Sygnatura:
6112 Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym zryczałtowane formy opodatkowania
Hasła tematyczne:
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Skarżony organ:
Izba Skarbowa
Data:
2009-04-20
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Treść wyniku:
Odrzucono skargę
Sędziowie:
Anna Wiciak /sprawozdawca/
Małgorzata Wolf-Mendecka
Teresa Randak /przewodniczący/
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Teresa Randak, Sędzia NSA Anna Wiciak, Sędzia NSA Małgorzata Wolf-Mendecka, Protokolant Izabela Maj, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 czerwca 2009 r. sprawy ze skargi M. S. na bezczynność Dyrektora Izby Skarbowej w K. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych postanawia odrzucić skargę.
Uzasadnienie: Decyzją z dnia […] nr […] Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w K. określił M. S. kwotę zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2004 r. w wysokości […]. Od decyzji powyższej podatnik wniósł odwołanie do Dyrektora Izby Skarbowej w K..
W piśmie z dnia 19 stycznia 2009 r. M. S. złożył do Dyrektora Izby Skarbowej w K. wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. oraz o przyjęcie zabezpieczenia wykonania zobowiązania wraz z odsetkami za zwłokę w formie depozytu w gotówce.
Przy piśmie z dnia 28 stycznia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej przekazał Naczelnikowi Pierwszego Urzędu Skarbowego w C. wniosek podatnika dotyczący przyjęcia zabezpieczenia wykonania zobowiązania wraz z odsetkami za zwłokę. Postanowieniem z dnia […] Naczelnik wyraził zgodę na przyjęcie zabezpieczenia. Wpłaty sum depozytowych na konto organu podatkowego M. S. dokonał w dniu 11 marca 2009 r., o czym Naczelnik poinformował Dyrektora Izby Skarbowej w piśmie z dnia 17 marca 2009 r.
Ponieważ podatnik przy piśmie z dnia 11 marca 2009 r. przedłożył Dyrektorowi Izby Skarbowej dokumentację, dotyczącą ponoszonych w 2004 r. kosztów tytułem najmu, który nie był wcześniej poddany kontroli skarbowej, organ podatkowy drugiej instancji w trybie art. 229 ustawy – Ordynacja podatkowa zlecił Dyrektorowi Urzędu Kontroli Skarbowej w K. uzupełnienie materiału dowodowego, w związku z prowadzonym postępowaniem odwoławczym. Jednocześnie, na podstawie art. 140 § 1 Ordynacji podatkowej, podatnik został zawiadomiony o niezałatwieniu sprawy dotyczącej odwołania w ustawowym terminie i o wyznaczeniu nowego terminu na dzień 15 maja 2009 r.
Z uwagi na powyższe, mając na względzie treść art. 225 Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w K. postanowieniem z dnia […] nr […] umorzył jako bezprzedmiotowe postępowanie w sprawie wstrzymania wykonania decyzji, albowiem wstrzymanie to, z uwagi na nie rozpatrzenie odwołania w terminie, nastąpiło z mocy prawa.
Niezależnie od powyższego, M. S. złożył w dniu 12 marca 2009 r. ponaglenie do Dyrektora Izby Skarbowej w K. w związku z nierozpatrzeniem przez tegoż Dyrektora w pełnym zakresie i samodzielnie wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. oraz przyjęcia zabezpieczenia wykonania zobowiązania wraz z odsetkami za zwłokę w formie depozytu w gotówce.
W piśmie z dnia 19 marca 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w K. ponaglenie to przekazał Ministrowi Finansów, jako organowi właściwemu.
W dniu 18 marca 2009 r. M. S. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na bezczynność Dyrektora Izby Skarbowej w K.. Skarżący zarzucił organowi nierozpoznanie w terminie (wynikającym z art. 139 Ordynacji podatkowej) wniosku, dotyczącego wstrzymania wykonania decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. z dnia […] nr […] oraz przyjęcia zabezpieczenia wykonania zobowiązania wraz z odsetkami za zwłokę w formie depozytu w gotówce.
Skarżący podniósł, iż to Dyrektor Izby Skarbowej jako organ odwoławczy, na etapie postępowania przed nim jest właściwy w całej rozciągłości do rozstrzygnięcia wniosku strony w pełnym zakresie.
Odpowiadając na skargę, organ odwoławczy w piśmie z dnia 17 kwietnia 2009 r. wniósł o jej oddalenie.
Postanowieniem z dnia […] nr […]Minister Finansów uznał ponaglenie za bezprzedmiotowe, z uwagi na wydanie przez Dyrektora Izby Skarbowej w K. w dniu […] postanowienia o umorzeniu postępowania w sprawie wstrzymania wykonania decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Przedmiotem skargi M. S. jest bezczynność Dyrektora Izby Skarbowej w K. polegająca – zdaniem skarżącego – na nierozpoznaniu w ustawowo przewidzianym terminie wniosku, dotyczącego wstrzymania wykonania decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w K. określającej wysokość zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przyjęcia zabezpieczenia wykonania zobowiązania wraz z odsetkami za zwłokę w formie depozytu w gotówce.
Zgodnie z art. 52 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej w skrócie: ppsa, skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich. Zgodnie natomiast z treścią § 2 tego przepisu, przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie.
W postępowaniu podatkowym, w przypadku bezczynności organu, stronie przysługuje szczególny środek zaskarżenia w postaci ponaglenia (art. 141 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 tekst jedn.). Ponaglenie, co do zasady, składa się do organu podatkowego wyższego stopnia (art. 141 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej). W przypadku, gdy sprawa nie została załatwiona przez dyrektora izby skarbowej, ponaglenie służy do ministra właściwego do spraw finansów publicznych (art. 141 § 1 pkt 2).
Mając na uwadze przytoczoną wyżej regulację prawną, zawartą zarówno w przepisach obowiązującej obecnie procedury postępowania przed sądami administracyjnymi jak i w przepisach normujących procedurę podatkową, uznać należy, iż niewątpliwie co do zasady dopuszczalność skutecznego wniesienia skargi do sądu administracyjnego na bezczynność organu podatkowego uzależniona jest od wykorzystania w postępowaniu przed organami podatkowymi środka prawnego w postaci ponaglenia.
Odpowiedzieć należy jednak na pytanie, czy samo wniesienie przez stronę ponaglenia do właściwego organu wyczerpuje tryb postępowania, umożliwiając jej wniesienie skargi na bezczynność do sądu administracyjnego, czy też skargę taką wnieść można dopiero po załatwieniu (rozpatrzeniu) przez właściwy organ ponaglenia, względnie po upływie terminu na rozpatrzenie ponaglenia.
Rozstrzygnięcie powyższej kwestii ma zasadnicze znaczenie w rozpatrywanej sprawie. Skarżący bowiem, po złożeniu w organie podatkowym w dniu 12 marca 2009 r. ponaglenia, już w dniu 18 marca 2009 r. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach na bezczynność Dyrektora Izby Skarbowej w K., przy czym w dacie złożenia skargi ponaglenie nie zostało przez organ podatkowy rozpatrzone.
Rozpoznając zatem skargę M. S. na bezczynność organu, skład orzekający w pełni podziela pogląd, zawarty w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 lutego 2006 r. sygn. akt I FSK 588/05 (opubl. w bazie LEX pod nr 193106), zgodnie z którym samo wniesienie ponaglenia do właściwego organu podatkowego nie jest wystarczającą przesłanką do wniesienia do sądu administracyjnego skargi na bezczynność w postępowaniu podatkowym. Wniesienie takiej skargi jest uzależnione od rozpatrzenia ponaglenia. Konsekwencją złożenia środka zaskarżenia w postaci ponaglenia jest bowiem konieczność zajęcia przez organ wyższego stopnia stanowiska w kwestii zarzucanej organowi niższej instancji bezczynności. Samo wniesienie ponaglenia nie wyczerpuje zatem środków zaskarżenia w rozumieniu art. 52 ppsa. Dopóki organ wyższej instancji nie wypowie się co do kwestii bezczynności organu niższego stopnia, postępowanie zainicjowane wniesieniem ponaglenia nie jest zakończone.
Dodatkowo tylko wskazać należy, iż ponaglenie, stosownie do art. 139 § 2 Ordynacji podatkowej, powinno być załatwione niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 30 dni od daty jego wniesienia. Nierozpoznanie ponaglenia rodzi prawo do wniesienia skargi do sądu administracyjnego w terminie i na zasadach określonych w art. 53 § 2 ppsa.
Stosownie do art. 58 § 1 pkt 6 ppsa Sąd odrzuca skargę, jeżeli jej wniesienie z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1 – 5 jest niedopuszczalne.
Mając na uwadze wszystkie poczynione wyżej ustalenia Sąd stwierdził, iż wniesienie przez M. S. skargi na bezczynność organu w sytuacji, gdy nie zostało rozpatrzone ponaglenie, złożone w trybie art. 141 Ordynacji podatkowej, było przedwczesne. Skargę przedwczesną uznać przy tym należy za niedopuszczalną z "innych przyczyn" w rozumieniu art. 58 § 1 pkt 6 ppsa, a zatem podlegającą odrzuceniu.
Z tych też względów, w oparciu o powołane wyżej przepisy, Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.
Uzasadnienie wyroku