I SA/Lu 436/09 – Postanowienie WSA w Lublinie


Sygnatura:
6116 Podatek od czynności cywilnoprawnych, opłata skarbowa oraz inne podatki i opłaty
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Data:
2009-07-16
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie
Treść wyniku:
Przyznano prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych.Odmówiono przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata
Sędziowie:
Erwin Srebrny /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie Erwin Srebrny po rozpoznaniu w dniu 21 września 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi L.B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia […] 2009 r., nr Rep. […] w przedmiocie łącznego zobowiązania pieniężnego na […] r. – na skutek wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata. postanawia: I. przyznać L.B. prawo pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w całości; II. odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata.

Uzasadnienie wyroku

L.B. wezwany do uiszczenia wpisu sądowego w wysokości 500 zł po uzupełnieniu braków złożył na urzędowym formularzu PPF wniosek o przyznanie prawa pomocy zakreślając żądanie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata. Z uzasadnienia wniosku wynika, iż skarżący pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje z żoną i dwójką dorosłych uczących się synów. Majątek wspólnego gospodarstwa domowego stanowi dom o powierzchni […] m2, mieszkanieo powierzchni […] m2, nieruchomość rolna o powierzchni […] ha oraz inna nieruchomość o powierzchni […] ha. Łączne wynagrodzenie wspólnego gospodarstwa domowego wnioskodawcy wynosi […] zł. Dochody te pochodząz renty skarżącego w wysokości […] zł oraz z tytułu wynagrodzenia za pracę jego żony w wysokości […] zł. Odnosząc się do ponoszonych kosztów utrzymania skarżący podał na formularzu, iż koszty związane z dojazdami dzieci do szkół wynoszą około[…] zł. Natomiast koszt przyborów szkolnych wyniósł około […] zł. Pozostałe koszty utrzymania przedstawiają załączone przez stronę dokumenty. Wynika z nich m.in., iż koszty czynszu zajmowanego mieszkania wynoszą […] zł. Koszty rachunku telefonicznego wynoszą […] zł. Koszty energii elektrycznej wynoszą około […] zł za okres rozliczeniowy wynoszący 2 miesiące. Z załączonych dokumentów wynika, iż wnioskodawca ponosi również koszty utrzymania swojego domu. Koszty te z tytułu energii elektrycznej wynoszą około […] zł. Z dokumentów wskazujących na inne obciążenia wnioskodawcy wynika, iż skarżący posiada zadłużenie z tytułu opłat za wodę w wysokości około […] zł, z tytułu zaciągniętych kredytów oraz karty kredytowej. Zadłużenie z tytułu kredytów wynosi […] zł. Zadłużenie z tytułu karty kredytowej wynosi […] zł (miesięczna obsługa karty kredytowej wynosi […] zł).Referendarz sądowy rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy stwierdził, co następuje:Zakres przyznawanego prawa pomocy określa art. 245 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwanej dalej "ppsa", stanowiąc, że prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym (§1). Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych (opłaty sądowe i zwrot wydatków) oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§2). Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych (wpis i opłata kancelaryjna) w całości lub w części albo tylko od wydatków albo tylko od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§3). Skarżący wnosząc o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata wniósł o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym. Zgodnie z art. 246 § 1 pkt. 1 ppsa przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym – gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Przyznanie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie jej udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście i obiektywnie niemożliwe (prawo pomocy w zakresie całkowitym) bądź wiąże się to z uszczerbkiem w koniecznych kosztach utrzymania (prawo pomocy w zakresie częściowym).Strona wnosząca o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym wykazać musi, że rzeczywiście nie posiada żadnych środków i nie ma realnych możliwości pozyskania środków, które umożliwiłyby jej, choć częściowe partycypowanie w kosztach jej udziału w postępowaniu przed sądem administracyjnym. Wobec osiąganych przez wspólne gospodarstwo domowe wnioskodawcy stałych dochodów w określonej wyżej wysokości oraz wysokości posiadanego majątku nie można stwierdzić, iż strona wykazała zasadność swojego wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym tzn. obiektywny i rzeczywisty brak możliwości poniesienia jakichkolwiek kosztów postępowania. Biorąc pod uwagę te przesłanki brak jest podstaw do przyznania stronie skarżącej prawa pomocy w zakresie całkowitym, co nie stanowi przeszkody do rozważenia możliwości przyznania jej prawa pomocy w zakresie częściowym.Zgodnie z art. 246 § 1 pkt. 2 ppsa przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym – gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Przez uszczerbek utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, o którym wyżej mowa należy rozumieć zachwianie sytuacji materialnej i bytowej strony skarżącej w taki sposób, iż nie jest ona w stanie zapewnić sobie minimum warunków socjalnych.Forma prawa pomocy jaka może być przyznana stronie w zakresie częściowym jest ściśle określona w ww. art. 245 § 3 ppsa. Oznacza to, iż prawo pomocy w zakresie częściowym może być przyznawane jedynie w odniesieniu do kosztów sądowych (ewentualnie zwrotu wydatków) lub może odnosić się jedyniedo ustanowienia pełnomocnika. Zgodnie z unormowaniem art. 230 ppsa od pism wszczynających postępowanie przed sądem administracyjnym w danej instancji pobiera się wpis stosunkowy lub stały (§1). Pismami, o których mowa w § 1, są skarga, skarga kasacyjna, zażalenie oraz skarga o wznowienie postępowania (§2). Sąd nie podejmuje żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata – art. 220 § 1 zd. 1 ppsa. Dlatego też, należy stwierdzić, iż stronie poprzez zwolnienie od kosztów sądowych, w tym również wpisu sądowego od wniesionej skargi zostanie zapewnione bezpośrednie prawo do rozpoznania sprawy przez Sąd. W związku z tym, rozważając możliwość przyznania stronie prawa pomocy w zakresie częściowym za decydujące przyjęto kryterium możliwości ponoszenia przez stronę kosztów sądowych w sprawie.W ocenie referendarza sądowego, wobec uzyskiwanych przez liczące 4 osób wspólne gospodarstwo domowe wnioskodawcy dochodów w ww. wysokości, jak również biorąc pod uwagę strukturę przedstawionych wydatków można przyjąć, iż skarżący wykazał, iż poniesienie przez niego kosztów sądowych w tej sprawie mogłoby spowodować uszczerbek w koniecznych kosztach utrzymania dla niego i jego rodziny. Konsekwencją takiego rozstrzygnięcia odnoszącego się do kosztów sądowych jest odmowa przyznania prawa pomocy poprzez ustanowienie adwokata.Wobec powyższego, działając na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 ppsa należało orzec jak w postanowieniu.