Sygnatura:
6536 Ulgi w spłacaniu należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej (art. 34 i 34a  ustaw
Hasła tematyczne:
Prawo pomocy
Skarżony organ:
Inne
Data:
2010-04-16
Sąd:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Treść wyniku:
Ustanowiono radcę prawnego
Sędziowie:
Leszek Wolny /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach Leszek Wolny po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi J. K. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia […] r., nr […] w przedmiocie ulg w spłacaniu należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej w kwestii wniosku o przyznanie skarżącej prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie radcy prawnego postanawia: 1. ustanowić radcę prawnego dla skarżącej; 2. w pozostałym zakresie postępowanie umorzyć.

Uzasadnienie wyroku

Wraz ze skargą na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia […] r., nr […], J.K. złożyła wniosek o przyznanie prawa pomocy w pełnym zakresie, tj. w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika procesowego z urzędu.W uzasadnieniu swojego wniosku, skarżąca stwierdziła, że ma problemy finansowe z utrzymaniem swoich dwóch córek. Po wszelkich "potrąceniach", skarżąca otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie […] zł netto. Skarżąca ma wprawdzie zasądzone od swojego męża alimenty na wspólne dzieci w kwocie […] zł, lecz faktycznie mąż nigdy tych alimentów nie płacił.Miesięczne wydatki skarżącej oscylują w kwocie, w jakiej wypłacane jest jej wynagrodzenie. Wnioskodawca kupuje z reguły odzież używaną, korzysta z pomocy koleżanek z pracy, a koszty związane z nauką córek ponoszą jej rodzice. Nie zmienia to jednak faktu, że sytuacja finansowa strony jest "dramatyczna".Skarżąca pozostaje we wspólnym gospodarstwie ze swoimi dwiema córkami: M. ([…] lat) i A. ([…] lat). Jadwiga Kowalik jest nauczycielką, pracuje w szkole podstawowej i uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie […] zł, a ponadto – jak oświadczyła – otrzymuje "świadczenie z Urzędu Miasta" w kwocie […] zł. Strona pozostaje ze swoim mężem w separacji (wyrok Sądu Okręgowego w K. z dnia […] r., sygn, akt: […], znajdujący się w aktach administracyjnych sprawy).Córki strony pozostają pod stałą opieką poradni specjalistycznych (wad postawy, alergologicznej, okulistycznej). Koszty leczenia są jednak bardzo wysokie.W piśmie procesowym z dnia […] 2010 r. skarżąca wniosła o przyznanie jej imiennie oznaczonego radcy prawnego – K. P., wyznaczonego już dla niej postanowieniem Okręgowej Izby Radców Prawnych w K. w związku z toczącą się aktualnie sprawą sądową w Wydziale XIV Gospodarczym Sądu Okręgowego w K..W odpowiedzi na wezwanie referendarza sądowego z dnia 8 czerwca 2010 r. skarżąca nadesłała szereg dokumentów obrazujących jej aktualną i rzeczywistą sytuację majątkową.Z dokumentów tych wynika, że J. K. jest nauczycielem mianowanym, zatrudnionym w Szkole Podstawowej nr […] w D.. Uzyskuje wynagrodzenie w kwocie […] zł netto, jednak połowa tego wynagrodzenia jest obciążona zajęciem komorniczym ([…] zł). Skarżąca dołączyła również do akt zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku 2009, jak również wyciąg z rachunku bankowego, prowadzonego w Banku "A" S.A. Z wyciągu tego wynika, że wynagrodzenie skarżącej w rzeczywistości zamyka się w kwocie około […] zł. Ponadto, skarżąca spłaca kredyt zaciągnięty w tym banku (rata miesięczna wynosi […] zł).Skarżąca ponosi następujące opłaty miesięczne: czynsz ([…] zł), energia elektryczna ([…] zł), gaz ([…] zł), opłata za telefon komórkowy ([…] zł). Odrębną kategorię wydatków stanowią koszty leczenia córek. Skarżąca opłaca również córkom leczenie stomatologiczne, wkładki ortopedyczne oraz zakupy leków w aptece (średnio około […] zł miesięcznie).Ponadto skarżąca nadesłała oświadczenie swoich rodziców K. i C. Ś., z którego wynika, że rodzice strony pomagają jej finansowo od około dwóch lat. Pomoc ta wynosi średnio […] zł miesięcznie.Mając powyższe na uwadze, zważono, co następuje.Stosownie do art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) – zwanej dalej P.p.s.a. – stronie na jej wniosek może być przyznane prawo pomocy. Z kolei zgodnie z art. 245 § 1 P.p.s.a., prawo pomocy może zostać udzielone w zakresie częściowym lub całkowitym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 2 P.p.s.a.).Na wstępie należy zaznaczyć, że J. K. składając wniosek o prawo pomocy, zażądała przyznania prawa pomocy w pełnym zakresie, tj. w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika procesowego.W niniejszej sprawie, wniosek o prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych jest jednak bezprzedmiotowy, ponieważ stosownie do art. 239 pkt 1 "e" P.p.s.a., strona skarżąca działanie lub bezczynność organu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie ma w ogóle obowiązku uiszczania kosztów sądowych. W tej kategorii spraw obowiązuje z mocy samego prawa ustawowe zwolnienie z kosztów sądowych. Tak więc skarżąca nie będzie ponosiła w niniejszej sprawie jakichkolwiek kosztów sądowych (wpisów, ani opłat), związanych z tą sprawą. W tym stanie rzeczy, postępowanie w przedmiocie przyznania prawa pomocy w części obejmującej zwolnienie od kosztów sądowych należało umorzyć, jako bezprzedmiotowe na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 w zw. z art. 258 § 1 i § 3 P.p.s.a.Pozostał jednak do rozpoznania wniosek o prawo pomocy w zakresie ustanowienia dla skarżącej pełnomocnika procesowego z urzędu. Z pisma skarżącej z dnia […] 2010 r. należy wnioskować, że jej intencją jest ustanowienie pełnomocnika procesowego w osobie radcy prawnego.Aktualnie wniosek skarżącej obejmuje więc jedynie częściowe przyznanie prawa pomocy. Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a. przyznanie osobie fizycznej prawa pomocy w zakresie częściowym następuje wtedy, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.W tym kontekście należy uznać, że okoliczności sprawy uzasadniają uwzględnienie zgłoszonego żądania.W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że skarżąca udokumentowała swój aktualny stan majątkowy w sposób rzetelny i wyczerpujący. Z analizy przedłożonych przez nią dokumentów wynika, że spełnia ona przesłanki przyznania jej prawa pomocy w zakresie częściowym. Skarżąca jest osobą samotnie wychowującą dwie córki w wieku szkolnym. Jej wynagrodzenie jest już zajęte przez organy egzekucyjne, poza tym, spłaca ona kredyt bankowy. Niezależnie od zwykłych kosztów utrzymania (czynsz, opłaty za tzw. media i żywność), skarżąca ponosi również koszty związane z leczeniem córek (wkładki ortopedyczne, okulary, zakup leków). Skarżąca nie wykazała wprawdzie jaką pomoc otrzymuje w kwocie […] zł miesięcznie z "Urzędu Miasta", jednak z całokształtu sytuacji majątkowej strony, wynika, że nie stać jej na to, aby ustanowić pełnomocnika procesowego we własnym zakresie. Trudnej sytuacji skarżącej nie zmienia również fakt, że rodzice udzielają jej regularnie pomocy finansowej, przekazując jej kwotę […] zł miesięcznie.Mając na względzie powyższe uznano, iż wnioskodawca wykazała w sposób dostatecznie wiarygodny, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania sądowego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Skutkowało to ustanowieniem dla skarżącej radcy prawnego z urzędu.Na marginesie, ustosunkowując się do zawartego w piśmie z dnia […] 2010 r. żądania skarżącej aby ustanowionym pełnomocnikiem procesowym był radca prawny K. P., należy wyjaśnić, że jakkolwiek sąd administracyjny (tu referendarz sądowy działający na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 P.p.s.a.) rozstrzyga o ustanowieniu dla strony radcy prawnego, to jednak nie ma żadnego wpływu na to, która osoba zostanie konkretnie i bezpośrednio wyznaczona jako ten pełnomocnik. Z treści art. 253 P.p.s.a. wynika bowiem jednoznacznie, że ustanowioną w ramach prawa pomocy osobę reprezentującą skarżącego w postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym, wyznacza właściwa korporacja prawnicza. Wobec powyższego, ewentualne żądania w omawianym zakresie skarżąca może kierować wyłącznie do Okręgowej Izby Radców Prawnych w K.Mając powyższe na uwadze, postanowiono jak w sentencji, działając na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 P.p.s.a. w związku z art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a.