II SA/Sz 239/10 – Wyrok WSA w Szczecinie


Sygnatura:
6014 Rozbiórka budowli lub innego obiektu budowlanego, dokonanie oceny stanu technicznego obiektu, doprowadzenie obiektu do s
Hasła tematyczne:
Budowlane prawo
Skarżony organ:
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego
Data:
2010-03-10
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie
Treść wyniku:
Oddalono skargę
Sędziowie:
Grzegorz Jankowski /przewodniczący/Henryk DoleckiStefan Kłosowski /sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Grzegorz Jankowski, Sędziowie Sędzia NSA Henryk Dolecki,, Sędzia NSA Stefan Kłosowski (spr.), Protokolant Katarzyna Skrzetuska-Gajos, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 23 czerwca 2010 r. sprawy ze skargi Wspólnoty Mieszkaniowej na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia […], nr […] w przedmiocie nakazu rozbiórki oddala skargę

Uzasadnienie wyroku

Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego, decyzją z dnia […] r. nr […], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1071,z późn. zm.), oraz art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.), po rozpatrzeniu odwołania Wspólnoty Mieszkaniowej A., reprezentowanej przez zarządcę nieruchomości – M. P., utrzymał w mocy decyzję Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia […] r., nr […], nakazującą Wspólnocie Mieszkaniowej A. rozbiórką śmietnika – osłony wydzielonego miejsca gromadzenia odpadów stałych w formie wiaty, wybudowanego na terenie dz. nr […] na terenie […] w […], gm. […].U podstaw tego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia:W dniu […] r. Inspektor Nadzoru Budowlanego, na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego, wydał decyzję nakazującą Wspólnocie Mieszkaniowej A. rozbiórkę śmietnika – osłony wydzielonego miejsca gromadzenia odpadów stałych w formie wiaty, wybudowanego na terenie dz. nr […] na terenie […] w […], gm. […]. W uzasadnieniu stwierdzono m. in. iż kontrola lokalizacji śmietnika została podjęta na skutek pisma Państwa B. – właścicieli sąsiedniej działki.Od decyzji tej odwołanie złożył w imieniu Wspólnoty Mieszkaniowej A. zarządca nieruchomości M. P. W odwołaniu wskazano, iż kontrola lokalizacji śmietnika na działce nr […] nie mogła być podjęta na skutek pisma Państwa B., ponieważ nie narusza ich interesu prawnego. Państwo B. mieszkają z drugiej strony osiedla, zatem informacja o podstawie podjęcia kontroli jest nieprawdziwa. Dalej wskazano, iż przedmiotowy śmietnik stanowią typowe mobilne kontenery osłonięte drewnianą osłoną na podwalinie położonej na gruncie rodzimym (niepołączonej trwale z gruntem). Śmietnik zgodnie z art. 3 pkt 4 Prawa budowlanego stanowi obiekt małej architektury, a ponieważ nie jest usytuowany w miejscu publicznym, zatem nie podlega jurysdykcji administracji budowlanej, czyli nie wymaga ani uzyskania zgłoszenia, ani uzyskania pozwolenia na budowę. Nieruchomość nr […] graniczyz polem uprawnym (dz. nr […]), które wyłączone jest z zabudowy. Zdaniem skarżącej przepisy prawa budowlanego dotyczą odległości między zabudową na działkach budowlanych, a nie na działkach rolnych. Śmietnik zlokalizowany w tym miejscu nikomu nie przeszkadza, a stanowi wręcz dekoracyjny element małej architektury i jest bardzo przydatny mieszkańcom osiedla.Odnosząc się do podniesionych w odwołaniu argumentów organ odwoławczy stwierdził, iż postępowanie, dotyczące śmietnika z wiatą na terenie działki nr […] usytuowanego w zbliżeniu do granicy z działka rolną nr […] w […], organ powiatowy zakończył, wydając na podst. art. 51 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego zaskarżoną decyzję, nakazującą rozbiórkę obiektu, wskazując, że przedmiotowy śmietnik z osłoną wydzielonego miejsca gromadzenia odpadów stałych w formie wiaty, wybudowany na dz. nr […], usytuowany jest w odległości ca. […] m od granicy z działka sąsiednią, co stoi w sprzeczności z przepisem § 23 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, określającym m.in. odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe od okien i drzwi budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi i od granicy z działka sąsiednią. Biorąc pod uwagę zagospodarowanie działki drogowej nr […] na terenie […] w […] i wynikający z niego brak możliwości wykonania robót budowlanych związanych z zachowaniem obowiązujących przepisów techniczno – budowlanych w obecnej lokalizacji śmietnika, INB stwierdził, iż w celu doprowadzenia przedmiotowej inwestycji do stanu zgodnego z prawem należy rozebrać śmietnik – miejsce gromadzenia odpadów stałych wraz z osłoną w formie wiaty.W myśl art. 3 pkt 4 Prawa budowlanego, do obiektów małej architektury należą niewielkie obiekty, m.in. użytkowe, służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku jak piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki.Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 22 Prawa budowlanego obiekty małej architektury nie wymagają pozwolenia na budowę a jedynie w myśl art. 30 ust. 1 pkt 4 zgłoszenia właściwemu organowi w przypadku budowy takiego obiektu w miejscach publicznych.Na podstawie katalogu celów publicznych zawartego w ustawie o gospodarce nieruchomościami można przyjąć, iż miejscami publicznymi będą drogi publicznei drogi wodne, obiekty i urządzenia transportu publicznego, łączności publiczneji sygnalizacji, lotniska, urządzenia i obiekty do obsługi ruchu lotniczego, zabytki, obiekty urzędów organów władzy, administracji, sądów i prokuratur, państwowych szkół wyższych, szkół publicznych, obiekty publicznej ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych, obiekty sportowe, cmentarze, miejsca pamięci narodowej. Zatem w przedmiotowej sprawie, osłona śmietnikowa jako obiekt małej architektury usytuowany na działce niebędącej miejscem publicznym w rozumieniu ww. przepisów, nie wymaga zgłoszenia właściwemu organowi.Zasadne jest jednak wyjaśnienie zgodności obiektu z przepisami dotyczącymi warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać miejsca do czasowego gromadzenia odpadów i temu służy tryb postępowania wynikający z art. 51 ust. pkt 1 Prawa budowlanego, zastosowany przez organ I instancji w przedmiotowej sprawie.W myśl § 23 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe, o których mowa w § 22 ust. 2 pkt 1 i 3, powinna wynosić co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz co najmniej 3 m od granicy z sąsiednią działką. Zachowanie odległości od granicy działki nie jest wymagane, jeżeli osłony lub pomieszczenia stykają się z podobnymi urządzeniami na działce sąsiedniej.Jak wynika z treści art. 51 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 50 ust. 1 pkt 4 Prawa budowlanego w przypadkach innych niż określone w art. 48 ust. 1 lub w art. 49bust. 1 właściwy organ w przypadku robót wykonanych w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w pozwoleniu na budowę bądź w przepisach,w drodze decyzji nakazuje rozbiórkę obiektu budowlanego.W przedmiotowym postępowaniu bezspornym jest fakt, iż śmietnik z osłoną wydzielonego miejsca gromadzenia odpadów stałych, w formie wiaty, znajduje się w odległości mniejszej niż 3m, a więc posadowiony jest niezgodnie z ww. rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych, zatem zasadnym jest zastosowanie trybu wynikającego z art. 50 i 51 prawa budowlanego i wydanie nakazu rozbiórki przedmiotowego obiektu.INB wydał zatem zaskarżoną decyzję zgodnie z obowiązującymi przepisami.W skardze na wyżej opisaną decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego Wspólnota Mieszkaniowa A. wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Inspektora Nadzoru Budowlanego, zarzucając organom obu instancji podjęcie i prowadzenie postępowania w sprawie na wniosek osób niebędących stroną w sprawie i mimo tego, że przedmiot sprawy nie podlega jurysdykcji prawa budowlanego.W uzasadnieniu skargi wskazano, że w sprawie nie powinny mieć zastosowania również przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, w tym § 3 ust. 1 i § 23 ust. 1 rozporządzenia. Działka drogowa nr […], na której usytuowano przedmiotową osłonę śmietnika, nie jest działką budowlaną sensu stricte. Ponadto graniczy z działką rolną, na której zabudowa jest zabroniona. Przepisy dotyczące odległości od granicy działki nie dotyczą działki rolnej. Zatem w przypadku graniczenia z działką rolną przepisy te są bezprzedmiotowe. Odległość osłony śmietnika od zabudowy istniejącej na […], wynikająca z przepisu § 22 ust. 2 pkt 1 i 3 rozporządzenia, została zachowana. Odległość od działki nr […] i […] również została zachowana i wynosi3 m. Brak było zatem podstaw do występowania do sanepidu o opinię. Ponadto, budynki usytuowane na działce nr […] i […] są budynkami jednorodzinnymiw zabudowie grupowej i w tej sytuacji odległość komory śmietnikowej od granicy działki wynosi […] m. Nadto wskazano, że postępowanie w sprawie lokalizacji śmietnika zostało wszczęte na wniosek Państwa B., którzy nie są stroną postępowania, bowiem są mieszkańcami osiedla graniczącego z działką nr […] od strony przeciwnej, niż ta, od której została usytuowana osłona śmietnika.Organ odwoławczy wniósł o oddalenie skargi podtrzymując w całości swoje stanowisko zawarte w zaskarżonym rozstrzygnięciu.Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Ocenie sądu podlega zatem zgodnośćz prawem aktów administracyjnych, /w tym wypadku decyzji/, zarówno z przepisami prawa materialnego, jak i procesowego (art. 3 § 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Analiza sprawy we wskazanych jej aspektach prowadzi do wniosku, że skarga jest niezasadna.W ocenie Sądu, organy administracji publicznej orzekające w rozpatrywanej sprawie prawidłowo ustaliły, że podlegający rozbiórce śmietnik – osłona wydzielonego miejsca gromadzenia odpadów stałych w formie wiaty, wybudowany na terenie dz. nr […] na terenie […] w […], gm. […], usytuowany został z naruszeniem mających tu zastosowanie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75 poz. 690 ze zm.). Zgodnie z § 23 ust. 1 tego aktu odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe, o których mowa w § 22 ust. 2 pkt 1 i 3, powinna wynosić co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz co najmniej 3 m od granicy z sąsiednią działką. Zachowanie odległości od granicy działki nie jest wymagane, jeżeli osłony lub pomieszczenia stykają się z podobnymi urządzeniami na działce sąsiedniej.W niniejszej sprawie bezspornym jest, że przedmiotowy śmietnik zlokalizowany jest w odległości ok. […] m od granicy działki nr […], co oznacza, żeo jedną trzecią zmniejszona została dopuszczalna odległość od tej granicy. Jest to istotne odchylenie od określonej w przepisach dopuszczalnej normy, co uzasadniało orzeczenie o nakazaniu rozbiórki tego obiektu w zbliżeniu do wskazanej działki, w sytuacji, gdy nie istnieje inna możliwość doprowadzenia lokalizacji przedmiotowego obiektu do stanu zgodnego z prawem.Sąd nie podziela zastosowanej przez stronę skarżącą wykładni przepisu § 23 ust. 1 wyżej wymienionego rozporządzenia, zgodnie z którą przepis ten, mówiącyo tym, że odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe musi wynosić co najmniej 3 m od granicy z sąsiednią działką, nie dotyczy działek rolnych, a taki charakter ma granicząca z działką nr […] działka nr […]. W wyżej wymienionym przepisie mowa jest wyłącznie o "sąsiedniej działce", i nie ma w związku z tym znaczenia, jakie jest przeznaczenie tej działki, tj. czy jest to działka budowlana, czy też rolna. Wskazuje na to również redakcja treści § 12 ww. rozporządzenia, odnoszącego się do usytuowania obiektów budowlanych na działce, gdzie wyraźnie zaznacza się w ust. 3, że chodzi o odległości od granicy z inną działką budowlaną. Brak takiego zastrzeżenia w § 23 ust. 1, odnoszącym się do niniejszej sprawy wskazuje, iż chodzi o granice działki inwestycyjnej niezależnie od charakteru działki sąsiedniej.Nie zasługują również na aprobatę zarzuty skarżącej, dotyczące kwestii wszczęcia postępowanie w sprawie lokalizacji śmietnika na wniosek J. i K. B., którzy nie są stroną postępowania, bowiem są mieszkańcami osiedla graniczącego z działką nr […] od strony przeciwnej, niż ta, od której została usytuowana osłona śmietnika. Należy zauważyć, że postępowanie w przedmiocie rozbiórki przedmiotowego śmietnika zostało wszczęte przez Inspektora Nadzoru Powiatowego z urzędu po tym, jak przeprowadzona została kontrola nieruchomości […] w […], podczas której ustalono, że na terenie wymienionej wyżej nieruchomości wybudowany został niezgodnie z przepisami techniczno – budowlanymi przedmiotowy śmietnik. Wprawdzie rzeczona kontrola nieruchomości została przeprowadzona na skutek złożenia przez J. i K. B. w dniu […] r. zgłoszenia dotyczącego samowolnego usytuowania na […] śmietnika, jednakże złożenie powyższego wniosku nie czyni ich stronami postępowania w przedmiocie rozbiórki przedmiotowego śmietnika, bowiem organ nadzoru budowlanego zgodnie z przysługującymi mu uprawnieniami, o których mowa w przepisach ustawy – Prawo budowlane wszczyna postępowanie w takim przypadku z urzędu. Stosownie do treści art. 81 ust. 4 tej ustawy organy nadzoru budowlanego przy wykonywaniu obowiązków określonych przepisami prawa budowlanego mogą dokonywać czynności kontrolnych. Protokolarne ustalenia dokonane w toku tych czynności stanowią podstawę do wydania decyzji oraz podejmowania innych środków przewidzianych w przepisach prawa budowlanego.Wobec tak ustalonego stanu faktycznego organy nadzoru budowlanego prawidłowo przyjęły, iż w niniejszej sprawie zastosowanie ma przepis art. 51 ust. 1 pkt 1 prawa budowlanego, który zmierza do doprowadzenia obiektu do stanu zgodnego z prawem. Postępowanie w tym trybie wszczynane jest więc w sytuacji stwierdzenia przez organ stanu sprzecznego z przepisami prawa. W przypadkach określonych w przepisach art. 50 i art. 51 ustawy chodzi m. in. o wszelkie odstępstwa od warunków określonych w obowiązujących przepisach prawa. W takiej sytuacji obowiązkiem organów budowlanych jest wymuszenie na inwestorze dokonanie zmian lub przeróbek koniecznych do doprowadzenia obiektu do stanu zgodnegoz warunkami i wymogami określonymi w przepisach ustawy. W badanym przypadku, gdzie stwierdzono zlokalizowanie obiektu z naruszeniem odległości od granicy działki sąsiedniej, organ nadzoru budowlanego mógł orzec wyłącznie o rozbiórce tego obiektu. Komentatorzy ustawy wskazują, iż przepisy art. 50 i w konsekwencji art. 51 ustawy po jej nowelizacji ustawami z dnia 27 marca 2003 r. i 16 kwietnia 2004 r. mają zastosowanie zarówno do wykonywanych samowolnie robót, które do chwili wydania rozstrzygnięcia nie zostały zakończone, jak i robót już zakończonych (por. "Prawo budowlane. Komentarz" pod redakcja Z. Niewiadomskiego wyd. CH BECK wyd. 2 Warszawa 2007 str. 539, 547 i nast.). Nowelizacją z dnia 27 marca 2003 r. przyjęto regulację, aktualnie oznaczoną jako art. 51 ust. 7, zobowiązującą właściwy organ do wydania nakazów i obowiązków określonych w ust. 1 pkt 1-3 tego artykułu, które należy stosować odpowiednio, jeżeli roboty budowlane, w przypadkach innych niż określone w art. 48 lub 49b – zostały wykonane (zakończone) w sposób, o którym mowa w art. 50 ust. 1, a wiec także w sposób istotnie odbiegający od warunków określonych w przepisach prawa. W takim przypadku decyzji wydanej na podstawie art. 51 nie poprzedza postanowienie wstrzymujące roboty budowlane.W tym stanie rzeczy, Wojewódzki Sąd Administracyjny, na podstawie art. 151 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skargę oddalił.