Sygnatura:
6037 Transport drogowy i przewozy
Hasła tematyczne:
Transport
Skarżony organ:
Inspektor Transportu Drogowego
Data:
2008-08-25
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Treść wyniku:
Uchylono decyzję I i II instancji
Sędziowie:
Andrzej Wieczorek /sprawozdawca/
Danuta Szydłowska…
Pamela Kuraś-Dębecka /przewodniczący/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Pamela Kuraś – Dębecka Sędziowie Asesor WSA Danuta Szydłowska Sędzia WSA Andrzej Wieczorek (spr.) Protokolant Monika Bodzan po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 grudnia 2008 r. sprawy ze skargi "P." sp.j. z siedzibą w Z. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia […] czerwca 2008 r. nr […] w przedmiocie kary pieniężnej 1. uchyla zaskarżoną decyzję i utrzymaną nią w mocy decyzję Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia […] lutego 2008 r.; 2. stwierdza, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu; 3. zasądza od Głównego Inspektora Transportu Drogowego na rzecz skarżącej "P." sp.j. z siedzibą w Z. kwotę 357 (trzysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów.
Uzasadnienie wyroku
Decyzją nr […] z dnia […] czerwca 2008 r. Główny Inspektor Transportu Drogowego utrzymał w całości w mocy decyzję wydaną przez Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia […] lutego 2008 r. nakładającą na "P." sp.j. z siedzibą w Z. (dalej także jako strona skarżąca) karę pieniężną
w wysokości 100,00 zł za wykonywanie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych pojazdem bez wymaganego wyposażenia awaryjnego.
Powyższy fakt organ ustalił, dokonując dnia […] stycznia 2008 r. kontroli drogowej na drodze krajowej nr […] w B. samochodu ciężarowego marki […] o nr rej. […] należącego do strony skarżącej, wykonującej przewóz drogowy na potrzeby własne towarów niebezpiecznych, z której sporządził protokół podpisany przez kierowcę Pana S. D. Kierujący pojazdem okazał do kontroli instrukcję pisemną dla kierowcy dla ostatnio przewożonego materiału UN 1203 – olej opałowy lekki. Nie okazał natomiast jednego elementu wyposażenia awaryjnego wynikającego z instrukcji pisemnej. Organ stwierdził, że wystąpił brak
w wyposażeniu lampy przenośnej. Brak ten wynika z instrukcji pisemnej dla kierowcy do materiału UN 1203. Jest to naruszenie przepisu 8.1.5 Umowy europejskiej dotyczącej przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) sporządzonej
w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 178, poz. 1481) – dalej "umowa ADR".
W toku postępowania strona skarżąca ustosunkowała się do ustaleń poczynionych w ramach kontroli drogowej, uznając, iż instrukcja przewiduje zastąpienie lampy przenośnej innym sprzętem, np. trójkątami ostrzegawczymi, które kierowca posiadał w dniu kontroli.
W wyniku przeprowadzonego postępowania, decyzją z dnia […] lutego
2008 r. Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego nałożył na stronę skarżącą karę pieniężną w wysokości 100 zł na podstawie Ip. 6.3.3. załącznika do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tj. Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 ze zm.) – dalej także utd., za wykonywanie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych bez wymaganego wyposażenia awaryjnego. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż strona skarżąca jako przewoźnik ma obowiązek wyposażenia kierowcy we wszystkie wymagane dokumenty i elementy wynikające
z zapisów umowy ADR oraz z instrukcji pisemnej dla kierowcy, a także zadbać
o bezpieczeństwo przewozu i jego organizację w taki sposób, aby nie naruszać przepisów.
Od decyzji z dnia […] lutego 2008 r. strona skarżąca wniosła odwołanie do Głównego Inspektora Transportu drogowego. W odwołaniu zarzuciła jednemu
z inspektorów przeprowadzających kontrolę sfałszowanie protokołu kontroli poprzez jego uzupełnienie długopisem, już po podpisaniu przez kierowcę. Jednocześnie zwrócono uwagę na nieścisłości w zakresie ustaleń kontroli, m. in. w zakresie wskazanych nadawcy i odbiorcy ładunku. Spółka nie kwestionowała, iż
w kontrolowanym pojeździe nie znajdowała się lampa przenośna. Jednakże powołując się na treść lp. 8.1.5 b umowy ADR stwierdziła, że zamiennie można posiadać w pojeździe dwa trójkąty odblaskowe. Wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji.
Główny Inspektor Transportu Drogowego po rozpoznaniu odwołania strony skarżącej, decyzją z dnia […] czerwca 2006 r. utrzymał w mocy decyzję organu
I instancji. W uzasadnieniu decyzji wskazał, iż zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 199, poz. 1671 ze zm.) kierujący pojazdem przewożącym towary niebezpieczne, oprócz dokumentów wymaganych odrębnymi przepisami i wiążącymi umowami międzynarodowymi, jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać na żądanie organów lub osób uprawnionych do przeprowadzania kontroli m.in. instrukcje pisemne na wypadek awarii dotyczące wszystkich przewożonych towarów niebezpiecznych, zgodne z zakresem, formą i językiem określonymi przez umowę ADR. Zgodnie zaś z Ip. 5.4.3.1 umowy ADR w celu zapobieżenia wypadkom
i zagrożeniom, które mogą powstać podczas przewozu, kierowcę należy zaopatrzyć
w pisemne instrukcje dotyczące każdego przewożonego materiału lub przedmiotu niebezpiecznego, lub każdej grupy towarów charakteryzujących się takimi samymi zagrożeniami, podając zwięźle informacje wskazane w tym przepisie. GITD podał,
iż analiza protokołu kontrolnego nie potwierdza zarzutów skarżącej spółki podnoszonych w odwołaniu. Inspektorzy Transportu Drogowego stwierdzili jedno naruszenie warunków dokonywania przewozu towarów niebezpiecznych, wynikające z niedopełnienia obowiązku wskazanego w lp. 8.1.5 umowy ADR. Kierowca nie zgłosił wobec tego stwierdzenia żadnych zastrzeżeń, podpisał protokół i nie wniósł uwag co do jego treści.
Na decyzję GITD strona skarżąca złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której zarzuciła zaskarżonej decyzji naruszenie:
1) przepisów postępowania mających wpływ na wynik sprawy, tj. art. 77 § 1
i art. 80 Kpa. przez bezpodstawne ustalenie, z naruszeniem zasady swobodnej oceny dowodów oraz obowiązku wyczerpującego rozpatrzenia zebranego materiału dowodowego, że kontrolowany pojazd nie posiadał trójkątów ostrzegawczych,
o których mowa w lp. 8.1.5 umowy ADR;
2) prawa materialnego, tj. art. 92 ust. 1 utd. przez jego zastosowanie mimo braku podstaw do zarzucenia skarżącej spółce naruszenia przepisów o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, tj. lp. 8.1.5 umowy ADR.
W odpowiedzi na skargę Główny Inspektor Transportu Drogowego
w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne powołane są do badania legalności zaskarżonych decyzji, to jest ich zgodności z prawem tak materialnym, jak też procesowym. Badając skargę w tym zakresie, Sąd stwierdził,
iż zaskarżona decyzja narusza prawo, a zatem skarga podlega uwzględnieniu.
Zebrany w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy, w szczególności
protokół kontroli wraz z listą kontrolną, stał się podstawą do stwierdzenia przez służby Inspekcji Transportu Drogowego naruszenia, polegającego na wykonywaniu przewozu drogowego towarów niebezpiecznych bez wymaganego, instrukcją dla przewożonego materiału UN 1203, elementu wyposażenia awaryjnego w postaci lampy przenośnej. W toku postępowania administracyjnego strona skarżąca podniosła, że kontrolowany pojazd wprawdzie nie posiadał lampy przenośnej, jednak w zamian został zaopatrzony w trójkąty ostrzegawcze, które zgodnie z przepisami umowy ADR stanowią wyposażenie zamienne. W związku ze stwierdzonym naruszeniem, decyzją z dnia […] lutego 2008 r. Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego nałożył na skarżąca Spółkę karę pieniężną w wysokości 100 zł za wykonywanie przewozu materiałów niebezpiecznych bez wymaganego wyposażenia awaryjnego jakim jest lampa przenośna. Organ I instancji, nie kwestionując istnienia w kontrolowanym pojeździe trójkątów ostrzegawczych, nie uznał stanowiska strony skarżącej, że wskazane trójkąty ostrzegawcze stawią wyposażenie awaryjne ogólnego stosowania w rozumieniu lp. 8.1.5 umowy ADR. Organ II instancji nie uwzględnił odwołania skarżącej i zaskarżoną decyzją utrzymał w mocy decyzję z […] lutego 2008 r., przyjmując za podstawę swojego rozstrzygnięcia prawidłowo dokonaną przez Wojewódzkiego ITD ocenę stanu faktycznego i zasadność nałożenia kary pieniężnej w kwocie określonej przez lp. 6.3.3. załącznika do utd.
W ocenie Sądu stanowisko organu wyrażone w zaskarżonych decyzjach nie jest zasadne. W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że w trakcie kontroli pojazdu należącego do strony skarżącej, dokonanej w dniu […] stycznia 2008 r., stwierdzono brak jednego elementu wyposażenia awaryjnego w postaci lampy przenośnej. Kwestią zasadniczą na gruncie rozpatrywanej sprawy jest ustalenie, czy w kontrolowanym pojeździe znajdowały się inne elementy tego wyposażenia, które mogłyby, zgodnie z przepisami lp. 8.1.5 umowy ADR, zastąpić brak lampy. Strona skarżąca w trakcie całego postępowania administracyjnego podkreślała, że pojazd
w zamian za lampy przenośne, został wyposażony w trójkąty ostrzegawcze, będące zgodnie z lp. 8.1.5 umowy ADR znakiem ostrzegawczym należącym do wyposażenia awaryjnego ogólnego stosowania. Natomiast z protokołu kontroli wynika, że kierowca nie okazał jednego elementu wyposażenia awaryjnego wynikającego z instrukcji pisemnej dla kierowcy. Postępowanie kontrolne poczynione w dniu […] stycznia
2008 r. dowiodło, iż służby WITD ograniczyły się jedynie do sprawdzenia, czy pojazd posiada na swoim wyposażeniu wyłącznie lampę przenośną, gdyż jedynie ta była wymieniona w instrukcji, a w związku z tym stanowiła w ocenie służb konieczny element wyposażenia pojazdu na wypadek awarii. Stwierdzając brak lampy, kontrolujący uznał, iż jest to wystarczający powód dla przyjęcia, iż nastąpiło naruszenie przepisu lp. 8.1.5 umowy ADR. Ponadto zapis protokołu świadczy także
o tym, że kontrolujący nie sprawdził zarówno posiadanego przez kierowcę pojazdu innego wyposażenia awaryjnego, jak i nie dokonał żadnych ustaleń na okoliczność znajdującego się w kontrolowanym pojeździe wyposażenia. Fakt ten stał się podstawą zastosowania przez organy obu instancji przepisu art. 92 utd. i doprowadził do wydania decyzji nakładającej na stronę skarżącą kary pieniężnej.
Konsekwencją niewłaściwego zrozumienia zapisu lp. 8.1.5 umowy ADR jest, zdaniem Sądu, nieprawidłowe zastosowanie przez organ art. 92 utd. Przywołana regulacja umowy ADR wskazuje, iż do wyposażenia awaryjnego ogólnego stosowania należą:
– klin do podkładania pod koła odpowiadający masie pojazdu i średnicy kół, co najmniej jeden na każdy pojazd;
– dwa stojące znaki ostrzegawcze (np. pachołki odblaskowe, trójkąty odblaskowe lub lampy błyskowe o świetle barwy pomarańczowej, zasilane niezależnie od instalacji elektrycznej pojazdu;
– odpowiednia kamizelka ostrzegawcza lub ubranie ostrzegawcze dla każdego członka załogi pojazdu;
– latarka dla każdego członka załogi pojazdu.
Nie można więc mówić, na gruncie tej sprawy, że brak w wyposażeniu pojazdu lampy przenośnej, jest naruszeniem przepisu lp. 8.1.5 umowy ADR, w sytuacji, czego nie kwestionuje organ I instancji, posiadania przez kierowcę kontrolowanej jednostki trójkątów ostrzegawczych. Oba stojące znaki ostrzegawcze mogą być stosowane zamiennie, co potwierdza jednoznacznie cytowany wyżej przepis umowy ADR. Niewłaściwym jest przyjęcie, że jeśli z instrukcji pisemnej dla kierowcy wynika wymóg wyposażenia pojazdu w lampę, to jej brak przesądza o naruszeniu zasad prawidłowego przewożenia towarów niebezpiecznych i daje podstawę do nałożenia kary pieniężnej określonej w lp. 6.3.3. załącznika do utd. Pamiętać należy, że podstawowym dokumentem określającym normy międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych jest umowa ADR i jako taka reguluje spektrum kwestii związanych z takim transportem. Natomiast pisemne instrukcje dla kierowców uszczegóławiają zasady dokonywania przewozu towarów niebezpiecznych, a ich zapisy należy rozpatrywać w związku z normami generalnymi wyrażonymi w Umowie europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR).
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) p.p.s.a. orzeczono jak w sentencji. O niewykonalności decyzji orzeczono na zasadzie art. 152 p.p.s.a., zaś o kosztach postępowania na podstawie art. 200 p.p.s.a.