Sygnatura:
6180 Wywłaszczenie nieruchomości i odszkodowanie, w tym wywłaszczenie gruntów pod autostradę
Hasła tematyczne:
Koszty sądowe
Skarżony organ:
Minister Infrastruktury
Data:
2010-08-05
Sąd:
Naczelny Sąd Administracyjny
Treść wyniku:
Uchylono zaskarżone postanowienie
Sędziowie:
Jerzy Bujko /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Dnia 26 sierpnia 2010 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Bujko po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2010 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia J.B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 czerwca 2010 roku, sygn. akt I SA/Wa 1440/09 w sprawie ze skargi J.B. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia […] czerwca 2009 roku, Nr […] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej postanawia: uchyla zaskarżone postanowienie

Uzasadnienie wyroku

Postanowieniem z dnia 22 czerwca 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zasądził od Ministra Infrastruktury na rzecz skarżącego J.B. kwotę 200 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że wyrokiem z dnia 6 maja 2010 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Ministra Infrastruktury z dnia […] czerwca 2009 r. oraz poprzedzającą ją decyzję z dnia […] marca 2009 r. i orzekł, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.Sąd I instancji wyjaśnił, że w skardze na powyższa decyzję skarżący wniósł m.in. o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów sądowych od organu. Ponadto w dniu 6 kwietnia 2010 r. na rozprawie zwrócił się o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania oraz przedłożył samodzielnie sporządzony spis kosztów. W wyroku z dnia 6 maja 2010 r. Sąd I instancji nie orzekł o zwrocie skarżącemu kosztów postępowania.Sąd I instancji wyjaśnił, że do niezbędnych kosztów postępowania zalicza się poniesione przez stronę koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Z przepisów odrębnych wynika, że odszkodowanie za utracony zarobek, a także zwrot kosztów podróży przysługuje stronie wówczas, gdy jej stawiennictwo w sądzie wynika z wezwania sądu – art. 2 i 3 w związku z art. 13 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz.U. Nr 49, poz. 445 ze zm.).Zdaniem Sądu I instancji, w niniejszej sprawie na koszty postępowania składa się jedynie wpis sądowy w kwocie 200 zł. Jeśli chodzi o pozostałe koszty poniesione przez stronę (koszty przejazdu, opłatę pocztową, dietę, równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie), brak jest podstaw do ich zwrotu skarżącemu, bowiem stawiennictwo strony na rozprawie było nieobowiązkowe.Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł skarżący zaskarżając je w części w jakiej odmówiono mu przyznania zwrotu kosztów przejazdu oraz utraconego zarobku. Zarzucił obrazę § 13 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz.U. Nr 49, poz. 445 ze zm.) w związku z art. 205 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przez błędną wykładnię oraz alternatywnie niewłaściwe zastosowanie, a to w następstwie wadliwego uznania, że należności strony przyznaje się na zasadzie jak dla świadków, a nie w wysokości jak dla świadków. Zarzucił także nieuwzględnienie art. 6 ust. 3 dekretu.Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:Stosownie do treści art. 205 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), do niezbędnych kosztów postępowania prowadzonego przez stronę osobiście zalicza się poniesione przez stronę koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony oraz równowartość utraconego zarobku. Sąd I instancji wskazał, że zasady ustalania wysokości należności związanych z osobistym działaniem strony w postępowaniu regulują przepisy dekretu z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym. Zgodnie z art. 13 dekretu w przypadku, gdy obowiązujące przepisy przewidują przyznanie stronie należności z tytułu jej udziału w postępowaniu sądowym, przyznaje się ją w wysokości przewidzianej dla świadków.Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela stanowiska Sądu I instancji, zgodnie z którym równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie stanowi niezbędne koszty postępowania prowadzonego przez stronę osobiście tylko wówczas, gdy strona zostanie wezwana do stawiennictwa obowiązkowego, co wynika z porównania z regulacjami zawartymi w odrębnych przepisach (art. 2 i 3 w związku z art. 13 dekretu o należnościach świadków, biegłych i stron w postępowaniu sądowym). Generalną zasadę zwrotu kosztów postępowania między stronami stanowi cytowany wyżej przepis art. 205 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, z którego jednoznacznie wynika, że do niezbędnych kosztów postępowania prowadzonego przez stronę osobiście zalicza się poniesione przez stronę koszty przejazdów do sądu oraz równowartość utraconego zarobku. Przepis ten w żaden sposób nie uzależnia możliwości zasądzenia zwrotu kosztów postępowania od charakteru stawiennictwa strony. Cytowany przepis art. 13 dekretu odsyła jedynie do odpowiedniego stosowania przepisów o należnościach dla świadków dla określenia wysokości należności dla strony. Nie sposób zatem wprost przenieść i zastosować wszystkich określonych w dekrecie zasad ustalania należności świadków, jak chociażby wynikających ze wskazywanego przez stronę art. 6 ust. 3 dekretu, bowiem dotyczy on sytuacji, w której świadek jest przesłuchiwany przez Sąd, natomiast instytucji przesłuchania świadka ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w ogóle nie przewiduje. Konsekwentnie nie należy także stosować zasady odnoszącej się do wezwania strony, bowiem inny jest charakter stawiennictwa świadka, a inny stawiennictwa strony postępowania, której obecność na rozprawie co do zasady w postępowaniu sądowoadministracyjnym nie jest obowiązkowa. Jednakże jeżeli podejmie ona decyzję o konieczności stawiennictwa przed sądem, złożenia dodatkowych wyjaśnień czy wniosków, to koszty z tym związane z mocy przepisu art. 205 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi stanowić będą niezbędne koszty postępowania podlegające zwrotowi w przypadku uwzględnienia skargi.Stąd też błędnie Sąd I instancji uznał, że koszty postępowania w niniejszej sprawie zamknęły się w kwocie wpisu sądowego od skargi i zasądził je od organu na rzecz skarżącego w tej właśnie wysokości. Ponownie rozpoznając sprawę Sąd I instancji obowiązany będzie dokonać oceny wniosku skarżącego mając na uwadze udokumentowane przez niego koszty przejazdu oraz przyjmując zobiektywizowane kryterium obliczenia dziennego dochodu rolnika prowadzącego indywidualne gospodarstwo rolne.Z powyższych względów, na podstawie art. 185 § 1 w związku z art. 197 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Sąd orzekł jak w postanowieniu.