Sygnatura:
6212 Równoważnik za brak lokalu mieszkalnego i za remont lokalu mieszkalnego
Hasła tematyczne:
Inne
Skarżony organ:
Komendant Policji
Data:
2009-11-17
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Uchylono postanowienie I i II instancji
Sędziowie:
Adam Lipiński
Eugeniusz Wasilewski
Joanna Kube /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Kube (spr.), Sędziowie WSA Adam Lipiński, Eugeniusz Wasilewski, Protokolant Marek Kozłowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 lutego 2010 r. sprawy ze skargi F.G. na postanowienie Komendanta Głównego Policji z dnia […] sierpnia 2009 r. nr […] w przedmiocie zwrotu wniosku o ustalenie uprawnień do równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego 1. uchyla zaskarżone postanowienie oraz utrzymane nim w mocy postanowienie Komendanta Wojewódzkiego Policji w P. z dnia […] czerwca 2009 r. nr […], 2. zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu w całości.

Uzasadnienie wyroku

Komendant Główny Policji postanowieniem nr […] z dnia […] sierpnia 2009 r., wydanym na podstawie art. 144 w zw. z art. 138 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) – dalej: kpa, po rozpatrzeniu zażalenia F. G. od postanowienia Komendanta Wojewódzkiego Policji w P. nr […] z dnia […] czerwca 2009 r. o zwrocie wniesionego przez stronę wniosku w sprawie ustalenia uprawnień do równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego, utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
Do wydania powyższego postanowienia doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym.
F. G. wnioskiem z dnia […] marca 2009 r. zwrócił się do Komendanta Wojewódzkiego Policji w P. o wypłatę równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego za rok 2009, zgodnie z załączonym do wniosku oświadczeniem mieszkaniowym.
[…] Komendant Wojewódzki Policji w P., działając na podstawie art. 66 § 3 kpa, w dniu […] marca 2009 r. wydał postanowienie nr […] o zwrocie wniesionego przez F. G. oświadczenia mieszkaniowego do ustalenia uprawnień do równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego oraz jego wysokości za rok 2009, wobec braku możliwości ustalenia organu właściwego do jego rozpatrzenia.
W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia organ wskazał, iż Komendant Miejski Policji w P. posiadał kompetencję do przyznawania równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego na podstawie § 9 ust. 2 pkt 1 w związku z § 8 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego (Dz. U. Nr 100, poz. 919). Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 grudnia 2005 r. zmieniono jednak powyższe rozporządzenie z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego (Dz. U. Nr 266, poz. 2246) i jednocześnie uchylono jego § 9 ust. 2 pkt 1, według którego właściwym w sprawie był Komendant Miejski Policji w P. W związku z powyższym w obecnym stanie prawnym brak jest organu właściwego do rozpoznania wniosku F. G., a żaden przepis prawa nie nakazuje stosowania przepisów dotychczasowych do istniejących zdarzeń i stanów prawnych. Organ wskazał, iż przepis art. 19 kpa ustanawia ogólny obowiązek organu administracji publicznej przestrzegania swojej właściwości z urzędu, dodając, że w istocie treść tego obowiązku oznacza więc powinność organu administracji publicznej przestrzegania przepisów określających właściwość rzeczową i miejscową, co wynika z zasady praworządności (art. 6 kpa).
Od powyższego postanowienia F. G. wniósł zażalenie do Komendanta Głównego Policji, który postanowieniem nr […] z dnia […] maja 2009 r. uchylił powyższe postanowienie i przekazał sprawę Komendantowi Wojewódzkiemu Policji w P. do ponownego rozpatrzenia.
W uzasadnieniu ww. postanowienia organ odwoławczy podniósł, iż organ I instancji nie dokonał oceny całokształtu okoliczności sprawy, bowiem jakkolwiek odniósł się do przepisów kompetencyjnych, to jednak pominął treść przepisów art. 19 i nast. kpa, które w sposób zasadniczy normują kwestie związane z badaniem właściwości organu administracji publicznej. Komendant wskazał, iż rozpatrując ponownie sprawę, organ obowiązany będzie odnieść się również do tej regulacji oraz dokonać interpretacji jej zapisów w kontekście stanu faktycznego prowadzonego postępowania.
[…] Komendant Wojewódzki Policji w P., w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, postanowieniem nr […] z dnia […] czerwca 2009 r., wydanym na podstawie art. 66 § 3 kpa, ponownie zwrócił F. G. wniesione przez niego oświadczenie mieszkaniowe w celu ustalenia uprawnień do równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego oraz ich wysokości za 2009 r., wobec braku możliwości ustalenia organu właściwego do jego rozpatrzenia, wskazując, iż nie jest właściwy w sprawach dotyczących ustalenia uprawnień strony do równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego za wskazany rok.
W uzasadnieniu postanowienia organ stwierdził, iż nowelizacja rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego (Dz. U. z 2002 r. Nr 100, poz. 919 z późn. zm.), polegająca na uchyleniu § 8 i § 9 ust. 2, skutkowała utratą z dniem 01 stycznia 2006 r. uprawnień do równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego przez osoby pobierające świadczenia z zaopatrzenia emerytalnego m. in. funkcjonariuszy Policji. Nowelizacja ta pozbawiła organy Policji kompetencji do wydawania decyzji administracyjnych dla tej grupy osób w zakresie równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego. W związku z powyższym od dnia 01 stycznia 2006 r. nie ma podstaw prawnych do ustalenia uprawnień do przedmiotowego świadczenia. Komendant podniósł, iż organ administracji publicznej na podstawie art. 19 kpa z urzędu przestrzega swojej właściwości rzeczowej i miejscowej. Wskazał, iż właściwość rzeczową trzeba ustalić na podstawie przepisów ustaw materialnoprawnych oraz tych przepisów ustaw ustrojowych, które dotyczą kompetencji organów administracji publicznej. Dodał, iż organ, do którego wniesiono podanie jest obowiązany zbadać, na podstawie żądania strony, czy jest właściwy do załatwienia sprawy, w razie zaś stwierdzenia swojej niewłaściwości powinien przekazać sprawę do organu właściwego (art. 65 § 1 kpa), a gdy organu właściwego nie można ustalić należy stronie zwrócić wniesione podanie. Komendant wyjaśnił, iż właściwość miejscowa jest to zdolność prawna organu administracji publicznej do rozpoznawania i rozstrzygania danej kategorii spraw na obszarze określonej jednostki podziału terytorialnego kraju. W związku z tym, iż przepis art. 19 kpa ustanawia ogólny obowiązek przestrzegania przez organy administracji publicznej swojej właściwości z urzędu, bez znaczenia pozostaje kwestia ustalenia właściwości miejscowej, z uwagi na brak właściwości rzeczowej. W ocenie […] Komendanta Wojewódzkiego Policji w P. uchylenie § 9 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 czerwca 2002 r. spowodowało niemożność rozpoznania niniejszej sprawy przez Komendanta Miejskiego Policji w P. ze względu na utratę przez ten organ przymiotu właściwości rzeczowej, a co za tym idzie także miejscowej.
W zażaleniu na powyższe postanowienie F. G. zarzucił organowi I instancji naruszenie art. 19 kpa, poprzez jego błędną wykładnię, art. 65 kpa, poprzez jego niezastosowanie i nieprzekazanie sprawy organowi właściwemu do rozpoznania sprawy, a także art. 66 § 3 kpa, poprzez jego błędną wykładnię i zwrot wniosku stronie, mimo że nie zaistniała żadna z przesłanek opisanych w tym przepisie.
Komendant Główny Policji, rozpoznając zażalenie, postanowieniem nr […] z dnia […] sierpnia 2009 r. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie nr […] z dnia […] czerwca 2009 r.
W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia organ odwoławczy stwierdził, iż organ I instancji prawidłowo zastosował dyspozycję art. 66 § 3 kpa, w związku z czym zażalenie strony jest bezzasadne.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie F. G. wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia, wypłatę równoważnika pieniężnego za remont lokalu mieszkalnego według stawek obowiązujących w 2009 r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia kiedy równoważnik powinien być wypłacony oraz zasądzenie kosztów procesowych od pozwanego.
Komendant Główny Policji w odpowiedzi na skargę, nie znajdując podstaw do zmiany dotychczas prezentowanego stanowiska, wniósł o jej oddalenie.
Pismem z dnia 02 grudnia 2009 r. F. G. ustosunkował się do odpowiedzi organu na skargę. W treści przedmiotowego pisma skarżący, powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 czerwca 2008 r. sygn. akt I OSK 969/07, podniósł, iż każde roszczenie emeryta-rencisty pod adresem MSWiA w sprawie równoważnika za remont lokalu mieszkalnego jest uzasadnione.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje
Stosownie do treści art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej, a kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.
W myśl art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skarga oceniana pod tym kątem zasługuje na uwzględnienie.
Materialnoprawną podstawą zaskarżonego postanowienia stanowił przepis art. 66 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), w myśl którego jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego, a organu właściwego nie można ustalić na podstawie danych podania, albo gdy z podania wynika, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny, organ, do którego podanie wniesiono, zwraca je wnoszącemu. Zwrot podania następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie.
Jak wynika z akt rozpoznawanej sprawy zarówno organ I, jak i II instancji uznały, iż na skutek uchylenia przez rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 grudnia 2005 r. (Dz. U. Nr 266, poz. 2246), przepisu § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad przyznawania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego (Dz. U. z 2002 r. Nr 100, poz. 919 ze zm.), nie można, na podstawie obowiązujących aktualnie przepisów prawa, wskazać organu administracji właściwego rzeczowo do rozpoznania wniosku emeryta policyjnego o prawo do równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego.
Zdaniem Sądu, uchylenie przepisów określających właściwość organów do wydania decyzji w sprawach przyznawania, odmowy przyznania, cofania albo zwrotu równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego w stosunku do emerytów i rencistów policyjnych oraz członków rodzin (§ 9 ust. 2 rozporządzenia z dnia 28 czerwca 2002 r.) nie oznacza, że od czasu gdy weszła w życie nowa regulacja, tj. od dnia 01 stycznia 2006 r., nie ma przepisów stanowiących podstawę do określenia właściwości organu, który jest władny do wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie uprawnień emerytów i rencistów policyjnych do tego równoważnika. Skoro bowiem przepisy ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67 ze zm.) odsyłają w zakresie uprawnień mieszkaniowych emerytów policyjnych do zasad przewidzianych dla funkcjonariuszy, to właściwość organów w tych sprawach należy określać na zasadach przewidzianych dla funkcjonariuszy – § 9 ust. 1 rozporządzenia z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie wysokości i szczegółowych zasad postępowania, odmowy przyznania, cofania i zwracania przez policjantów równoważnika pieniężnego za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego (Dz. U. Nr 100, poz. 919).
W oparciu zatem o przepis § 9 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 czerwca 2002 r. należy ustalić organ właściwy do rozpoznania wniosku skarżącego z dnia […] marca 2009 r. Jeżeli Komendant Wojewódzki Policji w P., do którego został skierowany wniosek, w świetle uregulowań tego przepisu, nie jest organem właściwym do jego rozpoznania, to, stosownie do art. 65 § 1 kpa, powinien przekazać wniosek do organu właściwego.
Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c oraz art. 152 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), orzekł jak w sentencji wyroku.
Sąd nie uwzględnił wniosku o zasądzenie kosztów postępowania, ponieważ zgodnie z art. 239 pkt 1 lit. d ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w rozpoznawanej sprawie skarżący nie miał obowiązku uiszczenia kosztów sądowych.