskiem złożonym na urzędowym formularzu PPF
o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Na podstawie zarządzenia referendarza sądowego z dnia 28 stycznia 2010 r. skarżący został wezwany do uzupełnienia w terminie 7 dni złożonego wniosku
o przyznanie prawa pomocy, poprzez:
1. przedłożenie rachunków potwierdzających ponoszone koszty związane
z utrzymaniem mieszkania (domu),
2. przedłożenie rachunków potwierdzających ewentualnie ponoszone koszty
zakupu leków (leczenia),
3. przedłożenie wyciągu z posiadanych rachunków bankowych za okres od
12/2009 do 01/2010 r.,
4. przedłożenie zaświadczenia pracodawcy o wysokości osiąganych dochodów
za okres 3 miesięcy.
W odpowiedzi na wezwanie Ł.S. oświadczył, że nie może przedłożyć rachunków a także wyciągów bankowych, ponieważ ich nie posiada.
Skarżący wskazał, że nie może przedłożyć zaświadczenia od pracodawcy, gdyż został zwolniony.
Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.
W myśl art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, póz. 1270 ze zm. – dalej zwanej p.p.s.a.) prawo pomocy w zakresie całkowitym przysługuje osobie fizycznej
wówczas, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od
kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika podatkowego (art. 245 § 2 p.p.s.a.).
Regułą jest, że prawo pomocy obejmuje osoby nie osiągające żadnych dochodów
lub osiągające dochód wybitnie niski, który nie pozwala na uiszczenie kosztów,
nawet przy poczynionych oszczędnościach w wydatkach koniecznych. Tak więc przepisy o prawie pomocy mają zastosowanie wyłącznie do osób, które mimo największych starań nie mogą poczynić oszczędności i ponieść kosztów postępowania sądowego.
Należy także podkreślić, że ciężar dowodu co do wykazania przesłanek uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa na podmiocie występującym z takim żądaniem, co jednoznacznie wynika z treści przepisu art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a. który stanowi, iż prawo pomocy w zakresie całkowitym przysługuje osobie fizycznej wówczas, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.
W niniejszej sprawie nie można przyjąć, że Ł.S. wykazał istnienie okoliczności w rozumieniu art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a.
Należy podnieść, że odpowiedź skarżącego na wezwanie do uzupełnienia wniosku
o przyznanie prawa pomocy jest bardzo lakoniczna. Z pisma nie wynika w sposób
jednoznaczny, czy skarżący posiada rachunek bankowy, czy też nie.
Skarżący nie wyjaśnił czy ponosi koszty związane z utrzymaniem mieszkania
i dlaczego nie posiada rachunków dotyczącej tej kwestii. Nadto nie przedstawił
zaświadczenia od pracodawcy o wysokości osiąganych zarobków.
Fakt, że według oświadczenia Ł.S. został on zwolniony z pracy, nie stał temu na przeszkodzie. Skarżący w celu potwierdzenia prawdziwości wskazanej okoliczności mógł przedłożyć choćby świadectwo pracy.
Warto dodać, że skarżący został skierowany na badania psychologiczne w celu orzeczenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem. Z treści formularza PPF wynika zaś, że nie jest on właścicielem samochodu.
Z powyższych względów uznano, że oświadczenie Ł.S. z dnia […] lutego 2010 r. nie jest wiarygodne. W konsekwencji niemożliwe jest dokonanie prawidłowej, wszechstronnej analizy sytuacji majątkowej skarżącego.
W tym kontekście wymaga podkreślenia, że instytucja prawa pomocy jest wyjątkiem od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez same strony. Celem przyznania
prawa pomocy jest zapewnienie realizacji konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które ze wzglądu na brak odpowiednich środków nie są w stanie ponieść, miedzy innymi kosztów sądowych (wpisu) czy kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika. Z tych względów obciążenie kosztami postępowania sądowego Skarbu Państwa zamiast strony powinno dotyczyć wyłącznie sytuacji, gdy strona wykaże w sposób nie budzący żadnych wątpliwości, okoliczności świadczące o jej trudnej sytuacji materialnej.
W literaturze przedmiotu również zwrócono uwagę, że prawo pomocy ma służyć najuboższym, to jest podmiotom, dla których konieczność ponoszenia kosztów związanych z postępowaniem sądowym oznaczałaby faktyczne ograniczenie lub pozbawienie prawa do sądu (zob. H.Knysiak-Molczyk, Przesłanki przyznania prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Przegląd Prawa Publicznego 2007, nr 4, s. 36-39).
W konkluzji należy zatem stwierdzić, że wniosek Ł.S. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym nie zawiera usprawiedliwionych podstaw.
Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji postanowienia.